‘Señormanta ima ruwaytachus japʼisqaykita juntʼay’

‘Señormanta ima ruwaytachus japʼisqaykita juntʼay tukuchanaykikama’ (COL. 4:17.)

1, 2. ¿Imaynatataq cristianos, runata yanapasunman?

CRISTIANOSQA, runa mana wañunanpaq yanapayta atinku, imaraykuchus “jatun ñakʼariy tiempo” chayamuptin, kunan ruwasqankuqa, kawsaypi chayri wañuypi tukunqa (Apo. 7:14). Bibliaqa Proverbios libropi jinata nin: “Wañuyman apasqasta kacharichiy, wañuy patapiña kashajkunatapis libray”, nispa. ¿Manachu tʼukunapaqjina kay nisqanqa? Runa juchanmanta tikrakunanpaq, Dios kamachiwasqanchikta mana juntʼaptinchik, paykuna wañusqankumanta ñuqanchikman juchachawasunman. Chantapis, Biblia Proverbios libropi nillantaq: sichus qam niwaq ¡Qhawariy! Mana kaymantaqa yacharqanichu nispa chayqa, pichus sunquykita rikuqqa manachu yachanqa, chay kawsayniykita qhawaqqa manachu yachanqa, payqa sapa jukman ruwasqanman jina qupunqa’, nispa. Jehovap kamachisninqa, ñakʼariy, wañuy ima, jamunanmanta “mana yacharqaykuchu” niyta mana atisunchu (Pro. 24:11, 12).

² Jehová tukuy runa kawsananta munasqanrayku, runa salvakunanpaq, kamachisninta tukuy imata ruwanankuta kamachin. Diosta yupaychaqkunaqa, tukuyninku Biblia salvacionmanta parlasqanta runaman willamunanku tiyan. Ruwayninchikqa, llaqta mana urmananpaq, juk qhawaq soldadop ruwayninman, rikchʼakun. Runap kawsaynin ‘umanchik patapi’ kananta mana munanchikchu (Eze. 33:1-7). Chayrayku, ‘Diospa Palabranmanta’ willamunapaq kallpachakunallapuni kachun (2 Timoteo 4:1, 2, 5, ñawiriy).

3. ¿Imatataq kay kimsa yachaqanaspi qhawasunchik?

³ ¿Imaynatá willananchikpaq jarkʼaykunata atipasunman, astawantaq runata yanapasunman? Kay yachaqanapi chayta qhawasunchik. Qhipan yachaqanapitaq, Diospa Palabranmanta kawsayniyuq willaykunata, imaynatachus astawan sumaqmanta willayta atisqanchikta qhawasunchik. Kimsa kaq yachaqanapitaq, Reinomanta willaqkuna sumaq llamkʼasqankumanta achkha puquyninta uqharisqankuta qhawasunchik. Manaraq kaykunata qhawachkaspa, imaraykuchus tiemponchik manchay saqra kasqanta rikusunchik.

¿Imaptintaq runaqa mana suyakuyniyuq kawsakun?

4, 5. ¿Ima llakiykunapitaq runa kawsakuchkan, chayta qhawaspa imatataq ruwanku?

⁴ Kay pachapi qhawasqanchikqa, ‘kay pachap tukukuynin’ qayllapiña kachkasqanta rikuchiwanchik. Runaqa may saqra chawpipi kawsakuchkan, Jesús nisqanmanjina kaykunaqa ‘qhipa pʼunchaykunapi’ kasqanchikta rikuchiwanchik. Kay ‘nanaykuna’ ñakʼarichiwanchik: maqanakuykuna, yarqhaykuna, jallpʼa ikhakuykuna ima. Chantapis, tukuyniqpi kayta rikukullantaq: imatapis jukllapaq munay, uqharikuykuna, mana Diosta jatunpaq qhaway ima. Chiqamanta nisunman, kaykunaqa ‘manchay saqra pʼunchaykuna’ kasqankuta, tukuy runata llakichin, Bibliap nisqanta ruwaqkunatapis llakichillantaq (Mat. 24:3, 6-8, 12; 2 Tim. 3:1-5).

⁵ Chaywanpis, yaqha tukuy runaqa, imaptinchus kay pachapi kay saqra imas rikhurisqanta mana yachankuchu. Chayrayku, runaqa familiankumanta chayri paykunamanta mayta llakikunku, pillapis wañupuptin, chayri ima desgracia kaptinpis mana imanakuyta atinkuchu. Kay llakiykuna imaptinchus kasqanta mana yachasqankurayku, manataq ima allinchaytapis  rikusqankurayku, mana suyakuyniyuq kawsanku (Efe. 2:12).

6. ¿Imaptintaq “Jatun Babilonia” runata mana yanapayta atinchu?

⁶ “Jatun Babilonia”, kay pachamanta llulla religionkunaqa, runata mana sunquchanchu. Astawanpis, “khuchichakuynimpa vinonwan” runata machaykuchin, Diosta chiqamanta yupaychanankupaqtaq mana yanapanachu. Phisu warmijina ‘kay pachapi kaq reyesta’ wayllurakuspa munayninta ruwachin. Jatun Babiloniaqa, runasta llulla yachachiykunawan, layqiriyuswan ima, chʼawkiyan, jinamanta politicospa munayninta ruwanankupaq. Llulla religionqa, Diosmanta chiqa yachachiykunata mana kasukuspa, may atiyniyuqman tukun (Apo. 17:1, 2, 5; 18:23).

7. ¿Maymantaq may achkha runa richkanku, chaywanpis imaynatataq paykunata yanapasunman?

⁷ Jesusqa, may chhika runa ancho ñanninta wañuyman richkasqankuta nirqa (Mat. 7:13, 14). Wakinkunaqa, Bibliap yachachisqanta yachachkaspa mana kasukunkuchu, jinamanta chay ñanta richkanku. Wakinkunataq llulla religionwan chʼawkiyachikusqankurayku chay ñanpi kachkanku, Dios jinata kawsanaykita munan, nispa nisqankurayku. Chaywanpis, wakinkuna Bibliap yachachisqanta uyarispaqa ichapis mana allin ruwayninkumanta tikrakunkuman. Biblia yachachisqanta qhisachaqkuna, Jatun Babiloniapi qhipakuqkunataq, “jatun ñakʼariy” chayamuptin wañunqanku (Apo. 7:14).

‘Mana saykʼuspa’ willanallapuni

8, 9. Apostolesta aswan sinchita qhatiykachaptinku, ¿imatataq paykuna ruwarqanku, imaraykutaq?

⁸ Jesusqa, discipulosnin Reinomanta sumaq willaykunata runaman willaspa, paypa discipulosninman tukuchinankuta, nirqa (Mat. 28:19, 20, NM). Chiqa cristianosqa runasman willamuspa, Diospi iñisqankuta, Diosta kasukusqankuta ima, rikuchinanku tiyan. Chayraykuchá, Jesuspa discipulosninqa qhatiykachaptinkupis runaman willayta mana saqirqankuchu. Astawanpis, paykunaqa ‘mana manchachikuspa palabranta willanallankupaqpuni’ Jehovamanta mañakurqanku. Jehovataq paykunata santo espiritunwan juntʼaykuchispa yanaparqa, jinamanta mana manchachikuspa runaman Diosmanta parlanankupaq (Hech. 4:18, 29, 30).

⁹ Astawan sinchita discipulosta qhatiykachaptinku, ¿paykunaqa Diosmanta willayta saqirqankuchu? ¡Mana! Qhawarina, imatachus ruwasqankuta. Judío sacerdotesqa, apóstoles runata yachachichkasqankumanta mayta phiñakuspa, apostolesta carcelpi wisqʼaykurqanku, maqarqanku, manaña willanankupaqtaq sinchita kamachirqanku. Chaywanpis paykunaqa, ‘sapa pʼunchay mana saykʼuspa Cristo Jesusmanta yachachispa puriq kanku’, paykunaqa jinata niq kanku, “Diostapuni astawanqa kasukunayku tiyan runasta kasukunaykumantaqa”, nispa (Hech. 5:27-29, 40-42).

10. Kunan pʼunchaypi, ¿ima llakiykunataq cristianospaq kan, chaywanpis allin ruwayninchik imapitaq tukunman?

 ¹⁰ Kunan Diospa kamachisninqa, sumaq willaykunata willasqanchikrayku, ichapis mana maqachikunchikchu, nitaq carcelpi wisqʼachikunchikchu. Chaywanpis, tukuypata ima llakiypis, ima ñakʼariypis kapuwanchikpuni. Ichapis, Biblia yachachisqanmanjina conscienciayuq kasqanchikrayku, ruwasqanchikqa runap ruwayninwan mana kikinchu kanqa, chayri mana paykunajina kasqanchikrayku, runaqa qhawarawasunchik. Llamkʼayninchikpi chayri yachay wasipi runa masinchikqa, Bibliap nisqanmanjina imatapis ruwasqanchikrayku, jukjina kasqanchikta ninqanku. Chaywanpis, paykuna nisqankuqa mana llakichiwananchikchu tiyan. Kay pachamanta runaqa Diospa chiqa yachachisqanta mana sutʼitachu rikunku, chayrayku cristianosqa ‘chʼaskasjina’ kʼancharinanku tiyan (Fili. 2:14, 15). Ichapis, chiqa sunquyuq runaqa allin ruwasqanchikta reparaspa, ruwasqanchikta allinpaq qhawanqanku, jinamantataq Jehovata jatunchanqanku (Mateo 5:16, ñawiriy).

11. a) ¿Imatá wakin runa willayninchikta saqinanchikpaq ruwankuman? b) ¿Imaynatá Pablota qhatiykacharqanku, chaywanpis imatataq pay ruwarqa?

¹¹ Mana saykʼuspa Diospa Reinonmanta willanapaqqa, mana manchachikuq runas kananchik tiyan. Wakin runa, familiares ima, ruwayninchikta saqinanchikpaq, ichapis asipayawasunchik chayri ñuqanchikwan jukjinayanqanku (Mat. 10:36). Runaman Diosmanta mana saykʼuspa yachachisqanrayku, Apóstol Pablotaqa achkha kutita maqarqanku. Chaywanpis payqa nirqa: “ñawpajta ñakʼarichiwasqaykuta, kʼumuykachachiwasqaykutataj [...]. Chaywanpis Diosniyku kallpachawarqayku, paypa evangelionta qankunaman willanaykupaj manchay churanaku chawpipi”, nispa (1 Tes. 2:2). Pablopaqqa sumaq willayta willayqa manachá atikullarqachu, imaraykuchus paytaqa japʼiytawan pʼachanta lluchʼurqanku, kʼaspiswan maqarqanku, chaymantataq carcelpi wisqʼaykurqanku (Hech. 16:19-24). Chaywanpis, ¿imaraykutaq Pablo mana manchachikuspa willallarqapuni? Imaraykuchus paypaqqa, Dios kamachisqanmanjina, willayninta juntʼaytaqa imamantapis aswan sumaq karqa (1 Cor. 9:16).

12, 13. ¿Ima llakiykunataq wakin cristianospata tiyan, imatataq chay llakiykunata atipanankupaq ruwanku?

¹² Ichapis, runas mana uyariyta munawaptinchik, chayri mana wasinkupi tariptinchik, wakin kutiqa manaña kusiywan runaman willamusunmanchu. Jina kaptinqa, ¿imatataq ruwayta atisunman? Mayniqpipis runa kachun, chaypi runaman mana manchachikuspa willamunanchikpaq sumaqta kallpachakusunman. Chantapis ichá, wak pʼunchaypi willaq lluqsinanchik kanqa, chayri maypichus astawan runa kachkan, chayman willamuq rinanchik kanqa (Juan 4:7-15; kikinchay Hechos 16:13; 17:17).

¹³ Chantapis, ichapis machuyasqaykirayku, unqusqaykirayku ima, manaña ñawpaqtajina willayta atinkichu. Jina kaptinqa, ama llakikuychu. Jehovaqa imatachus mana ruwayta atisqaykita sumaqta yachan, imatachus ruwasqaykitataq sumaqpaq qhawan (2 Corintios 8:12, ñawiriy). Mayqillanpis llakiyniyki kachun —churanakuy, willayta mana uyariqkuna, chayri unquykuna—, sumaq willaykunata runaman willamunaykipaq tukuy atisqaykita ruway (Pro. 3:27; kikinchay Marcos 12:41-44).

Willayninchikta reparanallapuni

14. ¿Imaynataq Pablopaq Diosmanta willaynin karqa, chanta ima kʼamiriytataq quwanchik?

¹⁴ Apóstol Pablopaqqa Diosmanta runaman willayqa may sumaq karqa, jinallatataq tukuy cristianospis willayninkuta qhawananku tiyan (Hech. 20:20, 21; 1 Cor. 11:1). Juk kutipi Pabloqa, Arquipo cristianoman willayninmanta kʼamirirqa. Colosenses cartapi jinata nirqa: “Arquipoman niripuwaychej: Imatachus Señormanta ruwana japʼisqaykita juntʼay tukuychanaykikama, nispa.” (Col. 4:17.) Mana pichus Arquipo kasqanta, nitaq imatachus ruwasqanta yachanchikchu, chaywanpis willananpaq juk llamkʼayta japʼikusqanta yachanchik. Ñuqanchikpis, Jehovaman kawsayninchikta qukusqanchikrayku, juk llamkʼayta japʼikunchik. ¿Imaynatachus chay llamkʼayninchikta  juntʼachkasqanchikta allintachu qhawarikuchkanchik?

15. ¿Jehovaman qukuspa imatataq rikuchinchik, ima tapuykunatataq tapukusunman?

¹⁵ Manaraq bautizakuchkaspa, tukuypis Jehovaman kawsayninchikta juk mañakuypi qurqanchik, jinamanta Jehovap munayninta juntʼayta munasqanchikta rikuchirqanchik. Chayrayku, kayta tapukuyqa allin kanman: “¿Chiqamantachu ñuqanchikpaq Diospa munayninta juntʼay imamantapis aswan sumaq?”. Tukuypis Bibliap nisqanta ruwananchik tiyan, ichá wakinkuna familiayuq kanchik, familianchikpaqtaq llamkʼananchik tiyan; arí Jehovaqa chayta ruwananchikta suyan (1 Tim. 5:8). Chaywanpis, ¿imatataq puchuq tiempochikwan, puchuq kallpanchikwan ruwanchik? ¿Imataq kawsayninchikpi aswan ñawpaqpi kachkan? (2 Corintios 5:14, 15, ñawiriy.)

16, 17. ¿Imatataq wayna cristianos mana ancha obligacionesniyuq kaspa ruwayta atinkuman?

¹⁶ ¿Wayna, sipas bautizasqachu kanki, escuelamanta lluqsinkiñachu chayri tukuchachkankiñachu? Jina kaptinqa manaraqchá familiayuqchu kanki. Chayrayku, ¿imatataq kawsayniykiwan ruwayta atiwaq? Jehovap munayninta ruwanaykipaq, kawsayniykita qusqaykita ama qunqaychu. Chayta juntʼanaykipaq, ¿imatá ruwawaq? Wakin waynakunaqa precursores kanankupaq wakichikunku, chayta ruwaspataq mayta kusikunku (Sal. 110:3; Ecl. 12:1).

¹⁷ Ichapis, qamqa wiñasqa waynaña kanki, diantintataq llamkʼachkanki, chaywanpis manaraq achkha ruwanasniyuqchu kanki. Qutuchakuypi tiempoyki kasqanmanjina kusiywanchá llamkʼanki. Chaywanpis, ¿astawan kusiyta japʼiyta atiwaqchu? ¿Runaman Diosmanta astawan willayta atiwaqchu? (Sal. 34:8; Pro. 10:22.) Wakin llaqtakunapi tukuy runaman Diosmanta yachanankupaq maytaraq willakunan tiyan. ¿Astawan Diosmanta willanaykipaq wakin ruwaykunata saqiwaqchu? ¿Maypichus astawan willaqkunata necesitakun chayman ripuwaqchu? (1 Timoteo 6:6-8, ñawiriy.)

18. ¿Imaynatataq juk qhariwarmi kawsayninkuta tikrachirqa, imapitaq chay ruwasqanku tukun?

¹⁸ Imatachus Estados Unidosmanta Kevin Elena ima, qhariwarmijina ruwasqankuta qhawarina. * Tukuy qhariwarmijina Kevin Elena ima, juk wasita munarqanku, chaytataq rantikurqanku. Iskayninku llamkʼaq kanku, tukuy imankutaq kapurqa. Chaywanpis, jinata llamkʼasqankurayku runaman willamunankupaq mana tiemponku karqachu. Jinamanta tukuy tiemponkuta, kallpankuta ima, astawan kapuyniyuq kanallankupaq churachkasqankuta  rikurqanku. Juk qhariwarmi precursoresjina llamkʼaspa may kusisqas tiyakusqankuta qhawaspa; imachus kawsayninkupi aswan ñawpaqpi kasqanta tikrachinankuta rikurqanku. Jehovamanta mañakuspa, wasinkuta venderqanku, juk juchʼuy wasimantaq ripurqanku. Elenaqa pisi horasllataña llamkʼayta qallarirqa, jinamanta precursora kananpaq. Elena precursorajina astawan runasta yanapachkasqanta willariptintaq, Kevinpis ñawpaq llamkʼayninta saqispa precursoradota qallarirqa. Chaymanta pisi tiemponmantaq, sudamericamanta juk suyuman ripurqanku, chaypitaq willanapaq achkha llamkʼay karqa. Kevinqa nirqa: “Qhariwarmijina kusisqa tiyakuq kayku, chaywanpis Jehovapaq astawan ruwaspaqa, kusiyniyku astawan yapakun”, nispa (Mateo 6:19-22, ñawiriy).

19, 20. ¿Imaraykutaq evangeliomanta willay, ima llamkʼaymantapis aswan sumaq llamkʼay kasqanta nisunman?

¹⁹ Kay jallpʼapi evangeliota willayqa, ima llamkʼaymantapis aswan sumaq llamkʼay (Apo. 14:6, 7). ¿Imaraykutaq? Imaraykuchus jinamanta Jehovap sutin llimphuchasqa kananpaq yanapachkanchik (Mat. 6:9). Chantapis, Bibliamanta willayqa runap kawsayninta allinchan, salvacionmantaq pusan. Chayrayku, sapa wata waranqa waranqas runas kay willayta kasukunku. Apóstol Pablo nirqa: ‘¿Imaynatataq uyarinqanku, mana pipis willaptinri?’, nispa (Rom. 10:14, 15). Mana uyariyta atinkumanchu, ¿ichari? Chayrayku, ¿manachu Diosmanta willayninchikta juntʼanapaq tukuy imata ruwasunman?

²⁰ Runa imachus kay tukukuy pʼunchaykuna niyta munasqanta yachanankupaq, chantapis mana allinta ruwasqanku paykunallapaqtaq mana allinchu kasqanta reparanankupaq, ¿imaynatá yanapasunman? Astawan sumaqta yachachispa. Qhipan yachaqanapi imaynatachus astawan sumaq yachachiqkuna kayta atisqanchikta sutʼinchakunqa.

[Sutʼinchaynin]

¿Imatataq kutichiwaq?

• ¿Imaynatataq cristianos runa masinchikta yanapananchik tiyan?

• ¿Imaynatataq willayninchikpi jarkʼaykunata atipayta atisunman?

• ¿Imaynatataq Diosmanta llamkʼayta japʼisqanchikta juntʼasunman?

[Tapuykuna]

[9 paginapi dibujo/foto]

Churanakuwaptinchikpis, willanallapaqpuni mana manchachikuq runas kananchik tiyan

[11 paginapi dibujo/foto]

Willachkaptiyki runata wasinkupi mana tariptiyki, ¿imatataq ruwawaq?