An Pagkaparagbuot Nagtutugway ha Kaalohan
An Pagkaparagbuot Nagtutugway ha Kaalohan
“Kon maabot an [pagkaparagbuot], dida maabot an pakaalo; Kondi an kaupod han mga ubos amo an kinaadman.”—PROBERBIOS 11:2.
1, 2. Ano an pagkaparagbuot, ngan ha ano nga mga paagi nagtugway ito ha kadaot?
USA nga naaawa nga Lebihanon an nanguna ha rebelyoso nga pagsamok ha pinili ni Jehova nga mga awtoridad. An ambisyoso nga prinsipe nagplano hin maraot basi maagaw an trono han iya amay. Ginbalewaray han waray-pailob nga hadi an matin-aw nga mga instruksyon han propeta han Dios. Inin tulo nga Israelita mayada pariho nga kinaiya: nagpaparagbuot.
2 An pagkaparagbuot usa nga kinaiya han kasingkasing nga nagtatarhog gud ha ngatanan. (Salmo 19:13) An nagpaparagbuot nga tawo nagbubuhat han mga butang nga waray awtorisasyon ha pagbuhat hito. Agsob, nagtutugway ini ha kadaot. Ha pagkamatuod, an pagkaparagbuot nakadaot ha mga hadi ngan nakabungkag han mga imperyo. (Jeremias 50:29, 31, 32; Daniel 5:20) Nahilit-ag pa ngani hito an pipira nga mga surugoon ni Jehova ngan nagresulta ha ira kabungkagan.
3. Paonan-o naton mahibabaroan an mga peligro han pagkaparagbuot?
3 May maopay nga hinungdan nga an Biblia nasiring: “Kon maabot an [pagkaparagbuot], dida maabot an pakaalo; Kondi an kaupod han mga ubos amo an kinaadman.” (Proberbios 11:2) An Biblia naghahatag ha aton hin mga ehemplo nga nagpapamatuod hini nga proberbio. An pag-usisa han pipira hini mabulig ha aton nga hisabtan an peligro han paglahos ha mga tubtoban. Salit, aton paghisgotan kon paonan-o an kaawa, ambisyon, ngan kawaray-pailob nakahimo han tulo nga kalalakin-an nga gin-unabi ha tinikangan nga magparagbuot, nga nagtugway ha ira kaalohan.
Hi Kore—Awaon nga Rebelde
4. (a) Hin-o hi Kore, ngan ano nga mga hitabo ha kasaysayan an sigurado nga kaupod hiya? (b) Ha iya urhi nga mga tuig, ano nga maraot nga buhat an gin-aghat ni Kore?
4 Hi Kore Usa ka Koatihanon nga Lebihanon, nga patod igsiyapa ni Moises ngan Aaron. Matin-aw, maunungon hiya kan Jehova hin mga dekada na. Nakapribilehiyo hi Kore nga makaupod hadton milagroso nga gintalwas ha Dagat nga Pula, ngan bangin kaupod hiya ha pagpadapat han paghukom ni Jehova kontra han nagsisingba-ha-baka nga mga Israelita ha Bukid Sinai. (Eksodo 32:26 ) Kondi, inabot an panahon, hi Kore an nanguna ha pagrebelde kan Moises ngan Aaron nga nag-upod han mga Rubenitanhon nga hira Datan, Abiram, ngan On, upod an 250 nga Israelita nga mga prinsipe. a ‘Igo ito ha iyo,’ siring nira kan Moises ngan Aaron, ‘tungod kay an ngatanan nga katiringban baraan ngan hi Jehova aada ha butnga nira. Kay ano nga nagpahitaas kamo ha iyo ngahaw labaw han kongregasyon ni Jehova?’—Numeros 16:1-3.
5, 6. (a) Kay ano nga nagrebelde hi Kore kontra kan Moises ngan Aaron? (b) Kay ano nga masisiring nga ginhunahuna ni Kore nga ubos an iya katungdanan ha kahikayan han Dios?
5 Katapos hin mga tuig han pagkamatinumanon, kay ano nga nagrebelde hi Kore? Sigurado diri matalumpiguson an panguna ni Moises ha Israel, kay hiya “an labi nga maaghop, labaw han ngatanan nga tawo ha bawbaw han tuna.” (Numeros 12:3) Kondi, hi Kore baga in naawa kan Moises ngan Aaron ngan nasina ha ira pagkaprominente, ngan nagtugway ini ha iya ha pagsiring—hin sayop—nga tinuyo ngan hakugnon nga ginpahitaas kuno nira an ira kalugaringon labaw han kongregasyon.—Salmo 106:16.
6 Bahin han problema ni Kore amo an diri niya pag-apresyar ha iya mga pribilehiyo ha kahikayan han Dios. Totoo, an Koatihanon nga mga Lebihanon diri mga saserdote, kondi mga magturutdo hira han Balaud han Dios. Hira liwat an nagdara han mga muwebles ngan mga garamiton han tabernakulo han iginbalhin ito. Importante ito nga buruhaton, kay an baraan nga mga garamiton mahihimo la kaptan han mga indibiduwal nga limpyo ha pag-alagad ngan ha moral. (Isaias 52:11) Salit, han inatubang ni Moises hi Kore, tinuod nga nagpakiana hiya, Ginhuhunahuna ba niyo nga diri-importante an iyo toka nga naghihingyap pa kamo han pagkasaserdote? (Numeros 16:9, 10) Waray masabti ni Kore nga an gidadakui nga dungog amo an matinumanon nga pag-alagad kan Jehova sumala ha iya kahikayan—diri an pagkaada espesyal nga katungdanan o posisyon.—Salmo 84:10.
7. (a) Paonan-o nakig-upod hi Moises kan Kore ngan ha iya kalalakin-an? (b) Paonan-o an pagrebelde ni Kore nagdara hin kabungkagan?
7 Gindapit ni Moises hi Kore ngan an iya kalalakin-an nga magkatirok ha pagkaaga ha katirokan nga tolda dara an mga burutangan hin kalayo ngan insenso. Hi Kore ngan an iya kalalakin-an waray katungod ha paghalad hin insenso, tungod kay diri hira mga saserdote. Kon umabot hira nga dara an mga burutangan hin kalayo ngan insenso, nagpapatin-aw ini nga ginhuhunahuna pa gihapon hini nga kalalakin-an nga mayada hira katungod ha pagbuhat sugad nga mga saserdote—bisan katapos han bug-os nga gab-i nga pamalandong hito. Han inabot hira ha pagkaaga, makatadunganon nga iginpahayag ni Jehova an iya kasina. Mahitungod han mga Rubenitanhon, ‘an baba han tuna naabrihan ngan ginlamoy hira.’ An iba, upod na hi Kore, nasunog han kalayo tikang ha Dios. (Deuteronomio 11:6; Numeros 16:16-35; 26:10) An pagkaparagbuot ni Kore nagtugway ha ultimo nga kaalohan—diri pag-uyon han Dios!
Atohi an ‘Hilig nga Maawa’
8. Paonan-o ‘an hilig nga maawa’ nakikita mismo ha mga Kristiano?
8 An asoy mahitungod kan Kore usa nga pahamangno ha aton. Tungod kay ‘an hilig nga maawa’ aada ha diri-hingpit nga mga tawo, makikita ito bisan ha Kristiano nga kongregasyon. (Jakobo 4:5) Pananglitan, bangin mahilig kita ha katungdanan. Pariho kan Kore, bangin maawa kita hadton mayada mga pribilehiyo nga ginhihingyap naton. O mahimo kita magin pariho han siyahan-siglo nga Kristiano nga hi Diotrepes. Ginpakaraot gud niya an katungdanan han mga apostol, matin-aw nga tungod kay karuyag niya manguna. Ha pagkamatuod, hi Juan nagsurat nga hi Diotrepes “karuyag magpangulo.”—3 Juan 9.
9. (a) Ano nga paggios ha mga responsabilidad ha kongregasyon an kinahanglan likyan naton? (b) Ano an husto nga panhunahuna ha aton bahin ha kahikayan han Dios?
9 Siyempre, diri sayop para ha Kristiano nga lalaki nga magtinguha han mga responsabilidad ha kongregasyon. Hi Pablo mismo nagdasig han sugad nga tinguha. (1 Timoteo 3:1) Kondi, diri gud naton sadang hunahunaon an mga pribilehiyo han pag-alagad sugad nga tigaman han kadungganan, nga baga in an pagkaada hito, nagpahitaas ha aton ha tinatawag nga pag-asenso. Hinumdumi, hi Jesus nagsiring: “Bisan hin-o an karuyag magin daku ha iyo amo lugod an paramangno ha iyo. Ngan kon hin-o an karuyag nga mahiuna ha iyo amo lugod an iyo uripon.” (Mateo 20:26, 27) Matin-aw, sayop an maawa hadton mayada daku nga mga responsabilidad, nga baga an aton bili ha Dios nadepende ha aton “ranggo” ha iya organisasyon. Hi Jesus nagsiring: “Kamo ngatanan magburugto.” (Mateo 23:8) Oo, magwarali man o payunir, bag-o la nga bawtismado o maiha na nga magtiripig han integridad—an ngatanan nga bug-os-kalag nga nag-aalagad kan Jehova mayada birilhon nga bahin ha iya kahikayan. (Lukas 10:27; 12:6, 7; Galasia 3:28; Hebreo 6:10) Bendisyon gud an pagbuhat upod han minilyon nga nangangalimbasog pag-aplikar han sagdon han Biblia: ‘An ngatanan ha iyo magpanapton ha pagpaubos ha usa kag usa.’—1 Pedro 5:5.
Hi Absalon—Ambisyoso nga Oportunista
10. Hin-o hi Absalon, ngan paonan-o hiya naghingyap han pabor hadton napakadto ha hadi ha paghusay?
10 An kinabuhi han ikatulo nga anak ni Hadi David, hi Absalon, usa ka leksyon mahitungod han pag-ambisyon. Inin tuso nga oportunista nangalimbasog nga makuha an pabor hadton napakadto ha hadi para ha paghusay. Siyahan, mataktika nga iginpasabot niya nga hi David waray-pagtagad ha ira mga panginahanglan. Katapos direkta nga iginsusumat an iya totoo nga tuyo. “O kon paghihimoon la ako nga hukom han tuna,” siring ni Absalon, “nga an tagsa nga tawo nga may kalipongan o may sumbong makakada ha akon, ngan akon hiya bubuhatan ha subay!” An tuso nga plano ni Absalon waray pinalalahos. “Kon an bisan hin-o nga tawo nahirani ha paghatag hin katahuran,” siring han Biblia, “iya inuunat an iya kamot, ngan kaptan hiya, ngan hadkan hiya. Ngan hini nga paagi binuhat ni Absalon ha bug-os nga Israel nga nakada ha hadi papaghukom.” Ano an resulta? “Nakawat ni Absalon an kasingkasing han mga tawo ha Israel.”—2 Samuel 15:1-6.
11. Paonan-o nangalimbasog hi Absalon ha pag-agaw han trono ni David?
11 Determinado hi Absalon pag-agaw han pagkahadi han iya amay. Lima ka tuig ha naglabay, iginpapatay niya an suhag nga anak ni David, hi Amnon, sugad nga pagbulos ha tahap nga paglugosa han bugto nga babaye ni Absalon nga hi Tamar. (2 Samuel 13:28, 29) Kondi, bisan hini nga paagi bangin ginhunahuna na ni Absalon an paglingkod dida ha trono, ginhuhunahuna an pagpatay kan Amnon sugad nga masayon nga paagi ha pagkuha han usa nga karibal. b Ha anoman nga kahimtang, han inabot an husto nga panahon, ginios na hi Absalon. Iginpasamwak niya an iya pagkahadi ha bug-os nga Israel.—2 Samuel 15:10.
12. Isaysay kon paonan-o an pagkaparagbuot ni Absalon nagtugway ha kaalohan.
12 Ha halipot nga panahon, naglampos hi Absalon, kay “an pag-alsa makusog kay an katawohan nagdugang ha dayoday kaupod ni Absalon.” Inabot an panahon, napiritan hi Hadi David ha pagpalagiw para han iya kinabuhi. (2 Samuel 15:12-17) Kondi, waray pag-iha, ginpahalipot an kinabuhi ni Absalon han ginpatay hiya ni Joab, iginlabog ngadto ha buho, ngan gintabonan hin mga bato. Hunahunaa—inin ambisyoso nga tawo nga karuyag magin hadi waray ngani makakarawat hin desente nga lubong ha iya kamatayon! c An pagkaparagbuot tinuod nga nagtugway ha kaalohan ni Absalon.—2 Samuel 18:9-17.
Likayi an Hakugnon nga Ambisyon
13. Paonan-o an ambisyoso nga espiritu mahimo manggamot ha kasingkasing han Kristiano?
13 An pagbangon ni Absalon ha gahum ngan ha urhi an iya kapukan usa nga leksyon para ha aton. Ha mabangis nga kalibotan yana nga adlaw, ordinaryo para ha mga tawo an pag-ulog-ulog ha ira mga labaw, nangangalimbasog ha pakakuha hin pabor para ha ira kalugaringon o pribilehiyo o promosyon. Ha pariho nga panahon, bangin maghambog hira ha mga ubos ha ira, naglalaom nga makakarawat han ira pabor ngan suporta. Kon diri kita mag-ikmat, an sugad ambisyoso nga espiritu mahimo manggamot ha aton kasingkasing. Matin-aw, nahitabo ini ha pipira ha siyahan nga siglo, nga kinahanglan ihatag han mga apostol an marig-on nga mga pahamangno kontra han sugad nga mga tawo.—Galasia 4:17; 3 Juan 9, 10.
14. Kay ano nga sadang likyan naton an ambisyoso, nagpapahitaas-ha-kalugaringon nga espiritu?
14 Waray lugar ha organisasyon ni Jehova para han mga nagpapahitaas-ha-kalugaringon nga nangangalimbasog ha “pamiling han ira kalugaringon nga himaya.” (Proberbios 25:27) Ha pagkamatuod, an Biblia nagpapahamangno: “Kan Jehova pangungutdon an ngatanan nga mga im-im nga mga salingkapaw, an dila nga nagyayakan hin mga hinambog.” (Salmo 12:3) Hi Absalon nagyakan hin magtahom nga mga pulong. Nagyakan hiya hin makaruruyag nga mga butang ngada hadton an pabor iya ginkikinahanglan—basi magkaada han ginhihingyap nga katungdanan han awtoridad. Ha kabaliktaran, binendisyonan gud kita nga nagin kaupod han pagminagburugto nga nasunod ha sagdon ni Pablo: “Diri kamo magbuhat hin bisan ano tikang ha pagkabahinbahin o tungod hin padayaw, kondi ha pagpaubos ha hunahuna an tagsatagsa mag-isip han iba nga maoroopay pa ha iya ngahaw.”—Filipos 2:3.
Hi Saul—Diri-mapailubon nga Hadi
15. Paonan-o hi Saul ha usa ka panahon nagpakita nga mapainubsanon hiya?
15 Ha usa ka panahon, mapainubsanon hi Saul, nga ha urhi nagin hadi ha Israel. Tagda, pananglitan, an nahitabo han batan-on pa hiya. Han an propeta han Dios nga hi Samuel nagyakan hin maopay mahitungod ha iya, mapainubsanon hi Saul nga binaton: “Diri ba ako usa nga Benjamitanhon, han gigugutiayi han mga tulin ha Israel? Ngan an akon panimalay an gigugutiayi han mga panimalay han tulin ni Benjamin? Busa kay ano nga nagyakan ka hin sugad hini nga kahimtang?”—1 Samuel 9:21.
16. Ha ano nga paagi ipinakita ni Saul an diri-mapailubon nga paggios?
16 Kondi, ha urhi, nawara an pagkamapainubsanon ni Saul. Samtang nakikig-away ha mga Pilisteohanon, nagpakadto hiya ha Gilgal, diin ginlaoman hiya nga maghulat ha pag-abot ni Samuel ngan makimalooy ha Dios pinaagi han mga halad. Han waray umabot hi Samuel ha itinanda nga panahon, nagbuot-buot hi Saul ha paghalad han halad nga sinunog. Katapos gud la niya, inabot hi Samuel. “Ano an imo ginbuhat?” nagpakiana hi Samuel. Hi Saul binaton: “Ako nakakita nga an katawohan nagsasarang tikang ha akon, ngan nga ikaw waray umabot ha sulod han mga adlaw nga itinanda, . . . Busa napirit ako ha paghalad han halad nga sinunog.”—1 Samuel 13:8-12.
17. (a) Ha siyahan nga pagkita, kay ano nga an mga buhat ni Saul baga in makatadunganon? (b) Kay ano nga ginsirotan ni Jehova hi Saul tungod han iya diri-mapailubon nga buhat?
17 Ha siyahan nga pagkita, an ginbuhat ni Saul baga in makatadunganon. Aw, an katawohan han Dios ‘aada ha makuri nga kahimtang,’ ‘naiipit,’ ngan nangungurog tungod han ira makuri nga kahimtang. (1 Samuel 13:6, 7) Sigurado, diri sayop an pagbuhat kon ginkikinahanglan ito han mga kahimtang. d Kondi, hinumdumi, nga nababasa ni Jehova an mga kasingkasing ngan nasasabtan an aton mga motibo. (1 Samuel 16:7) Salit, sigurado nga nakita niya an pipira nga mga bahin mahitungod kan Saul nga waray igsaysay ha asoy han Biblia. Pananglitan, bangin nakita ni Jehova nga an pagkadiri-mapailubon ni Saul ginpagios tungod han pagpahitaas. Bangin naaringit gud hi Saul nga hiya—an hadi han bug-os nga Israel—kinahanglan maghulat ha usa nga ginhunahuna niya nga lagas, atrasado pirme nga propeta! Ha anoman nga kahimtang, inabat ni Saul nga an kalangan ni Samuel naghatag ha iya han katungod ha pagbuhat han mga butang ngan igbalewaray an matin-aw nga iginsugo ha iya. Ano an resulta? Waray dayawa ni Samuel an ginbuhat ni Saul. Ha kabaliktaran, iya ginsirotan hi Saul, nasiring: “An imo ginhadian diri magpapadayon . . . tungod kay waray ka magbantay han kan Jehova iginsugo ha imo.” (1 Samuel 13:13, 14) Makausa pa, an pagkaparagbuot nagtugway ha kaalohan.
Pagbantay Kontra han Pagkadiri-mapailubon
18, 19. (a) Isaysay kon paonan-o an kawaray-pagpailob makakahimo han moderno nga surugoon han Dios nga magbuot-buot? (b) Ano an sadang hinumduman naton mahitungod han paggios han Kristiano nga kongregasyon?
18 An asoy han pagkaparagbuot ni Saul iginrekord ha Pulong han Dios para ha aton kapulsanan. (1 Korinto 10:11) Masayon gud kita mauyam ha pagkadiri-hingpit han aton kabugtoan. Pariho kan Saul, bangin diri kita makailob, naabat nga basi husto nga mabuhat an mga butang, kinahanglan kita an magbuhat hito. Pananglitan, an usa ka bugto nga lalaki maopay ha pag-organisar. Naabot hiya ha husto nga panahon, diri nalalangan ha pagsunod ha mga kahikayan han kongregasyon, ngan maopay ha pagyakan ngan pagtutdo. Ha pariho nga panahon, inaabat niya nga an iba diri nasunod ha iya istrikto nga mga suruklan, ngan diri hira maopay magbuhat sugad han karuyag niya. Nagtutugot ba ini ha iya nga magpahayag hin kawaray-pagpailob? Sadang ba niya pakarauton an iya kabugtoan, bangin iginpapasabot nga kon diri han iya mga pangalimbasog waray mahihimo ngan magluluya an kongregasyon? Magigin pagkaparagbuot ini!
19 Ano gud an nagbubugkos han kongregasyon han mga Kristiano? Mga kaabtik ba ha pagdumara? maopay magtrabaho? kahilarom han kahibaro? Tinuod, mapulsanon ini nga mga butang ha maopay nga paggios han kongregasyon. (1 Korinto 14:40; Filipos 3:16; 2 Pedro 3:18) Kondi, hi Jesus nagsiring nga an iya mga sumurunod siyahan makikilala tungod han ira gugma. (Juan 13:35) Salit an nagtatagad nga mga tigurang, samtang organisado, maaram nga an kongregasyon diri usa ka negosyo nga nagkikinahanglan hin istrikto nga pagdumara; lugod, ginkukompuwesto ito han panon nga nagkikinahanglan hin mahumok nga pagtagad. (Isaias 32:1, 2; 40:11) An nagbubuot-buot nga pagbalewaray han sugad nga mga prinsipyo agsob nga nagriresulta hin araway. Ha kabaliktaran, an diosnon nga pagkaorganisado nagriresulta hin kamurayaw.—1 Korinto 14:33; Galasia 6:16.
20. Ano an paghihisgotan ha masunod nga artikulo?
20 An asoy han Biblia mahitungod kan Kore, Absalon, ngan Saul matin-aw nga nagpapakita nga an pagkaparagbuot nagtutugway ha kaalohan, sugad han iginsaysay ha Proberbios 11:2. Kondi, iton pariho nga bersikulo han Biblia nagdugang: “An kaupod han mga ubos amo an kinaadman.” Ano an pagkamapainubsanon? Ano nga mga susbaranan tikang ha Biblia an makakabulig ha pagpatin-aw hini nga kalidad, ngan paonan-o naton maipapakita an pagkamapainubsanon yana nga adlaw? Ini nga mga pakiana paghihisgotan ha masunod nga artikulo.
[Mga footnote]
a Tungod kay hi Ruben an suhag ni Jakob, adton iya mga tulin nga naimpluwensyahan ni Kore ha pagrebelde bangin nasina nga hi Moises—usa nga tulin ni Lebi—may awtoridad ha ira.
b Hi Chileab, an ikaduha nga anak ni David, waray unabiha katapos han iya katawo. Bangin namatay hiya antes han pagrebelde ni Absalon.
c Ha mga panahon han Biblia an paglubong han patay nga tawo usa ka buhat han daku nga pagpasidungog. Salit, an diri paglubong usa nga kaarawdan ngan agsob nga nagpapahayag han diri pag-uyon han Dios.—Jeremias 25:32, 33.
d Pananglitan, nagbuhat dayon hi Pinehas ha pagpahunong han peste nga nagpatay hin napuplo ka yukot nga mga Israelita, ngan gindasig ni David an iya gutom nga kalalakin-an nga umupod ha iya ha pagkaon han tinapay ha “balay han Dios.” An sugad nga buhat waray siruti han Dios sugad nga pagkaparagbuot.—Mateo 12:2-4; Numeros 25:7-9; 1 Samuel 21:1-6.
Nahinunumduman Mo Ba?
• Ano an pagkaparagbuot?
• Paonan-o an kaawa nakahimo kan Kore nga magbuot-buot?
• Ano an hinbaroan naton tikang ha asoy mahitungod han ambisyoso nga hi Absalon?
• Paonan-o naton malilikyan an espiritu han pagkadiri-mapailubon nga ipinakita ni Saul?
[Mga Pakiana]
[Retrato ha pahina 10]
Hi Saul nagin diri-mapailubon ngan nagbuot-buot