Onlad karga

Onlad saray karga

‘Say Oras et Asabi La’

‘Say Oras et Asabi La’

‘Say Oras et Asabi La’

“Say oras to asabi la a nepeg to so ontaynan ed sayan mundo ya onla ed Ama.”​—JUAN 13:1.

1. Diad panasingger lay Paskua nen 33 K.P., maungol so Jerusalem lapud antoran opinyon, tan akin?

 NEN abautismoan si Jesus nen 29 K.P., inggapo to so kurso a mangitonton ed “oras” lay ipatey, kioli, tan kigloriaan to. Diad saman et primabera lay 33 K.P. Pigpigara ni labat a simba so linmabas nanlapu la’d siningbat na atagey a korte na Judio, say Sanhedrin, so pamatey ed si Jesus. Si Jesus so tinmaynan ed Jerusalem tan linma’d kaumaan a walad basil na Ilog Jordan sanen naamtaan to so plano ra, nayarin diad panamegley nen Nicodemus, ya akaaro ton membro na Sanhedrin. Diad panasingger lay Piesta na Paskua, dakel a totoo so linma’d Jerusalem a nanlapud luyag, tan say syudad so napno na saray padesir nipaakar ed si Jesus. “Anto so isisip yo?” so tepet na totoo ed balang sakey. “Agkasi onla dia ed piesta?” Lalon pitalaran itan na saray totoo sanen ingganggan na saray manunan saserdote tan Fariseo a nepeg ya ireport na siopaman a makanengneng ed si Jesus no iner so kawalaan to.​—Juan 11:47-57.

2. Anton kiwas nen Maria so nansengegay suppiatan, tan say ebat nen Jesus ed biang to so mangipatnag na anto nipaakar ed pikabat to’d “oras to”?

2 Nen Nisan 8, anem agew sakbay na Paskua, si Jesus so wadman lamet ed kaliberliber na Jerusalem. Sikatoy linma ed Betania​—say baley na pinabpabli ton kakaaro a di Marta, Maria, tan Lazaro​—a naromog ed ngalngali taloran kilometro ed paway na Jerusalem. Biernes na labi ed saman, tan diman lay nanngilinan nen Jesus na Sabaton. Diad tinmumbok a labi sanen sikatoy panseserbian nen Maria diad impangusar toy mabmablin pabalingit, sinmuppiat iray babangatan to. Oniay inyebat nen Jesus: “Paulyan [yo] pian sikatoy yatol to nipaakar ed agew na ponpon ko. Ta saray duruka walaran naynay ed sikayo, balet andi ak a naynay ed sikayo.” (Juan 12:1-8; Mateo 26:6-13) Amta nen Jesus a ‘say oras to so asabi la a nepeg to so ontaynan ed sayan mundo pian onla ed Ama.’ (Juan 13:1) Limay agew ni insan to la ‘iter so bilay to bilang dondon nipaakar ed amayamay.’ (Marcos 10:45) Manlapu la’d saman, say liknaan na inkaganatan so angapekta ed amin a bengatlan ginawa tan imbangat nen Jesus. Agaylan abig iyan ehemplo ed sikatayo legan tayon magunaet a tatalaranan so anggaan na sayan sistema na bengabengatla! Konsideraen no anto so agawa ed biang nen Jesus ed tinmumbok ya agew.

Say Agew na Matalonan Inloob nen Jesus

3. (a) Panoy inloob nen Jesus ed Jerusalem nen Simba, Nisan 9, tan panon so inkiwas na maslak a totoo ed kaliberliber to? (b) Anto so inyebat nen Jesus ed saray Fariseo a mangirereklamo ed dakel a totoo?

3 Nen Simba, Nisan 9, matalonan linmoob si Jesus ed Jerusalem. Sanen sikatoy manasingger la’d syudad​—ya akalugan ed kilaw na asno bilang kasumpalan na Zacarias 9:9​—nandaragup so maslak a totoo tan inyaaplag da’d dalan iray akinpaway a kawes da, bangta say arum et amuter na saray sanga na kiew tan inlurag da iratan. “Bendito so Ari ya onla dia ed ngaran na Katawan!” so inkelyaw da. Pababano na arum a Fariseo ed si Jesus iray babangatan to. Balet, inmebat si Jesus: “No saraya ag-ira komon onesel, saray bato maningal ira.”​—Lucas 19:38-40; Mateo 21:6-9.

4. Akin ya agulo so Jerusalem sanen linmoob si Jesus ed syudad?

4 Diad imbeneg a pigaran simba, anengneng na karaklan ed saray totoo so impamaoli nen Jesus ed si Lazaro. Kanian pitongtong na saraya ed arum so nipaakar ed satan a milagro. Kanian nen linmoob la si Jesus ed Jerusalem, agulo so intiron syudad. “Siopa ya?” so intepet na totoo. Et oniay ibabaga na dakel a totoo: “Saya sikatoy propeta, si Jesus, a nanlapu ed Nazaret na Galilea.” Sanen naimatonan na saray Fariseo so nagagawa, oniay inyey-ey da: “Say mundo tinmumbok ed sikato.”​—Mateo 21:10, 11; Juan 12:17-19.

5. Anto so agawa sanen linmoob si Jesus ed templo?

5 Singa ed kustombre to la sano onla ed Jerusalem, si Jesus, a Matalonggaring a Managbangat, so linmoob ed templo pian manbangat. Inmasingger ed sikato iray bulag tan piley, tan tinambal tora. Asanokan iray manunan saserdote tan eskriba sanen anengneng da itan tan nadngel daray ugugaw a lalaki diad templo ya onkekelyaw na, “Hosanna ed anak nen David!” Kanian oniay insuppiat da: “Narengel mo no antoy ibabaga na saraya?” “On,” so ebat nen Jesus. “Agyo ta’n balot abasa, Dia ed sangi na saray ugugaw tan saray mansuso niyadyarim so panangigalang?” Diad pantutultuloy nen Jesus a manbabangat, inimano ton maong so nagagawa diad templo.​—Mateo 21:15, 16; Marcos 11:11.

6. Panon lan miduma ed saman so paraan nen Jesus ed samay kiwas to’d akadkauna, tan akin?

6 Dumaruma ed saman so paraan nen Jesus manlapu la’d samay kiwas to ed imbeneg ya anem bulan! Sikatoy “agmaparungtal, noag say singa maamot” a linma ed Jerusalem parad Piesta na saray Tabernakulo. (Juan 7:10) Tan sikato so lawas a nanalwar kanian aliktaran to so kapeligroan ed bilay to. Sikato so maparungtal lan linmoob ed saman diad syudad a no iner et nipaakseb so ganggan a pangerel ed sikato! Aliwa met ya ugali nen Jesus so pangiparungtal ton mismo ed sikato bilang Mesias! (Isaias 42:2; Marcos 1:40-44) Agto labay so maingal a kiparungtal to odino kikayat na saray pikewet a pakatongtongan ed sikato. Saray ulop na totoo ed saman so mapubliko lan angiparungtal ed sikato bilang Ari tan Manangilaban​—say Mesias​—tan kinondena to iray kerew na saray relihyoson pangulo a padeenen ira! Akin a nauman itan? Lapud “say oras sinmabi la, a say Anak na too nitandoro” unong ya iyabawag nen Jesus ed mismon ontumbok ya agew.​—Juan 12:23.

Makpel a Kiwas​—Insan Manangisalbay-Bilay Iran Bangat

7, 8. Panon a napatnagan ed saray kiwas nen Jesus nen Nisan 10, 33 K.P., so ginawa to diad templo nen Paskua na 30 K.P.?

7 Kasabi nen Jesus ed templo nen Lunes, Nisan 10, sikatoy kinmiwas unong ed naimatonan to la’d apalabas a ngarem. Ginapoan ton ‘pinapaway so saray nantagilako tan saray nansasaliw dia ed templo tan binalintuag toray dulang na saray managsalat na pilak, tan saray yurongan na saray nantagilako na malapati. Tan agto inabuloyan so siopaman a too a mangitarok na buksot ed templo.’ Diad impangondena to’d saray managgaway-mauges, oniay inyabawag to: “Agta nisulat, Say abung ko natawag ya abung na pikakasi nipaakar ed saray amin a nasyones? Balet sikayo sikatoy ginawa yo a sakey a balaong na matatakew.”​—Marcos 11:15-17.

8 Napatnagan ed saray kiwas nen Jesus so ginawa to la ed linmabas lan taloran taon sanen sikatoy linma ed templo nen Paskua na 30 K.P. Balet nagkalalo ni so impangondena to ed sayan bekta. Saray managtagilako diad templo so atukoy natan a “matatakew.” (Lucas 19:45, 46; Juan 2:13-16) On, lapud mabmabli so panaglako ra ed saramay mankaukolan na ayayep parad bagat. Nadngel na saray manunan saserdote, eskriba, tan saray dederlengen ed totoo so ginawa nen Jesus tan sikatoy getma da lamet a pateyen. Ingen, agda amta no panon dan pateyen si Jesus, lapud amin a totoo, a mankelkelaw ed panagbangat to, so tumbotumbok ed sikato pian ondengel.​—Marcos 11:18; Lucas 19:47, 48.

9. Anton leksion so imbangat nen Jesus, tan anton imbitasyon so innatnat to’d saray ondedengel ed sikato diad templo?

9 Legan a manbabangat si Jesus diad templo, oniay inyabawag to: “Say oras sinmabi la, a say Anak na too nitandoro.” On, amta ton pigpigara labat lan agew so nakekeraan ed bilay to bilang too. Kayari ton sinaglawi no panon a say ipatey na bukel na trigo et mamawalay bunga​—a misimbangan ed mismon ipatey to tan pagmaliw ton instrumento a manginabang na andi-anggaan a bilay ed arum​—innatnat nen Jesus so imbitasyon ed saray dumerengel to, a kuanto: “No siopaman a too manlingkor ed siak, ontumbok ed siak, et no iner so kawalaan ko, manayam met diman so aripen ko. No siopaman a too manlingkor ed siak, sikato so pagalangan na Ama naani.”​—Juan 12:23-26.

10. Antoy liknaan nen Jesus ed makapaot-ot ya ipapatey a manaalagar ed sikato?

10 Lapud sankanonot nen Jesus a kayari apat-agew et sagmaken to la so makapaot-ot ya ipapatey to, oniay intuloy to: “Natan say kamarerwak agonigon, et anto so ikuan ko? Ama, ilaban moak ed sayan oras.” Ingen ta agnapaliisan so manatalaran lan nagawa ed si Jesus. “Balet,” kuanto, “nisengeg ed saya sinmabi ak ed sayan oras.” On, mitunosan si Jesus ed intiron uksoyan na Dios. Sikato so determinado a mangiyabuloy ed linawa na Dios a manguley ed saray kiwas to anggad masakripisyon ipatey to. (Juan 12:27) Agaylan ehemplo so impanengneng to’d sikatayo​—say sigpot a panagpasakop ed linawa na Dios!

11. Antoran bangat so innabang nen Jesus ed saray totoo ya akadngel ed sakey a bosis a nanlapud tawen?

11 Lapud pampapagaan ton maong so nipaakar ed kaapektoan na reputasyon na Ama to diad ipatey to, impikasi nen Jesus: “Ama, pagloriaen moy ngaran mo.” Mankelkelaw so totoo ya adagup ed templo lapud walay nadngel dan bosis a nanlapud tawen, ya angiyabawag: “Sikato so pinagloriak, tan sikatoy pagloriaen ko lamet.” Inusar na Matalonggaring a Managbangat iyan pankanawnawa pian ipaliwawa ed totoo no akin a walay nadngel dan bosis, no antoray pansumpalan na ipatey to, tan no akin a nakaukolan dan agamilen so pananisia. (Juan 12:28-36) Say unor a duaran agew so maseguron napnoy ebento parad si Jesus. Balet say importantin agew so wala ni’d saginonor.

Say Agew na Saray Panangondena

12. Diad Martes, Nisan 11, panon so pamapatit na saray relihyoson pangulo ed si Jesus, tan antoy resulta?

12 Nen Martes, Nisan 11, linmoob lamet si Jesus ed templo pian manbangat. Wadman iray onsusumpan maniimaton. Diad impanukoy da ed saray ginawa nen Jesus ed apalabas ya agew, oniay intepet ed sikato na saray manunan saserdote tan mamasiken na saray totoo: “Anton pakapanyari so panggagawam ed saraya a bengabengatla? Tan siopa so angiter ed sika na sayan pakayari?” Sikara so sinuppiat na Marundunong a Managbangat panamegley na ebat to, tan insalaysay to’d sikara so taloran malinew ya ilustrasyon​—duara’d saratan so nipaakar ed ubasan tan samay sakey et nipaakar ed sakey a bansal​—a mangiwawalwal ed inkarelmeng na saray onsusumpa’d sikato. Lapud sinmanok ira ed nadngel da, sikatoy labay a singkaten na saray relihyoson pangulo. Balet ta tinakotan da iray dakel a totoo, a mangipapasen ed si Jesus bilang propeta. Kanian sikatoy tinaktikaan da pian makapangibagay bengatlan pangerelan da ed sikato. Ag-ira akaskasel ed saray inyebat nen Jesus ed sikara.​—Mateo 21:23–22:46.

13. Antoy insimbawa nen Jesus ed saray dumerengel to nipaakar ed saray eskriba tan saray Fariseo?

13 Lapud ibabaga na saray eskriba tan Fariseo ya ibabangat day Ganggan na Dios, oniay impaseseg nen Jesus ed saray dumerengel to: “Amin a bengabengatla sirin ya antokaman ya ibaga ra naani ed sikayo, gawaen yo tan imanoen yo; ingen agkayo manggawa na unong ed saray gawa ra; ta ibaga ra, et agda gawaen.” (Mateo 23:1-3) Agaylan mapuersan panangondena diad arap na totoo! Balet agni asumpal so pangokondena nen Jesus ed sikara. Saya so unor lan agew to ed templo, tan makpel ton inwalwal so nantutumbokan a bengatla​—a singa manlaldis a karol.

14, 15. Antoran ansakit a panangondena so inyabawag nen Jesus ed saray eskriba tan Fariseo?

14 “Kasi kayo la, ya eskribas tan Fariseos, a mansimpisimpitan!” Satan so amin-anem ya inyabawag nen Jesus. Ontan ira lapud, unong ya insalaysay to la, kinapotan da so Panarian na katawenan ed arap na totoo, ya inamper da iramay malabay ya onloob. Bineltang na sarayan mansimpisimpitan so dayat tan amagan dalin pian kombertiey sakey a magmaliw a proselita, ingen ta sikatoy iyan da lambengat manaya ed andi-anggaan a kadederal. Lapud imbaliwala da iray “ambelbelat a pamaakaray katunongan salanti, kaalasan, tan panangasi tan pananisia,” iikdan day importansia so pambayar na kakaplo. Bilang resulta, lilinisan day “paway na baso tan lipong, say dalem da balet napno na kasibaan tan inkaalablabas,” a say akindalem ya inkabulok da so niyamot ed benegan na akinpaway a panangiparungtal na kasantosan. Kaaruman ni, sikaray mabulos a manggawa na pantyon a parad saray propeta tan bibistian da iratan pian niparayag so mismon ginawa ran kamaongan, anggano sikara so ‘anak na saray amatey ed saray propeta.’​—Mateo 23:13-15, 23-31.

15 Diad impangondena nen Jesus ed kakulangay espiritual iran prinsipyo na saray kalaban to, oniay inkuanto: “Kasi kayo la, a bubulag a manangibasbas.” Sikara so abulag ed moral a paraan lapud iikdan day importansia so balitok na templo nen say espiritual a kablian na satan a pasen na panagdayew. Diad impantultuloy to, imbalikas nen Jesus so sankabelatan iran salita na panangondena. Inkuanto, “Sikayo ya uleuleg, sikayo a poli na saray tadyuko, panon so ibatik yo naani ed panangukom na impierno [“Gehenna,” NW]?” On, imbaga’d sikara nen Jesus a sagmaken da so andi-anggaan a kadederal lapud pangegemtan day marelmeng a kurang da. (Mateo 23:16-22, 33) Makpel tayo met komon ya iyabawag so mensahe na Panarian, anggan saglawien na satan so panangiwalwal ed palson relihyon.

16. Legan ya akayurong ed Palandey Olibo, anton importantin propesiya so inter nen Jesus ed saray babangatan to?

16 Tinmaynan la’d saman si Jesus ed templo. Nen onseselek lay agew, sikato tan saray apostol to so tinmatdang ed Palandey Olibo. Leleg ya akayurong diman, inter nen Jesus so propesiya nipaakar ed kaderal na templo tan say tanda na kiwawala to tan say kasampotan na sistema na bengabengatla. Say kabaliksan na sarayan mapropetikon salita so akasabi anggad panaon tayo. Diad saman a labi et oniay imbaga met nen Jesus ed saray babangatan to: “Amta yo a kalabas na duaran agew onsabi so pasko, et say Anak na too niyawat pian ipasak.”​—Mateo 24:1-14; 26:1, 2.

‘Inaro nen Jesus Iray Kien To Anggad Kasampotan’

17. (a) Legan na Paskua nen Nisan 14, anton leksion so imbangat nen Jesus ed 12? (b) Anton pakanodnonotan so inletneg nen Jesus kataynan nen Judas Iscariote?

17 Diad loob na tinmumbok a duaran agew​—Nisan 12 tan 13​—si Jesus so agpinmarungtal ed templo. Sikato so panggugunaetan a pateyen na saray relihyoson pangulo, tan agto labay a naamper so panselebra to’d Paskua a kaiba iray apostol to. Diad inselek na agew ed Huebes, ginmapo so Nisan 14​—say unor lan agew na bilay nen Jesus diad dalin bilang too. Diad saman a labi, sankakaiba si Jesus tan saray apostol to diad loob na sakey ya abung ed Jerusalem a walay niparaan a panselebraan day Paskua. Legan dan panggagayagaan so Paskua, imbangat to ed 12 so alay abig a leksion nipaakar ed inkamapaabeba diad impanguras to’d kasalian da. Nen pinataynan to lay Judas Iscariote, ya inmabobon a mangitapat ed Katawan to parad 30 a piraso na pilak​—say bili na sakey labat ya aripen unong ed Mosaikon Ganggan​—inletneg nen Jesus so Memoryal na ipatey to.​—Exodo 21:32; Mateo 26:14, 15, 26-29; Juan 13:2-30.

18. Anto niran bangat so maaron innabang nen Jesus ed 11 a matoor ya apostol to, tan panon to iran imparaan parad magano lan iyalis to?

18 Kayari na sayan inmuna-unan Memoryal, nansasangsangan iray apostol no siopa ed sikara so sankatalonggaringan. Imbes a pampasnokan tora, siaanos ya imbangat ed sikara nen Jesus so kablian na panlingkor ed arum. Diad impangapresia to ed impansiansia ra’d sikato legan na inkasubok to, sikato so akisipanan ed sikara parad sakey a panarian. (Lucas 22:24-30) Ingganggan met ira nen Jesus a manaaroan ira a singa ed impangaro to met ed sikara. (Juan 13:34) Legan a wadman ni ra ed silir, si Jesus so maaron angiparaan ed sikara parad magano lan iyalis to. Impaseguro to so pikakaaro to’d sikara, pinaseseg tora a mangagamil na pananisia, tan insipan to’d sikara so tulong na masanton espiritu. (Juan 14:1-17; 15:15) Sakbay ya ontaynan ed abung, oniay inkerew nen Jesus ed Ama to: “Sinmabi la so oras; igloriam so Anak mo, pian say Anak igloria to ka.” On, imparaan la nen Jesus iray apostol to ed iyalis to, tan maseguron ‘inaro to iray kien to anggad kasampotan.’​—Juan 13:1; 17:1.

19. Akin ya agonigon a maong si Jesus diad hardin na Getsemani?

19 Manpalbangon la’d saman sanen akasabi si Jesus tan say 11 a matoor ya apostoles to diad hardin na Getsemani. Sikato so mabetbet ya onla’dman kaiba iray apostoles to. (Juan 18:1, 2) Diad loob na pigaran oras, si Jesus so ompatey a singano kagulgulan kriminal. Lapud agonigon a maong ed sayan iilaloan a nasagmak to tan no panon itan a mangitarok na kabandayan ed Ama to, say linget nen Jesus et singara tedter a dala sanen sikatoy manpipikasi. (Lucas 22:41-44) “Say oras asabi la!” Inkuan nen Jesus ed saray apostol to. “Nia, say mangiyawat ed siak asingger la.” Leleg a mansasalita si Jesus, inmasingger si Judas Iscariote, ya iba to so dakerakel a totoo ya akaawit na banuot tan lamparaan tan ayura. Si Jesus so erelen da la. Sikato so aglinmaban. Oniay impaliwawa to: “Panon balet so kasumpal na saray sulsulat, ya ontan so kaukolan a nagawa?”​—Marcos 14:41-43; Mateo 26:48-54.

Nigloria so Anak na Too!

20. (a) Antoran panagduksa so asagmak nen Jesus ed inkaerel to? (b) Nen manpanabos lay Jesus, akin ya inkelyaw toy: “Asumpal la”?

20 Diad inkaerel to, si Jesus so inakusaan na saray palson testigo, a pinankasalanan na saray managlabin huis, senentensiaan nen Poncio Pilato, inelek-elekan na saray saserdote tan pangkat, tan minudmora tan pinairap na saray sundalo. (Marcos 14:53-65; 15:1, 15; Juan 19:1-3) Kasabi Biernes na ngarem, si Jesus so impasak ed panamairapan a kiew tan sinagmak to so pirmin ot-ot legan a nabibinat iray sugat ya amasakan ed lima tan sali to, lapud belat na laman to. (Juan 19:17, 18) Nen manga alas tres la na ngarem, oniay inkelyaw nen Jesus: “Asumpal la!” On, asumpal to la so amin a nilaan ton gawaen diad dalin. Nen nimatalek to lay espiritu to ed Dios, intuek toy ulo to insan inatey. (Juan 19:28, 30; Mateo 27:45, 46; Lucas 23:46) Kayari na taloy agew, pinaoli nen Jehova so Anak to. (Marcos 16:1-6) Kayari na apataplon agew manlapud inkioli to, tinmokotok si Jesus ed tawen tan nigloria.​—Juan 17:5; Gawa 1:3, 9-12; Filipos 2:8-11.

21. Panon tayon naalig si Jesus?

21 Panon tayon ‘natumbok a maapit iray bakat nen Jesus’? (1 Pedro 2:21) Singa sikato, komon ta isekar tayon maong so inkasikatayo ed panangipulong ed Panarian tan panaggaway-babangatan a kimey tan magmaliw a makpel diad pangitongtong ed salita na Dios. (Mateo 24:14; 28:19, 20; Gawa 4:29-31; Filipos 1:14) Agtayon balot komon lilingwanan no iner lay kawalaan tayo ed ilalabas na panaon odino agtayo komon sasaewen a sagyaten so balang sakey ed aro tan maabig iran gawa. (Marcos 13:28-33; Hebreos 10:24, 25) Komon ta pauleyan tayo so intiron kurang tayo ed linawa nen Jehova a Dios tan ed say pikabat a manbibilay tayo la’d ‘panaon na anggaan.’​—Daniel 12:4, NW.

Panon Yon Ebatan?

• Lapud pikabat la nen Jesus ed manasingger ya ipapatey to, anto so epekto na satan ed unor a ministeryo to diad templo ed Jerusalem?

• Anto so mangipatnag ya ‘inaro nen Jesus iray kien to anggad kasampotan’?

• Anto so ipatnag na saray agawa’d kaunoran iran oras na bilay nen Jesus nipaakar ed sikato?

• Panon tayon naalig si Kristo Jesus ed ministeryo tayo?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 18]

‘Inaro ira nen Jesus anggad kasampotan’