چگونه باید با یکدیگر رفتار کنیم؟‏

‏«چنانکه می‌خواهید مردم با شما عمل کنند،‏ شما نیز به همان طور با ایشان سلوک نمایید.‏» —‏ لوقا ۶:‏۳۱‏.‏

۱،‏ ۲.‏ الف)‏ موعظهٔ بالای کوه چه بود؟‏ ب)‏ در این مقاله و مقالهٔ بعدی به بررسی چه مطالبی خواهیم پرداخت؟‏

عیسی مسیح حقیقتاً بزرگ‌ترین معلّمی بود که پا به عرصهٔ زمین گذاشت.‏ آیا عکس‌العمل مأمورانی را که رهبران مذهبی برای دستگیری عیسی فرستاده بودند به خاطر می‌آورید؟‏ آنان وقتی تعالیم عیسی را شنیدند دست خالی بازگشته به معلّمان یهودی خود گفتند:‏ «هرگز کسی مثل این شخص سخن نگفته است!‏» (‏یوحنّا ۷:‏۳۲،‏ ۴۵،‏ ۴۶‏)‏ یکی از فوق‌العاده‌ترین سخنرانی‌های عیسی موعظه‌ای است که به ‹موعظهٔ بالای کوه› شهرت دارد.‏ این سخنرانی در باب‌های ۵ تا ۷ انجیل متّیٰ و در لوقا ۶:‏۲۰-‏۴۹ نگاشته شده است.‏ *

^۲ یکی از گفته‌های معروف عیسی در آن سخنرانی که به ‹قانون طلایی› مشهور است به نحوهٔ رفتار انسان‌ها با یکدیگر مربوط می‌شود.‏ عیسی آن را به این شکل عنوان کرد:‏ «چنانکه می‌خواهید مردم با شما عمل کنند،‏ شما نیز به همان طور با ایشان سلوک نمایید.‏» (‏لوقا ۶:‏۳۱‏)‏ عیسی خود به تبعیت از این قانون از هیچ کمکی به مردم دریغ نکرد؛‏ مریضان را شفا داد و حتی مردگان را به زندگی بازگرداند.‏ کمک بزرگ‌تری که عیسی در حق مردم کرد،‏ رساندن مژدهٔ ملکوت خدا به آن‌ها بود.‏ عیسی می‌دانست،‏ کسی که مژدهٔ این حکومت الٰهی را بپذیرد از برکات ابدی آن برخوردار خواهد شد.‏ (‏لوقا ۷:‏۲۰-‏۲۲ خوانده شود.‏‏)‏ برای ما شاهدان یَهُوَه نیز شرکت در این فعالیت مژده‌رسانی بسیار شادی‌آور است.‏ (‏متّیٰ ۲۴:‏۱۴؛‏ ۲۸:‏۱۹،‏ ۲۰‏)‏ در این مقاله و مقالهٔ بعدی می‌خواهیم سخنان عیسی را در مورد این فعالیت بررسی کنیم.‏ همچنین به نکاتی چند از موعظهٔ بالای کوه در خصوص رفتار با یکدیگر خواهیم پرداخت.‏

داشتن خویی آرام و حلیم

۳.‏ داشتن خویی آرام و حلیم به چه مفهوم است؟‏

^۳ عیسی گفت:‏ «خوشا به حال حلیمان،‏ زیرا ایشان وارث زمین خواهند شد.‏» (‏متّیٰ ۵:‏۵‏)‏ در کتاب مقدّس داشتن خویی آرام و حلیم به هیچ وجه نقطه‌ضعف محسوب نمی‌شود.‏ ‹حلم› در واقع نرمخویی و متانتی است که خدا می‌خواهد ما در رفتارمان با یکدیگر نشان دهیم.‏ مثلاً این که ‹هیچ کس را به عوض بدی بدی نرسانیم.‏› —‏ رومیان ۱۲:‏۱۷-‏۱۹‏.‏

۴.‏ چرا عیسی افراد حلیم و آرام را سعادتمند خواند؟‏

^۴ عیسی افراد حلیم و آرام را سعادتمند خواند زیرا ‹وارث زمین خواهند شد.‏› او که خود انسانی «حلیم و افتاده‌دل» بود،‏ اکنون «وارث جمیع موجودات» و در نتیجه وارث اصلی زمین می‌باشد.‏ (‏متّیٰ ۱۱:‏۲۹؛‏ عبرانیان ۱:‏۲؛‏ مزمور ۲:‏۸‏)‏ همچنین پیشگویی شده بود که شمار دیگری نیز با «پسر انسان» در حکومت مسیحایی در آسمان حکمرانی می‌کنند.‏ (‏دانیال ۷:‏۱۳،‏ ۱۴،‏ ۲۱،‏ ۲۲،‏ ۲۷‏)‏ این ۱۴۴٬۰۰۰ مسح‌شده،‏ انسان‌هایی حلیمند که «هم‌ارث با مسیح» زمین را به میراث می‌برند.‏ (‏رومیان ۸:‏۱۶،‏ ۱۷؛‏ مکاشفه ۱۴:‏۱‏)‏ دیگر انسان‌های حلیم،‏ در قلمرو زمینی حکومت خدا از برکت حیات ابدی برخوردار می‌شوند.‏ —‏ مزمور ۳۷:‏۱۱‏.‏

۵.‏ داشتن خویی آرام همچون مسیح چه فایده‌ای دارد؟‏

^۵ شخصی که رفتاری تند دارد،‏ صبر دیگران را به سر می‌آورد و همه را از خود فراری می‌دهد.‏ لیکن،‏ حضور شخصی که همچون مسیح رفتاری آرام و حلیم دارد برای همه در جماعت تشویق‌آمیز و دلپذیر است.‏ خویی آرام و حلیم،‏ از جمله خصوصیاتی است که روح خدا آن را همچون ثمره‌ای در ما به وجود می‌آورد؛‏ البته مشروط بر این که «به روح زیست کنیم،‏ به روح هم رفتار بکنیم.‏» (‏غَلاطیان ۵:‏۲۲-‏۲۵  خوانده شود.‏‏)‏ آرزوی همهٔ ماست که یَهُوَه ما را جزو حلیمان محسوب کرده،‏ با روح خود راهنمایی کند!‏

خوشا به حال رحم‌کنندگان

۶.‏ خصوصیت بارز فردی ‹رحم‌کننده› چیست؟‏

^۶ عیسی در موعظهٔ بالای کوه همچنین اشاره نمود:‏ «خوشا به حال رحم‌کنندگان،‏ زیرا بر ایشان رحم کرده خواهد شد.‏» (‏متّیٰ ۵:‏۷‏)‏ شخص ‹رحم‌کننده› شخصی است که با دلسوزی به محرومان ترحّم می‌کند.‏ عیسی وقتی گروهی مردم دردمند را دید «بر ایشان رحم فرمود» و آنان را از دردهایشان رهایی داد.‏ (‏متّیٰ ۱۴:‏۱۴؛‏ ۲۰:‏۳۴‏)‏ ما نیز باید با دلسوزی به دیگران رحمت نشان دهیم.‏ —‏ یعقوب ۲:‏۱۳‏.‏

۷.‏ ترحّم و دلسوزی،‏ عیسی را به چه عملی واداشت؟‏

^۷ یک بار که عیسی برای استراحت به مکانی آرام می‌رفت گروهی از مردم را دید و «بر ایشان ترحّم فرمود زیرا که چون گوسفندان بی‌شبان بودند.‏» در نتیجه مطالب ‹بسیاری به ایشان تعلیم داد.‏› (‏مَرقُس ۶:‏۳۴‏)‏ ما نیز همچون عیسی با همگان در مورد پیام ملکوت و رحمت خدا صحبت می‌کنیم و از این کار شادی بسیار به دست می‌آوریم!‏

۸.‏ چرا «رحم‌کنندگان» سعادتمندند؟‏

^۸ عیسی رحیمان را شاد و سعادتمند خواند،‏ «زیرا بر ایشان رحم کرده خواهد شد.‏» وقتی ما به مردم رحمت نشان می‌دهیم،‏ آنان نیز اغلب با ما رحیمانه رفتار می‌کنند.‏ (‏لوقا ۶:‏۳۸‏)‏ به علاوه،‏ عیسی گفت:‏ «هر گاه تقصیرات مردم را بدیشان بیامرزید،‏ پدر آسمانی شما،‏ شما را نیز خواهد آمرزید.‏» (‏متّیٰ ۶:‏۱۴‏)‏ تنها انسان‌های رحیم می‌توانند شادی و سعادتی را که از رضایت یَهُوَه و آمرزش گناهان ایجاد می‌شود حس کنند.‏

خوشا به حال صلح‌کنندگان

۹.‏ شخص «صلح‌کننده» چگونه رفتار می‌کند؟‏

^۹ عیسی در اشاره به یکی دیگر از عوامل سعادت و شادی گفت:‏ «خوشا به حال صلح‌کنندگان،‏ زیرا ایشان پسران خدا خوانده خواهند شد.‏» (‏متّیٰ ۵:‏۹‏)‏ شخصی «صلح‌کننده» کارهایی همچون ‹نَمّامی› یعنی سخن‌چینی را نکوهیده می‌داند و هرگز خود را درگیر آن نمی‌سازد.‏ او می‌داند که این عمل «دوستان خالص را از همدیگر جدا می‌کند.‏» (‏امثال ۱۶:‏۲۸‏)‏ ما در هر جا که هستیم،‏ چه با برادرانمان چه با افراد دیگر،‏ می‌توانیم با سخنان و اَعمالمان فضایی صلح‌آمیز ایجاد کنیم.‏ (‏عبرانیان ۱۲:‏۱۴‏)‏ از همه مهم‌تر،‏ باید همچنین تلاش کنیم که رابطه‌ای صلح‌آمیز و دوستانه با یَهُوَه داشته باشیم.‏ —‏ ۱پِطْرُس ۳:‏۱۰-‏۱۲ خوانده شود.‏

۱۰.‏ «صلح‌کنندگان» به چه سبب سعادتمند خوانده شده‌اند؟‏

^۱۰ عیسی «صلح‌کنندگان» را به این سبب سعادتمند خواند که «پسران خدا خوانده خواهند شد.‏» مسیحیان مسح‌شده با اَعمال خود نشان می‌دهند که به عیسی در مقام مسیح ایمانی قوی دارند،‏ و به دلیل همین ایمان قوی‌شان ‹قدرت یافته‌اند تا فرزندان خدا گردند.‏› (‏یوحنّا ۱:‏۱۲؛‏ ۱پِطْرُس ۲:‏۲۴‏)‏ آیا «گوسفندان دیگرِ» عیسی نیز فرزندان خدا خوانده خواهند شد؟‏ بله،‏ لیکن طی هزار سالی که مسیح با مسح‌شدگان حکومت می‌کند،‏ عیسی مسیح خود حکم «پدر سَرمَدی [یعنی ابدی]» را برای انسان‌های صلح‌منش خواهد داشت.‏ (‏یوحنّا ۱۰:‏۱۴،‏ ۱۶؛‏ اِشَعْیا ۹:‏۶؛‏ مکاشفه ۲۰:‏۶‏)‏ تنها در پایان هزار سال است که این «صلح‌کنندگان» به مفهوم واقعی کلمه فرزندان خدا خوانده خواهند شد.‏ —‏ ۱قُرِنتیان ۱۵:‏۲۷،‏ ۲۸‏.‏

۱۱.‏ حکمت الٰهی چه تأثیری بر رفتار ما با دیگران دارد؟‏

^۱۱ اگر بخواهیم رابطه‌ای تنگاتنگ و صمیمی با یَهُوَه ‹خدای صلح› داشته باشیم،‏ باید خصوصیات الٰهی منجمله  صلح‌منشی یَهُوَه را در رفتار خود ابراز کنیم.‏ (‏فیلِپّیان ۴:‏۹‏)‏ این خصوصیت چگونه در رفتار ما نمایان می‌شود؟‏ باید اجازه دهیم «آن حکمت که از بالا است» یعنی حکمت الٰهی ما را راهنمایی کند.‏ (‏یعقوب ۳:‏۱۷‏)‏ آری،‏ بدین شکل حکمت الٰهی از ما شخصی «صلح‌کننده» خواهد ساخت.‏

‏«بگذارید نور شما بر مردم بتابد»‏

۱۲.‏ الف)‏ عیسی در مورد نور روحانی چه گفت؟‏ ب)‏ ما چگونه می‌توانیم نور خود را بر مردم بتابانیم؟‏

^۱۲ کسی که می‌خواهد نور روحانی یعنی نور حقایق الٰهی را بر مردم بتاباند می‌باید رفتاری پسندیده داشته باشد.‏ (‏مزمور ۴۳:‏۳‏)‏ عیسی شاگردانش را ‹نور عالَم› خواند و بدیشان فرمود که بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا ‹اَعمال نیکوی‌تان› را ببینند.‏ ما به این شکل نور خود را «بر مردم» می‌تابانیم؛‏ به این معنی که به آنان فایده می‌رسانیم.‏ زیرا این اَعمال،‏ حقایقی را در مورد خدا بر آنان آشکار می‌سازد.‏ (‏متّیٰ ۵:‏۱۴-‏۱۶ خوانده شود.‏‏)‏ پس ما می‌باید همواره تلاش کنیم تا نورمان را با اَعمال خیر و موعظهٔ مژدهٔ ملکوت «در تمامی عالَم» و «بر تمامی امّت‌ها» بتابانیم.‏ (‏متّیٰ ۲۶:‏۱۳؛‏ مَرقُس ۱۳:‏۱۰‏)‏ حقیقتاً که چه موهبت والایی!‏

۱۳.‏ مبشّران ملکوت به چه چیز معروفند؟‏

^۱۳ عیسی گفت:‏ «شهری که بر کوهی بنا شود،‏ نتوان پنهان کرد.‏» آری،‏ شهری که روی بلندی ساخته شود،‏ به آسانی قابل رؤیت است.‏ به همین شکل،‏ اَعمال نیکوی ما مبشّران ملکوت و همچنین خصوصیاتی همچون ملایمت و پاکدامنی ما برای اغلب مردم قابل رؤیت است.‏ —‏ تیطُس ۲:‏۱-‏۱۴‏.‏

۱۴.‏ الف)‏ چراغ‌های قرن اوّل به چه شکل بودند؟‏ ب)‏ منظور از این که نباید نور روحانی را زیر «پیمانه» قرار دهیم چیست؟‏

^۱۴ عیسی در مورد چراغی افروخته صحبت کرد که می‌باید آن را روی چراغدان قرار داد،‏ نه زیر یک پیمانه.‏ در قرن اوّل چراغ‌هایی که در اغلب خانه‌ها استفاده می‌شد چراغ‌هایی گلی با یک فتیله بود که بیشتر با روغن زیتون تغذیه می‌شد.‏ این چراغ‌ها را معمولاً روی پایه‌ای چوبی یا فلزی قرار می‌دادند تا ‹به همهٔ کسانی که در خانه بودند روشنایی بخشد.‏› هیچ کس چنین چراغی را زیر «پیمانه» قرار نمی‌داد.‏ پیمانه چه بود؟‏ پیمانه ظرفی بزرگ با ظرفیت حدود ۹ لیتر بود.‏ عیسی نمی‌خواست که شاگردانش نور روحانی خود را به اصطلاح زیر یک «پیمانه» مخفی کنند.‏ ما نیز به تبعیت از عیسی می‌خواهیم نور خود را بر مردم بتابانیم و اجازه نمی‌دهیم آزار و مخالفتِ دشمنان،‏ ما را از صحبت در مورد حقایقی که از کتاب مقدّس آموخته‌ایم باز دارد.‏

۱۵.‏ «اَعمال نیکوی» ما چه تأثیری روی برخی از افراد می‌گذارد؟‏

^۱۵ عیسی پس از اشاره به تشبیه چراغ،‏ به شاگردانش گفت:‏ «بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا اَعمال نیکوی شما را دیده،‏ پدر شما را که در آسمان است تمجید نمایند.‏» آری،‏ کسانی هستند که با دیدن «اَعمال نیکوی» ما به خدمت یَهُوَه در می‌آیند و به «تمجید» او برانگیخته می‌شوند.‏ این مطلب ما را بیش از پیش بر آن می‌دارد تا ‹چون نَیّرها در جهان بدرخشیم.‏› —‏ فیلِپّیان ۲:‏۱۵‏.‏

۱۶.‏ از کسانی‌که «نور عالَم» هستند چه انتظار می‌رود؟‏

^۱۶ برای آن که «نور عالَم» باشیم می‌باید در فعالیت موعظه و شاگردسازی شرکت کنیم.‏ اما کار به همین جا ختم نمی‌شود.‏ پولُس رسول چنین نوشت:‏ «چون فرزندان نور رفتار کنید.‏ زیرا که میوهٔ نور در کمال،‏ نیکویی و عدالت و راستی است.‏» (‏اَفَسُسیان ۵:‏۸،‏ ۹‏)‏ رفتار ما باید رفتاری خداپسندانه باشد.‏ ما باید پند پِطْرُس را به گوش بگیریم که گفت:‏ «سیرت خود را در  میان امّت‌ها نیکو دارید تا در همان امری که شما را مثل بدکاران بد می‌گویند،‏ از کارهای نیکوی شما که ببینند،‏ در روز تفقّد،‏ خدا را تمجید نمایند.‏» (‏۱پِطْرُس ۲:‏۱۲‏)‏ حال اگر رابطهٔ ما با برادرمان به دلایلی صدمه دیده باشد چه می‌توانیم بکنیم؟‏

‏«اوّل با برادر خویش صلح نما»‏

۱۷-‏۱۹.‏ الف)‏ در متّیٰ ۵:‏۲۳،‏ ۲۴ منظور عیسی از «هدیه» چه بود؟‏ ب)‏ از نظر یَهُوَه آشتی کردن شخص با هم‌ایمانش تا چه حد اهمیت دارد،‏ و عیسی چگونه این مطلب را روشن کرد؟‏

^۱۷ عیسی در موعظهٔ بالای کوه به شاگردانش تذکر داد که هرگز نباید از یکدیگر کینه به دل گیرند و وقتی اختلافی با برادر خود پیدا کردند هر چه زودتر آشتی و مصالحه کنند.‏ (‏متّیٰ ۵:‏۲۱-‏۲۵ خوانده شود.‏‏)‏ تذکر بعدی عیسی بسیار حائز اهمیت است.‏ عیسی گفت که اگر شخصی هدیه‌ای را به قربانگاه می‌بُرْد و در آنجا به یادش می‌آمد که برادرش از او شکایتی دارد می‌بایست چه کار می‌کرد؟‏ می‌بایست هدیهٔ خود را در آنجا می‌گذاشت و نخست با برادر خود آشتی می‌کرد.‏ تنها بعد از آن می‌توانست هدیه خود را به یَهُوَه اهدا کند.‏

^۱۸ هدیهٔ مذکور معمولاً حیوانی بود که شخص برای قربانی کردن به معبد یَهُوَه می‌بُرْد.‏ مطابق قوانین شریعت گذراندن قربانی جزو دیانت اسرائیلیان محسوب می‌شد و از واجبات بود.‏ اما جالب اینجاست که اگر شخص متوجه می‌شد که برادرش از او شکایتی دارد،‏ آشتی کردن با برادرش از گذراندن آن قربانی واجب‌تر می‌شد.‏ آری،‏ عیسی گفت:‏ «هدیهٔ خود را پیش قربانگاه واگذار و رفته،‏ اوّل با برادر خویش صلح نما و بعد آمده،‏ هدیهٔ خود را بگذران.‏» این نشان می‌دهد که صلح و آشتی با یک هم‌ایمان مهم‌تر از تکالیف و وظایفی بود که در شریعت مقرّر شده بودند.‏

^۱۹ عیسی نه به هیچ هدیهٔ خاصّی اشاره کرد،‏ نه به خطای مشخصی.‏ وقتی شخص متوجه می‌شد که هم‌ایمانش از او ناراحت است می‌بایست دادن هر هدیه‌ای به یَهُوَه را به تعویق می‌انداخت.‏ اگر آن هدیه یک حیوان زنده بود،‏ می‌بایست در حیاط معبد «پیش قربانگاه» که کاهنان در آن قربانی‌ها را می‌گذراندن واگذاشته می‌شد.‏ شخص بعد از آشتی کردن با برادر خود می‌توانست باز گردد و قربانی‌اش را بگذراند.‏

۲۰.‏ اگر از برادر خود خشمگین هستیم،‏ چرا بجاست مشکل خود را با او به سرعت فیصله دهیم؟‏

^۲۰ از دیدگاه یَهُوَه حفظ رابطه‌ای مسالمت‌آمیز با برادرانمان بخش مهمی از دیانت مسیحی ماست.‏ در زمان قدیم یَهُوَه قربانی را از دست اسرائیلیانی که با یکدیگر بدرفتاری می‌کردند،‏ مقبول نمی‌داشت.‏ (‏میکاه ۶:‏۶-‏۸‏)‏ به همین دلیل عیسی متذکر می‌شود که ‹با مدعی خود [«هر چه زودتر،‏» د ج‏] صلح کن.‏› (‏متّیٰ ۵:‏۲۵‏)‏ پولُس نیز در این خصوص می‌گوید:‏ «خشم گیرید و گناه مورزید؛‏ خورشید بر غیظ شما غروب نکند.‏ ابلیس را مجال ندهید.‏» (‏اَفَسُسیان ۴:‏۲۶،‏ ۲۷‏)‏ پس حتی وقتی به دلیلی موجه از دست برادر خود ‹خشمگین› می‌شویم،‏ باید هر چه زودتر به موضوع رسیدگی کنیم،‏ زیرا اگر در حالت غیظ و خشم باقی بمانیم ابلیس مجال می‌یابد تا از موقعیت ما سوءاستفاده کند.‏ —‏ لوقا ۱۷:‏۳،‏ ۴‏.‏

 به یکدیگر احترام بگذاریم

۲۱،‏ ۲۲.‏ الف)‏ چگونه می‌توانیم پندهایی را که در این مقاله از نظر گذراندیم به کار بگیریم؟‏ ب)‏ در مقالهٔ بعدی به بررسی چه مطالبی خواهیم پرداخت؟‏

^۲۱ پندهای عیسی در موعظهٔ بالای کوه به ما می‌آموزد که با یکدیگر رفتاری توأم با محبت و احترام داشته باشیم.‏ سؤال اینجاست که آیا ما انسان‌های ناکامل واقعاً می‌توانیم به این پندهای عیسی عمل کنیم؟‏ بله.‏ زیرا،‏ نه عیسی بیش از توانمان از ما انتظار دارد،‏ نه پدر آسمانی‌مان.‏ اما واقعاً چگونه می‌توانیم خصوصیاتی همچون نرمخویی،‏ رحمت و صلح‌جویی را در خود پرورش دهیم؟‏ سه چیز لازم است:‏ دعا،‏ تلاشی صادقانه و برکت یَهُوَه.‏ به این طریق هر گاه با برادر خود مشکلی پیدا کردیم به راحتی می‌توانیم با او صلح کنیم.‏ آری،‏ ما انسان‌های ناکامل هم می‌توانیم نور روحانی را که از جلال یَهُوَه ساطع می‌شود از خود انعکاس دهیم.‏

^۲۲ یَهُوَه زمانی پرستش ما را مقبول می‌دارد که با دیگر همنوعان خود نیز رفتاری شایسته و معقول داشته باشیم.‏ (‏مَرقُس ۱۲:‏۳۱‏)‏ در مقالهٔ بعدی به سخنان دیگر عیسی در موعظهٔ بالای کوه در مورد احسان کردن به دیگران خواهیم پرداخت.‏ پس از تعمّق در تمام نکاتی که عیسی در این خطابهٔ فوق‌العادهٔ خود بیان کرد بجاست از خود سؤال کنیم،‏ ‹رفتار من با دیگران چگونه است؟‏›‏

‏[پاورقی]‏

مرور

‏• منظور از آرام و حلیم بودن چیست؟‏

‏• چرا «صلح‌کنندگان» را می‌توان سعادتمند خواند؟‏

‏• چگونه می‌توانیم نور خود را بر دیگران بتابانیم؟‏

‏• چرا باید بدون اتلاف وقت،‏ با برادر خود صلح کنیم؟‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۰]‏

بهترین روش برای تاباندن نورمان به همگان موعظهٔ مژدهٔ ملکوت خداست

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۱]‏

مسیحیان می‌باید رفتاری خداپسندانه داشته باشند

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۲]‏

تمام تلاشتان را برای صلح و آشتی با برادر خود به خرج دهید