CHƯƠNG 15

Muốn có chút riêng tư thì có gì sai?

 Hãy đánh dấu ✔ vào cách bạn sẽ phản ứng nếu gặp những trường hợp sau:

1. Bạn đang đóng cửa ở trong phòng thì một đứa em xông vào mà không thèm gõ cửa.

□ “Không sao, thỉnh thoảng mình cũng làm thế mà”.

□ “Vô duyên quá! Lỡ mình đang thay đồ thì sao?”.

2. Bạn vừa đặt chân về đến nhà thì bị cha mẹ tra hỏi dồn dập: “Con vừa đi đâu? Làm gì? Với ai?”.

□ “Không sao, mình cũng thường kể hết với ba mẹ mà”.

□ “Bực quá! Ba mẹ không tin tưởng mình!”.

Khi còn nhỏ, ắt hẳn sự riêng tư không phải là vấn đề lớn với bạn. Nếu một đứa em đột nhiên xông vào phòng thì bạn cũng vui vẻ chơi chung. Nếu cha mẹ hỏi han thì bạn trả lời không chút do dự. Khi ấy, đời sống bạn giống như một cánh cửa rộng mở. Nhưng giờ đây, có lẽ bạn ước gì mình có thể đóng cánh cửa ấy lại. Corey, 14 tuổi, chia sẻ: “Mình thích được giữ chút gì đó cho riêng mình”. Hãy xem hai lĩnh vực mà có thể bạn khó có được sự riêng tư.

Khi muốn tìm không gian riêng

Vì một số lý do chính đáng, bạn muốn tìm không gian riêng cho mình. Có thể bạn chỉ muốn “nghỉ ngơi một chút” (Mác 6:31). Hoặc có lẽ bạn muốn làm theo lời khuyên của Chúa Giê-su dành cho các môn đồ: “Hãy vào phòng riêng đóng cửa lại và cầu nguyện với Cha trên trời” (Ma-thi-ơ 6:6; Mác 1:35). Tuy nhiên, vấn đề là khi bạn đóng cửa và ở trong phòng riêng (nếu có), có thể  cha mẹ không nghĩ bạn đang cầu nguyện! Hoặc anh chị em không hiểu tại sao bạn muốn ở một mình.

Điều bạn có thể làm: Thay vì làm to chuyện, hãy thử:

● Với anh chị em, đặt ra vài “điều lệ” hợp lý để bạn có thời gian riêng tư. Nếu cần, hãy nhờ cha mẹ giúp bạn làm thế. *

● Với cha mẹ, cố gắng hiểu quan điểm của họ. Rebekah, 16 tuổi, cho biết: “Đôi khi, ba mẹ hỏi han để biết tình hình mình thế nào. Nói thật, nếu là ba mẹ chắc mình cũng làm như vậy, nhất là khi biết ngày nay giới trẻ phải đương đầu với biết bao cạm bẫy!”. Như Rebekah, bạn có hiểu được lòng của cha mẹ không?—Châm-ngôn 19:11.

● Thành thật tự vấn: “Phải chăng mình đã làm gì đó khiến cha mẹ có lý do để nghi ngờ là mình đang làm chuyện mờ ám nên mới đóng cửa? Mình có khép mình đến mức cha mẹ chỉ còn cách lén lút điều tra  không?”. Nếu câu trả lời của bạn là “Không” mà cha mẹ vẫn có vẻ không tin tưởng bạn, hãy điềm tĩnh và lễ phép nói ra cảm nghĩ của mình. Rồi thật sự lắng nghe cha mẹ giãi bày và đừng làm gì để cha mẹ nghi ngờ.—Gia-cơ 1:19.

Khi muốn có bạn bè

Khi bạn đến tuổi thanh thiếu niên, kết thân với bạn bè là lẽ thường tình. Và cũng không có gì lạ khi cha mẹ muốn biết bạn giao du với ai và làm gì với họ. Nhưng có thể đôi khi bạn thấy cha mẹ lo lắng thái quá. Amy, 16 tuổi, nói: “Phải chi lúc mình dùng điện thoại di động và e-mail thì bố mẹ không kè kè bên cạnh và hở chút lại hỏi là mình đang nói chuyện với ai”.

Điều bạn có thể làm: Thay vì để mối quan hệ bạn bè trở thành rào cản giữa bạn và cha mẹ, hãy thử:

● Đừng giấu giếm mà hãy giới thiệu bạn bè với cha mẹ. Suy cho cùng, có lẽ bạn không muốn cha mẹ lén lút điều tra mình, nhưng họ đâu còn lựa chọn nào khác nếu không biết bạn bè của bạn là ai? Hãy nhớ rằng, càng biết rõ về những người mà bạn giao du, cha mẹ càng yên tâm hơn.

● Thành thật với bản thân: Có đúng là bạn cần được riêng tư? Hay bạn đang giấu giếm chuyện gì đó? Brittany, 22 tuổi, nói: “Nếu bạn đang sống chung với cha mẹ thì mỗi khi họ hỏi han, bạn nên nghĩ là: ‘Mình đâu có làm gì xấu, vậy sao phải che giấu?’. Nhưng nếu bạn phải  che giấu thì hẳn là có gì đó không ổn”.

Sự riêng tư—Làm sao để có?

Giờ đây, bạn sẽ có cơ hội suy nghĩ về giải pháp để có thêm sự riêng tư trong một lĩnh vực cụ thể. Hãy ghi ra câu trả lời của bạn cho những câu hỏi trong các bước dưới đây:

Bước 1: Xác định vấn đề. Bạn muốn có thêm sự riêng tư trong lĩnh vực nào?

․․․․․

 Bước 2: Nghĩ đến quan điểm của cha mẹ. Theo bạn, tại sao cha mẹ làm thế? Lý do thật sự là gì?

․․․․․

Bước 3: Tìm giải pháp. Hẳn bạn đã vô tình làm gì đó khiến cha mẹ nghi ngờ, hãy nghĩ xem đó là gì? Bạn có thể thay đổi ra sao? Trong lĩnh vực này, bạn muốn cha mẹ tôn trọng sự riêng tư của bạn như thế nào?

․․․․․

Bước 4: Nói ra. Bạn sẽ mở đầu thế nào để thảo luận với cha mẹ về sự riêng tư?

․․․․․

TRONG CHƯƠNG TỚI

Cha hoặc mẹ của bạn đã qua đời? Bạn có thể tìm sự an ủi nơi đâu?

[Chú thích]

CÂU KINH THÁNH THEN CHỐT

“Hãy gắng hết sức cho thấy mình là người được Đức Chúa Trời chấp nhận, là người làm công không có điều gì đáng hổ thẹn”.—2 Ti-mô-thê 2:15.

MẸO

Đừng phàn nàn khi nói chuyện với cha mẹ về sự riêng tư. Thay vì thế, hãy bày tỏ cảm nghĩ của mình. Sự khác biệt là gì? Khi phàn nàn, bạn chỉ tập trung vào điều mà bạn nghĩ là cha mẹ làm sai. Nhưng khi bày tỏ cảm nghĩ, bạn sẽ giúp cả nhà tập trung tìm giải pháp.

BẠN CÓ BIẾT...?

Bạn càng cởi mở bao nhiêu, cha mẹ sẽ càng bớt nghi ngờ bấy nhiêu.

KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG!

Để có được (hoặc lấy lại) lòng tin của cha mẹ, mình sẽ ․․․․․

Về đề tài này, điều mình muốn hỏi cha mẹ là: ․․․․․

BẠN NGHĨ SAO?

● Tại sao cha mẹ có quyền tìm hiểu cuộc sống của bạn?

● Tại sao việc nỗ lực trò chuyện cởi mở hơn với cha mẹ có thể giúp bạn cải thiện kỹ năng giao tiếp với người khác khi trưởng thành?

[Câu nổi bật nơi trang 108]

“Bố mẹ không muốn bạn gặp chuyện nên thỉnh thoảng dường như họ xâm phạm đời tư của bạn. Điều đó có vẻ bất công, nhưng thật sự mà nói, nếu đặt mình vào vị thế của bố mẹ chắc mình cũng làm vậy”.—Lan Anh

[Hình nơi trang 109]

Sự tin tưởng giống như tiền lương, phải nỗ lực mới có được