Kom-bɩɩse, bõe la y na n maan ne y vɩɩmã?
Kom-bɩɩse, bõe la y na n maan ne y vɩɩmã?
“Mam pãbda nug-gila, la mam ka wẽed pemsem ye.”—1 KOR. 9:26.
1, 2. Y sã n wa be y bɩʋʋngã zugu, bõe la y segd n maan tɩ y vɩɩmã tall barka?
TAGS-Y n ges-y wa yãmb sẽn na n kẽnd yʋng tɩ yaa lika. Y segd n paama tors tɩ sõng-yã. Torsã na n vẽnega y sorã tɩ y yã sõma n tõog n kẽne. La baasgo, y sã n pa mi y sẽn debdẽ wã, torsã pa tõe n wilg-y zĩig ye. Dẽnd sẽn na yɩl n da wa yeeb zaalem, rẽndame tɩ y mi zĩig ning y sẽn datã.
2 Y sã n wa be y bɩʋʋngã zugu, y bee yell a woto buud taoore. Y tara bũmb sẽn wõnd tors sẽn tõe n sõng-yã. Yaa Biiblã. A yaa wa torse, n tõe n sõng yãmb tɩ y bãng y sẽn na n maan bũmb ning ne y vɩɩmã tɩ naf-yã. (Yel. 3:5, 6) Y sũur-kasetã sã n paam kiblg sõma, na n sõng-y-la wʋsg rẽ wɛɛngẽ. (Rom 2:15) La baasgo, sẽn na yɩl n tõog tɩ y vɩɩmã tall barka, rẽndame tɩ y reng n mi bũmb ning y sẽn dat n maanã vẽenega. Y segd n yãka bũmb takɩ y sẽn dat n wa maan Wẽnnaam tũudmã pʋgẽ.
3. Wãn to la a Poll sẽn yeel 1 Korẽnt dãmb 9:26 pʋgẽ wã wilgd tɩ tara yõod tɩ d tar d sẽn dat vɩɩmã pʋgẽ?
3 Tʋm-tʋmd a Poll da yeela bũmb tɩ wilgdẽ tɩ tara yõod tɩ d yãk bũmb takɩ d sẽn dat n maane, la d maood sẽn na yɩl n tõog n maan bõn-kãnga. A yeela woto: “Mam zoetame, la mam ka zoet yaar ye; mam pãbda nug-gila, la mam ka wẽed pemsem ye.” (1 Kor. 9:26) Y sã n tar bũmb takɩ y sẽn dat n wa maane, yaa wala y sẽn zoete, n mi y sẽn teesdẽ. Pa na n yã n kaoos la lebg tɩlae tɩ y yãk yam yɛl toor-toor wɛɛngẽ ye. Wala makre, Wẽnnaam tũudmã wɛɛngẽ, tʋʋmã wɛɛngẽ, kãadmã la zak zãab wɛɛngẽ. Wakat ninga, y tõeeme n wa pa mi y sẽn segd n maaneg ye. La y sã n zoe n tik Wẽnnaam Gomdã noy la a saglsã zug n yãk bũmb nins y sẽn na n wa maan kaoosg zugẽ wã, na n sõng-y lame tɩ y ra wa tʋlg n dɩk so-yook ye.—2 Tɩm. 4:4, 5.
4, 5. a) Bõe yĩng tɩ y segd n yãk bũmb takɩ y sẽn dat n wa maane? b) Bõe yĩng tɩ y segd n bao n ta Wẽnnaam yam y sẽn dat n maanã fãa pʋgẽ?
4 Y sã n pa yãk bũmb takɩ y sẽn dat n wa maane, y taabã la y karen-saam dãmbã tõe n wa kɩtame tɩ y maan bũmb nins bãmb mensã sẽn tẽed tɩ yaa sõma ne-yã. La baa y sã n zoe n yãka bũmb takɩ, kẽer tõe n ket n dat n wilg-y-la bãmb mensã sẽn dat tɩ y maane. B sã n wa yeel-y bũmbu, bɩ y sok y meng woto: “Rẽ yĩnga, b sẽn sagend maam tɩ m maanã na n sõng-m lame tɩ m tẽeg m Naandã yell m bi-bɩɩlmã wakat bɩ, bɩ na n kɩtame tɩ m pa tõog n maan dẽ?”—Karm-y Koɛɛg Soab 12:1.
5 Bõe yĩng tɩ y segd n bao n ta Wẽnnaam yam y sẽn dat n maanã fãa pʋgẽ? Bʋʋm a ye yaa tɩ bõn-sõma nins fãa d sẽn tarã yaa a Zeova n kõt-do. (Zak 1:17) Sɩd me, tõnd ned kam fãa segd n wilga a Zeova a mi-beoogo. (Wil. 4:11) Y sẽn tõe n wilg a Zeova y mi-beoog to-to yaa y sẽn na n tẽegd a yelle, bũmb ning fãa y sẽn yãk n na n maanã pʋgẽ. Bɩ d ges bũmb kẽer y sẽn tõe n yãk n wa maan tɩ naf-yã, la y sẽn tõe n maan to-to n tõog n maan bõn-kãense.
Bõe la y tõe n yãk n wa maane?
6. Bõe n tar yõod tɩ y tõe n yãk yam n wa maane, la bõe yĩnga?
6 Wa d sẽn yã sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ wã, bũmb sẽn tar yõod y sẽn tõe n yãk yam n maane, yaa y sẽn na n bao n bãng y toor tɩ Biiblã goam fãa sɩd yaa sɩda. (Rom 12:2; 2 Kor. 13:5) Y taabã tõe n tẽeda evolisiõ wã la ziri tũudmã zãmsg a taaba, neb kẽer sẽn sagl-b tɩ b tẽ rẽ yĩnga. La bãng-y tɩ y pa segd n tẽ bũmbu, neb a taab sẽn dat tɩ y tẽ rẽ yĩng bal ye. Tẽeg-y t’a Zeova ratame tɩ y tũ-a ne y yamã fãa. (Karm-y Matɩe 22:36, 37.) D saasẽ Ba wã ratame tɩ d tẽebã tik Biiblã sẽn yet bũmb ningã.—Heb. 11:1.
7, 8. a) Bõe la y tõe n maand masã tɛk tɩ paas y tẽebã pãnga? b) Y sã n wa tõog n maand bõn-kãens kẽere, wãn to la na n naf-yã?
7 Sẽn na yɩl n paas y tẽebã pãnga, y tõe n yãka yɛl kẽer y sẽn na n maand masã tɛka. Pipi, y tõe n yãka yam n pʋʋsd daar fãa. Sẽn na yɩl tɩ y pʋʋsgã yɩ sõma la takɩ, y tõe n ningda yɛl kẽer sẽn maan daarã pʋgẽ y yamẽ, wall y gʋlsdẽ, tɩ y sã n wa na n pʋʋs bɩ y gom dẽ me yelle. Ra gomd-y zu-loees nins y sẽn segdã yell bal ye. Tẽegd-y bũmb nins sẽn yɩ-y noogã me yelle. (Fil. 4:6) Bũmb a yiib-n-soab y sẽn tõe n yãk yam n maandẽ yaa y sẽn na n karemd Biiblã daar fãa. Y sã n karemd baa yaa a seb-nens a naas daar fãa, sẽn wat n na n ta yʋʋmd tɩ y karma a tõrã. * Yɩɩl Sõamyã 1:1, 2 wã yeelame tɩ ‘bark bee ned ning sẽn . . . nong Zusoabã tõogo, n tagsd a yell wĩntoog ne yʋngã zugu.’
8 Bũmb a tãab-n-soab y sẽn tõe n yãk yam n maand masã tɛk yaa y sẽn na n modgd n segend leoor y sẽn na n kõ tigsg fãa sasa. Sɩngrẽ wã, y tõe n zẽkda y nug n karemd leoorã sẽn be sulã pʋsẽ wã, wall y karemd vɛrse rãmbã. La kaoosg zugẽ, y tõe n modgd n tagsdame n leokd sogsgã ne y toorẽ goama. Bãng-y tɩ leoor fãa y sẽn kõ yaa wa kũun y sẽn kõ a Zeova. (Heb. 13:15) Y sã n tõog n maan bõn-kãensã kẽere, y na n maneg n kɩsa sɩd tɩ y tõe n maana sẽn yɩɩd rẽ, la y na n maneg n wilga a Zeova y mi-beoog me n paase. Wakat kãnga, y na n tõog n yãka bũmb a taab y sẽn dat n wa maan kaoosg zugẽ Wẽnnaam tũudmã pʋgẽ.
9. Y sã n nan pa koe-moonda, bõe la y tõe n yãk yam n wa maane?
9 Bõe la y tõe n yãk n wa maan kaoosg zugẽ? Y sã n nan pa sɩng koe-noogã moonego, y tõe n baoome n wa lebg koe-moonda. Y sã n wa paam n sɩng koɛɛgã mooneg sẽn yaa zu-zẽkr tʋʋmdã, y tõe n modgdame n moond wakat fãa la sõma, n pa tond n bas tɩ kiuug loog tɩ y pa kɩs rapoor ye. Y tõe n modgame n wa tõe n tʋmd ne Biiblã sõma koe-moonegã pʋgẽ. Y sã n maand woto, koɛɛgã mooneg na n noom-y lame. Dẽ poore, y tõe n modgdame n moond lɛɛr dãmb wʋsg zak ne zak moonegã sasa, la y pʋd n modg n paam ned n zãmsd-a Biiblã. Y sã n yaa koe-moond sẽn nan pa reeg lisgu, bũmb kae sẽn yaa sõma n zʋʋg y sẽn na n modg n wa tõog n dɩk y meng n kõ Wẽnnaam a Zeova n deeg lisgu, n lebg a Kaset soab ye.
10, 11. Bõe la kom-bɩɩs nins sẽn deeg lisgã tõe n yãk n wa maane?
10 Y sã n zoe n deega lisg n lebg a Zeova Kaset soaba, tʋʋm kẽer n be y sẽn tõe n yãk yam n wa maan kaoosg zugẽ. Wala makre, y tõe n naagda tigingã neb n moond zĩis nins b sẽn pa wae n moondẽ wã. Y leb n tõe n tũnuga ne y keelmã n lebg sõngr so-pakd wall wakat fãa so-pakda. Koe-moondb wʋsg sẽn tar sũ-noog b tʋʋmdã pʋgẽ na n yeel-y lame tɩ so-pakrã yaa tʋʋmd sẽn tar barka, sẽn tõe n sõng-y tɩ y tẽeg y Naandã yell y bi-bɩɩlmã wakate. Woto fãa yaa tʋʋm y sẽn tõe n bao n maane, y sẽn wat n ket n vɩ ne y roagdbã. Y tigingã neb me na n sõng-y lame tɩ y tõog n tʋm tʋʋm kãensã.
11 Tʋʋm a taab me n be y sẽn tõe n yãk tɩ wa naf y tigingã la tigims a taaba. Wala makre, y tõe n wa tɩ moonda yãmb tẽngã zĩig a to wall tẽn-zẽnga, koe-moondbã sõor sẽn pa waoogẽ. Y tõeeme n wa kẽnd tẽn-zẽms n sõngd n met Rĩung rot wall siglgã rot a taaba. Y tõeeme meng n wa tɩ tʋmd Betɛllẽ, wall y lebg misioneere. La yaa vẽeneg tɩ sẽn na yɩl n wa tõog n paam n tʋm tʋʋm kãensã, yaa tɩlae tɩ y reng n deeg lisgu. Y sã n nan pa reeg lisgu, bɩ y bao n bãng y sẽn segd n maaneg n wa tõog n deeg lisgã.
Modg-y n wa tõog n deeg lisgu
12. Bʋʋm bʋs n kɩt tɩ kẽer deegd lisgu, la bõe yĩng tɩ rẽ pa seke?
12 Yãmb sẽn segd n deeg lisgã võor yaa bõe? Kẽer tõe n tagsdame tɩ lisgã na n gɩdg-b lame tɩ b ra sakd n maand yel-wẽn ye. Sãnda me tõe n tagsdame tɩ b segd n deega lisgu, b taab sẽn deeg lisgã yĩnga. Kẽer me yaa sẽn na yɩl n noog b roagdbã sũyã. La lisgã pa bũmb sẽn na n gɩdg-y tɩ y ra tõog n maan yɛl y sẽn dat n solgd n maandẽ ye. Y leb n pa segd n deeg lisgã, y taab sẽn deeg lisg yĩng ye. Yaa y sã n wa wʋm lebg a Zeova Kaset soab sẽn dat n yɛɛlga, la y sẽn wat n kɩs sɩd tɩ y segl n saame n na n sak rẽ ne yamleoog la y segd n deeg lisgu.—Koɛ. 5:3, 4.
13. Bõe yĩng tɩ y segd n deeg lisgu?
13 Bʋʋm a ye sẽn kɩt tɩ y segd n deeg lisgã yaa t’a Zezi tʋma a karen-biisã tɩ b ‘kẽng n maan . . . karen-biisi, n lis-ba.’ Yẽ mengã pʋd n deega lisg n kõ mak-sõngo. (Karm-y Matɩe 28:19, 20; Mark 1:9.) Sẽn paase, yaa tɩlae tɩ neb nins fãa sẽn dat n wa paam fãagrã reeg lisgu. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr goma a Nowe sẽn ka koom koglgã tɩ yẽ ne a zakã rãmb kẽ n põs sãoong sa-kãsengã sasa wã yelle. Rẽ poore, a paasa woto: “Ko-kãng mamsda koom lisg sẽn fãagd yãmb me masã wã, . . . a Zezi Kirist kũum vʋʋgr yĩnga.” (1 Pɩɛ. 3:20, 21) La woto pa rat n yeel tɩ ned sã n deeg lisgu, a na n paama fãagrã tɩlae ye. Y sẽn deegd lisgã yaa sẽn na n wilg tɩ y nonga a Zeova, la tɩ y rat n maana a raabã ne y sũur fãa, ne y sɩɩgã fãa, ne y yamã fãa la ne y pãngã fãa.—Mark 12:29, 30.
14. Bõe n kɩt tɩ kẽer yam yood ne lisgã reegre, la y tõe n basa y yam ne bõe?
14 Neb kẽer yam yooda ne lisgã reegre, bala b yɛɛsda b na n wa maan bũmb tɩ b yiis-b tigingã pʋgẽ. Yãmb me yɛɛsda rẽ bɩ? Sã n yaa rẽ, bɩ y bãng tɩ rabeem kãng pa wẽng zãng ye. Tõe n dat n wilgame tɩ y miime tɩ yɩ a Zeova Kaset soab pa reem bũmb ye. La rẽ yĩnga bʋʋm a to me n tõe n kɩt tɩ y yɛɛsdẽ bɩ? N-ye. Tõe tɩ y nan pa kɩs sɩd tɩ yaa Wẽnnaam noyã tũub n sɩd kɩtd tɩ ned vɩɩm tall bark ye. Sã n yaa rẽ, y sã n tags n ges yɛl nins sẽn paamd neb nins sẽn kɩɩsd Wẽnnaam noyã, tõe n kɩtame tɩ y bãng y sẽn segd n maanega. Tõe me tɩ y nonga Wẽnnaam noyã, la y pa kɩs sɩd tɩ yãmb mengã tõe n tũ-b lame ye. Y sã n tagsda woto, pa maneg n yaa wẽng ye. Bala tõe n wilgdame tɩ y yaa sik-m-meng soaba. Biiblã meng yetame tɩ ninsaal sũur tõe n zãmb-a lame. (Zer. 17:9) La bas-y y yam tɩ y tõe n tũu Wẽnnaam noyã. Sɩd me, y sã n gũusd wakat fãa, na n sõng-y lame tɩ y tõogd n ‘kẽnd wa sẽn zems Wẽnnaam goamã.’ (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 119:9.) Sẽn yaa bũmb ning fãa n kɩt tɩ y yam yood ne lisgã reegre, y segd n mao n baoa a tɩɩm. *
15, 16. Wakat bʋg la y tõe n yeel tɩ y segl n saame n tõe n deeg lisgu?
15 Wakat bʋg la y tõe n yeel tɩ y segl n saame n tõe n deeg lisgu? Bũmb a ye yaa y sẽn na n sok y meng sogs-kãensã: “Rẽ yĩnga mam tõe n wilga ned bũmb nins fãa d sẽn segd n bãng Biiblã zãmsg sɩngrẽ wã bɩ? Baa mam doagdbã sã n pa yi koe-moonegã, m yita m toor bɩ? Mam modgd n kẽnda tigissã fãa bɩ? Mam tẽra sasa takɩ m taabã sẽn pẽdg-m n dat tɩ m maan bũmb sẽn pa segd tɩ m tõdg bɩ? Rẽ yĩnga baa m doagdbã la m zo-rãmbã sã n wa bas a Zeova tũubu, m na n kell n tũ-a lame bɩ? Mam pʋʋsa Wẽnnaam n wilg-a tɩ m mii maam ne yẽ zoodã yõod sẽn ta zĩig ningã bɩ? Rẽ yĩnga m yeela a Zeova m pʋʋsg pʋgẽ tɩ m dɩka m meng n kõ-a n na n maan a raabã bɩ?”
16 Lisgã reegr yaa bũmb sẽn toeemd ãdem-biig vɩɩm hal wʋsgo, tɩ d pa segd n ges-a wa reem bũmb ye. Rẽ yĩnga yãmb bɩɩme n tõe n deeg lisg bɩ? Pa y sẽn wat n tõe n sõs zãma taoor sõma Rĩungã roogẽ, wall y tõogd n leokd sogsgã tigissã sasa tɩ zemsdẽ bal la b tõe n yeel tɩ y bɩɩme ye. Yaa y sẽn wat n tõe n tik Biiblã noyã la a saglsã n yãk yam tɩ zems la b tõe n yeel tɩ y bɩɩme. (Karm-y Hebre dãmb 5:14.) Sã n mik tɩ y zoe n tõe n maana woto, rẽnd y tõe n paama zu-zẽkr buud ning sẽn pa tol n tar to wã, sẽn yaa rɩk f meng n kõ a Zeova, n tũud-a ne f sũur fãa la f vɩ tɩ zemsd ne a raabã.
17. Bõe n na n sõng-y tɩ y tõog n mao ne zu-loees nins y sẽn tõe n seg y lisgã poorã?
17 Y lisgã reegr poore, tõe tɩ y na n maanda Wẽnnaam daabã ne yẽesem wʋsgo. La tõe me tɩ pa yã n kaoos la y seg zu-loees sẽn na n mak y tẽebã pãng ye. (2 Tɩm. 3:12) Wakat kãnga, ra tags-y tɩ y segd n maoa ne zu-loeesã y yembr ye. Bao-y y roagdbã sõngre. Bao-y tigingã neb nins sẽn bɩ tẽebã wɛɛngẽ wã me sõngre. Pẽneg-y y zo-rãmb nins sẽn na n sõng-y wã. Ra tol-y n yĩm-y t’a Zeova geta y yelle, la tɩ yell buud fãa taoore, a na n kõ-y-la pãng tɩ y mao ye.—1 Pɩɛ. 5:6, 7.
Wãn to la y tõe n pids y sẽn dat n wa maanã?
18, 19. Y sã n baood n bãngd yɛl nins y sẽn segd n lʋɩɩs taoorã, wãn to la na n naf-yã?
18 Baa y sẽn dat ne y sũur fãa n maan sẽn segdã, wõnda wa y pa na n tol n paam sẽk tɩ sek n maand yɛl nins y sẽn datã, la sẽn yaa-b tɩlae ne-yã bɩ? Sã n yaa rẽ, y segd n bao n bãnga yɛl nins y sẽn segd n lʋɩɩs taoorã. D rɩk makre: Rɩk-y so n wʋk kug-bɛd a wãn n sage, la y pids-a ne bĩisri. Rẽ poor bɩ y vaag kugã ne bĩisrã fãa, la y lebs n wʋk bĩis-kãng n deng n ning so wã pʋgẽ, la y yaool n sag kugã. Y na n mikame tɩ kugã fãa pa le tõe n kẽ ye. Bõe yĩnga? Yaa yãmb sẽn deng n ning bĩisrã yĩnga.
19 Y sẽkã siglg wɛɛngẽ, yaa zu-loe-kãngã buud la y segda. Y sã n lʋɩɩs yɛl nins yõod sẽn paoodã taoore, wala makre, reemã la pemsmã kokrã, y na n mikame tɩ y pa le tar sẽk yɛl nins sẽn tar yõod n yɩɩdã yĩnga, rat n yeel tɩ tẽebã yɛl yĩng ye. La y sã n tũ Biiblã saglg ning sẽn yet tɩ d baood n ‘bãngd bũmb nins sẽn yaa sõma n yɩɩdã,’ y na n yãame tɩ y na n paamda sẽk Rĩungã tʋʋm yĩnga, la y paamd sẽk bilf me n deemdẽ la y kokd pemsem.—Fil. 1:10.
20. Y sã n modgd n na n pids y sẽn datã tɩ sãmbs la sũ-sãams wa tar-yã, bõe la y segd n maane?
20 Y sã n modgdame n dat n tõog n pids bũmb nins y sẽn yãk n dat n maanã, lisgã reegr sẽn naage, y tõe n wa maanda sãmbse, tɩ y sũur sãamdẽ me. Sã n wa yaa woto bɩ y ‘bas y yellã ne a Zeova’ t’a na n sõng-y lame. (Yɩɩl 55:23) Rũndã-rũndã, y tara sor n tõe n naag n tʋm tʋʋmd sẽn kõt sũ-noog la sẽn tar yõod wʋsg dũniyã gill zugu: Yaa koɛɛgã mooneg la karen-biisã maanego. (Tʋʋ. 1:8) Y tõe n yãka yam n da naag n tʋm tʋʋm kãngã, wa y sẽn tõe n yãk yam n naag n tʋm-a wã. Modg-y n dɩk-y y minimã la y bãngrã n tʋm Rĩungã yĩnga. Bãng-y tɩ y pa na n tol n wa maan y bãngẽ, y sẽn maan y Naandã raab y “bi-bɩɩlem wakatã” yĩng ye.—Koɛ. 12:1.
[tẽngr not rãmbã]
^ sull 7 Ges-y yʋʋmd 2009 sa-sik kiuug pipi daar Gũusg Gasgã seb-neng 15-18.
^ sull 14 Y sã n dat sagls rẽ wɛɛngẽ n paas bɩ y ges Les jeunes s’interrogent — Réponses pratiques volume 2 wã pʋgẽ, sak 34.
Y na n leokame tɩ bõe?
• Bõe yĩng tɩ y segd n yãk bũmb takɩ y sẽn dat n wa maane?
• Bõe ne bõe n tar yõod tɩ y tõe n yãk yam n wa maane?
• Bõe la y segd n maan n wa tõog n deeg lisgu?
• Y sã n baood n bãngd yɛl nins y sẽn segd n lʋɩɩs taoorã, wãn to la na n sõng tɩ y pids y sẽn datã?
[Zãmsgã sogsgã]
[Foto, seb-neng 23]
Y yãka yam n na n karemd Biiblã daar fãa bɩ?
[Foto, seb-neng 24]
Sagl-bʋg la fot kãngã kõt tõndo?