Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISAHLUKO 10

Iqiniso Ngezingilosi Kanye Lamadimoni

Iqiniso Ngezingilosi Kanye Lamadimoni

1. Kungani kumele sifunde ngezingilosi?

UJEHOVA ufuna sazi imuli yakhe. Izingilosi zingamalunga emuli kaNkulunkulu. EBhayibhilini zibizwa kuthiwa ‘ngamadodana kaNkulunkulu.’ (UGenesisi 6:2) Ngowani umsebenzi wezingilosi? Zazibanceda njani abantu kudala? Zingasinceda yini lamuhla?​—Khangela amabala asekucineni 7.

2. Zavela ngaphi izingilosi futhi zingaki?

2 Kumele sikwazi ukuthi izingilosi zavela ngaphi. UKholose 1:16 uthi kwadalwa ezinye ‘izinto ezulwini lasemhlabeni’ ngemva kokuthi uJehova esedale uJesu. Lokhu kugoqela lezingilosi. Zingaki izingilosi? IBhayibhili lithi kulezinkulungwane zezinkulungwane zezingilosi.​—IHubo 103:20; ISambulo 5:11.

3. UJobe 38:4-7 usitshelani ngezingilosi?

3 IBhayibhili lithi uJehova wadala izingilosi engakadali umhlaba. Ibhuku likaJobe lithi izingilosi zathokoza kakhulu lapho zibona uJehova edala umhlaba. Ngaleso sikhathi zaziyimuli ebambeneyo futhi zonke zazikhonza uJehova.​—UJobe 38:4-7.

IZINGILOSI ZIYABANCEDA ABANTU BAKANKULUNKULU

4. Sazi njani ukuthi izingilosi ziyabathanda abantu?

4 Izingilosi ziyabathanda abantu njalo ziyafisa ukubona inhloso kaNkulunkulu ngomhlaba langabantu igcwaliseka. (IZaga 8:30, 31; 1 UPhetro 1:11, 12) Kwazidanisa kakhulu ukubona u-Adamu lo-Eva behlamukela uNkulunkulu. Kufanele ukuthi khathesi ziyadana kakhulu nxa zibona abantu abanengi bengamlaleli uJehova. Kodwa ziyathokoza kakhulu nxa umuntu othile ephenduka futhi ebuyela kuJehova. (ULukha 15:10) Izingilosi ziyabathanda labo abakhonza uNkulunkulu. UJehova uyazisebenzisa ukuthi zincede njalo zivikele abantu abamkhonzayo. (KumaHebheru 1:7, 14) Ake sibone ezinye izibonelo zalokhu.

“UNkulunkulu wami uthume ingilosi yakhe yayivala imilomo yezilwane.”​—UDanyeli 6:22

5. Izingilosi zabasiza njani abantu bakaNkulunkulu kudala?

5 UJehova engakabhubhisi iSodoma leGomora, wathuma izingilosi ezimbili ukuthi ziyekhipha uLothi lemuli yakhe. (UGenesisi 19:15, 16) Kwathi sekudlule iminyaka eminengi, umphrofethi uDanyeli waphoselwa emgodini wezilwane kodwa kazimenzanga lutho ngoba ‘uNkulunkulu wathuma ingilosi yakhe yavala imilomo yezilwane.’ (UDanyeli 6:22) Ngemva kweminyaka, uJehova wathuma ingilosi ukuthi iyekhulula uPhethro ejele. (ImiSebenzi 12:6-11) Izingilosi zanceda loJesu ngesikhathi esemhlabeni. Ngokwesibonelo izingilosi zamqinisa ngemva kokubhabhathizwa kwakhe. (UMakho 1:13) Langesikhathi esezabulawa, “ingilosi yamqinisa.”​—ULukha 22:43.

6. (a) Sazi njani ukuthi izingilosi ziyabanceda abantu bakaNkulunkulu lamuhla? (b) Yiphi imibuzo esizayiphendula?

6 Ngeke kwenzakale ukuthi umuntu abone ingilosi namuhla. Kodwa uNkulunkulu ulokhu ezisebenzisa izingilosi ukuthi zincede abantu bakhe. IBhayibhili lithi: “Ingilosi kaJehova iyabazungeza labo abamesabayo, ibakhulule.” (IHubo 34:7) Kungani sidinga ukuvikelwa? Kungenxa yokuthi silezitha ezingafuni lakusibona. Zingobani? Zivela ngaphi? Zizama njani ukusilimaza? Okungasinceda ukuthi siphendule imibuzo leyi yikuhlola okwenzakala u-Adamu lo-Eva besanda kudalwa.

SILEZITHA EZINGABONAKALIYO

7. USathane uyenge abantu ukuthi benzeni?

7 ESahlukweni 3 safunda ukuthi kulengilosi eyahlamukela uNkulunkulu futhi yafisa ukuthi kube yiyo ebusa abantu. IBhayibhili lithi ingilosi le nguSathane. (ISambulo 12:9) USathane wayefuna lokuthi abantu bahlamukele uNkulunkulu. Waphumelela ukuqila u-Eva futhi kusukela lapho ubelokhu eqila abantu. Kodwa bakhona abanye abahlala bethembekile abagoqela u-Abela, u-Enoki loNowa.​—KumaHebheru 11:4, 5, 7.

8. (a) Kuyini okwenza ukuthi ezinye izingilosi zibe ngamadimoni? (b) Ngesikhathi sikaNowa amadimoni enzani ukuze angabhujiswa?

8 Ngezinsuku zikaNowa, ezinye izingilosi zahlamuka zatshiya ikhaya lazo ezulwini zazohlala labantu emhlabeni. IBhayibhili lithi zenza lokho ngenxa yokuthi zazifuna ukuthatha abafazi. (Bala uGenesisi 6:2.) Kodwa lokho kwakukubi kakhulu. (UJuda 6) Abantu abanengi ngalezonsuku baba lodlakela futhi benza okubi njengezingilosi lezo. UJehova wenza isinqumo sokuthi ababhubhise ngozamcolo. Kodwa kababhubhisanga abantu ababesenza okulungileyo. (UGenesisi 7:17, 23) Izingilosi ezimbi zona zabuyela ezulwini ukuze zingabhujiswa. IBhayibhili lithi izingilosi lezo ezimbi ngamadimoni. Zakhetha ukubambana loSathane futhi waba ngumbusi wazo.​—UMathewu 9:34.

9. (a) Kwenzakalani ngesikhathi amadimoni esebuyele ezulwini? (b) Kuyini esizakuhlola?

9 UJehova kazange awavumele amadimoni ukuthi aphinde abe ngamalunga emuli yakhe ngoba ayesehlamukile. (2 UPhetro 2:4) Amadimoni awasenelisi ukuntshintsha abe ngabantu kodwa alokhu ‘edukisa umhlaba wonke.’ (ISambulo 12:9; 1 UJohane 5:19) Asihlole ukuthi kuyini okwenza enelise ukudukisa abantu abanengi kangaka.​—Bala u-2 Khorinte 2:11.

IZINDLELA AMADIMONI AQILA NGAZO ABANTU

10. Amadimoni asebenzisani ukuze aqile abantu?

10 Amadimoni asebenzisa izindlela ezinengi ukuze aqile abantu. Nxa abantu besiya ezinyangeni, kuzangoma loba kulabo okuthiwa balomoya, bayabe besebenzelana lamadimoni. Kodwa iBhayibhili lisixwayisa ukuthi singaqali ukuthinta izinto zobudimoni. (KwabaseGalathiya 5:19-21) Ngenxa yani? Amadimoni asebenzisa ubuqili ukuze abambe abantu, njengomzingeli osebenzisa umjibila ukuthi abambe izinyamazana.—Khangela amabala asekucineni 25.

11. Kuyini ukubonisa ikusasa futhi kungani kungamelanga sikwenze?

11 Obunye ubuqili obusetshenziswa ngamadimoni yikutshela abantu ngekusasa. Lokhu yikuzama ukwazi okuzakwenzakala loba ukuthi isehlakalo esithile sihlolani. Umuntu angazama ukwenza lokhu ngokubhula, ukutshaya amathambo, ukukhangela imizila ephakathi kwesandla, ukudinga ingcazelo yamaphupho lemihlolo. Imikhuba le iyingozi kakhulu lanxa abantu abanengi becabanga ukuthi kayinjalo. Ngokwesibonelo iBhayibhili litshengisa ukuthi amadimoni asebenzelana labantu ababonisa ikusasa. KumiSebenzi 16:16-18 sitshelwa ngedimoni loba ‘umoya wokubonisa ikusasa’ owawusenza ukuthi intombazana ethile ‘ihlahlule.’ Kwathi uPhawuli eselikhiphile idimoni lelo, intombazana leyo yayingasenelisi ukutshela abantu ngekusasa.

12. (a) Kungani kuyingozi ukuzama ukukhuluma labafileyo? (b) Kungani amaKhristu engenzi imikhuba elokusebenzelana lamadimoni?

12 Okunye okusetshenziswa ngamadimoni ukuthi abambe abantu yikwenza bakholwe ukuthi bangakhuluma labantu abafileyo. Afuna sikholwe lokuthi abafileyo bayaphila kwenye indawo lokuthi bangakhuluma lathi loba basilimaze. Ngokwesibonelo, nxa umuntu ofelweyo angaya enyangeni, ingamtshela into engamenza afune ukuzwa okunengi loba ikhulume ngelizwi elifanana lelomuntu owafayo. (1 USamuyeli 28:3-19) Imikhuba eminengi eyenziwa ezimfeni itshengisa ukuthi abantu bakholwa ukuthi abafileyo bayaphila endaweni ethile. Lokhu kugoqela okwenziwa emingcwabeni, ukwenza imibuyiso kumbe izikhumbuzo, ukuthethela lenzilo. Nxa amaKhristu angayala ukwenza izinto lezi, izihlobo lezakhamizi zingawakhangela kubi, ziwathethise loba zingasadlelani lawo. Okwenza amaKhristu angenzi izinto lezi yikuthi ayakwazi ukuthi abafileyo kabaphili kwenye indawo, asingeke sikhulume labo futhi ngeke basilimaze. (IHubo 115:17) Yikho hlala uphapheme njalo ungaqali ukuzama ukukhuluma labafileyo kumbe ukwenza imikhuba yobudimoni.​—Bala uDutheronomi 18:10, 11; U-Isaya 8:19.

13. Abantu abanengi ababesesaba amadimoni benelise ukwenzani?

13 Amadimoni ayabaqila abantu aphinde abethusele. USathane lamadimoni akhe bayakwazi ukuthi basalelwe ‘yisikhathi esifitshane’ ukuthi uNkulunkulu ababhubhise. Lokhu kwenza babelodlakela. (ISambulo 12:12, 17) Kodwa abantu abanengi ababewesaba amadimoni kabasawesabi. Kuyini okwabanceda ukuthi bangasawesabi?

OKUNGAKUNCEDA UKUTHI UKHULULEKE EMADIMONINI

14. Singenzani ukuze sikhululeke emadimonini?

14 IBhayibhili lisitshela ukuthi singakhululeka njani emadimonini. Ngokwesibonelo, abanye edolobheni lase-Efesu babesebenzelana lamadimoni bengakafundi iqiniso. Benzani ukuze behlukane lamadimoni? IBhayibhili lithi: “Abanengi ababehlahlula baletha ndawonye izincwadimgoqwa zabo bazitshisa obala.” (ImiSebenzi 19:19) Batshisa wonke amabhuku amasalamusi ababelawo ngoba babefuna ukuba ngamaKhristu. Lalamuhla bonke abafuna ukukhonza uJehova kumele batshiyane laloba yini ephathelane lamadimoni. Lokhu kugoqela amabhuku, amafilimu, izingoma, imidlalo lezinye izinto ezenza ukuthi amasalamusi lamadimoni kukhanye kuthokozisa futhi kungayisiyo ngozi. Okunye okungamelanga sikwenze yikugqiza izinto okuthiwa ziyavikela emadimonini.​—1 KwabaseKhorinte 10:21.

15. Kuyini okunye okumele sikwenze ukuze silwisane loSathane lamadimoni akhe?

15 Ngemva kweminyaka abase-Efesu betshise amabhuku amasalamusi, umphostoli uPhawuli wabhala ukuthi kwakufanele ‘balwe lamabutho emimoya emibi.’ (Kwabase-Efesu 6:12) Amadimoni ayelokhu elwisana labo lanxa babetshise wonke amabhuku abo. Manje kuyini okunye okwakumele bakwenze? UPhawuli wathi: “Thathani ihawu lokukholwa elizacitsha ngalo yonke imitshoko evuthayo yomubi.” (Kwabase-Efesu 6:16) Ukholo lwethu lungasivikela njengehawu elivikela isotsha empini. Nxa singathandabuzi ukuthi uJehova angasivikela, sizakwenelisa ukulwisana loSathane lamadimoni akhe.​—UMathewu 17:20.

16. Kuyini okungasenza sibe lokholo oluqinileyo kuJehova?

16 Kuyini okungasenza sibe lokholo oluqinileyo kuJehova? Kumele sibale iBhayibhili nsuku zonke futhi sithembe ukuthi uNkulunkulu uzasivikela. USathane lamadimoni akhe ngeke basenze lutho nxa silokholo oluqinileyo kuJehova.​—1 UJohane 5:5.

17. Kuyini okunye okuzasivikela emadimonini?

17 Kuyini okunye okwakumele kwenziwe ngamaKhristu ase-Efesu? Phela ubudimoni babubhahile edolobheni ababehlala kulo, yikho uPhawuli wawatshela wathi: ‘Khulekani ngomoya ezikhathini zonke.’ (Kwabase-Efesu 6:18) Kwakumele bahlale becela ukuthi uJehova abavikele. Thina-ke? Ubudimoni bugcwele umhlaba wonke. Yikho lathi kumele sicele uJehova asivikele futhi kumele sisebenzise ibizo lakhe nxa sikhuleka. (Bala iZaga 18:10.) UJehova uzayiphendula imithandazo yethu nxa singaqhubeka sicela ukuthi asivikele kuSathane.​—IHubo 145:19; UMathewu 6:13.

18, 19. (a) Kuyini okungasinceda ukuthi sinqobe uSathane lamadimoni akhe? (b) Yiwuphi umbuzo ozaphendulwa esahlukweni esilandelayo?

18 Nxa singalahla loba yini ephathelane lobudimoni futhi sithembele kuJehova ukuthi asivikele, sizakwenelisa ukulwisana loSathane lamadimoni akhe. Akulasidingo sokuthi siwesabe amadimoni. (Bala uJakhobe 4:7, 8.) UJehova ulamandla kakhulu kulamadimoni. Wawajezisa ngesikhathi sikaNowa futhi esikhathini esizayo uzawabhubhisa. (UJuda 6) Khumbula ukuthi uJehova usebenzisa izingilosi ukuthi asivikele. (2 AmaKhosi 6:15-17) Sileqiniso lokuthi uJehova uzasinceda ukuthi sinqobe uSathane lamadimoni akhe.​—1 UPhetro 5:6, 7; 2 UPhetro 2:9.

19 Kodwa kungani uNkulunkulu engakambhubhisi uSathane lamadimoni akhe bona besenza ukuthi sihlupheke kangaka? Umbuzo lo uzaphendulwa esahlukweni esilandelayo.