استفادهٔ روزانه از سخن نیک

استفادهٔ روزانه از سخن نیک

درس ۱۱

استفادهٔ روزانه از سخن نیک

۱.‏ چه چیزی باعث خواهد شد که سخن ما برای یَهُوَه لذتبخش باشد؟‏

۱ ‏«سخنان زبانم .‏ .‏ .‏ منظور نظر تو باشد،‏ ای خداوند‏.‏» (‏ مز.‏ ۱۹:‏۱۴‏)‏ برای این منظور،‏ باید از چیزهای نیک و مناسب سخن بگوییم و طرز سخن گفتن ما شایستهٔ یک خادم خدا باشد.‏ می‌خواهیم سخن ما ثابت کند که علاوه بر آن اوقاتی که در سالن ملکوت یا در خدمت موعظه هستیم هر روز خادمان وفادار خدا می‌باشیم.‏ در این صورت طرز سخنی که در منزلمان،‏ در محل کار،‏ و یا در مدرسه استفاده می‌کنیم،‏ انعکاس خوبی بر خدمتمان خواهد داشت.‏—‏۲ قرنت‍.‏ ۶:‏۳‏.‏

۲،‏ ۳.‏ چرا طرز سخن گفتن و انتخاب کلمات مهم است؟‏

۲ نحوهٔ سخن گفتن اهمیت بسزایی دارد.‏ آن شامل حالات چهره و لحن صدایمان است.‏ ما به عنوان شاهدان یَهُوَه،‏ سعادتمند هستیم.‏ پس،‏ این سعادتمندی باید در صورتمان مشهود باشد.‏ حالتی دوستانه و لبخندی گرم مردم را جلب می‌کند.‏ گرچه حقایق کتاب مقدس که ما در مورد آن صحبت می‌کنیم جدّی هستند،‏ ولی دلگرم‌کننده نیز می‌باشند.‏ بنابراین با شوق و ذوق صحبت کن!‏ حالتی «خشک و بی‌روح» با پیام امیدبخش ما سازگار نیست.‏

۳ در حالی که خود را با سخن نیک آشنا می‌کنی،‏ خواهی فهمید که کلمات و اصطلاحات دارای «خصوصیتهای منحصربفرد» می‌باشند،‏ آنها ممکن است تلخ یا شیرین،‏ ملایم یا خشن،‏ دوستانه یا خصمانه،‏ بناکننده و یا دلسردکننده باشند.‏ بنابراین،‏ بسیار مهم است که کلمه یا اصطلاح صحیح را انتخاب کنی.‏ بخصوص زمانی که کلمات حقیقت یا بشارت ملکوت مورد نظر باشند.‏

۴.‏ چگونه می‌توانیم گنجینهٔ لغات خود را گسترش دهیم؟‏

۴ گسترش گنجینهٔ لغات.‏ با نگاهی مختصر به یک فرهنگ لغات،‏ خواهیم دید که برای ستایش نمودن یَهُوَه کمبود کلمات وجود ندارد.‏ امّا سؤال این است که تا چه حدّی از این فرهنگ موجود لغات استفاده می‌کنیم؟‏ هنگام مطالعه،‏ چنانچه با کلمه‌ای روبرو می‌شوی که معنی آن را بدرستی نمی‌دانی آیا به فرهنگ لغات مراجعه می‌کنی؟‏ و اگر فرصت آن نیست،‏ آیا آن کلمه را علامتگذاری می‌کنی تا بعداً معنی آن را درآوری؟‏ این کار به تو کمک می‌کند تا گنجینهٔ لغات خود را گسترش دهی.‏ در عین حال،‏ خواهی دید که بسیاری از کلمات را می‌شناسی،‏ امّا از آنها در صحبت روزمرهٔ خود استفاده نمی‌کنی.‏ سعی کن در مواقع مناسب آنها را به کار ببری.‏ مطمئناً به نفع تو است که به عنوان یک خادم یا شاگرد مسیحی در بهبود توانایی سخن گفتن خود بکوشی.‏

۵،‏ ۶.‏ در استعمال صحیح کلمات،‏ چه چیزی می‌تواند ما را یاری دهد؟‏

۵ یاد بگیر از کلمات صحیح استفاده کنی.‏ مثلاً،‏ ممکن است دو کلمه معنای مشابه داشته باشند ولی تحت شرایط مختلف معنای متفاوت بدهند.‏ اگر به این موضوع توجه داشته باشی هرگز شنوندگان خود را نخواهی رنجانید و وضوح سخنان خود را بهبود خواهی بخشید.‏ استفاده از یک فرهنگ خوب لغات مفید است.‏ بعضی از فرهنگهای لغات در مقابل هر کلمه،‏ کلمات مترادف (‏ کلمات دارای یک معنی یا مفهوم)‏ و متضاد (‏ کلمات دارای معنی یا مفهوم مخالف)‏ آن را می‌نویسند.‏ به این ترتیب نه تنها می‌توانی اصطلاحات مختلفی را برای کلمهٔ مورد نظر پیدا کنی،‏ بلکه جوانب مختلف معنای آن را در نظر بگیری.‏ این کار موقعی برای تو مفید است که می‌خواهی برای شرایط بخصوصی کلمهٔ صحیحی را انتخاب بکنی.‏ با استفاده از کلمهٔ صحیح،‏ فوراً به اصل موضوع اشاره خواهی کرد،‏ بدون اینکه کلمات اضافی به کار ببری.‏ درازگویی معمولاً باعث می‌شود افکار در زیر کلمات گم شوند.‏ پس سعی کن افکار خود را با چند کلمه بیان کنی.‏ هنگامی که در این کار پیشرفت نمودی،‏ می‌توانی با کلمات وصفی به طرز بیان خود رنگ و مفهوم بدهی.‏

۶ وقتی که گنجینهٔ لغات خود را گسترش می‌دهی،‏ تنها در مورد کلمات جدید فکر نکن،‏ بلکه کلماتی را در نظر بگیر که معنای بخصوصی دارند:‏ مثلاً افعالی که بیانگر نیرو و قدرت هستند؛‏ صفاتی که رنگها را توصیف می‌کنند؛‏ عبارات انتقالی برای پرهیز از یکنواختی؛‏ عباراتی که گویای گرمی و مهربانی هستند.‏ در نشریات انجمن با انواع مختلفی از کلمات و عبارات آشنا می‌شوی و می‌توانی از میان آنها انتخاب کنی.‏

۷،‏ ۸.‏ دربارهٔ گنجینهٔ لغات وسعت داده شده،‏ از چه خطراتی باید آگاه باشیم؟‏

۷ مقصود از گسترش گنجینهٔ لغات فخرفروشی نیست.‏ هدف ما انتقال اطلاعات به شنوندگان است،‏ و نه تحت تأثیر قرار دادن آنها.‏ نقطه‌نظر ما باید مطابق با نقطه‌نظر پولس رسول باشد:‏ «لکن در کلیسا [جماعت] بیشتر می‌پسندم که پنج کلمه به عقل خود گویم تا دیگران را نیز تعلیم دهم از آنکه هزاران کلمه به زبان [دیگر] بگویم.‏» (‏ ۱ قرنت‍.‏ ۱۴:‏۹‏،‏ ۱۹‏)‏ اگر سخن کسی بسختی درک شود،‏ مثل این است که او به زبانی خارجی تکلّم کند.‏ به همین ترتیب،‏ عاقلانه نیست،‏ بی‌جهت با کسانی که ارزش اصطلاحات و قواعد فنی را نمی‌دانند،‏ با استفاده از این نوع اصطلاحات و قواعد سخن بگوییم.‏ حتی در مکالمهٔ روزمره نباید بخواهیم شنوندگان خود را با کلمات پیچیده و طول و دراز تحت تأثیر قرار دهیم.‏ مهم این است که شنوندگان مقصود ما را بفهمند.‏ امثال ۱۵:‏۲ را به خاطر داشته باش که می‌گوید:‏ «زبان حکیمان علم را زینت می‌بخشد.‏» با انتخاب کلمات صحیح و زودهضم،‏ سخن ما می‌تواند نیروبخش و برانگیزاننده باشد،‏ و نَه کسل‌کننده و بی‌اهمیت.‏—‏کولس‍.‏ ۴:‏۶‏.‏

۸ مهم است که بیاموزی چگونه کلمات را صحیح بیان کنی.‏ سعی کن تلفظ تو صحیح باشد.‏ برای این کار می‌توانی به فرهنگ لغات مراجعه کنی و ببینی تلفظ دیگران چگونه است.‏ بدین ترتیب از بی‌توجهی در تلفظ کلمات برحذر خواهی بود.‏ خطرات دیگری که باید از آنها برحذر بود،‏ این است که هنگام تلفظ،‏ کلمات را به صورت جویده جویده ادا کنیم و سیلاب آخر کلمه را حذف کنیم.‏ هرگز از میان دندانهایت صحبت نکن.‏ طرز بیان تو خوب باشد.‏ برای تلفظ واضح کلمات،‏ دهان خود را باز کن.‏

۹-‏۱۲.‏ از چه نوع سخنی باید بپرهیزیم و چرا؟‏

۹ از چه نوع سخنی باید پرهیز نمود.‏ کتاب مقدس به ما نشان می‌دهد که در صحبتهای روزمره از چه نوع سخنانی باید بپرهیزیم.‏ مثلاً پولس رسول ما را نصیحت می‌کند که از چیزهای ناشایسته از قبیل «بیهوده‌گویی» بپرهیزیم.‏ (‏ افس‍.‏ ۵:‏۳،‏ ۴‏)‏ باید از عبارات و کلماتی بپرهیزیم که زشت و زننده هستند.‏ پولس همچنین می‌نویسد:‏ «هیچ سخن بد از دهان شما بیرون نیاید،‏ بلکه آنچه بحسب حاجت و برای بنا نیکو باشد تا شنوندگان را فیض رساند.‏» (‏ افس‍.‏ ۴:‏۲۹‏)‏ بنابراین مسیحیان باید از نفرین کردن و حرفهای رکیک دوری کنند.‏ به نظر بعضی اشخاص شاید چنین کلماتی به سخنان ایشان تأکید بخشد.‏ ولی نباید فراموش کرد که بسیارند کلمات خوبی که در ابراز مقصود مؤثرند.‏ به همین دلیل،‏ وقتی با چنین اشخاصی صحبت می‌کنیم هیچ احتیاجی نیست که از سخنان رکیک آنها تقلید نماییم.‏ زبان ساده ممکن است مفید واقع گردد،‏ ولی باید پاک و صحیح باشد.‏

۱۰ در ضمن باید از عبارات و نحوهٔ بیانی که با دستورزبان مغایرت دارند دوری کرد.‏ این نوع سخن اغلب توسط هنرمندان دنیوی به کار برده می‌شود،‏ و یا در آهنگهای جدید معروف و مشهور شده است.‏ مردم نیز معمولاً تمایل دارند از آنها تقلید کنند.‏ امّا،‏ برای مسیحیان خوب نیست که از چنین الگویی پیروی نمایند زیرا در این صورت همراه با دنیا و طرز زندگی آن شناخته خواهند شد.‏ فروشندگان مواد مخدر و کسانی که سراسر زندگی آنها مملو از بزهکاری و کارهای غیراخلاقی است اغلب واژگان مخصوص خود را دارند،‏ و از کلمات طوری استفاده می‌کنند که یک شنوندهٔ عادی نمی‌تواند به آسانی آن را درک نماید.‏ امّا معیار سخن و زبان ما نباید تحت تأثیر چنین واژگان دنیوی قرار بگیرد.‏—‏روم‍.‏ ۱۲:‏۲‏.‏

۱۱ مسیحیان باید در سخنانشان از بی‌احترامی کردن بپرهیزند.‏ بعضی مردم از کلمه‌های «خدا» و «خداوند» یا «عیسی» و «مسیح» برای قسم خوردن و تأکید بر روی سخنانشان،‏ و یا برای نفرین کردن دیگران استفاده می‌کنند.‏ به کار بردن اصطلاحاتی که از کلمه‌هایی همچون «خدا» و یا «الله» مشتق می‌شوند،‏ که به منظور دیگری غیر از مفهوم واقعی آنها مورد استفاده قرار می‌گیرند و در میان مردم عمومیّت دارند،‏ صحیح نیست.‏—‏خروج ۲۰:‏۷؛‏ متی ۵:‏۳۴-‏۳۷‏.‏

۱۲ گفتار و کردار مردم ممکن است ما را ناراحت کند.‏ حتی در چنین حالتی نیز برای یک مسیحی شایسته نیست که با عصبانیت و لحنی توهین‌آمیز صحبت کند.‏ پولس رسول می‌گوید:‏ «لیکن الحال شما همه را ترک کنید،‏ یعنی خشم و غیظ و بدخویی و بدگویی و فحش را از زبان خود.‏» (‏ کولس‍.‏ ۳:‏۸‏)‏ حتی اگر لحن دیگران تو را عصبانی کند،‏ طریق حکمت این است که روحیهٔ خود را کنترل کنی.‏—‏امثال ۱۴:‏۲۹؛‏ یعقوب ۳:‏۱۱‏.‏

۱۳-‏۱۶.‏ چه چیزی ما را در بهبود بخشیدن به دستورزبان و عادتهای سخنمان کمک می‌کند؟‏

۱۳ دستورزبان صحیح.‏ بعضی افراد ممکن است تشخیص دهند که دستورزبانشان خوب نیست.‏ شاید در جایی بزرگ شده‌اند که در دوران جوانی هیچگونه فرصتی برای تحصیلات خوب برایشان فراهم نبوده است.‏ این گونه افراد نباید دلسرد شوند؛‏ بلکه باید بکوشند تا برای بشارت از لحاظ دستورزبان پیشرفت کنند.‏ برای این هدف گامهای مفید و مؤثری وجود دارند که باید برداشته شوند.‏ مثلاً قرائت خانوادگی فرصتی برای این گونه پیشرفت فراهم می‌آورد.‏ بخش بزرگی را از آنچه دربارهٔ دستورزبان می‌دانیم از طریق گوش دادن به دیگران می‌آموزیم.‏ بنابراین هنگامی که برادرانی صحبت می‌کنند که بالغ و تحصیل‌کرده هستند بدقت گوش فرا دهیم.‏ یا وقتی که کتاب مقدس و یا نشریات انجمن را می‌خوانیم به جمله‌بندی و نوع کلماتی که در شرایط مختلف به کار برده شده‌اند توجه داشته باشیم.‏ سپس،‏ سخن خود را با این نمونه‌های خوب هماهنگ سازیم.‏

۱۴ جوانان تا زمانی که به مدرسه می‌روند باید کوشش کنند تلفظ و دستورزبان صحیحی را بیاموزند.‏ تا وقتی که در مورد یک قاعدهٔ دستوری مطمئن نشده‌ای،‏ از معلم خود اطلاعات بیشتری بخواه.‏ برای جدّ و جهد در این کار دلیل خوبی داری،‏ زیرا مایل هستی خدمتگزاری مؤثر برای بشارت باشی.‏

۱۵ بکوش که هر روز از سخن نیک استفاده کنی.‏ از کسی که در طرز مکالمات روزمرهٔ خود بی‌دقت است،‏ نمی‌توان انتظار داشت که در مواقع لازم بخوبی سخن گوید.‏ شرط واجب تمرین است.‏ اگر در مواقع معمولی زندگی از سخنی که دارای کیفیّت خوب است استفاده کنی،‏ در آن صورت زمانی که روی سکو هستی و یا هنگامی که دربارهٔ حقیقت خدا به دیگران شهادت می‌دهی،‏ سخن گفتن برای تو ساده و طبیعی خواهد بود.‏

۱۶ به کار بردن سخن نیک در زندگی روزمره،‏ ما را کمک می‌کند تا افکار و دلهای خود را مملو از کلمات دلپذیر کنیم،‏ کلماتی که بیانگر قدردانی ما از مقاصد عالی یَهُوَه که از طریق ملکوت او به انجام خواهند رسید،‏ می‌باشند.‏ در این صورت است که می‌توانیم حقیقت کلام عیسی را در لوقا ۶:‏۴۵ درک کنیم:‏ «آدم نیکو از خزینهٔ خوب دل خود چیز نیکو برمی‌آورد.‏»‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏