Manlingkor a Kaiba so Managbantay

“O Katawan, akaalagey ak a naynay ed tapew na bantayan na talayap dia ed agew, tan nipasen ak dia ed bantay ko, ed makasanlabi.”​—ISAIAS 21:8.

1. Antoran engranden sipan so mismon paneknekan nen Jehova?

 SI Jehova so Baleg a Managgagala. Agbalot naamper na rebelyoson anghel a nagmaliw a Satanas a Diablo so engranden gagala To a pasantosen so mismon ngaran To tan iletneg so maglorian uley na Panarian diad paraison dalin. (Mateo 6:9, 10) Diad silong na satan ya uley, peteg a nabendisionan so katooan. ‘Akmonen [na Dios] so patey ed ando lan ando; et say Katawan a Jehova punasen to naani so saray lua ya onagus ed saray amin a lupa.’ Panggayagaan na maliket tan nankakasakey a totoo so deen tan aligwas diad ando lan ando. (Isaias 25:8; 65:17-25) Si Jehova so mismon mamaneknek ed sarayan engranden sipan!

2. Antoran totoon tastasi so pinatalindeg nen Jehova?

² Anggaman ontan, say Baleg a Manamalsa so walaan met na totoon tastasi. Diad panaon a sakbay na saray Kristiano, say “lurem na saray tasi,” a ginmapo’d si Abel, so akibiang ed lumba a nakaukolay panagsungdo, a mabetbet ya akasagmak na pirmi iran babeng. Saray matalonggaring ya ehemplo ra so mamapaseseg ed saray matoor a Kristiano natan. Si Kristo Jesus so sankatalonggaringan ya ehemplo bilang makpel a tasi. (Hebreos 11:1–12:2) Alimbawa, nonoten pa so unor ya impantasi to ed arap nen Poncio Pilato. Oniay inyabawag nen Jesus: “Nisengeg ed saya nianak ak tan nisengeg ed saya linma ak dia ed mundo, pian tasian ko so katuaan.” (Juan 18:37) Manlapud 33 K.P. anggad sayan taon 2000 K.P., tinumbok na saray maseseg a Kristiano so ehemplo nen Jesus tan nantultuloy iran nantasi, a makmakpel a mangiyaabawag ed “saray makapakelaw a gawa na Dios.”​—Gawa 2:11.

Binababilonian Sektarianismo

3. Panon so insumpa nen Satanas ed pantatasin nipaakar ed si Jehova tan ed say linawa to?

³ Diad inlabas na saray milenyo et mauge-uges a nanggunaetan na baleg a Kabusol, si Satanas a Diablo, a deralan so panamaneknek na saray tastasi na Dios. Bilang say “ama na tila,” sayan “baleg a dragon, say daan ya uleg,” so ‘manitila ed lapag na sankamundoan.’ Sikato so ag-ontutunda diad pibabakal to ed saramay “manguunor ed ganggan na Dios,” nagkalalo la ed sarayan kaunoran ya agew.​—Juan 8:44; Apocalipsis 12:9, 17.

4. Panon so inggapo na Babilonia a Baleg?

⁴ Manga 4,000 taon lay apalabas, kayari na Delap ed panaon nen Noe, pinatalindeg nen Satanas si Nimrod, sakey a “mabiskeg ya umaanop a sumpa ed si Jehova.” (Genesis 10:9, 10) Say sankabalegan a syudad nen Nimrod, say Babilonia (Babel), so nagmaliw a sentro na relihyon a misiglaotan ed demonyo. Sanen winetwet nen Jehova so lenguahe na saramay manpapaalagey ed tori na Babel, nitaytayak so totoo ed intiron dalin, tan taroktarok day palson relihyon da. Kanian say Babilonia so nanlapuan na sankamundoan ya empiryo na palson relihyon, ya inngaran a Babilonia a Baleg diad libro na Apocalipsis. Ipapasakbay na satan a libro so kagalpong na sayan kadaanan lan sistema na relihyon.​—Apocalipsis 17:5; 18:21.

Sakey a Nasyon na Tastasi

5. Anton nasyon so inorganisa nen Jehova pian magmaliw a tasi to, balet akin ya inabuloyan to itan a nibantak?

⁵ Manga 500 taon kayari na panaon nen Nimrod, inorganisa nen Jehova iray kapolian nen Abraham a nagmaliw a nasyon na Israel pian manlingkor bilang tasi To diad dalin. (Isaias 43: 10, 12) Matoor a nanlingkor ed si Jehova so dakel a totoo ed satan a nasyon. Balet diad inlabas na saray siglo, say Israel so naimpluensiaan ed palso iran sisiaen na kabangibang iran nasyon, tan kinmasipa so totoon akisipanan ed si Jehova a dinmapag ira ed panagdayew ed palson dirios. Kanian, nen 607 K.K.P., saray armada na Babilonia, ya inggaulo nen Arin Nabucodonozor, so aneral ed Jerusalem tan say templo to tan dinakep dan imbantak so maslak ed saray Judio diad Babilonia.

6. Anton maong a balita so inyabawag na mapropetikon managbantay nen Jehova, tan kapigan itan ya asumpal?

⁶ Agaylay intalona na palson relihyon ed saman! Balet, aganggano so impandomina na Babilonia. Manga 200 taon sakbay itan ya agawa, oniay ingganggan nen Jehova: “Onla ka, mangipasen ka na bantay; ipaliwawa to komon so nanengneng to.” Anton balita so kaukolan ya iyabawag na sayan managbantay? ‘Naplag, naplag so Babilonia; et saray amin ya imbolik a taltalintao na saray dirios na satan inggeba [to] ra ed dalin.’ (Isaias 21:6, 9) Kanian ontan so agawa, nen 539 K.K.P. et tinmua so mapropetikon inyabawag. Nagba so mabiskeg a Babilonia, tan agnambayag et akapawil so akisipanan a totoo na Dios diad binalegan dan dalin.

7. (a) Anto so nanmadmaran na saray Judio ed pananisiplina nen Jehova? (b) Antoran patit so naplagan na saray akapawil lan Judio manlapud inkibantak da, tan tekep na anton resulta?

⁷ Nanmadmaran itan a maong na saray ompapawil a Judio pian italirak day idolatriya tan espiritistikon relihyon. Balet diad inlabas na saray taon, naplag ira ed arum a patit. Arum so akalotan na Griegon pilosopiya. Indanet na arum so tradisyon na too nen say Salitay Dios. Siansia nin asagyat so arum ed nasyonalismo. (Marcos 7:13; Gawa 5:37) Diad samay panaon ya inkianak nen Jesus, kinmasipa lamet so nasyon manlapud puron panagdayew. Anggaman walaray sinansakey a Judio a kinmiwas ed maong a balita ya inyabawag nen Jesus, sikatoy impulisay na intiron nasyon kanian sikara met so impulisay na Dios. (Juan 1:9-12; Gawa 2:36) Say Israel et aliwa lan tasi na Dios, tan nen taon 70 K.P. et aderal lamet so Jerusalem tan say templo to, a diad satan a panaon et dineral na Romanon armada.​—Mateo 21:43.

8. Siopa so nagmaliw a tasi nen Jehova, tan akin a nipanpanaon so pasakbay nen Pablo ed sayan tasi?

⁸ Kaleganan to, niwala so Kristianon “Israel na Dios,” tan saya so kinmana natan bilang tasi na Dios ed saray nasyon. (Galacia 6:16) Tamtampol, ginetma nen Satanas ya impluensiaan na makapuy iyan balo tan espiritual a nasyon. Diad pansamposampot na inmunan-siglo, akaloob iray impluensia na sektarianismo diad saray kongregasyon. (Apocalipsis 2:6, 14, 20) Nipanpanaon so pasakbay nen Pablo: “Manasikaso kayo ta ompan wala so manggawa na deral ed sikayo lapu ed pilosopiya to tan andi kakanaan a panamalingo, unong na daan ya ugali na totoo, unong ed saray dinaralin a bangat na mundo, tan aliwan unong ed Kristo.”​—Colosas 2:8.

9. Unong a nipasakbay la nen Pablo, antoran agawgawa so angitonton ed inkiletneg na Kakristianoan?

⁹ Agnambayag et nilaok ed relihyon na dakel a mankuan a Kristiano so Griegon pilosopiya, relihyoso iran ideya na Babilonia, tan diad saginonor et say “kakabatan” na too bilang say teorya na ebolusyon tan higher criticism (panagsuri ed inkisulat na Biblia). Unong itan ed impasakbay la nen Pablo: “Amtak a kayari itaynan ko, onloob naani ed pegley yo so saray masiban lobo, ya agda perdonaen so kasimpukokan, et dia ed sikayo met lanlamang walara so onalagey naani a totoon mansalita na saray bengatlan mabanday, pian tangguyoren da so saray  binangatan ya ontumbok ed sikara.” (Gawa 20:29, 30) Bilang resulta na sayan apostasya, niletneg so Kakristianoan.

10. Antoran agawgawa so angipatnag ya ag-akiabobon so amin a totoo ed mauges a panagdayew ya inagamil ed Kakristianoan?

¹⁰ Saramay talagan debosyonado ed puron panagdayew so nakaukolan a ‘mibakal nisesengeg ed pananisia a niiter ya aminpinsan ed saray sasanto.’ (Judas 3) Kasin sigpot a naandi ed dalin so panagtasi ed puron panagdayew tan ed si Jehova? Andi. Lapud diad panasingger lay kaderal na rebeldin si Satanas tan amin a gawa to, pinmatnag ya ag-akiabobon so amin a totoo ed apostatan panagdayew ya inagamil na Kakristianoan. Diad pansamposampot lay koma-19 siglo, diad Pittsburgh, Pennsylvania, E.U.A., naorganisa so sakey a grupo na masimoon iran estudyante na Biblia tan nagmaliw a pinagkapundasyon na modernon-agew a klase na tasi na Dios. Impaimano la na sarayan Kristiano so ebidensia ed Kasulatan ya asingsingger lay kasampotan na kaplesan a sistema na mundo. Mitunosan ed propesiya na Biblia, sayan “kasampotan” na mundo so ginmapo nen 1914 tan apatnagan itan nen binmetag so pilimeron guerra mundial. (Mateo 24:3, 7, NW) Wala so mabiskeg ya ebidensia ya apagit lay Satanas tan saray dedemonyo to manlapud tawen kayari na satan a taon. Say koma-20 siglo a napnoy problema so angitarya na malinlinew a prueba nipaakar ed gagawaen nen Satanas tan ed makatantandan kasumpalan na tanda na maarin kiwawala nen Jesus diad pakayari na mangatatawen a Panarian.​—Mateo, kapitulo 24 tan 25; Marcos, kapitulo 13; Lucas, kapitulo 21; Apocalipsis 12:10, 12.

11. Anto so ginetma nen Satanas a gawaen, balet panon a sinmaew so getma to?

¹¹ Nen Hunyo 1918, saraman ya estudyante na Biblia so namporsigian nen Satanas a palaniten, a diad saman et manpupulong la ra ed pigaran bansa. Nanggunaetan to met a deralen so legal a korporasyon da, say Watch Tower Bible and Tract Society. Nipriso iray responsablin opisyales na Sosyedad, a sikaray pinalsaan ya onkokontra ed pakauley, a singa met ed inyakusa ed si Jesus nen inmunan-siglo. (Lucas 23:2) Balet nen 1919, nibulos irayan opisyal, ya angiyabuloy la’d sikaran mangitultuloy ed ministeryo ra. Saginonor, sikara so sigpot lan naabsuelto.

“Taga-bantay” a Maniimanon Maong

12. Siopa natan so tugyopen na managbantay a klase, odino “taga-bantay” nen Jehova, tan anto so walan awawey da?

¹² Kanian, sanen ginmapo so “panaon na anggaan,” wala lamet so tinuro nen Jehova a managbantay ed saray nagagawa, a mamapasakbay ed totoo nipaakar ed saray ebenton misiglaotan ed kasumpalan na saray gagala To. (Daniel 12:4, NW; 2 Timoteo 3:1) Anggad sayan panaon, satan a managbantay a klase​—saray alanaan a Kristiano, say Israel na Dios​—so onkikiwas unong ed impaneskribe nen Isaias nipaakar ed mapropetikon managbantay: “[Sikato] so ondengel naani a maimatlek a pati baleg a pangimaton. Et inmakis a singa sakey a leon: O Katawan, akaalagey ak a naynay ed tapew na bantayan na talayap dia ed agew, tan nipasen ak dia ed bantay ko ed makasanlabi.” (Isaias 21:7, 8) Saya so managbantay a pampepelengan toy kimey to!

13. (a) Anton mensahe so inyabawag na managbantay nen Jehova? (b) Panon a nibagan nagba lay Babilonia a Baleg?

¹³ Anto so anengneng na sayan managbantay? Oniay inyanunsio lamet na managbantay nen Jehova, say tastasi to: ‘Naplag, naplag so Babilonia; et saray amin ya imbolik a taltalintao na saray dirios to inggeba ra [nen Jehova] ed dalin!’ (Isaias 21:9) Diad sayan panaon, kayari na Guerra Mundial I, saya so Babilonia a Baleg, say sankamundoan ya empiryo na palson relihyon, a napaptak manlapud prominentin posisyon na autoridad to. (Jeremias 50:1-3; Apocalipsis 14:8) Agla pankelawan! Say Baleg a Bakal, unong ya impanawag nensaman, so ginmapo ed Kakristianoan, a pinaloor na saray klerigo ed parehon dapag so gotgotan diad impanagyat da ed saray kalangweran dan lalaki a walad kabisbiskegan pian mibakal. Agaylan makapabaing! Nen 1919, agnaamper na Babilonia a Baleg iray Estudyante na Biblia, a tawag ed saray Tastasi nen Jehova nensaman, manlapud inyaktibo ra tan impangigapo ra ed sankamundoan a kampanya na panagpulong a siansia nin mantutultuloy. (Mateo 24:14) Satan so mananda ed kageba na Babilonia a Baleg, no panon a say inkibulos na Israel nen komanem a siglo K.K.P. so ananda ed inkagba na kadaanan a Babilonia.

14. Anton magasin so manunan uusaren na managbantay a klase a tinuro nen Jehova, tan panon a bebendisionan nen Jehova so kauusar na saya?

¹⁴ Lawas a susumpalen na managbantay a klase  so kimey to tekep na seseg tan pirmin pilalek a manggaway maptek. Nen Hulyo 1879, inggapo na saray Estudyante na Biblia so pangipalapag ed sayan magasin, a kabkabat nensaman bilang say Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence. Akasulat ed apis na kada paway na saya manlapud 1879 anggad Disyembre 15, 1938 iray salitan “‘Watchman, What of the Night?’​—Isaiah 21:11.” * Diad loob na 120 a taon et tuloytuloy a nambantay so Say Panag-Bantayan ed saray nagagawa ed mundo tan ed mapropetikon kabaliksan na saratan. (2 Timoteo 3:1-5, 13) Sayan magasin so uusaren la na managbantay a klase a tinuro na Dios tan say “arum a karnero” a kakaiba ra diad maksil a pangiyaabawag da ed katooan ya asingsingger lay kiyalangon na inkasoberano nen Jehova diad panamegley na Panarian nen Kristo. (Juan 10:16) Kasin bebendisionan nen Jehova iyan uusaren ed pantatasi? Bueno, nanlapula’d inmunan paway na 6,000 a kopya nen 1879, linmaknab so sirkulasyon na Say Panag-Bantayan ed sankamundoan diad masulok a 22,000,000 a kopya ed 132 a lenguahe​—121 ed saraya so bansag a nipapalapag. Agaylan matukoy a say relihyoson magasin a sankalaknaban a nibubunog ed dalin so nepeg a mangitandoro ed ngaran na tuan Dios, a Jehova!

Tuloytuloy a Panaglinis

15. Anton tuloytuloy a panaglinis so ginmapo sakbay ni na 1914?

¹⁵ Kaleganan na manga 40 taon anggad inggapo lay mangatatawen ya uley nen Kristo nen 1914, nibulos iray Estudyante na Biblia manlapud dakel a doktrina na Kakristianoan ya agnibase’d Biblia, a singa say panagbinyag ed kapangiyanak, ag-ipapatey na kamarerway too, purgatoryo, kapairap diad impiernon apoy, tan sakey a Trinitaryon Dios. Balet asabi to ni so pigaran panaon pian niwaklit so amin na sarayan lingon ideya. Alimbawa, nen dekaday 1920 et ipepeket na dakel ya Estudyante na Biblia so sakey a pin a walay simbolo na krus tan korona, tan sinelebraan da so Krismas tan arum niran paganon piesta opisyal. Balet, pian magmaliw a malinis so panagdayew, nepeg ya ekalen so amin a pakasuysoyan na idolatriya. Nepeg a say Salitay Dios, say Masanton Biblia, so alenleneg a basiyan na pananisia tan dalan na bilay bilang Kristiano. (Isaias 8:19, 20; Roma 15:4) Makapuy so pangarum odino pangekal na antokaman a bengatla manlapud Salitay Dios.​—Deuteronomio 4:2; Apocalipsis 22:18, 19.

16, 17. (a) Anton palson ideya so sinisia na managbantay a klase ed loob na pigaran dekada? (b) Anto so dugan eksplinasyon nipaakar ed “altar” tan “seklang” diad “Ehipto”?

¹⁶ Idanet na sakey ya alimbawa so kaimportantian na sayan prinsipyo. Nen 1886 sanen impalapag nen C. T. Russell so sakey a libron atituloay The Divine Plan of the Ages, lugan na sayan tomo so sakey a tsart a mangisisiglaot ed saray panaon na katooan ed Great Pyramid na Ehipto. Inisip nensaman a sayan monumento nen Faraon Khufu et samay seklang ya atukoy ed Isaias 19:19, 20: “Dia ed satan ya agew wala naani sakey ya altar ed Jehova ed pegley na dalin na Ehipto, tan sakey a seklang ed ketegan to nipaakar ed Jehova. Et sikato naani nipaakar a tanda tan nipaakar na tasi ed Jehova na saray ehersito ed dalin na Ehipto.” Antoy pisiglaotan na pyramid ed Biblia? Bueno, bilang alimbawa, say karukey na pigaran pasilyo ed loob na Great Pyramid so impasen a mangipapabitar ed panaon ya igapoy ‘baleg a kairapan’ ya atukoy ed Mateo 24:21, unong ed impakatalos nensaman. Nagmaliw ya okupadon maong so pigaran Estudyante na Biblia diad panagsukat ed nanduruman kabiangan na pyramid pian nadetermina ray bengabengatlan singa say agew ya iyakar da ed tawen!

¹⁷ Sayan tatawagen a Biblia ed Bato so sinisian maong ed loob na pigaran dekada, anggad  nipalinew ed saray paway na Watchtower a Nobyembre 15 tan Disyembre 1, 1928 ya agnakaukolan nen Jehova so antokaman a baton monumento ya impaalagey na saray paganon faraon tan walaay demonikon tantanda na astrolohiya pian pekderan so panamaneknek a walad Biblia. Imbes, atalosan a say propesiya nen Isaias et walaan na espiritual a kiyaplikaan. Singa diad Apocalipsis 11:8, say “Ehipto” et mangisisimbolo ed mundo nen Satanas. Say “altar ed Jehova” so mangipapanonot ed sikatayo nipaakar ed naabobonan iran bagat na saray alanaan a Kristiano legan na temporaryon panaayam da ed sayan mundo. (Roma 12:1; Hebreos 13:15, 16) Say seklang “ed ketegan [na Ehipto]” so manutukoy ed kongregasyon na alanaan iran Kristiano, bilang “lusek tan sakurong na katuaan” tan tinmalindeg bilang tasi ed “Ehipto,” say mundon ngalngali da la taynan.​—1 Timoteo 3:15.

18. (a) Panon ya intultuloy nen Jehova so panangipalinew ed saray bengatla parad saray masimoon ya estudyante na Biblia? (b) No agnatalosan na sakey a Kristiano so sakey a panamalinew ed Kasulatan, anton makabat ya awawey so ipatnag to?

¹⁸ Diad inlabas na saray taon, tuloytuloy ya ipapagamor nen Jehova ed sikatayo so kaaruman a panamalinew ed katuaan, pati say mas malinew a pakatalos ed mapropetikon salita to. (Uliran 4:18) Diad agano niran taon, apaseseg itayon mangusisa lamet tekep na mas aralem a pakatalos, ed arum nin kabiangan na saratan, a singa say nipaakar ed kailalakan ya agnapaso sakbay ya onsabi so anggaan, say parabolo a nipaakar ed saray karnero tan kanding, say makapadimlan bengatla tan no kapigan so italindeg na satan ed sakey a masanton pasen, say balon sipanan, say transpigurasyon, tan say pasingawey nipaakar ed templo a walad libro na Ezequiel. Mairap no maminsan a talosan so ontan iran balon eksplinasyon, balet onlinew iray rason ed saratan diad dugan panaon. No agnatalosan a maong na sakey a Kristiano so balon eksplinasyon na sakey a teksto, maabig a sikatoy mapaabeban mangalig ed saray salita nen propeta Miqueas: “Alagden ko naani so Dios na kilalaban ko.”​—Miqueas 7:7.

19. Panon ya impanengneng na alanaan iran nakdaan tan say arum a karneron kaiba ra so singa-leon a kakpelan ed sarayan kaunoran ya agew?

 ¹⁹ Nonoten a say managbantay et “inmakis a singa sakey a leon: O Katawan, akaalagey ak a naynay ed tapew na bantayan na talayap dia ed agew, tan nipasen ak dia ed bantay ko ed makasanlabi.” (Isaias 21:8) Impatnag na alanaan iran nakdaan so singa-leon ya inkakpel diad panangiwalwal ed palson relihyon tan ed panangiwanwan ed totoo diad dalan ya ompugta’d kawayangan. (Apocalipsis 18:2-5) Bilang “matoor tan makabat ya aripen,” mangitatarya ira na saray Biblia, magasin, tan arum nin publikasyon diad dakerakel a lenguahe​—“tagano ed panaon a kinepeg to.” (Mateo 24:45) Idadaulo ra so panagtipon ed “baleg ya ulop . . . a nanlapu ed balang nasyon tan amin na saray kailalakan, tan binaleybaley, tan salita.” Saraya met so nalinisan diad panamegley na mananondon a dala nen Jesus tan ipatnag day inkasikara a makmakpel diad pangisasaklang day ‘sagradon serbisyo ed Dios diad agew tan labi.’ (Apocalipsis 7:9, 14, 15) Anto so resulta nen imbeneg a taon nipaakar ed kimey na natitilak nin melag a grupo na alanaan a Tastasi nen Jehova tan saray kakaiba ra, say baleg ya ulop? Ibinsabinsa itan na ontumbok ya artikulo.

[Paimano ed leksab]

Kasin Nanonotan Yo?

• Anton tastasi so pinatalindeg nen Jehova ed inlabas na dakel lan taon?

• Anto so gapoan na Babilonia a Baleg?

• Akin ya inabuloyan nen Jehova a naderal so Jerusalem, say kabiseran syudad na nasyon na tastasi to, nen 607 K.K.P.? nen 70 K.P.?

• Anton awawey so impanengneng na managbantay a klase a tinuro nen Jehova tan saray kakaiba ra?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 7]

“O Katawan, akaalagey ak a naynay ed tapew na bantayan na talayap”

[Saray litrato ed pahina 10]

Pampepelengan na managbantay a klase a tinuro nen Jehova so kimey da