1. Ania ti inaramid ni Jehova iti tunggal maysa kadatayo?

INYASIDEG ni Jehova ti tunggal maysa kadatayo kenkuana. (Juan 6:44) Panunotem ti kaipapanan dayta. Bayat a siaannad a suksukimaten ni Jehova ti binilion a tattao ditoy lubong, adda napateg a nakitana kenka—ti napasnek a puso a mangay-ayat kenkuana. (1 Cron. 28:9) Am-ammonaka ni Jehova, maawatannaka, ken ay-ayatennaka. Anian a makaliwliwa dayta!

2. Kasano nga inyilustrar ni Jesus ti interes ni Jehova iti tunggal karnerona?

² Talaga a maseknan ni Jehova kenka ken uray iti amin a kapammatiam. Iti maysa nga ilustrasion ni Jesus, inyarigna ni Jehova iti maysa a pastor. Ania ti aramiden ti pastor no mayaw-awan ti 1 kadagiti 100 a karnerona? “Panawanna ti 99 iti kabambantayan tapno birokenna daydiay nayaw-awan.” No mabirokan dayta ti pastor, saan a makaunget no di ket maragsakan. Ti punto? Napateg ken Jehova ti tunggal karnero. Imbaga ni Jesus: “Saan a kayat ni Amak idiay langit a mayaw-awan ti uray maysa laeng kadagitoy a nanumo.”—Mat. 18:12-14.

3. Ania ti pagsasaritaantayo iti daytoy nga artikulo?

³ Sigurado a ditay kayat a datayo ti rason a maupay ti asinoman a kabsat. Ania ti aramidentayo tapno ditay maitibkol ida? Ken ania ti aramidentayo no adda nangpasakit kadatayo? Sungbatantayo dagita a saludsod iti daytoy nga artikulo. Ngem ammuentayo nga umuna ti ad-adu pay maipapan “kadagitoy a nanumo” a natukoy iti Mateo kapitulo 18.

4. Siasino ‘dagitoy a nanumo’?

⁴ ‘Dagitoy a nanumo’ ket dagiti adalan ni Jesus a nadumaduma ti edadda. Kaslada “kadagiti ubbing” ta situtulokda nga  agpaisuro ken Jesus. (Mat. 18:3) Nupay naggapuda iti nadumaduma a nalikudan ken kultura ken nadumaduma ti opinion ken personalidadda, mamatida amin ken Kristo. Dayta ti makagapu nga ay-ayatenna unay ida.—Mat. 18:6; Juan 1:12.

5. Ania ti marikna ni Jehova no adda mangitibkol wenno mangpasakit iti maysa kadagiti adipenna?

⁵ Amin ‘dagitoy a nanumo’ ket napateg ken Jehova. Tapno maawatantayo ti riknana, usigentayo ti mariknatayo maipapan kadagiti ubbing. Napategda kadatayo. Kayattayo a protektaran ida ta saan a kas kadagiti adulto ti pigsa, kapadasan, ken siribda. Kinapudnona, ditay kayat a makita nga adda asinoman a masaktan, ngem nangnangruna a masurontayo—makapungtottayo pay ketdi—no adda mangdangran iti maysa nga ubing. Iti umasping a pamay-an, kayatnatayo a protektaran ni Jehova. Masuron—makapungtot pay ketdi—no adda mangitibkol wenno mangdangran iti maysa kadagiti adipenna!—Isa. 63:9; Mar. 9:42.

6. Sigun iti 1 Corinto 1:26-29, ania ti panangmatmat ti lubong kadagiti adalan ni Jesus?

⁶ Iti ania pay a pamay-an a mayarig dagiti adalan ni Jesus kadagiti “nanumo”? Bueno, siasino aya ti ibilang ti lubong nga importante? Dagiti nabaknang, sikat, ken addaan autoridad. Iti sabali a bangir, kasla “nanumo” ken saan a napateg dagiti adalan ni Jesus. (Basaen ti 1 Corinto 1:26-29.) Ngem saan a kasta ti panangmatmat kadakuada ni Jehova.

7. Ania ti kayat ni Jehova a panagriknatayo kadagiti kakabsattayo?

⁷ Ay-ayaten ni Jehova ti amin nga adipenna, adu man a tawenen nga agserserbida kenkuana wenno kabbaroda pay iti kinapudno. Napateg ken Jehova ti amin a kakabsattayo, isu a rumbeng a napategda met kadatayo. Kayattayo nga ‘ayaten ti amin a kakabsattayo,’ saan laeng a ti sumagmamano. (1 Ped. 2:17) Aramidentayo koma ti amin a kabaelantayo tapno maprotektarantayo ida ken maipakitatayo a maseknantayo kadakuada. No naammuantayo nga adda nasaktan wenno nasairtayo, ditay laeng koma basta lipatenen dayta, ket irasontayo nga arsagid la ngamin dayta a tao ken isu ti masapul a manglipat iti dayta. Apay a mabalin a masair ti dadduma? Nalabit gapu iti background wenno pannakapadakkel ti dadduma a kakabsat, nababa ti panagkitkitada iti bagida. Dadduma ti kabbaro pay iti kinapudno; saanda pay a nasursuro no kasano a pakawanen dagiti nagkamalian ti sabsabali. Aniaman ti kasasaad, aramidentayo ti amin tapno mailinteg ti bambanag. Kanayonanna, ti tao a nalaka a masair masapul a bigbigenna a naalas dayta nga ugali isu a masapul nga agbalbaliw. Masapul nga aramidenna dayta tapno maaddaan iti natalna a panunot ken nasayaat ti relasionna kadagiti kakabsat.

8. Ania a kababalin dagiti tattao ti nangimpluensia kadagiti adalan ni Jesus?

⁸ Apay a dinakamat ni Jesus ti maipapan kadagiti “nanumo”? Dinamag kenkuana dagiti adalanna: “Asino ti katan-okan iti Pagarian ti langit?” (Mat. 18:1) Para iti adu a Judio iti daydi a tiempo, nakapatpateg ti ranggo ken posision. Imbaga ti maysa nga eskolar: “Ti kapatgan idi iti biag dagiti tattao ket ti dayaw, reputasion, kinalatak, anamong, ken respeto.”

9. Ania idi ti masapul nga aramiden dagiti adalan ni Jesus?

⁹ Ammo ni Jesus a masapul nga ikagumaan dagiti adalanna a paruten iti pusoda ti panagkokompetensia a nairamut iti kultura dagiti Judio. Imbagana kadakuada: “Ti katan-okan  kadakayo ti agbalin koma a kas iti kaubingan, ken ti mangidadaulo ti agbalin koma kas ti agserserbi.” (Luc. 22:26) Ipakpakitatayo a datayo ti “kaubingan” no ‘ibilangtayo a nangatngato ti sabsabali.’ (Fil. 2:3) No kanayon a kasta ti aramidentayo, ditayto maitibkol ti sabsabali.

10. Ania a balakad ni Pablo ti masapul nga ipapusotayo?

¹⁰ Adda nga adda dagiti rason a nangatngato dagiti kakabsattayo ngem kadatayo. Nalaka laeng a makita dayta no agpokustayo kadagiti positibo a kualidadda. Masapul nga ipapusotayo ti balakad ni apostol Pablo kadagiti taga-Corinto: “Asino ti namagbalin kenka a naiduma iti sabali? Kinapudnona, ania ti adda kenka a dimo inawat? No inawatmo dayta, apay nga agpannakkelka a kasla dimo inawat?” (1 Cor. 4:7) Kanayon koma nga agannadtayo tapno saantayo nga idaydayaw ti bagitayo wenno panunotentayo a nangatngatotayo ngem iti sabsabali. No nalaing nga agpalawag ti maysa a brother wenno nalaing a mangirugi iti panangyadal iti Biblia ti maysa a sister, masapul a kanayon nga ipaayda ken Jehova ti dayaw.

11. Ania ti punto ti ilustrasion ni Jesus maipapan iti maysa nga ari ken ti adipenna?

¹¹ Kalpasan a pinakdaaran ni Jesus dagiti pasurotna a saanda nga itibkol ti sabsabali, dinakamatna ti ilustrasion maipapan iti maysa nga ari ken ti adipenna. Saanen a pinabayadan ti ari ti nagdakkel nga utang dayta nga adipen a dina pulos mabayadan. Idi agangay, pinilit dayta nga adipen ti padana nga adipen a mangbayad iti adayo a basbassit nga utangna. Isu nga impaibalud ti ari dayta nga awanan asi nga adipen. Ti leksion? Imbaga ni Jesus: “Kastanto met ti aramiden kadakayo ni Amak nga adda idiay langit no saanyo a pakawanen a naimpusuan ti kabsatyo.”—Mat. 18:21-35.

12. No ditay mamakawan, kasano a saksaktantayo ti rikna ti sabsabali?

¹² Saan laeng a ti adipen ti naapektaran iti inaramidna no di pay ket ti sabsabali. Umuna, awanan asi a dinangranna ti padana nga adipen ta “impaibaludna agingga a makabayad iti utangna.” Maikadua, nasaktanna ti rikna ti dadduma nga adipen a nakakita iti inaramidna. “Naladingitan unay dagiti padana nga adipen idi nakitada ti napasamak.” Umasping iti dayta, maapektaran met ti sabsabali gapu iti ar-aramidtayo. No adda nagkamali kadatayo ket saantayo a pakawanen, ania ti mapasamak? Umuna, saksaktantayo dayta a tao ta ipapaidamtayo ti pammakawan, atension, ken panagayattayo. Maikadua, saan a maragsakan dagiti kakabsat iti kongregasion no makitada a ditay makatunosan dayta a tao.

13. Ania ti masursurom iti kapadasan ti maysa a payunir?

¹³ No pakawanentayo dagiti kakabsat, pagsayaatantayo dayta ken ti sabsabali. Dayta ti kapadasan ti maysa a payunir nga awagantayo iti Crystal. Adda kakongregasionna a nangpasakit kenkuana. Imbaga ni Crystal: “No dadduma, nasakit ti panagsasaona a kasla kutsilio a mangsugat kaniak. Iti ministerio, diak pay ketdin kayat a makaluganan iti car group-mi. Mapukpukawko idin ti regta ken rag-ok.” Narikna ni Crystal a nainkalintegan laeng nga agsakit ti nakemna. Ngem saan a nagsakit ti nakemna wenno saanna nga inay-ay ti bagina. Sipapakumbaba nga inyaplikarna ti balakad ti Biblia iti artikulo a “Naimpusuan a Mamakawankayo” iti Pagwanawanan nga Oktubre 15, 1999. Pinakawanna dayta a kabsat. Kinuna ni Crystal: “Mabigbigko itan nga ikagkagumaantay amin nga isuot ti baro a personalidad ken situtulok ken inaldaw a pakpakawanennatayo  ni Jehova. Kasla naikkat ti nakadagdagsen nga awit iti abagak. Nagsubli manen ti rag-ok.”

14. Sigun iti Mateo 18:21, 22, ania ti posible a problema idi ni apostol Pedro ken ania ti masursurom iti sungbat ni Jesus?

¹⁴ Ammotayo a masapul a mamakawantayo; dayta ti umiso nga aramidentayo. Ngem mabalin a marigatantayo latta a mamakawan. Mabalin nga adda idi dagiti gundaway a kasta ti narikna ni apostol Pedro. (Basaen ti Mateo 18:21, 22.) Ania ti makatulong? Umuna, utobem a mamin-adu a pakpakawanennaka ni Jehova. (Mat. 18:32, 33) Saantayo a maikari iti pammakawanna, ngem naimpusuan a pakpakawanennatayo. (Sal. 103:8-10) “Obligasiontayo met ti agiinnayat,” isu a saan nga opsional ti panangpakawan. Masapul ngarud a pakawanentayo dagiti kakabsattayo. (1 Juan 4:11) Maikadua, utobem ti mapasamak no mangpakawantayo. Mabalin a matulongantayo ti tao a nangpasakit kadatayo. Mabalin met a makatulongtayo iti panagkaykaysa ti kongregasion, maprotektaran ti relasiontayo ken Jehova, ken maikkat ti nadagsen a riknatayo. (2 Cor. 2:7; Col. 3:14) Kamaudiananna, agkararagka iti Daydiay mangkidkiddaw a mangpakawanka. Dimo ipalubos a dadaelen ni Satanas ti natalna a relasionmo kadagiti kapammatiam. (Efe. 4:26, 27) Kasapulantayo ti tulong ni Jehova tapno dinatay masiluan ni Satanas.

15. Maitunos iti Colosas 3:13, ania ti aramidentayo no masaktantayo gapu iti inaramid ti maysa a kabsat?

¹⁵ Ngem kasanon no adda inaramid ti kapammatiam a pakariribukam unay? Ania ti masapul nga aramidem? Ikagumaam ti makikappia kenkuana. Sipapasnek nga agpatulongka ken Jehova. Kiddawem a bendisionanna daydiay nangpasakit kenka ken tulongannaka a makakita kadagiti nasayaat a kualidad dayta a tao—dagiti kualidad a  magusgustuan kenkuana ni Jehova. (Luc. 6:28) No saanmo a mapalabas ti inaramid dayta a kabsat, panunotem no kasano ti rumbeng a pannakisaritam kenkuana. Nasayaat no kanayon a panunotem a dina inggagara a saktannaka. (Mat. 5:23, 24; 1 Cor. 13:7) No kasaritam, panunotem a nasayaat dagiti intensionna. Kasanon no dina kayat ti makikappia? ‘Itultuloymo nga anusan.’ Saanka a sumuksuko. (Basaen ti Colosas 3:13.) Kapatgan iti amin, dika agimulmula iti sakit ti nakem, ta makadadael dayta iti relasionmo ken Jehova. Dimo ipalubos nga adda aniaman a pakaitibkolam. No aramidem dayta, pampaneknekam a dakdakkel ti panagayatmo ken Jehova ngem iti aniaman a banag.—Sal. 119:165.

16. Ania ti responsabilidad ti tunggal maysa kadatayo?

¹⁶ Ipatpategtayo ti pribilehiotayo a sangsangkamaysa nga agserbi ken Jehova kas “maymaysa nga arban” nga ay-aywanan ti “maymaysa a pastor”! (Juan 10:16) Kuna ti libro nga Organisado a Mangaramid iti Pagayatan ni Jehova, panid 165: “Yantangay mabembenepisiaranka iti dayta a panagkaykaysa, addaanka iti responsabilidad a tumulong a mangtaginayon iti dayta.” Masapul ngarud a “sanayentayo ti bagitayo a mangmatmat kadagiti kakabsattayo a kas iti panangmatmat ni Jehova kadakuada.” Para ken Jehova, napategtayo amin nupay “nanumo[tayo].” Kasta kadi ti panangmatmatmo kadagiti kakabsat? Makitkita ken tagtagipatgen ni Jehova ti amin a panangtulong ken panangipakitam a maseknanka kadakuada.—Mat. 10:42.

17. Ania ti determinasiontayo?

¹⁷ Ay-ayatentayo dagiti kapammatiantayo. Isu a “determinadotayo a saan a mangikabil iti pakaitibkolan wenno bangen iti sango ti maysa a kabsat.” (Roma 14:13) Ibilangtayo a nangatngato dagiti kakabsat, ken kayattayo a naimpusuan a pakawanen ida. Sapay koma ta ditay ipalubos nga itibkoldatayo ti sabsabali. Imbes ketdi, “surotentayo koma . . . dagiti bambanag a mamataud iti talna ken ti bambanag a makapabileg iti maysa ken maysa.”—Roma 14:19.