Onlad karga

Onlad saray karga

Sikatoy Angimano, Sikatoy Nanalagar

Sikatoy Angimano, Sikatoy Nanalagar

Alig Yoy Pananisia Ra

Sikatoy Angimano, Sikatoy Nanalagar

LABAY komon nen propeta Elias so manbukbukor ni pian makapanpikasi ed mangatatawen ya Ama to. Balet, saramay totoo ed kaliberliber to et kakkasumpal da ni labat ya anengneng so inkerew toy apoy ed tawen, kanian seguradon labalabay na maslak ed sikara so makalay pabor to. Sakbay ton makasegep ed toktok na Palandey Carmelo, a manbanesbes so dagem pian pribadon makapanpikasi ed si Jehova, wala ni mairap a kimey a kaukolan ton gawaen. Kaukolan toy mitongtong ed si Arin Acab.

Baleg so pandumaan di Acab tan Elias. Si Acab et akasulong na magarbon kawes na ari, maagum tan sakey ya apostatan makapuy so linawa to. Balet si Elias et akasulong na kawes na propeta, sakey a simplin kawes a nayarin gawa ed katat na karnero, ingen ta sikatoy makmakpel, talagan matoor tan mabiskeg so pananisia to. Dakel so imparungtal na sayan agew ya asingger lan manampot nipaakar ed inkatoo na balang sakey ed sikara. *

Apabpabaingan ed sayan agew si Acab tan saramay arum nin managdayew nen Baal. Say paganon relihyon a sinuportaan nen Arin Acab tan say asawa ton si Reyna Jezabel diad samploran tribu na Israel et apaneknekan a panamalikdo labat. Niparungtal a palso si Baal. Sayan andian na bilay a dios et ag-akapawala na anggan melmelanting labat ya apoy pian ebatan so impantatarampas, impansasayaw tan ritual ya impansasalger na saray propeta to. Agniliktar nen Baal irayan 450 a propeta ed ipapatey a manepeg labat ed sikara. Balet wala ni ag-agawaan na sayan palson dios, tan asingger lan magmaliw a nagnap so inkatalo to. Masulok lan taloy taon a kekerewen na saray propeta nen Baal a panganggaen to la komon so kelang a manasalot ed dalin, ingen apaneknekan ya ag-itan sarag nen Baal. Agla manbayag et pruebaan la nen Jehova a sikato so tuan Dios panamegley na pamauran to.​—1 Ar-ari 16:30–17:1; 18:1-40.

Ingen, kapigan kasi itan gawaen nen Jehova? Leleg itan ya aalagaren nen Elias, anto kasi ginawa to? Tan anto so naaralan tayo ed sayan toon mabiskeg so pananisia to? Naamtaan tayo so ebat legan tayon uusisaen so rekord ed 1 Ar-ari 18:41-46.

Mapikasi

Imbaga nen Elias ed si Acab: “Onsegep ka, mangan ka tan oninum ka; ta wala so tanol na daakan ya uran.” (Bersikulo 41) Akaaral ta iyan mauges ya ari ed saray agawa? Ag-espisipikon eebatan itan na rekord, balet ta anggapo met so nabasa tayon sikatoy nagbabawi, nisay kinmerew na tulong ed propeta pian onasingger ed si Jehova tan onkerew na perdona. Noagta, si Acab et “tinmatdang [labat] a mangan tan oninum.” (Bersikulo 42) Komusta balet si Elias?

Si Elias et “tinmatdang ed tapew na palandey Carmelo; et dinmakmomo ed dalin, tan inyan to so lupa to ed leet na saray pueg to.” Legan na iyaalis nen Acab pian mangan, si Elias et awalaan na pankanawnawa a manpikasi ed Ama to. Imanoen pa so mapaabeban posisyon nen Elias, sikatoy akatalimukor a say lupa to et asingger la ed saray pueg to. Anto kasi ipipikasi nen Elias? Agtayo la kaukolan ya isipen ni. Ibabaga na Biblia diad Santiago 5:18 ya ipipikasi nen Elias a mangangga la komon so kelang. On, seguradon ontan so ipipikasi to diman ed toktok na Palandey Carmelo.

Diad akadkauna et onia lay inkuan nen Jehova: “Mangibaki ak na uran ed dalin.” (1 Ar-ari 18:1) Kanian, impikasi nen Elias a nasumpal komon so linawa na Ama to, a singa met imbangat nen Jesus a gawaen na papatumbok to, kalabas na ngalngali sanlibon taon.​—Mateo 6:9, 10.

Dakel so naaralan tayo ed ehemplo nen Elias nipaakar ed pikakasi. Say manunan sankanonot nen Elias et say pakagawa na linaway Ama to. Sano manpipikasi itayo, maabig no tandaan tayon antokaman a ‘kerewen tayo unong ed linawa [na Dios], dengelen to itayo.’ (1 Juan 5:14) Kaukolan sirin ya amtaen tayo no antoray panlabayan na Dios pian dengelen toray pikakasi tayo. Saya so rason no akin a kaukolan a gawaen tayon kabiangan na inagew-agew a bilay tayo so panag-aral na Biblia. Seguradon labay met nen Elias a nanengneng so ipelag lay uran lapud nanairapan lan maong iray kabaleyan to. Tan maseguron sikatoy misalsalamat a maong ed naimatonan ton milagro a ginawa nen Jehova ed saman ya agew. No manpikasi itayo, nepeg met ya ipikasi tayoy pankaabigan na arum tan impapuso itayon misalamat.​—2 Corinto 1:11; Filipos 4:6.

Matalek tan Lawas Akabantay

Segsegurado si Elias a panampoten la nen Jehova so kelang, bangbalet ta agto amta no kapigan itan gawaen nen Jehova. Kanian legan ton aalagaren itan, anto so ginawa to? Imanoen pay inkuan na bersikulo 43: “Et inkuan [nen Elias] ed aripen to: Ontatdang ka natan, onnengneng ka ed dapit dayat. Et tinmatdang, tan ninmengneng, tan inkuan to, Anggapo so bengatla. Et inkuan to, Onla ka ya ompawil a maminpito a danay.” Say ehemplo nen Elias so mangibabangat ed sikatayo na duaran leksion. Unona, imanoen pa so panagmatalek na propeta. Insan imanoen met a lawas akabantay odino akateen so imano to ed tatalaranan to.

Si Elias et talagan maseet a nananap na paneknek ya onkiwas lay Jehova, kanian imbaki to so aripen to ed mas atagey nin pasen pian bantagen so katawenan a bandad dayat, pian nanengneng to no walay tandan onuran la. Sanen amawil imay aripen to, matabtabang ton inkuan: “Anggapo so bengatla.” Maliwliwaway tawen, ni anggapoy anggan lurem labat. Natan, agta makapakelaw iya? Tandaan ya oniay kapkapangibaga nen Elias ed si Arin Acab: “Wala so tanol na daakan ya uran.” Panon a nibaga na propeta so ontan, anta anggapoy anggan sakey a pakanengnengan ya onuran la?

Amta nen Elias so insipan nen Jehova. Bilang propeta tan pinagkasangiyan nen Jehova, segurado si Elias a tooren na Dios to so salita To. Lapud ontan lan panagmatalek to, singa to la sankarengel so balasubos na uran. Nayarin ipanonot na saya ed sikatayo so impaneskribe na Biblia ed si Moises a “singa to nengnengnengen so agnanengneng.” Sikayo ey, ontan met kasi kapeteg so Dios ed sikayo? Dakel so rason ya iiter to pian nawalaan tayo na ontan a pananisia ed sikato tan ed saray sipan to.​—Hebreos 11:1, 27.

Ontumbok, imanoen tayo pa no panon a nantalaran si Elias. Imbaki to so aripen to ya aliwan aminpinsan labat, noagta aminpiton danay! Nayarin singa sankanengneng tayon naknaksawan la imay lingkor lapud pampapawilpawil to, ingen ta si Elias et ag-abawasan so pampilpilalek ton makanengneng na tanda tan ag-sinmuko. Kabebekta, kayari na komapiton intatdang to imay aripen, oniay inreport to: “Nia, onaalagey so lurem a manlapu ed dayat, a singa kamelag na lima [dakulap] na too.” (Bersikulo 44) Kasin singa yo sankanengneng imay lingkor, legan ton iyuunat so taklay to, ya imamari to ed dakulap to so kamelanting na samay lurem a nanlapud Baleg a Dayat? * Nayarin agmandinayew iyan lingkor lapud melmelanting met itan. Balet parad si Elias, im-importanti itan a lurem. Kanian, tamtampol ton inikdan so aripen to na sakey a maganat a ganggan: “Ontatdang ka, ikuan mo ed Acab, Gawam a magano so luganan mo, tan onlasor ka, pian say uran agto ka patundaen.”

Angipanengneng lamet si Elias na alay abig ya alimbawa ed sikatayo. Manbibilay itayo met ed panaon ya asingger lan onkiwas so Dios pian sumpalen so insipan to. Inalagar nen Elias so pangangga na kelang; aalagaren met natan na saray lingkor na Dios so pangangga na sayan mauges a mundo. (1 Juan 2:17) Anggad panggawa nen Jehova ed satan, kaukolan a mantultuloy itayon mantalaran a singa ginawa nen Elias. Onia so insimbawa nen Jesus ya Anak na Dios, ed saray papatumbok to: “Manpuyat [odino mantalaran] kayo sirin; ta agyo amta no anton agew so isabi Katawan yo.” (Mateo 24:42) Kasin say labay ya ibaga nen Jesus et talagan ag-amta na papatumbok to no kapigan so isabi na anggaan? Andi, lapud imbaga to no antoy magmaliw a kipapasen na mundo sano asingger lay anggaan. Balang sakey ed sikatayo et makaaral ed sayan detalyadon ‘tanda na anggaan na mundo.’​—Mateo 24:3-7. *

Balang kabiangan na tanda et onkakanan mabiskeg tan makakombinsin paneknek. Kasin magenap la irayan paneknek pian napakiwas itayon tamtampol? Diad melmelanting labat a lurem et akombinse lay Elias ya onkiwas lay Jehova. Natan, talaga kasin kinmiwas si Jehova a singa iilaloan na sayan matoor a propeta?

Angiter si Jehova na Inawa tan Bendisyon

Oniay intuloy na salaysay: “Et agawa dia ed aganggano, a saray tawen binmilunget ed saray lurem tan dagem, tan wala so baleg ya uran. Et si Acab linmugan, tan linma ed Jezreel.” (Bersikulo 45) Mapmaples so inkagawa na saray bengabengatla. Legan ya ipapasabi na aripen nen Elias so mensahe na propeta ed si Acab, samay melmelanting a lurem et dinmakel ya anggad pinano tan pinadeket to so interon tawen. Binmanesbes so dagem. Sinmabin siansia so uran ed dalin na Israel kayari na talora tan kapaldua a taon. * Sinepsep itan a tampol na napnapgaan lan dalin. Legan ya onkakasil so uran, binmaleg so danum ed ilog Kishon, ya andi duaruwan angiyanor ed kadalaan na saramay pinatey a palson propeta nen Baal. Naikdan met na pankanawnawa iray rebelyoson Israelita a manguras ed aliling to et kinmetket lan mantsa ya epektoy panagdayew ed si Baal.

Ontan so talagan inilaloan nen Elias! Si Acab ey, manguman la kasi, tan agla mandayew ed si Baal? Say agawa ed saman ya agew et mangiiter na mabiskeg a rason pian sikatoy manguman. Siempre, agtayo amta no antoy nononoten nen Acab ed saraman ya oras. Ta say imbaga labat na salaysay et sikatoy “linmugan, tan linma ed Jezreel.” Balet, kasin anggan panon et walay naaralan to? Labay to la kasi manguman? Ipapanengneng na saray tinmumbok ya agawa a say ebat et andi. Ingen, diad si Acab tan diad si Elias et agni’d tan angangga so agew.

Ginapoan na propeta nen Jehova ya inakar so mipadparan rota a dinalan nen Acab. Andukey, ambilunget, tan mapitepitek itan a dalan. Balet walay agawan nikadkaduma.

“Et say lima nen Jehova wala ed Elias; et binalkesan to so banel [balambang] to, tan binmatik ed unaan nen Acab ed lolooban na Jezreel.” (Bersikulo 46) Malinlinew a “say lima nen Jehova” et tinmulong ed si Elias ed mamilagron paraan. Masulok a 30 kilometro so kaarawi na Jezreel, tan si Elias et masiken la. * Ilitrato pa labat ed isip yo si Elias, ya iyaatagey toy saloy na kawes to pian itaker itan ed balambang to, diad ontan et makabatik a maong. Binatik to so mapitepitek a dalan​—mansasweng, a nabotan tan alampasan to ni ingen so karwahe na ari!

Seguradon balbaleg iyan bendisyon ed si Elias! Seguradon balibali so liknaan na pakawalaay ontan a biskeg tan inkapaot, ya ompan mas ni nen say naeksperiensya to sanen tobonbalo ni. Nanonotan tayo lagi ed saya iramay propesiya a mangipapaseguro ed saramay manmatoor a nawalaan ira na perpekton bunigas tan biskeg diad isabi na Paraison dalin. (Isaias 35:6; Lucas 23:43) Legan a babatiken nen Elias iman a mapitek a dalan et andi duaruwan kabat to a sikatoy aabobonan na Ama to, say alenleneg a tuan Dios, si Jehova!

Si Jehova et mabunbunlok a mangiter na bendisyon. Agbalot nasayang iray sagpot tayon mandampot ed saratan. Singa ed si Elias, kaukolan a lawas itayon mantalaran tan mangimanon maong ed saray paneknek ya asingger lay ikiwas nen Jehova diad sayan mapeligro tan kritikal a panaon. Ontan met, singa si Elias, walaan itayo na amayamay a rason pian sigpot a manmatalek ed si Jehova, say “Dios na katuaan.”​—Salmo 31:5.

[Saray paimano ed leksab]

^ par. 16 Say tawag la natan ed Baleg a Dayat et Mediterranean.

^ par. 17 Parad kaaruman iran paneknek a saray salita nen Jesus et nasusumpal la ed panaon tayo, nengnengen so kapitulo 9 na libron Anto so Peteg ya Ibabangat na Biblia? ya impalapag na saray Tasi nen Jehova.

^ par. 20 Iisipen na arum no kasin kokontraen na Biblia so ibabaga to nipaakar ed kabayag na kelang. Ipangasin nengnengen so kahon ed pahina 19.

^ par. 23 Agnambayag kayari na saya, imbaki nen Jehova si Elias a mangipasal ed si Eliseo, a diad saginonor et akabkabatan bilang say “angibung na danum ed saray lima nen Elias.” (2 Ar-ari 3:11) Si Eliseo et nagmaliw a lingkor nen Elias, a ginawa to so anggaay nayarian to pian natulongan iyan maedad la.

[Kahon/Litrato ed pahina 19]

Kaunongan Kabayag Imay Kelang ed Panaon nen Elias?

Imbaga na propeta nen Jehova a si Elias ed si Arin Acab ya asingger lan mangangga so abayag lan kelang. Agawa itan diad “komatlo a taon,” salanti, komatlon taon manlapud samay primeron impangipakabat nen Elias nipaakar ed satan. (1 Ar-ari 18:1) Amauran si Jehova kayarin tuloy ya impakabat nen Elias ya ontan lay gawaen To. Ingen, nayarin ikuan na arum a say kelang et angangga legan na komatlon taon na satan, sirin et kulang a taloy taon so imbayag to. Anggaman ontan, namparan inkuan di Jesus tan Santiago a diad saman et ag-inmuran na “taloy taon tan anem bulan.” (Lucas 4:25; Santiago 5:17) Natan, labay ton ibaga kasi, mankokontraan so ibabaga na Biblia?

Andin balot. Amta yo, diad Israel lanti et andukey so panaon na tiagew, a sabien toy anggad anemiran bulan. Maseguro sirin a sanen abaybayag lay tiagew tan talagan mansasnit lay petang, insan nila nen Elias si Acab pian ipakabat so nipaakar ed kelang. Kabaliksan na saya a diad saman et binmayag lay ngalngali anem bulan so kelang. Kanian, sanen imbaga nen Elias so pangangga na kelang diad “komatlon taon” manlapud samay unaan ya impangipakabat to nipaakar ed satan, samay kelang et ngalngali la onabot ed talora tan kapalduan taon. Sirin, talagan linmabas la so “taloy taon tan anem bulan” sanen nantitipon iramay totoo diad Palandey Carmelo pian nanengneng imay agawan baleg a subok.

Kanian, imanoen tayo pa labat iray kipapasen sanen unaan a nila nen Elias si Acab. Papanisiaan na totoo a si Baal so “akalugan ed saray lurem,” say dios a mamapauran pian ontunda so tiagew. No binmayag lan maong so tiagew, nayarin isipen la na saray totoo: ‘Kawalaan la nen Baal ey? Kapigay pamauran to?’ Seguradon adisdismaya iramay managdayew nen Baal sanen impakabat nen Elias ya anggapoy onsabin uran nisay linaew anggad ikerew ton niwala la itan.​—1 Ar-ari 17:1.

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Litrato ed pahina 18]

Ipapatnag na saray pikakasi nen Elias a labalabay ton nanengneng so pakasumpal na linawa na Dios