1, 2. (a) Wanyalo timo ang’o mondo chieng’ wayud resruok? (b) Ang’o ma nyalo konyowa mondo wasik e wuodh ngima mochwere?

KANE wabedo jolup Kristo, ne chalo ka gima wachako wuoth moro. Wuodhno terowa e ngima mochwere bed ni en e polo kata e piny. Yesu nowacho kama: “Ng’at monano nyaka giko [giko mar ngimane kata giko mar piny marachni] ibiro res.” (Math. 24:13) Ka wamakore chuth gi Nyasaye ma watieko wuodhwa, gikone ibiro reswa. Kata kamano, sama pod wan e wuodhno, dwarore ni wabed motang’ mondo kik pachwa galre kata kik waba yo. (1 Joh. 2:15-17) Wanyalo timo ang’o mondo wasik e wuodhni?

² Yesu noketonwa ranyisi maber. Muma nyisowa kaka ngima Yesu ne chalo. Ka wanono kit ngimane, wabiro ng’eye e yo maber. Mano biro miyo wahere kendo wabed gi yie kuome. (Som 1 Petro 1:8, 9.) Par ni jaote Petro nowacho ni Yesu noweyonwa ranyisi maber mondo wawuoth ka waluwo ondamo mage. (1 Pet. 2:21) Ka waluwo adimba ndach Yesu,  to ibiro reswa. * E sula mokalo, ne waneno kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu mar bolruok kod kecho ji. We koro wanon ane ranyisi ma noketonwa mar bedo gi chir kendo tiyo gi rieko e pogo weche.

3. Chir en ang’o, to wanyalo yude nade?

³ Chir en kido ma miyo ok wabed maluor, onyalo jiwowa kendo tegowa. Bedo jachir ilero ni en “nano e bwo pek moro,” “kedo ne gima kare,” kendo “chomruok gi chandruok ka ng’ato nigi yie motegno.” Chir en kido minyiso kanyachiel gi geno, hera, kod luoro ketho chik. E yo mane? Luoro ketho chike Nyasaye miyowa chir mar weyo luoro dhano. (1 Sam. 11:7; Nge. 29:25) Geno madier konyowa neno gueth man nyime kata obedo ni wakalo e pek moro, kendo miyo wabedo gadier gi gik mosingnwa kinde mabiro. (Zab. 27:14) Hera madier chwalowa mondo wanyis chir kata kapo ni timo kamano nyalo hinyo ngimawa. (Joh. 15:13) Wabedo gi chir ka wageno kuom Nyasaye kendo luwo ranyisi mar Wuode.—Zab. 28:7.

4. Yesu nonyiso nade chir ka en “e dier jopuonj” ei hekalu? (Ne picha manie chak sulani.)

⁴ Kata kane Yesu pod jahigni 12, nonyiso chir kuom kedo ne gima kare. Ne ane gima notimore kane en “ei hekalu kobet e dier jopuonj.” (Som Luka 2:41-47.) Jopuonjgo nolony ahinya gi Chike Musa kaachiel gi puonj mag dhano ma ne miyo luwo Chike Musa bedo matek. Kata kamano, Yesu ok noweyo mondo luoro oloye. Nobet kodgi “kopenjogi penjo.” To ne ok openjgi penjo ma nyithindo thoro penjo ka gidwaro ng’eyo mathoth. Ne openjogi penjo matut ma ne dwaro ni gikwong gipar maber kapok gidwoko. To kapo ni jopuonjgo ne temo duodo Yesu gi penjo, ne giwuoro kaka ochiwonegi dwoko. Ng’ato ka ng’ato ma ne winje, moriwo nyaka jopuonjgo ne “wuoro riekone mar ng’eyo tiend weche kod kaka ne odwoko,” nimar dwoko ma nochiwo ne siro adiera manie Wach Nyasaye!

5. Yesu nonyiso chir e yore mage kane en e piny?

⁵ Kinde ma Yesu ne nie pinyka, nonyiso chir e yore mopogore opogore. Noelo ayanga kaka jotend dinde ne wuondo ji ka gipuonjogi miriambo. (Math. 23:13-36) Ok noyie mondo timbe kod paro mochido mag pinyni ochik ngimane. (Joh. 16:33) Ne odhi nyime lendo kata obedo ni akwede ne thoth. (Joh. 5:15-18; 7:14) Nopwodho hekalu nyadiriyo koriembo joma ne timo ohala e iye.—Math. 21:12, 13; Joh. 2:14-17.

6. Yesu nonyiso nade chir e odiechieng’ mogik kapok otho?

⁶ En gima jiwowa ahinya nono chir ma Yesu ne nigo e bwo akwede. We wane ane chir ma nonyiso e odiechieng’ mogik kapok otho. Nong’eyo gik ma ne dhi timorene kosendhoge. To e ma pod nonyiso Judas ka gichamo Pasaka niya: “Gima itimo, time mapiyo moloyo.” (Joh. 13:21-27) Kane gin e puodho mar Gethsemane, Yesu nofulore ayanga ne jolweny ma nobiro make. Kata obedo ni nong’eyo ni odhi tho, pod nodewo jopuonjrene kowacho ne jolwenygo mondo owe jopuonjrene odhi. (Joh. 18:1-8) Kane inone e nyim Sanhedrin, nowacho gi chir ni en e Kristo kendo Wuod Nyasaye kata obedo ni nong’eyo ni jadolo maduong’ ne manyo wach ma ne ginyalo tiyogo mondo ging’adne buch tho.  (Mari. 14:60-65) Pod nochung’ motegno korito tim makare e nyim Nyasaye nyaka notho e yath. Kochiegni ng’ado muche mogik, nokok matek kowacho niya: “Duto oserumo!”—Joh. 19:28-30.

7. Un rowere, uneno nade bedo joma iluongo gi nying Jehova, to inyalo nyiso nade ni in gi chir?

⁷ Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu mar bedo gi chir? E skul. Un rowere, unyiso chir ka uwacho ne joweteu ni un Joneno mag Jehova, kata ka timo kamano biro miyo gijaru. Timo kamano nyiso maler ni imor bedo ng’at miluongo gi nying Jehova. (Som Zaburi 86:12.) Seche moko ginyalo thung’i mondo iyie ni gik moko nosieko asieka kendgi. Kata kamano, ing’eyo maler kendo in gadier gi gima Muma wacho e wi chuech. Inyalo tiyo gi brosua miluongo ni Maswali Matano Muhimu Kuhusu Chanzo cha Uhai mondo ichiwgo dwoko ne joma dwaro ng’eyo ‘geno ma in-go.’ (1 Pet. 3:15) Ibiro bedo mamor ni imakori gi adiera manie Wach Nyasaye.

8. Gin ang’o ma miyo walendo gi chir?

⁸ E tijwa mar lendo. Wan kaka Jokristo madier, dwarore ni wasik ka walendo “gi chir kokalo kuom teko mar Jehova.” (Tich 14:3) Gin ang’o ma miyo walendo gi chir? Wang’eyo maler ni weche ma walando gin adiera nikech giwuok e Muma. (Joh. 17:17) Wang’eyo maber ni wan “jotich ma tiyo kanyachiel gi Nyasaye” kendo ni rohone maler konyowa. (1 Kor. 3:9; Tich 4:31) Wang’eyo bende ni ka walendo gi kinda, wanyiso ni wachiwore ne Jehova kendo wanyiso ni wahero dhano wetewa. (Math. 22:37-39) To nikech wan gi chir, onge gima nyalo monowa lendo. Waikore bende elo ayanga miriambo mag dinde mosemono ji ng’eyo adiera. (2 Kor. 4:4) Kendo wabiro nano e tijwa mar lando wach maber kata bed ni ji ok dwar winjowa, gijarowa, kata gikwedowa.—1 Thes. 2:1, 2.

9. Wanyalo nyiso nade ni wan jochir e kinde mag chandruok?

⁹ Sama chandruok oyudowa. Keto geno kuom Nyasaye miyo wabedo gi yie motegno kod chir mar nyagore gi chandruok moro amora. Kapo ni watwa moro kata osiepwa otho, en adier ni wabiro ywak kendo kuyo. Kata kamano, ok wabed gi kuyo ka joma onge geno. Waketo genowa kuom “Nyasach hoch duto” mondo otegwa. (2 Kor. 1:3, 4; 1 Thes. 4:13) Kapo ni tuwo moro omakowa kata wahinyore e yo moro, wanyalo bedo gi rem. To mano ok mi wawe tiyo ne Nyasaye. Ok wayie othiedhwa gi yore ma ketho puonj mag Muma. (Tich 15:28, 29) Kapo ni wabedo gi chuny monyosre, ‘chunywa nyalo ketonwa bura,’ to nikech wageno kuom Nyasaye man machiegni gi joma “chunygi onyosore,” ok wabi jok. *—1 Joh. 3:19, 20; Zab. 34:18.

10. Rieko mar pogo weche en ang’o, to jatich Jehova nyalo nyiso nade ni otiyo gi riekono e wechene kendo e timbene?

¹⁰ Rieko mar pogo weche en nyalo ma ng’ato nigo mar fwenyo gima ber kata marach kae to oyiero timo gima kare. (Hib. 5:14) Inyalo lere bende ni en “nyalo mar timo yiero makare kodok korka weche mag lamo.” Jatich Nyasaye ma tiyo gi rieko mar pogo weche wuoyo kendo timo gik moko e yo ma moro Nyasaye. Ng’at ma kamano wacho weche ma gero jomoko to ok ma chwowo chunygi.  (Nge. 11:12, 13) En ng’at “matero mirima mos.” (Nge. 14:29) ‘Wuodhe ochikore tir,’ komakore gi tim makare e ngimane duto. (Nge. 15:21) Wanyalo timo ang’o mondo wabed gi rieko mar pogo weche? Nyaka wasom Wach Nyasaye kendo tiyo gi puonj ma wayudo e iye. (Nge. 2:1-5, 10, 11) Gima nyalo konyowa ahinya en nono ranyisi mar Yesu ma notiyo gi rieko moloyo ng’ato ang’ata e pinyka.

11. Weche Yesu nonyiso nade ni otiyo gi rieko?

¹¹ E gik moko duto ma Yesu nowacho kendo timo, nonyiso ni otiyo gi rieko. Wechene. Kane olando wach maber, notiyo gi “weche mang’won” ma ne mako dho joma ne winje. (Luka 4:22; Math. 7:28) Kinde duto nojatiyo gi Wach Nyasaye kosome kata kowuoyo e wi ndiko moro sie ma ne jiwo weche mopuonjo. (Math. 4:4, 7, 10; 12:1-5; Luka 4:16-21) Yesu bende ne lero Ndiko e yo ma mulo chuny jowinjo. Bang’ chierne, nowuoyo gi jopuonjrene moko ariyo ma ne dhi Emau, kendo ne “oleronegi tiend weche manie Ndiko duto motudore kode.” Jopuonjrenego noduogo owacho kama bang’e: “Donge a chunywa oil ahinya sama ne owuoyo kodwa e ndara, ka noelonwa tiend Ndiko?”—Luka 24:27, 32.

12, 13. Gin ranyisi mage manyiso ni Yesu ne tero mirimbe mos kendo norwako kwayo mag jomoko?

¹² Paro kod chuny ma nonyiso. Tiyo gi rieko nokonyo Yesu mondo obed “ng’a matero mirima mos.” (Nge. 16:32) Ne en ng’at ma ‘chunye muol.’ (Math. 11:29) Kinde duto ne ohore gi jopuonjrene kata obedo ni kinde mang’eny ne giboth. (Mari. 14:34-38; Luka 22:24-27) Ne okuwe mos kata e seche ma ne itimone gik ma ok kare.—1 Pet. 2:23.

¹³ Rieko mar pogo ber gi rach nokonyo Yesu orwak kwayo mag jomoko. Nong’eyo gimomiyo ne ochiw Chike Musa omiyo notimo ne ji kaka dwarore. Kuom ranyisi ne ane weche ma yudore e Mariko 5:25-34. (Som.) Dhako moro ma rembe nosebedo ka chuer kuom higni mang’eny, nomulo nanga Yesu mochango. Kaluwore gi Chik, ne ok oler kendo ne ok owinjore omul ng’ato ang’ata. (Lawi 15:25-27) Kata kamano Yesu nong’eyo ni “weche madongo moloyo mag Chik” noriwo “timbe makare, gi kecho ji.” Kuom mano ne ok odhawo ne dhakono. (Math. 23:23) Nonyise gi muolo kama: “Nyarwa, yieni osechangi. Dhi gi kuwe kendo ichang kuom tuoni malitno.” Mano kaka ranyisi mar Yesu mar tiyo gi rieko e kecho jomoko en gima morowa!

14. Yesu noyiero mar timo ang’o, to ere kaka noketo pache duto e tijeno?

¹⁴ Kit ngimane. Yesu nonyiso rieko kuom yiero kit ngima mowinjore kendo makore gi kit ngimano. Nochiwore chuth e tij lando wach maber, kendo mano e ma ne en tich maduong’ e ngimane. (Luka 4:43) Yesu bende notimo yiero ma ne konye keto pache chuth e tich ma notimo mondo ochop tijeno kaka ne dwarore. Noyiero mar keto ngimane obed mayot mondo oti gi thuolone mathoth kod tekone e tij lendo. (Luka 9:58) Nong’eyo gimomiyo ne ber tiego jomamoko mondo odhi nyime gi tijno kosetho. (Luka 10:1-12; Joh. 14:12) Nosingo ne jolupne ni obiro dhi nyime konyogi sama gitiyo tijno “nyaka e giko mar ndalo.”—Math. 28:19, 20.

15. Ere kaka wechewa nyalo nyiso ni watiyo gi rieko?

¹⁵ Ne ane yo machielo ma wanyalo luwogo ranyisi mar Yesu. Wechewa. Sama  wawuoyo gi Jokristo wetewa, onego wati gi weche ma gerogi to ok ma nyoso chunygi. (Efe. 4:29) Sama wawuoyo gi jomoko e wi Pinyruodh Nyasaye, onego wati gi weche ma “otwonie chumbi.” (Kol. 4:6) Watemo ahinya ng’eyo gik ma chandogi kod ma morogi, kae to wayiero tiyo gi weche mowinjore. Ber ng’eyo ni weche mang’won nyalo miyo giyaw chunygi. E wi mano, sama walero ne ji puonj ma wayiego, watiyo mana gi Muma e timo kamano. Omiyo, Muma e ma waweyo owuo e lowa kendo wasome ka nyalore. Wang’eyo ni wach mowuok e Muma nigi teko moloyo gimoro amora ma wanyalo wacho.—Hib. 4:12.

16, 17. (a) Ere kaka wanyalo nyiso ni wan joma tero mirima mos kendo ma dok chien? (b) Ere kaka wanyalo keto pachwa duto e tije Nyasaye?

¹⁶ Paro kod chuny ma wan-go. Ng’eyo pogo gima rach gi maber konyowa mondo wabed joma “terore mos kuom mirima.” (Jak. 1:19) Sama jomoko ochwanyowa, watemo fwenyo gimomiyo giwachonwa kata timonwa gima ochwanyowano. Nono wachno e yo matut nyalo kweyo mirimbwa kendo konyowa weyo ne ng’ato “richo mosetimo.” (Nge. 19:11) Tiyo gi rieko mar pogo ber gi rach bende nyalo konyowa wabed joma ok kal tong’. Omiyo watemo ahinya kik wapar ni Jokristo wetewa biro timo gik moko duto kaka wadwaro, ka wang’eyo ni nyalo bedo ni giromo gi pek moko ma wan wawegi ok wang’eyo korgi. Wabedo joma oyie winjo paro mag jomoko kendo ka nyalore to wadoknegi chien.—Fili. 4:5.

¹⁷ Kit ngimawa. Wan kaka jolup Yesu, wang’eyo ni seche moko ok wanyal bedo gi migepe moko e kanyakla mopogore gi tij lando wach maber. Watemo kar nyalowa mondo watim yiero ma biro konyowa keto pachwa e tije Nyasaye. Wayiero mar keto tij Nyasaye obed mokwongo e ngimawa kendo siko ka wadak e ngima mayot mondo wachiwre chuth timo tich maduong’ie moloyo ma en lendo kapok giko ochopo.—Math. 6:33; 24:14.

18. Wanyalo siko nade e wuodhwa ma terowa e ngima, to ing’ado e chunyi mar timo ang’o?

¹⁸ Donge nono kido moko ma Yesu ne nigo osemorowa ahinya? Par ane kaka dibed gima ber ka ipuonjori kido mamoko mabeyo ma en-go kendo luwo ranyisine. Omiyo weuru watim kinda mar luwo ondamo mage e yo maber kaka nyalore. Ka watimo kamano, wabiro siko e wuoth ma terowa e ngima mochwere, kendo wabiro medo sudo machiegni gi Jehova ma Yesu noluwo ranyisine e yo makare chuth.