• Biblia imeokoka mashambulizi mengi makali ya watu wenye nguvu. Kwa mufano, katika inchi fulani za “Kikristo” kati ya mwaka wa 1201 na 1500, kitabu kimoja kinasema kama “kuwa na Biblia na kuisoma katika luga ya kizalikio [luga ya watu wa kawaida] kuliendelea kuonekana kuwa uasi-imani na upinzani.” (An Introduction to the Medieval Bible) Watu wenye elimu ambao walitafsiri Biblia katika luga ya watu wa kawaida ao wenye walitia wengine moyo kujifunza Biblia, waliweka uzima wao katika hatari. Wengine waliuawa.

• Hata kama Biblia ilipata maadui wengi, ilikuwa na inaendelea kuwa kitabu chenye kugawanywa sana katika dunia yote. Inasemekana kuwa Biblia miliare tano, ikuwe yote nzima ao sehemu, zimechapishwa katika luga zaidi ya 2800. Hilo ni tofauti sana na vitabu vingine vya filozofia, sayansi, na vya mambo mengine, vyenye pengine havigawanywe sana na vyenye vinaweza kupoteza maana haraka.

• Biblia imesaidia kulinda luga fulani ambamo imetafsiriwa na pia imesaidia kufanya luga hizo ziendelee zaidi. Tafsiri moja ya Kijerumani ya Martin Luther ilisaidia sana luga hiyo. Biblia ya kwanza ya King James Version imeonyeshwa kuwa, “pengine kitabu cha pekee chenye kilifanya kazi sana kuliko tafsiri zingine” katika luga ya Kiingereza.

• Kitabu kimoja kinasema kama, Biblia imeleta “mabadiliko makubwa katika desturi na namna ya kuishi ya watu wa inchi za Ulaya na za Amerika ya kaskazini, haikubadilisha tu mambo yenye wanaamini na desturi zao, lakini ilibadilisha pia ufundi wao katika mambo mbalimbali, sheria, siasa, namna yao ya kuandika luga, na mambo mengine mengi sana yenye hatutaweza kutaja.” (The Oxford Encyclopedia of the Books of the Bible)

Hayo ni mambo fulani tu kati ya mambo yenye kufanya Biblia ikuwe tofauti. Lakini, sababu gani inajulikana sana? Sababu gani watu wametia maisha yao katika hatari juu ya Biblia? Kuko sababu nyingi, lakini sababu moja ni hii: Biblia iko na mafundisho yenye hekima juu ya mwenendo na namna ya kufanya urafiki wa sana pamoja na Mungu. Biblia inatusaidia kujua sababu gani watu wanateseka na wanakosa kuelewana. Jambo la muzuri zaidi ni kwamba, Biblia inaahidi kama magumu hayo yatamalizika, na inaonyesha hata namna jambo hilo litafanyika.

Masomo ya ulimwengu ni ya maana, lakini gazeti moja katika inchi ya Kanada linasema hivi: “Hata kama ulisoma sana, hilo halimaanishe kuwa unaweza kukamata maamuzi ya muzuri juu ya mwenendo.” (Ottawa Citizen) Watu wengi wenye kusoma sana, kama vile viongozi katika biashara na serikali, wanasema uongo, wanatumia njia za udanganyifu, na kuiba. Na kulingana na uchunguzi wenye ulichapishwa na Edelman, shirika la uhusiano kati ya watu, hilo linafanya watu “wasiwaaminie kabisa.”

Biblia inakazia sana mwenendo na ujuzi wa mambo ya kiroho. Inatusaidia kuelewa “uadilifu [haki] na hukumu na unyoofu, njia yote ya yaliyo mema.” (Methali 2:9) Kwa mufano, mwanaume mumoja wa miaka 23 mwenye tunaweza kuita Stephen, alikuwa katika gereza moja la inchi ya Polandi. Wakati alikuwa katika gereza, alianza kujifunza Biblia na alipendezwa na mashauri ya Biblia. Aliandika hivi: “Sasa ninaelewa maana ya kanuni ya ‘kuheshimu baba na mama.’ Nimejifunza pia kuzuia mawazo yangu ya moyoni, zaidi sana tabia yangu ya kukasirika sana.”—Waefeso 4:31; 6:2.

Kanuni moja yenye iligusa sana moyo wa Stephen ni ile yenye kupatikana katika andiko la Methali 19:11: ‘Ufahamu wa mutu hakika unapunguza hasira yake, na ni jambo lenye kupendeza anapopita kosa.’ Leo, wakati Stephen anapatwa na hali ngumu, anajaribu kuichunguza kwa upole na kutumikisha kanuni za Biblia zenye zinaweza kumusaidia katika hali hiyo. Alisema hivi: “Nilifikia kuona kama Biblia ni kitabu chenye kuwa na muongozo muzuri sana.”

Maria, ambaye ni Shahidi wa Yehova, alitukanwa mbele ya watu wengi na mwanamuke mumoja mwenye mawazo ya mubaya juu ya Mashahidi, na mwanamuke huyo alifanya fujo nyingi. Lakini, Maria alienda zake kwa upole kuliko kumutukana pia. Mwanamuke mwenye alimutukana alijisikia mubaya juu ya namna alitenda na alitafuta Mashahidi wa Yehova. Kisha mwezi moja hivi, wakati alionana tena na Maria, alimukumbatia  na kumuomba musamaha. Zaidi ya hiyo, mwanamuke huyo alitambua kama upole wa Maria na namna alijizuia vilionyesha mambo yenye aliamini. Hilo lilikuwa na matokeo gani? Mwanamuke huyo mwenye alikuwa na mawazo ya mubaya juu ya Mashahidi wa Yehova na watu wengine tano wa familia yake waliamua kujifunza Biblia pamoja na Mashahidi wa Yehova.

Yesu alisema kama hekima inaonekana kupitia matendo. (Mathayo 11:19) Kuko mambo mengi yenye kuonyesha kama kanuni za Biblia zinaleta matokeo ya muzuri! Kanuni hizo zinatufanya tukuwe watu wazuri zaidi. Tena, ‘zinamufanya asiye na uzoefu akuwe na hekima,’ na ‘zinafanya moyo ushangilie,’ na ‘zinafanya macho yangae’ kwa sababu ya mafundisho ya kweli ya kiroho na ya mwenendo.—Zaburi 19:7, 8.

Wakati wachunguzi wanajifunza juu ya ugonjwa fulani wenye kuambukiza, wanajaribu kujua sababu yenye ilitokeza ugonjwa huo. Ni vile pia juu ya kujua sababu yenye kufanya watu wateseke na wakose kuelewana. Jambo lingine ni kwamba, Biblia inasaidia sana kwa sababu iko na historia yetu ya tangu zamani, wakati matatizo yetu yalianza.

Kitabu cha Mwanzo kinaonyesha namna mateso ya wanadamu yalianza wakati wanadamu wa kwanza walimuasi Mungu. Walijiwekea wao wenyewe kanuni juu ya mambo ya muzuri na ya mubaya; Mungu tu ndiye alikuwa na haki ya kufanya hivyo. (Mwanzo 3:1-7) Jambo la kuhuzunisha ni kwamba watu wengi wamejipatia haki hiyo ya kujiamulia. Hilo lilikuwa na matokeo gani? Kuliko kujaa mambo yenye kuleta uhuru na furaha, historia ya watu inajaa vita, kuoneana, na kukosa kupatana katika mambo ya Mungu na ya mwenendo. (Mhubiri 8:9) Ndiyo maana Biblia inasema hivi: “Mwanadamu . . . hana uwezo wa kuongoza hatua yake.”  (Yeremia 10:23) Habari njema ni hii: uasi wa mwanadamu uko karibu kuisha.

Biblia inatuhakikishia kama Mungu hataachilia ubaya na mateso viendelee, kwa sababu anapenda watu wenye kuheshimu mamlaka yake na kufuata kanuni zake. Watu wabaya “watakula matunda ya njia yao.” (Methali 1:30, 31) Lakini, “wapole wataimiliki dunia, nao watapata furaha yao tele katika wingi wa amani.”—Zaburi 37:11.

Kupitia “Ufalme wa Mungu,” Mungu atatimiza ahadi yake ya kufanya dunia ikuwe na amani. (Luka 4:43) Ufalme huo ni serikali yenye itatawala dunia yote, na kupitia serikali hiyo Mungu ataonyesha haki yake ya kutawala wanadamu wote. Yesu alionyesha kama kuko uhusiano kati ya Ufalme na dunia. Alisema hivi katika sala yake ya mufano: “Ufalme wako na uje. Mapenzi yako na yatendeke duniani.”—Mathayo 6:10.

Kwa kweli, watu wenye watatawaliwa na Ufalme wa Mungu watafanya mapenzi yake kwa kukubali kama yeye ndiye Muumbaji mwenye haki ya kuwa Mutawala, haiko mwanadamu. Rushwa (kata-midomo, hongo), tamaa ya mubaya, matatizo ya feza, ubaguzi wa rangi ya ngozi na vita vitaisha. Kutakuwa dunia moja, serikali moja, na kanuni zilezile za kiroho na za mwenendo.—Ufunuo 11:15.

Siri ya kuingia katika dunia hiyo mupya ni kupata ujuzi. Andiko la 1 Timotheo 2:3, 4  linasema hivi: “Mapenzi yake [Mungu] ni kwamba watu wa namna zote waokolewe na kupata ujuzi sahihi wa kweli.” Kweli hiyo inamaanisha pia mafundisho ya Biblia juu ya kile tunaweza kuita katiba ya Ufalme, ni kusema, sheria na kanuni zenye kuongoza Ufalme huo. Mifano fulani ya sheria na kanuni hizo inaweza kupatikana katika Mahubiri ya Yesu Kristo ya Mulimani. (Mathayo, sura ya 5 mupaka sura ya 7) Wakati unasoma sura hizo tatu, jaribu kuona katika akili yako namna maisha yatakuwa wakati kila mutu atafuata hekima ya Yesu.

Ni jambo la kushangaza kuona kama Biblia ni kitabu chenye kugawanywa sana katika dunia yote? Hapana kabisa! Mafundisho ya Biblia yanahakikisha kama Biblia iliongozwa na roho ya Mungu. Na namna Biblia inagawanywa inaonyesha kama Mungu anapenda watu wa luga zote na mataifa yote wajifunze juu yake na wapate baraka zenye Ufalme wake utaleta.—Matendo 10:34, 35.