Mu Be Ba Ba Libelela!
Mu Be Ba Ba Libelela!
“Ni libelele Mulimu ya ni pilisa; Mulimu wa ka u ka ni utwa.”—MIKA 7:7.
1, 2. (a) Moya o maswe ne u sinyize cwañi Maisilaele mwa lihalaupa? (b) Ki sifi se si kona ku ezahala ku Mukreste ya sa ikatazi ku ba ni moya o swanela?
LIKA ze ñata mwa bupilo li kona ku ngiwa hande kamba maswe, ka ku ya ka moya o lu na ni ona. Maisilaele ha ne ba li mwa lihalaupa, ne ba filwe manna ka makazo. Ne ba swanela ku talima kai ni kai mwa naha mo ku sa meli se siñwi ni ku itumela hahulu ku Jehova kwa lico za n’a ba file. Ku eza cwalo ne ku ka bonisa moya o munde. Niteñi, ne ba hupuzi lico za mifuta-futa za mwa Egepita ni ku bilaela kuli manna ne i sa tabusi. Ki moya kwa bumaswe!—Numere 11:4-6.
2 Moya wa Mukreste kacenu ni ona u kona ku ezisa lika ku bonahala ku tabisa kamba ku swabisa. Mukreste ha si na moya o swanela, wa kona ku felelwa ka bunolo ki tabo ya hae, mi nto yeo i tisa kozi kakuli, sina mwa n’a bulelezi Nehemia: ‘Tabo ya Jehova ki ona mata a luna.’ (Nehemia 8:10) Moya o munde, wa tabo u lu tusa ku tiya kamita mi u tisa kozo ni buñwi mwa puteho.—Maroma 15:13; Mafilipi 1:25.
3. Moya o munde ne u tusize cwañi Jeremia mwa linako ze t’ata?
3 Jeremia n’a bonisize moya o munde niha n’a pila mwa linako ze t’ata. Niha n’a iponezi shandauko ya Jerusalema ka 607 B.C.E., n’a na ni sepo. Jehova n’a si ke a libala Isilaele, mi sicaba seo ne si ka punyuha. Jeremia n’a ñozi mwa buka ya Malilo kuli: “Ha lu sa timiswi, ki kabakala sishemo sa [Muñ’a] Bupilo; kakuli makeke a hae h’a feli; a bonahala sinca kakusasana, ka zazi ni zazi. Ku sepahala kwa hao ki ko kutuna!” (Malilo 3:22, 23) Ka linako kaufela, batanga ba Mulimu ba ba mwa miinelo ye t’ata hahulu ba ikatalize ku ba ni moya o munde, kamba mane wa tabo.—2 Makorinte 7:4; 1 Matesalonika 1:6; Jakobo 1:2.
4. Jesu n’a na ni moya mañi kamita, mi ne u mu tusize cwañi?
4 Lilimo ze mianda ye silezi ku zwa ku Jeremia, moya o munde ne u tusize Jesu ku itiisa. Lu bala kuli: “Kabakala tabo y’a n’a beezwi kwapili, Jesu a itiisa kwa [kota ya linyando, NW], a sa tokomeli lishwau la [yona]; mane a y’o ina ku la bulyo la lubona lwa Mulimu.” (Maheberu 12:2) Ku si na taba kuli ki twaniso kamba nyandiso mañi ye ne tahezi Jesu, nihaiba butuku bwa fa kota ya linyando, n’a hupula “tabo y’a n’a beezwi kwapili.” Tabo yeo ne li tohonolo ya ku bonisa ku luka kwa bubusi bwa Jehova ni ku kena kwa libizo la hae hamohocwalo ni tibelelo ya ku tiseza batu ba ba ipeya ku utwa limbuyoti ze tuna kwapili.
Mu Itute ku Libelela
5. Ki mutala wa muinelo mañi m’o ku libelela ku kona ku lu tuseza ku bona lika ka mo ku swanehela?
5 Haiba lu ikataza ku ba ni moya wa n’a na ni ona Jesu, ha lu na ku felelwa ki tabo ya Jehova nihaikaba kuli lika kamita ha li eziwi ka mo lu tokwela kamba ka nako ye lu bata. Mupolofita Mika n’a ize: “Kono haili na, ni ka talima ku [Muñ’a] Bupilo, ni libelele Mulimu ya ni pilisa; Mulimu wa ka u ka ni utwa.” (Mika 7:7; Malilo 3:21) Ni luna lwa kona ku ituta ku libelela. Ka mukwa ufi? Ka linzila ze ñata. Ka mutala, mwendi lu ikutwa kuli muzwale yo muñwi ya na ni buikalabelo u fosize mi u tokwa ku sikululwa honaf’o fela. Ku libelela ku ka lu konisa ku nyakisisa kuli, ‘Kana luli u fosize, kamba na mu tameleza? Haiba u fosize, esi mwendi Jehova u tuhelela lika kakuli u ikutwa kuli mutu y’o u ka eza licinceho ni kuli sikululo ye tuna ha i na ku tokwahala?’
6. Ku libelela ku kona ku tusa cwañi mutu ya katazwa ki butata bwa ka butu?
6 Lu kana lwa tokwa ku libelela haiba lu katazwa ki butata bwa ka butu kamba bufokoli bo buñwi. Mwendi lu kupanga tuso ku Jehova, kono butata bu sa zwelapili. Lu ka eza cwañi? Lu swanela ku eza mo lu konela kaufela ku tatulula butata b’o mi ku zwa f’o lu beñi ni tumelo mwa manzwi a Jesu, a’ li: “Mu kupe, mi mu ka fiwa; mu bate, mi mu ka fumana; mu ngongote, mi mu ka kwalulelwa.” (Luka 11:9) Mu zwelepili ku lapela, ni ku libelela ku Jehova. Jehova u ka alaba litapelo za mina ka nako ye swanela ili ka mw’a batela yena.—1 Matesalonika 5:17.
7. Ku libelela ku ka lu tusa cwañi mwa mubonelo wa luna ka za kutwisiso ya Bibele ye fita fa ku utwisiseha hanyinyani-hanyinyani?
7 Bupolofita bwa Bibele ha bu nze bu talelezwa, lu fita fa ku utwisisa hande ze mwa Mañolo. Kono fokuñwi, lu kana lwa ikutwa kuli taluso ye ñwi i liyehile. Ha i sa tahi ka nako ye lu i bata, kana lu ka libelela? Mu hupule kuli Jehova n’a ketile ku patulula “kunutu ye li ya Kreste” hanyinyani-hanyinyani ka nako ye bat’o ba lilimo ze 4,000. (Maefese 3:3-6) Kacwalo, kana lu na ni libaka la ku fela pilu kapili? Kana lwa honona kuli “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” u ketezwi ku fa batu ba Jehova ‘lico ka nako ye lukela’? (Mateu 24:45) Lu icawisezañi tabo ya silumeli ka libaka fela la ku sa utwisisa lika kaufela ka ku tala? Mu hupule kuli Jehova u ketanga nako ya ku ‘sebela batu mulelo wa hae’ ni mwa ku u sebela.—Amosi 3:7.
8. Pilu-telele ya Jehova i konile ku tusa cwañi ba bañata?
8 Ba bañwi ba kana ba zwafa kakuli ba nahana kuli ha se ba sebelize ka busepahali ka lilimo-limo, mwendi ba ka shwa pili “lizazi la [Muñ’a] Bupilo, le lituna, le li sabisa” li si ka taha kale. (Joele 2:30, 31) Nihakulicwalo, ba kona ku tiya lipilu ha ba nahana nto ye nde ka za seo. Pitrosi n’a elelize kuli: “Mu lemuhe kuli, ku iswala kwa Mulena, ki ku piliswa kwa batu.” (2 Pitrosi 3:15) Pilu-telele ya Jehova i konisize bolule-lule ba ba sepahala ku ituta niti. Kana yeo haki nto ye nde? Mi hape, ku ba ni pilu-telele kwa Jehova ku lu fa nako ye ñata ya kuli lu “sebeze za ku piliswa kwa [luna] ka sabo ni ka tutumelo.”—Mafilipi 2:12; 2 Pitrosi 3:11, 12.
9. Haiba ha lu koni ku eza ze ñata mwa sebelezo ya Jehova, ku libelela ku ka kona ku lu tusa cwañi ku tiyela nto yeo?
9 Ku libelela ku lu tusa ku sa zwafa haiba twaniso, makulanu, busupali, kamba butata bo buñwi bu lu tibela ku eza ze ñata mwa sebelezo ya Mubuso. Jehova u tokwa kuli lu mu sebeleze ka pilu kaufela. (Maroma 12:1) Nihakulicwalo, Mwan’a Mulimu, ya ‘utwela butuku mutu ya fokozi, ni ya shebile,’ ha bati ze ñata ku fita ze lu kona ku eza; mi ni Jehova u cwalo. (Samu 72:13) Kacwalo, lu susuezwa ku eza ze lu kona, lu nze lu libelezi ka pilu-telele ku fitela miinelo i cinca, ibe mwa muinelo wo wa linto kamba o taha. Mu hupule kuli: “Mulimu hasi ya si ka luka, kuli a libale misebezi ya mina, ni lilato le mu bonisize kwa Libizo la hae, mwa sebelezo ya ku tusa balumeli, ili ye mu nze mu ba sebeleza ni ka nako ye.”—Maheberu 6:10.
10. Ki ufi mukwa o maswe o kona ku pimiwa ki mutu ya libelela? Mu taluse.
10 Ku libelela hape ku lu tusa ku sa ba ni buikuhumuso. Ba bañwi ba ba fetuhile bakwenuheli ne ba sa lati ku libelela. Mwendi ne ba ikutwile kuli kutwisiso ye ñwi ya za Bibele kamba miezezo ye miñwi ya kopano ne i tokwa ku cinciwa. Kono ne ba si ka lemuha kuli moya wa Jehova u ezisanga mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso ku eza licinceho ka nako ya Hae ye swanela, isi ka nako ye lu ikutwa kuli cinceho ya tokwahala. Mi cinceho kaufela i swanela ku lumelelana ni tato ya Jehova, isi mo lu ikutwela ka butu. Bakwenuheli ba tuhelela moya wa buikuhumuso ku kopamisa munahanelo wa bona ni ku ba sitatalisa. Kono kambe ne ba bile ni moya wa Kreste, ne ba kabe ba zwezipili ku taba ni ku ba mwahal’a batu ba Jehova.—Mafilipi 2:5-8.
11. Lu kona ku itusisa cwañi hande nako ye lu libelela, mi k’o ki ku latelela mitala ya bomañi?
11 Kono ku libelela ha ku talusi ku ba ni buzwa kamba ku sa sebeza. Lu na ni lika za ku eza. Ka mutala, lu tokwa ku pateha ku ituta Bibele ka butu ni ku bonisa cwalo kuli lwa tabela lika za kwa moya sina mo ne ba li tabelezi bapolofita ba ba sepahala hamohocwalo ni mangeloi. Ha n’a bulela za nto yeo, Pitrosi u li: “Bapolofita ne ba . . . batile, mi ne ba buziselize za ku piliswa ko . . . mi ki litaba ze mangeloi a shukelwa ku li ukumela.” (1 Pitrosi 1:10-12) Haki tuto ya ka butu fela ye li ya butokwa, kono hape ku yanga kamita kwa mikopano, hamohocwalo ni ku lapela ni kona ki kwa butokwa. (Jakobo 4:8) Ba ba bonisa ku isa pilu kwa lika za kwa moya ka ku ifepa kamita ka lico za kwa moya ni ku swalisana ni Bakreste ba bañwi ba bonisa kuli ba itutile moya wa Kreste.—Mateu 5:3, NW.
Mu Nge Lika ka Mo Li Inezi Luli
12. (a) Bo Adama ni Eva ne ba bata tukuluho mañi? (b) Batu ha ba latelezi bo Adama ni Eva, ku zwileñi mwateñi?
12 Mulimu ha n’a bupile batu ba babeli ba pili, n’a ipulukezi tukelo ya ku toma likuka za lika ze nde ni ze maswe. (Genese 2:16, 17) Bo Adama ni Eva ne ba bata ku itukulula kwa ketelelo ya Mulimu, mi se ne si zwile mwateñi ki lifasi le lu iponela kacenu. Muapositola Paulusi n’a ize: “Sibi sina ha si keni mwa lifasi ka mutu a li muñwi, mi ka sibi ku keni lifu, kamukwaocwalo lifu li tile kwa batu kaufela kakuli ba ezize sibi kaufela.” (Maroma 5:12) Lilimo ze mianda ye silezi ze fitile ku zwa ku Adama li bonisize kuli manzwi a Jeremia ki a niti, a li: “Wena [Muñ’a] Bupilo, na ziba kuli nzila ya mutu ha i yo mwa mata a hae; mi mutu nih’a zamaya, h’a koni ku izamaisa ili yena.” (Jeremia 10:23) Ku lumela kuli manzwi a Jeremia ki a niti haki ku itumelela bupalelwi. Ki ku nga lika ka mo li inezi luli. Seo si bonisa libaka lilimo ze mianda-nda ze fitile ‘mutu ha bile ni mata fahalimu a yo muñwi ku mu eza maswe’ kakuli batu ba ipusize ka ku itukulula ku Mulimu.—Muekelesia 8:9.
13. Lipaki za Jehova ba na ni mubonelo ufi o buniti ka za ze ba kona ku eza batu?
13 Kabakala muinelo wo wa batu, Lipaki za Jehova ba lemuha kuli ku na ni lika ze ba sa koni ku peta batu mwa muinelo wo wa linto. Moya o munde u kona ku lu tusa ku ba ni tabo kamita, kono ha u tatululi lika kaufela. Kwa makalelo a ma-1950, mukutazi yo muñwi wa kwa America n’a hasanyize buka ye ne lekilwe hahulu ye bizwa The Power of Positive Thinking. Buka yeo ne i bonisize kuli butata bo buñata bu kona ku tatululwa haiba batu ba bu talima ka moya o munde. Ku ba ni moya o munde kaniti ki nto ye nde. Kono ze ezahezi li bonisa kuli zibo, bunangu, liitusiso, ni lika ze ñwi ze ñata-ñata li tibela luna batu ku peta ze lu lakaza. Mi ha lu talima mwa lifasi kaufela, lu bona kuli butata ki bo butuna hahulu mi batu niha ba ka ba ni moya o munde cwañi, ha ba koni ku bu tatulula!
14. Kana Lipaki za Jehova ba na ni moya o maswe? Mu taluse.
14 Bakeñisa kuli Lipaki za Jehova b’a nga lika zeo ka mo li inezi luli, fokuñwi ba tamelezwanga kuli ba na ni moya o maswe. Niteñi, bona ba tukufalezwi ku bulelela batu ka za Ya kona ku tiseza batu bunde bo bu inelela. Hape ha ba eza cwalo, ba likanyisa moya wa Kreste. (Maroma 15:2) Mi ba patehile ku tusa batu ku itama silikani se sinde ni Mulimu. Ba ziba kuli kwa mafelelezo, silikani seo si ka tisa bunde bo bu fitisisa.—Mateu 28:19, 20; 1 Timotea 4:16.
15. Musebezi wa Lipaki za Jehova u tusa cwañi batu?
15 Haki kuli Lipaki za Jehova ha ba na taba ni butata bwa nyangela, sihulu mikwa ye masila ye ba iponela. Pili mutu ya tabela a si ka ba kale Paki ya Jehova, u na ni ku eza licinceho, mi hañata seo si talusa ku tuhela mikwa ya masila ye sa tabisi Mulimu. (1 Makorinte 6:9-11) Kacwalo Lipaki za Jehova ba tusize batu ba ba tabela ku tuhela butahwa, milyani ye kola, buhule, ni lipapali ze hoha za likwinano za mali. Batu ba ba cincize bao ba itutile ku babalela mabasi a bona ka ku itusisa linzila ze nde za busepahali. (1 Timotea 5:8) Batu ni mabasi ha ba tusiwa cwalo, butata mwa silalanda bwa fukuzeha—baitusisi ba milyani ye kola b’a fukuzeha, mifilifili mwa lubasi ya fukuzeha, ni cwalo-cwalo. Ka ku ba kuli ki balateleli ba milao ya naha mi ba tusa ba bañwi ku pila bupilo bo bunde, Lipaki za Jehova ba imulula likopano ze talima za butata bwa nyangela.
16. Kiñi Lipaki za Jehova ha ba sa ikenyi mwa likopano za silifasi ze tusa batu ku cinca?
16 Kacwalo, kana Lipaki za Jehova ba cincize muzamao o yambile lifasi? Mwa lilimo ze lishumi ze felile, Lipaki ba ba tiile ne ba ekezehile ku zwa fa palo ye bat’o ba 3,800,000 ku fita ku ye bat’o ba 6,000,000. Yeo ki kekezeho ya ba ba bat’o ba 2,200,000, mi buñata bwa bao ne ba tuhezi mikwa ye maswe ha ne ba bile Bakreste. Ee, ba bañata ne ba tusizwe! Nihakulicwalo, palo yeo ki ye nyinyani hahulu ha i bapanyiwa ni kekezeho ya batu mwa lifasi kaufela ya 875,000,000, mwahal’a nako ye swana! Lipaki za Jehova ba fumani tabo mwa ku tusa batu ba ba tabela, niha ba lemuha kuli ki batu ba sikai fela ba ba ka kena mwa nzila ye isa kwa bupilo. (Mateu 7:13, 14) Lipaki ha ba nze ba litezi licinceho ze nde za mwa lifasi kaufela ze konwa ku tiswa fela ki Mulimu, ha ba ikenyi mwa likopano za silifasi ze bata ku tusa batu ku cinca. Likopano zeo hañata li kalanga ka milelo ye minde kono mafelelezo a banga maswabi kamba mane mifilifili.—2 Pitrosi 3:13.
17. Jesu n’a ezizeñi kuli a tuse batu ba n’a pila ni bona, kono n’a si ka ezañi?
17 Ha ba eza cwalo, Lipaki za Jehova ba bonisa sepo ku Jehova ya n’a na ni yona Jesu ha n’a li fa lifasi-mubu. Mwa lilimo za mwanda wa pili, Jesu n’a ezize limakazo za ku folisa bakuli. (Luka 6:17-19) Mane n’a zusize ni bafu. (Luka 7:11-15; 8:49-56) Kono n’a si ka felisa makulanu kamba lifu, ona sila sa luna. N’a ziba kuli nako ya Mulimu ya ku eza cwalo ne i si ka fita kale. Ka ku ba mutu ya petehile ya n’a na ni buikoneli bo butuna, Jesu mwendi n’a ka eza mwa n’a konela kaufela ku feza butata bwa milonga ni nyangela. Ku bonahala kuli batu ba bañwi ba mwa miteñi yeo ne ba bata kuli a be mulena ilikuli a eze cwalo, kono Jesu n’a hanile. Lu bala kuli: “Batu bao ba sin’o bona makazo ye ezizwe ki Jesu, ba li: Kaniti ki yena mupolofita ya n’a swanezi ku taha mwa lifasi. Mi Jesu, ka ku ziba kuli ne ba bata ku mu swala kuli ba mu eze mulena, a ikela hape fa lilundu a nosi.”—Joani 6:14, 15.
18. (a) Jesu u bonisize cwañi kamita moya wa ku libelela? (b) Musebezi wa Jesu u cincize cwañi ku zwa ka 1914?
18 Jesu n’a sa lati ku ikenya mwa litaba za mulonga kamba mwa ku sebeleza fela nyangela kakuli n’a ziba kuli nako ne i si ka fita ya kuli a be mulena ni ku eza misebezi ya ku folisa mañi ni mañi kai ni kai. Niha s’a kambamezi kwa lihalimu kwa bupilo bwa moya bwa ku sa shwa, n’a lata ku libelela nako ye tomilwe ya Jehova kihona ha n’a ka nga muhato. (Samu 110:1; Likezo 2:34, 35) Kono ku zwa fa n’a beezwi Mulena wa Mubuso wa Mulimu ka 1914, u sweli ku “taha ili ya tuzi, mi [u] ya kwa ku tula.” (Sinulo 6:2; 12:10) Lwa itumela luli kuli luna lu ipeile kwatas’a bulena bwa hae, hailif’o ba bañwi ba ba ipapata ku ba Bakreste ba iketezi ku sa isa pilu kwa lituto za Bibele ka za Mubuso!
Ku Libelela—Kwa Nyemisa Kamba kwa Tabisa?
19. Ki lili f’o ku libelela ku ezisa ‘pilu ku tahelwa ki ndiulu,’ mi ki lili f’o ku tiseza tabo?
19 Salumoni n’a ziba kuli ku libelela kwa kona ku nyemisa. N’a ñozi kuli: “S’o sepile ha si liyeha ku taha, pilu i tahelwa ki ndiulu.” (Liproverbia 13:12) Kaniti, mutu ha libelela nto ye sa zibahali, pilu i kona ku tahelwa ki ndiulu kakuli nto yeo ha i tahi. Kono ku libelela lika ze tabisa, inge cwalo sinawenga, ku pepwa kwa mwana, kamba ku kopana hape ni balatiwa ba luna, ku kona ku lu tabisa hahulu mane pili lizazi leo li si ka fita kale. Tabo yeo ya ekezeha ha lu itusisa hande nako ye lu libelela, lu nze lu itukiseza nto ye taha yeo.
20. (a) Ki lifi lika ze tabisa ze lu libelela ku bona luli? (b) Lu kona ku fumana cwañi tabo ha lu nze lu libelezi talelezo ya milelo ya Jehova?
20 Ha lu na ni sepo ye tezi ya kuli litibelelo za luna li ka talelezwa, niha lu sa zibi kuli li ka talelezwa lili, nako ye lu libelela ha i na ku ezisa ‘pilu ku tahelwa ki ndiulu.’ Balapeli ba Mulimu ba ba sepahala ba ziba kuli Puso ya Kreste ya Lilimo ze Sikiti i fa ngo ni mulomo. Ba na ni sepo ya kuli ba ka iponela lifu ni matuku ha li feliswa. Ka tabo ye tuna, ba libelela nako ye ba ka amuhela bolule-lule ba ba shwile, mane ni balatiwa ba bona ba ba shwile. (Sinulo 20:1-3, 6; 21:3, 4) Ka nako ye, lifasi ha li shandaukile cwana, ba nyolelwa ku bona talelezo ya sepo ye tiile ya ku tomiwa kwa Paradaisi fa lifasi-mubu. (Isaya 35:1, 2, 7) Kacwalo neikaba nto ye nde ku itusisa hande nako ye, ye lu libelezi, lu nze lu ‘tiisa kamita musebezi wa Mulena’! (1 Makorinte 15:58) Mu zwelepili ku ifepa ka lico za kwa moya. Mu itame silikani se si tiile hahulu kamita ni Jehova. Mu bate ba bañwi ba ba na ni lipilu ze ba susueza ku sebeleza Jehova. Mu susueze balumeli ba bañwi. Mu itusise ka ku tala nako kaufela y’a ka tuhelela Jehova. Ha mu ka eza cwalo, ku libelela ku Jehova ha ku na ku ezisa ‘pilu ya mina ku tahelwa ki ndiulu.’ Kono ku ka mi tiseza tabo ye tuna!
Kana Mwa Kona ku Talusa?
• Jesu n’a bonisize cwañi moya wa ku libelela?
• Ki mwa miinelo mañi m’o Bakreste ba tokwa ku libelela?
• Ki kabakalañi Lipaki za Jehova ha ba lata ku libelela ku Jehova?
• Ku libelela ku Jehova ku kona eziswa cwañi ku ba ko ku tahisa tabo?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 23]
Jesu n’a itiisize kabakala tabo ya n’a beezwi kwapili
[Siswaniso se si fa likepe 24]
Niha lu sebelize ka lilimo-limo, lwa kona ku ba ni tabo kamita
[Maswaniso a fa likepe 26]
Bolule-lule ba kondolokisize bupilo bwa bona ka ku ba Lipaki za Jehova