1, 2. Ano an inaabat ni Jehova kon nakikita niya nga nangangalimbasog kita nga magin tangkod?

USA ka adlaw samtang nagbabaktas an usa nga bata tipauli tikang ha eskwelahan, nakaagi hiya ha dalan hin pitaka nga puno hin kwarta. Ano an iya bubuhaton? Puydi niya ito iyahon na la. Pero iya lugod ito iginbalik ha tag-iya. Han nahibaroan han iya nanay an iya ginbuhat, proud gud an nanay ha iya anak.

² Kadam-an nga kag-anak an nalilipay kon tangkod an ira mga anak. An aton langitnon nga Amay nga hi Jehova amo “an Dios han kamatuoran,” ngan nalilipay hiya kon tangkod kita. (Salmo 31:5) Karuyag naton lipayon hiya ngan “gumawi hin tangkod ha ngatanan nga butang.” (Hebreo 13:18) Hisgotan naton an upat nga bahin han kinabuhi diin mahimo magin makuri an pagin tangkod. Katapos, hihisgotan naton an pipira nga kapulsanan nga magigin resulta kon tangkod kita.

3-5. (a) Paonan-o kita mahimo magin diri tangkod ha aton kalugaringon? (b) Ano an mabulig ha aton nga magin tangkod ha aton kalugaringon?

³ Basi magin tangkod ha iba, kinahanglan magin tangkod anay kita ha aton kalugaringon. Diri ini pirme  masayon. Ha siyahan nga siglo, gin-uwat han kabugtoan ha Laodicea an ira kalugaringon kay naghunahuna hira nga napapalipay nira an Dios pero ha tinuod diri ngay-an. (Pahayag 3:17) Puydi liwat naton malimbongan an aton kalugaringon mahitungod han aton tinuod nga pagkatawo.

⁴ An disipulo nga hi Santiago nagsaysay: “Kon an bisan hin-o nga tawo naghuhunahuna nga magsiringba hiya han Dios pero diri ginkukontrol an iya dila, ginlilimbongan niya an iya kasingkasing, ngan waray pulos an iya pagsingba.” (Santiago 1:26) Ginlilimbongan naton an aton kalugaringon kon naghuhunahuna kita nga basta magbuhat kita hin maopay, diri importante ha Dios kon bastos kita o sarkastiko o buwaon. Ano an makakabulig basi malikayan naton nga limbongan an aton kalugaringon?

⁵ Kon nangingespiho kita, nakikita naton an aton hitsura. Kon nagbabasa kita han Biblia, nakikita naton an aton sulod nga pagkatawo. An Biblia makakabulig ha aton nga mahibaroan an aton mag-opay nga kalidad ngan an aton mga kaluyahan. Nahibabaroan naton kon ano nga mga pagbag-o an kinahanglan naton himoon ha paagi han aton paghunahuna, paggios, ngan pagyakan. (Basaha an Santiago 1:23-25.) Pero kon masiring kita ha aton kalugaringon nga waray kita kaluyahan, diri naton mahihimo an ginkikinahanglan nga mga pagbag-o. Salit kinahanglan gamiton naton an Biblia basi tangkod nga usisahon an aton kalugaringon. (Pagtangis 3:40; Hagai 1:5) An pag-ampo nabulig liwat ha aton nga makita kon hin-o gud kita. Puydi kita maghangyo kan Jehova ha pag-ampo nga usisahon kita ngan buligan nga makita an aton mga kaluyahan  basi matadong naton ito. (Salmo 139:23, 24) Nahinunumdom kita nga “mangil-ad kan Jehova an malimbong nga tawo, pero duok Hiya nga sangkay han magtadong.”​—Proberbios 3:32.

6. Kay ano nga an bana ngan asawa kinahanglan magin tangkod ha usa kag usa?

⁶ Importante gud an pagin tangkod ha sulod han pamilya. Kon an bana ngan asawa waray gintatago ha usa kag usa, naabat hira hin kasigurohan ngan matataporan gud nira an usa kag usa. Iba-iba an paagi han pagin diri tangkod ha pag-asawa. Pananglitan, an usa nga  inasaw-an mahimo magpikat o magkita hin pornograpiya o magkaada sekreto nga romantiko nga relasyon ha iba. Tigamni an ginsiring han salmista: “Diri ako nakikig-upod ha maglimbong nga mga tawo, ngan ginlilikyan ko an mga nagpapakunokuno.” (Salmo 26:4) Kon diri ka tangkod ha imo padis bisan ha imo hunahuna, makakadaot ito han iyo pag-asawa.

7, 8. Paonan-o mo magagamit an Biblia basi itutdo ha mga anak an kapulsanan han pagin tangkod?

⁷ An mga anak kinahanglan liwat mahibaro nga importante an pagin tangkod. Puydi gamiton han mga kag-anak an Biblia para itutdo ini ha ira. Mababasa dida an magraot nga ehemplo han diri tangkod nga mga tawo: hi Acan, nga nagin kawatan; hi Gehazi, nga nagbuwa basi magkaada kwarta; ngan hi Judas, nga nangawat hin kwarta ngan ha urhi nagtraydor kan Jesus kabalyo hin 30 nga sinselyo nga silber.​—Josue 6:17-19; 7:11-25; 2 Hadi 5:14-16, 20-27; Mateo 26:14, 15; Juan 12:6.

⁸ Mababasa liwat ha Biblia an damu nga mag-opay nga ehemplo han tangkod nga mga tawo: hi Jacob, nga nagsagda ha iya mga anak nga ibalik an kwarta nga ira naagian; hi Jefte ngan an iya anak nga babaye, nga nagtuman hin saad ha Dios; ngan hi Jesus, nga tangkod bisan ha magkuri nga sitwasyon. (Genesis 43:12; Hukom 11:30-40; Juan 18:3-11) Ini nga mga ehemplo makakabulig ha mga anak nga masabtan an kapulsanan han pagin tangkod.

9. Paonan-o makakabulig ha mga anak an pagin tangkod han ira mga kag-anak?

⁹ May mahibabaroan an mga kag-anak tikang hini nga importante nga prinsipyo ha Biblia: “Pero ikaw nga  nagtututdo ha iba, diri mo ba gintututdoan an imo kalugaringon? Ikaw nga nagsasangyaw nga ‘Ayaw pangawat,’ nangangawat ka ba?” (Roma 2:21) Maaram an mga anak kon an ginsisiring han ira mga kag-anak iba ha ira ginbubuhat. Kon sisidngan naton an aton mga anak nga magin tangkod pero kita mismo diri tangkod, mawuwurok hira. Kon napapansin han mga anak nga an ira mga kag-anak nagbubuwa, bisan ha gudtiay nga butang, posible nga bubuhaton liwat nira ito. (Basaha an Lucas 16:10.) Ha luyo nga bahin, kon nakikita han mga anak nga tangkod an ira mga kag-anak, makakabulig ito ha ira nga magin masasarigan nga mga kag-anak kon magkaada na hira kalugaringon nga mga anak.​—Proberbios 22:6; Efeso 6:4.

10. Paonan-o kita magigin tangkod ha aton pakiistorya ha mga igkasi-Kristiano?

¹⁰ Kinahanglan liwat kita magin tangkod ha aton Kristiano nga kabugtoan. An adlaw-adlaw nga iristorya masayon la magin tsismis ngan magin pakaraot pa ngani. Kon isusumat naton an usa nga butang bisan kon diri kita maaram kon tinuod ito, bangin magpasarang kita hin mga buwa. Mas maopay gud nga ‘pugngan an aton mga im-im.’ (Proberbios 10:19) An pagin tangkod diri nagpapasabot nga kinahanglan igyakan naton an ngatanan nga aton nahuhunahuna, nahibabaroan, o nabatian. Bisan kon tinuod an aton isisiring, bangin diri kita angay manginlabot hito, o bangin diri kinahanglan ngan diri maopay nga ipanumat ito. (1 Tesalonica 4:11) Ginpapakamatadong han iba an pagin  bastos pinaagi ha pagsiring: “Nagsusumat la ako hin tinuod.” Pero sugad nga katawohan ni Jehova, karuyag naton nga pirme makaruruyag ngan buotan an aton pagyakan.​—Basaha an Colosas 4:6.

11, 12. (a) Paonan-o an pagin diri tangkod han usa nga nakasala mas makakapagrabe han iya kahimtang? (b) Ano an pipira nga pakiana nga puydi naton ipakiana? (c) Paonan-o kita magigin tangkod ha organisasyon ni Jehova?

¹¹ Gintokahan ni Jehova an mga tigurang han responsabilidad nga buligan an kongregasyon. Mas masayon kita nira mabuligan kon tangkod kita ha ira. Kay ano? Kon may sakit ka ngan kumadto ka ha doktor para magpatambal, itatago mo ba ha iya an iba nga mga sintomas? Kon bubuhaton mo ito, paonan-o ka niya mabubuligan? Ha pariho nga paagi, kon makabuhat kita hin seryoso nga sayop, diri kita angay magbuwa mahitungod hito. Lugod, kinahanglan kumadto kita ha mga tigurang ngan tangkod nga isumat ito. (Salmo 12:2; Buhat 5:1-11) Yana, imadyina an lain nga sitwasyon: Ano man kon nahibaroan mo nga an imo sangkay nakabuhat hin seryoso nga sayop? (Levitico 5:1) Masiring ka ba: “Kon tinuod ako niya nga sangkay, diri ko ito isusumat”? O hihinumdoman mo ba nga aada an mga tigurang para ihatag ha iya an bulig nga iya ginkikinahanglan basi maibalik ngan maparig-on an iya relasyon kan Jehova?​—Hebreo 13:17; Santiago 5:14, 15.

¹² Kinahanglan magin tangkod liwat kita ha organisasyon ni Jehova kon naghihimo hin mga report, pananglitan kon nagrireport han aton mga nahimo ha ministeryo. Ngan tangkod kita kon nag-aaplay ha pagpayunir o ha iba pa nga klase hin pag-alagad.​—Basaha an Proberbios 6:16-19.

13. Paonan-o kita magigin tangkod kon nakikignegosyo ha igkasi-Kristiano?

 ¹³ Kinahanglan tipigan han Kristiano nga kabugtoan nga bulag an negosyo ha pagsingba. Pananglitan, diri kita nagninegosyo ha Kingdom Hall o ha ministeryo. Ngan ha negosyo diri kita namimentaha ha aton kabugtoan. Kon may empleyado ka nga mga Saksi, swelduhi hira ha eksakto nga panahon, ihatag an kantidad nga imo iginsaad, ngan itagana an bisan ano nga benepisyo nga iginpapatuman han balaud. Bangin lakip hito an medical insurance o leave nga may sweldo. (1 Timoteo 5:18; Santiago 5:1-4) Ngan kon empleyado ka hin igkasi-Saksi, ayaw paglaom hin espesyal nga pagtratar. (Efeso 6:5-8) Siguroha nga magtrabaho ka ha kadamu han oras nga iyo ginsabotan ngan mabuhat mo an trabaho nga ginsusweldohan ka nga buhaton.​—2 Tesalonica 3:10.

14. Ano an angay himoon han mga Kristiano antes hira magsosyo ha negosyo?

¹⁴ Ano man kon makigsosyo kita hin negosyo ha usa nga bugto? Bangin mag-upod ini hin puhunan o utang. Ha sugad hini nga mga sitwasyon, may mapulsanon gud nga prinsipyo ha Biblia: Paghimo hin kasuratan! Han pinalit hin tuna hi propeta Jeremias, nagsurat hiya hin duha ka kopya han kasabotan, ginpapirmahan ha mga testigo an usa, ngan ginhipos an duha nga dokumento para magamit pag-abot han panahon. (Jeremias 32:9-12; kitaa liwat an Genesis 23:16-20.) An iba naghuhunahuna nga an paghimo hin sinurat nga kasabotan baga hin kawaray-pagtapod ha ira bugto. Pero an tinuod, pinaagi ha paghimo hin sinurat  nga kasabotan malilikayan an damu nga diri pagsinabtanay, pagbasolay, ngan paglantugi. Bisan ha negosyo, hinumdumi nga an kamurayawan han kongregasyon mas importante kay han bisan ano nga sabot ha negosyo.​—1 Corinto 6:1-8; kitaa an Endnote 30.

15. Ano an inaabat ni Jehova ha diri tangkod nga mga buhat ha negosyo?

¹⁵ Kinahanglan magin tangkod kita ha ngatanan, lakip na ha mga diri Saksi ni Jehova. Importante kan Jehova nga magin tangkod kita. “An diri tangkod nga timbangan mangil-ad kan Jehova, pero an eksakto nga panimbang nakakapalipay ha iya.” (Proberbios 11:1; 20:10, 23) Ha panahon han Biblia, an timbangan kasagaran nga ginagamit ha mga transaksyon ha negosyo. Pero an iba nga mga negosyante nanlilimbong ha ira mga kustomer pinaagi ha paghatag ha ira hin mas gutiay kay han ira ginsabotan o pagpabayad ha ira hin mas mahal kay han angay nira bayaran. Pariho ha panahon han Biblia, komon gud yana an pagin diri tangkod ha negosyo. Ngan sugad la nga ginkakangalasan hadto ni Jehova an pagin diri tangkod, ginkakangalasan niya ito yana.

16, 17. Ano an komon nga mga klase han pagin diri tangkod nga kinahanglan naton likayan?

¹⁶ Kita ngatanan naatubang hin mga sitwasyon diin bangin diri kita magin tangkod​—sugad han pag-aplay hin trabaho, pagsurat ha mga porma han gobyerno, o pagkuha hin eksamin ha eskwelahan. Damu an natoo nga diri sayop an pagbuwa, pagpasobra, o paghatag  hin malimbong nga mga baton. Diri kita nahipapausa hini. An Biblia nagtagna nga ha kataposan nga mga adlaw hini nga sistema, an mga tawo magigin “mahigugmaon ha ira kalugaringon, mahigugmaon ha kwarta, . . . waray gugma ha kaopayan.”​—2 Timoteo 3:1-5.

¹⁷ Usahay an diri tangkod nga mga tawo baga hin naglalampos ha kalibotan yana. (Salmo 73:1-8) An usa nga Kristiano bangin mawad-an hin trabaho, malimbongan may kalabotan ha kwarta, o trataron hin maraot ha trabaho tungod han iya pagin tangkod. Pero bawi gud an bisan ano nga sakripisyo para magin tangkod. Kay ano?

18. Kay ano nga mapulsanon gud an pagkaada maopay nga reputasyon?

¹⁸ An pagkaada reputasyon sugad nga tangkod, masasarigan, ngan matataporan nga tawo presyoso ngan talagsahon hini nga kalibotan. An tagsa ha aton may oportunidad nga makahimo hin sugad hito nga reputasyon. (Micas 7:2) Oo, bangin himoon ka nga pataraw-an han iba nga mga tawo tungod han pagin tangkod ngan sidngan ka nga lurong. Pero aapresyaron han iba an imo pagin tangkod ngan sasarigan ka tungod hito. Ha bug-os nga kalibotan, an mga Saksi ni Jehova kilala ha pagin tangkod. Mas karuyag han iba nga magkuha hin mga Saksi nga empleyado kay maaram hira nga magigin tangkod an mga Saksi. Ngan ha panahon nga napapaiwas ha trabaho an iba nga mga empleyado tungod han pagin diri tangkod, kasagaran na nga an mga Saksi nagpapabilin ha ira trabaho.

19. Ano an magigin epekto han imo pagin tangkod ha imo pakigsangkay kan Jehova?

 ¹⁹ An pagin tangkod ha ngatanan nga butang magriresulta hin maopay nga konsensya ngan murayaw nga hunahuna. Puydi kita magin pariho kan Pablo, nga nagsurat: “Natapod kami nga may-ada kami tangkod nga konsensya.” (Hebreo 13:18) Labaw ha ngatanan, makikita ngan aapresyaron han imo mahigugmaon nga Amay, hi Jehova, an imo mga pangalimbasog nga magin tangkod ha ngatanan nga butang.​—Basaha an Salmo 15:1, 2; Proberbios 22:1.