انجیل مَتّی ۵:۱-۴۸
-
موعظهٔ بالای کوه (۱-۴۸)
۵ وقتی عیسی آن جمعیت زیاد را دید، از دامنهٔ کوهی بالا رفت و آنجا نشست. بعد شاگردانش پیش او آمدند.
۲ عیسی برای تعلیم دادن به آنها شروع به صحبت کرد و گفت:
۳ «شاد و سعادتمندند کسانی که از نیاز روحانیشان آگاهند،* چون از برکتهای پادشاهی خدا بهرهمند خواهند شد.*
۴ «شاد و سعادتمندند کسانی که غمگین و عزادارند، چون آنها دلگرمی و تسلّی پیدا خواهند کرد.
۵ «شاد و سعادتمندند کسانی که خُلق و خوی ملایمی دارند،* چون زمین مال آنها خواهد شد.*
۶ «شاد و سعادتمندند کسانی که گرسنه و تشنهٔ عدالتند، چون سیر خواهند شد.
۷ «شاد و سعادتمندند کسانی که رحمت و دلسوزی نشان میدهند، چون به آنها هم رحمت و دلسوزی نشان داده خواهد شد.
۸ «شاد و سعادتمندند کسانی که دلشان پاک است، چون آنها خدا را خواهند دید.*
۹ «شاد و سعادتمندند کسانی که صلحجو هستند، چون آنها فرزندان* خدا نامیده خواهند شد.
۱۰ «شاد و سعادتمندند کسانی که به خاطر کارهای خوب و درستشان آزار میبینند، چون از برکتهای پادشاهی خدا بهرهمند خواهند شد.*
۱۱ «هر وقت مردم به خاطر من به شما توهین میکنند، آزار میرسانند و از روی بدخواهی دروغهای زیاد دربارهٔ شما میگویند، شاد باشید.
۱۲ بله، بینهایت شاد و خوشحال باشید، چون پاداشی که خدا برایتان در نظر دارد* خیلی بزرگ است. یادتان باشد که به پیامبران گذشته هم به همین شکل آزار رساندند.
۱۳ «شما در این دنیا مثل نمک هستید.* اگر نمک خاصیتش را از دست بدهد، چطور میشود خاصیتش را به آن برگرداند؟ نمکی که طعم و خاصیت ندارد، به درد هیچ کاری نمیخورد. فقط باید آن را دور ریخت تا زیر پای مردم لگدمال شود.
۱۴ «شما نور دنیایید؛ مثل شهری هستید که روی کوهی بنا میشود و نمیتوان آن را پنهان کرد.
۱۵ مردم چراغ را روشن نمیکنند تا آن را زیر سبد* بگذارند، بلکه آن را روی چراغدان میگذارند تا نورش بر همهٔ کسانی که در خانه هستند بتابد.
۱۶ به همین شکل، بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا کارهای خوبتان را ببینند و پدر آسمانیتان را تمجید کنند.
۱۷ «فکر نکنید که آمدهام تا شریعت موسی و نوشتههای بقیهٔ انبیا را باطل کنم. من نیامدهام تا آنها را باطل کنم، بلکه آمدهام تا آنها را تکمیل کنم و به تحقق برسانم.
۱۸ مطمئن باشید* که حتی اگر آسمان و زمین هم از بین بروند، هیچ حرف یا نقطهای از شریعت از بین نخواهد رفت تا این که هر چه در آن نوشته شده به تحقق برسد.
۱۹ پس اگر کسی از کوچکترین حکم شریعت سرپیچی کند و به دیگران هم یاد بدهد که این کار را بکنند، از همه کوچکتر شمرده میشود و برای همین، از برکتهای پادشاهی خدا* بهرهمند نخواهد شد.* اما کسی که از احکام خدا اطاعت کند و آنها را به دیگران تعلیم دهد، بزرگ شمرده میشود و برای همین، از برکتهای پادشاهی خدا بهرهمند خواهد شد.*
۲۰ این را هم به شما میگویم که اگر از عالمان دین و فَریسیان درستکارتر* نباشید، غیرممکن است که بتوانید از برکتهای پادشاهی خدا بهرهمند شوید.*
۲۱ «شنیدهاید که در قدیم به مردم گفته میشد: ‹قتل نکنید و هر کسی که مرتکب قتل شود، باید در دادگاه جوابگو باشد.›
۲۲ اما من به شما میگویم که اگر کسی از همایمانش* خشمگین شود و خشم را از دلش ریشهکن نکند، باید در دادگاه جوابگو باشد؛ و اگر کسی از روی نفرت به همایمانش* ناسزا بگوید، باید در دادگاه عالی جوابگو باشد. اما اگر کسی به همایمانش* بگوید، ‹ای احمق، ای آدم نفرتانگیز،›* خودش را در این خطر میاندازد که در آتش درّهٔ هِنّوم* بیفتد.
۲۳ «پس اگر هدیهای داری و میخواهی آن را روی مذبح به خدا تقدیم کنی، ولی همان لحظه یادت بیاید که همایمانت* از دست تو ناراحت است،
۲۴ هدیهات را همان جا جلوی مذبح بگذار و اول برو و با همایمانت* صلح و آشتی کن و بعد برگرد و هدیهات را تقدیم کن.
۲۵ «اگر کسی از دست تو شکایت کند و تو را به دادگاه بکشد، سعی کن قبل از رسیدن به دادگاه، هر چه زودتر اختلافت را با او حل کنی، وگرنه ممکن است او تو را به قاضی بسپرد و قاضی تو را به مأمور دادگاه تحویل دهد و در نهایت به زندان بیفتی.
۲۶ اگر به زندان افتادی، مطمئن باش که تا ریال آخر* را نپردازی، از زندان آزاد نمیشوی.
۲۷ «شنیدهاید که گفته شده، ‹زنا* نکن.›
۲۸ ولی من به شما میگویم که اگر کسی طوری به زنی نگاه کند که میل همخواب شدن با او در دلش ایجاد شود،* همان لحظه در دلش با او زنا کرده است.
۲۹ پس اگر چشم راستت تو را به گناه میکشاند،* آن را درآور و دور بینداز، چون بهتر است یکی از اعضای بدنت را از دست بدهی تا این که تمام بدنت به درّهٔ هِنّوم* انداخته شود!
۳۰ اگر دست راستت تو را به گناه میکشاند، آن را قطع کن و دور بینداز، چون بهتر است یکی از اعضای بدنت را از دست بدهی تا این که تمام بدنت به درّهٔ هِنّوم* انداخته شود!
۳۱ «به علاوه گفته شده، ‹اگر کسی بخواهد زنش را طلاق دهد، کافیست طلاقنامهای بنویسد و به او بدهد.›
۳۲ اما من به شما میگویم که اگر کسی زنش را به دلیلی غیر از عمل نامشروع جنسی* طلاق دهد، او را در موقعیتی قرار میدهد که ممکن است مرتکب زنا شود؛ مردی هم که با آن زن ازدواج کند مرتکب زنا میشود.
۳۳ «همچنین شنیدهاید که در قدیم به مردم گفته میشد: ‹قسم دروغ نخورید و به هر قولی که به یَهُوَه* میدهید، وفا کنید.›
۳۴ اما من به شما میگویم که به هیچ وجه قسم نخورید؛ نه به آسمان که تخت پادشاهی خداست،
۳۵ و نه به زمین که زیرپایی اوست، و نه به اورشلیم که شهر پادشاه بزرگ* است.
۳۶ به سر خود هم قسم نخورید، چون نمیتوانید حتی یک تار موی آن را سفید یا سیاه کنید.
۳۷ بلهٔ شما همیشه بله باشد و نَهٔ شما همیشه نَه،* چون اگر بیشتر از این چیزی بگویید، تحت تأثیر شیطان* قرار گرفتهاید.
۳۸ «شنیدهاید که گفته شده، ‹چشم به عوض چشم و دندان به عوض دندان.›
۳۹ ولی من میگویم اگر کسی به تو بدی کند، با او درگیر نشو؛* حتی اگر کسی به طرف راست صورتت سیلی بزند، طرف چپ را هم جلو ببر تا به آن سیلی بزند.
۴۰ اگر کسی برای گرفتن پیراهنت تو را به دادگاه بکشاند، ردایت را هم به او بده.
۴۱ اگر کسی* تو را مجبور کند که برای حمل بارش یک کیلومتر* با او بروی، دو کیلومتر با او برو.
۴۲ اگر کسی از تو چیزی خواست، به او بده؛ و اگر از تو قرض خواست، او را دست خالی روانه نکن.
۴۳ «شنیدهاید که گفته شده، ‹باید به همسایهات* محبت کنی و از دشمنت نفرت داشته باشی.›
۴۴ ولی من به شما میگویم، همیشه به دشمنانتان محبت کنید و از دعا کردن برای کسانی که به شما آزار میرسانند دست نکشید.
۴۵ با این کارها نشان میدهید که فرزندان* پدر آسمانیتان هستید، چون او آفتابش را بر همه میتاباند، چه بر خوبان، چه بر شریران؛ او بارانش را هم بر همه میباراند، چه بر درستکاران، چه بر بدکاران.
۴۶ اگر فقط به کسانی محبت کنید که به شما محبت میکنند، آیا لایق هستید که از خدا پاداش بگیرید؟ مگر مأموران مالیات همین کار را نمیکنند؟
۴۷ اگر فقط به دوستان* خودتان سلام کنید، آیا کار فوقالعادهای کردهاید؟ مگر ملتهای دیگر همین کار را نمیکنند؟
۴۸ پس در ابراز محبت، کامل باشید،* درست همان طور که پدر آسمانیتان کامل است.
پاورقیها
^ یا: «کسانی که میدانند به خدا نیاز دارند.» تحتاللفظی: «کسانی که گدای روحند.»
^ تحتاللفظی: «چون پادشاهی آسمانها به آنها تعلّق دارد.»
^ یا: «فروتن هستند.»
^ یا: «زمین را به ارث خواهند برد.»
^ فعل «دیدن» گاهی به معنی شناختن و درک کردن هم است. با یوحنا ۱۴:۹ مقایسه شود.
^ تحتاللفظی: «پسران.»
^ تحتاللفظی: «چون پادشاهی آسمانها به آنها تعلّق دارد.»
^ یا: «پاداشی که در آسمان برایتان در نظر گرفته شده.»
^ تحتاللفظی: «شما نمک زمین هستید.»
^ منظور سبد یا پیمانهای برای اندازهگیری محصولات خشک، از قبیل غلات است.
^ یا: «آمین، به شما میگویم.» عیسی بارها از این عبارت استفاده کرد تا نشان دهد گفتههایش کاملاً درست است.
^ تحتاللفظی: «پادشاهی آسمانها.»
^ یا: «نسبت به پادشاهی خدا کوچکترین شمرده خواهد شد.»
^ یا: «نسبت به پادشاهی خدا بزرگ شمرده خواهد شد.»
^ یا: «عادلتر.»
^ یا: «به پادشاهی خدا وارد شوید.»
^ مکانی برای سوزاندن زبالهها در بیرون شهر اورشلیم؛ رجوع به واژهنامه.
^ یا: «بیفایده.» کسی که این اصطلاح را به کار میبُرد، در واقع به مخاطبش میگفت که بیحیثیت است و به ضدّ خدا سرکشی کرده است.
^ تحتاللفظی: «برادرش.»
^ تحتاللفظی: «برادرش.»
^ تحتاللفظی: «برادرش.»
^ تحتاللفظی: «برادرت.»
^ تحتاللفظی: «برادرت.»
^ تحتاللفظی: «آخرین کُدرانتِس.» رجوع به ضمیمهٔ ب۱۴.
^ منظور خیانت به همسر است.
^ یا: «شهوت در دلش به وجود آید.»
^ تحتاللفظی: «باعث لغزشت میشود.»
^ رجوع به واژهنامه.
^ رجوع به واژهنامه.
^ رجوع به واژهنامه: «کارهای نامشروع جنسی.»
^ رجوع به ضمیمهٔ الف۵.
^ منظور از «پادشاه بزرگ» خداست.
^ منظور این است که به هر چه میگویید پایبند باشید و همیشه حقیقت را بگویید.
^ یا: «آن شریر.»
^ یا: «با او مقابله نکن.»
^ منظور کسی است که اختیاراتی داشت.
^ یا: «میل.» منظور میل رومی است که در آن زمان ۱۴۷۹ متر بود.
^ یا: «همنوعت.»
^ تحتاللفظی: «پسران.»
^ یا: «برادران.»
^ یا: «محبتتان را به طور کامل نشان دهید.»