1. Isaysay ang ginahimo sa propeta nga mga tigbantay ug ang sunod nga mga hitabo.

 ANG tigbantay nagbarog ibabaw sa paril sa Jerusalem, nga naglandong sa iyang mga mata samtang nagsalop ang adlaw. Duna siyay ginatan-aw sa layo. Sa kalit lang, iyang gipataas ang iyang budyong ug miginhawag lawom, ug siya nagpalanog ug pasidaan​—nagsingabot ang kasundalohan sa Babilonya! Apan ulahi na kaayo alang sa way pagtagad nga mga molupyo sa siyudad nga molihok base sa pasidaan sa tigbantay. Sulod sa mga dekada, ang mga tigbantay, o mga propeta, nga gitudlo ni Jehova nagpasidaan na kanila nga moabot kining adlawa; apan ang mga tawo wala maminaw. Karon ang siyudad gilibotan na sa kasundalohan sa Babilonya. Human sa daghang bulan nga paglikos, nabangagan sa mga sundalo ang paril sa siyudad ug nakasulod niini, ug gilumpag nila ang templo ug gipamatay o gipamihag ang mga molupyo sa Jerusalem nga walay pagtuo ug nagsimbag idolo.

2, 3. (a) Unsang kahimtang ang giatubang sa mga molupyo sa yuta karon? (b) Unsang mga pangutana ang atong hisgotan?

² Karon, ang langitnong kasundalohan ni Jehova nagaasdang na aron makig-away sa walay pagtuo nga mga molupyo sa yuta. (Pin. 17:12-14) Ang maong panag-away mao unya ang kataposan sa kinadak-ang kasakitan sa kasaysayan sa tawo. (Mat. 24:21) Apan dili pa  ulahi ang tanan alang sa daghan nga mosanong sa pasidaan nga gipalanog niadtong gitudlo ni Jehova ingong tigbantay.

³ Nganong nagtudlo si Jehova ug mga tigbantay? Unsang mensahe ang gimantala sa tigbantay? Kinsay nag-alagad ingong mga tigbantay, ug unsay atong papel? Atong hisgotan ang mga tubag niini.

4. Nganong si Jehova nagtudlog mga tigbantay? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa kapitulo.)

⁴ Basaha ang Ezequiel 33:7. Ang literal nga mga tigbantay sagad magbarog ibabaw sa paril sa siyudad aron maseguro nga luwas ang mga molupyo niini. Ebidensiya ni nga gimahal sa magmamando sa siyudad ang iyang mga sakop. Bisag ang tingog sa budyong sa tigbantay makapakurat sa natulog nga mga residente, ang maong kabanha makaluwas sa kinabuhi niadtong mosunod niini. Sa samang paagi, si Jehova nagtudlog mga tigbantay, dili tungod kay gusto niyang hadlokon ang mga Israelinhon sa mga mensahe sa kalaglagan, kondili gimahal niya ang iyang katawhan ug gusto niyang maluwas sila.

5, 6. Unsa ang usa ka paagi nga makita ang hustisya ni Jehova?

⁵ Dihang gitudlo ni Jehova si Ezequiel ingong tigbantay, siya nagpadayag ug mga bahin sa iyang personalidad nga makapadasig kanato. Tagda ang duha sa maong mga hiyas.

⁶ Hustisya: Ang hustisya ni Jehova makita sa iyang dili mapihigong pagtratar kanato ingong indibiduwal. Pananglitan, bisag ang mensahe ni Ezequiel nadungog ug gisalikway sa mga tawo, wala isipa ni Jehova nga rebelyoso ang tanang Israelinhon; hinuon, gusto niyang makita kon unsay sanong sa matag usa. Balikbalik siyang naghisgot bahin sa “daotan” ug sa “matarong.” Sa orihinal nga pinulongan sa Bibliya, kini nga mga termino maoy singular, nga nagpakitang giisip ni Jehova ang mga tawo ingong indibiduwal. Busa si Jehova mohukom base sa kon unsay sanong sa matag indibiduwal sa maong mensahe.​—Ezeq. 33:8, 18-20.

7. Unsay basehanan ni Jehova sa paghukom sa mga tawo?

⁷ Makita sab ang hustisya ni Jehova sa paagi sa iyang paghukom sa mga tawo. Ang mga indibiduwal manubag, dili sa ilang gibuhat kaniadto, kondili sa ilang sanong sa pasidaan karon. Si Jehova miingon kang Ezequiel: “Dihang moingon ko sa daotan: ‘Ikaw mamatay gayod,’ ug siya motalikod sa iyang sala ug mobuhat sa kon unsay matarong ug subay sa hustisya, . . . siya magpabilin gayong buhi.” Unya si Jehova midugang niining makapainteres nga mga pulong: “Dili na siya papanubagon sa bisan unsang sala nga iyang gihimo.” (Ezeq. 33:14-16) Sa laing bahin, kadtong misubay sa matarong nga dalan dili makadahom nga ang ilang pagkamatinumanon kaniadto magpahigawas kanila sa silot sa ilang pagrebelde karon. Si Jehova miingon nga kon ang usa ka tawo “mosalig sa iyang kaugalingong pagkamatarong ug mobuhat ug daotan, walay usa sa iyang matarong nga mga buhat ang hinumdoman, apan mamatay siya tungod sa iyang gibuhat nga daotan.”​—Ezeq. 33:13.

8. Kon bahin sa hustisya ni Jehova, unsay gitudlo kanato sa mga pasidaan sa propeta?

 ⁸ Dugang pa, ang hustisya ni Jehova makita sa iyang paghatag ug igong panahon sa pagpasidaan una siya molihok. Gisugdan ni Ezequiel ang iyang buluhaton mga unom ka tuig sa wala pa laglaga sa kasundalohan sa Babilonya ang Jerusalem. Apan dili si Ezequiel ang unang nagpasidaan sa katawhan sa Diyos nga sila papanubagon. Kapin sa usa ka siglo sa wala pa laglaga ang Jerusalem, gipadala ni Jehova ang mga propeta nga si Oseas, Isaias, Miqueas, Oded, ug Jeremias ingong tigbantay. Pinaagi kang Jeremias, gipahinumdoman ni Jehova ang mga Israelinhon: “Nagtudlo kog mga tigbantay kinsa miingon, ‘Pamatia ninyo ang tingog sa budyong!’” (Jer. 6:17) Si Jehova o ang maong mga tigbantay dili gyod mabasol sa kinabuhi nga nawala dihang gipahamtang sa mga Babilonyanhon ang paghukom ni Jehova.

9. Sa unsang paagi si Jehova nagpakitag maunongong gugma?

⁹ Gugma: Gipakita ni Jehova ang maunongong gugma dihang gipadala niya ang iyang mga tigbantay aron pasidan-an dili lang ang mga matarong kondili apil sab ang mga daotan​—ang mismong mga tawo nga nakapasakit sa iyang dughan ug nagdaot sa iyang reputasyon. Hunahunaa ra​—ang mga Israelinhon nailhan ingong katawhan ni Jehova, pero balikbalik silang mitalikod kaniya ug misimbag bakak nga mga diyos! Gipadayag ni Jehova kon unsa ka sakit ang iyang gibati sa maong pagluib pinaagi sa pagtandi sa nasod sa Israel ngadto sa mananapaw nga asawa. (Ezeq. 16:32) Bisan pa niana, wala dayon mosurender si Jehova. Dili niya gustong manimalos; ang iyang gusto mao nga mabalik ang relasyon. Imbes hukman dayon, iya una silang gihatagag kahigayonan nga magbag-o. Ngano? Iyang giingnan  si Ezequiel: “Dili ko malipay sa kamatayon sa daotan, hinuon malipay ko dihang ang daotan mag-usab sa iyang dalan ug magpabiling buhi.” (Ezeq. 33:11) Mao nay gibati ni Jehova kaniadto, ug mao gihapon nay iyang gibati karon.​—Mal. 3:6.

10, 11. Unsang mga leksiyon ang atong makat-onan sa pagpakiglabot ni Jehova sa iyang katawhan?

¹⁰ Unsay atong makat-onan sa makataronganon ug mahigugmaong paagi ni Jehova sa pagpakiglabot sa mga Israelinhon? Usa sa mga leksiyon mao nga kinahanglan natong isipon ang atong mga ginasangyawan, dili ingong grupo, kondili ingong indibiduwal. Sayop gyod kon ang usa ka tawo atong hukman daan nga dili takos makadungog sa mensahe tungod sa iyang kanhing binuhatan o sa iyang kultura, rasa, tribo, kahimtang sa kinabuhi, o pinulongan! Si apostol Pedro gitudloan ni Jehova ug leksiyon nga mapadapat gihapon karon: “Ang Diyos dili mapihigon, apan sa matag nasod ang tawo nga may kahadlok kaniya ug mobuhat kon unsay matarong dalawaton kaniya.”​—Buh. 10:34, 35.

¹¹ Ang laing importanteng leksiyon mao nga kinahanglang bantayan nato pag-ayo ang atong kaugalingon; ang atong kanhing matarong nga mga buhat dili magpahigawas nato kon mohimo tag daotang mga buhat karon. Hinumdoman nato nga duna tay tendensiya nga makasala, parehas sa mga tawo nga atong ginasangyawan. Ang tambag ni apostol Pablo sa kongregasyon sa Corinto mapadapat sab kanato: “Siya nga naghunahuna nga siya nagbarog magbantay nga dili siya mapukan. Walay tentasyon nga miabot kaninyo gawas nianang sagad sa mga tawo.” (1 Cor. 10:12, 13) Dili gyod nato gustong  ‘mosalig sa atong kaugalingong pagkamatarong,’ nga maghunahuna nga dili ra ta manubag kon mohimo tag daotan tungod sa atong maayong mga buhat. (Ezeq. 33:13) Bisan unsa na ta ka dugay sa pag-alagad kang Jehova, importante nga magpabilin tang mapainubsanon ug masinugtanon.

12. Kon nakahimo tag seryosong mga sala kaniadto, unsay angay natong hinumdoman?

¹² Pero komosta kon nakahimo tag seryosong mga sala kaniadto ug nagbasol na karon? Sa mensahe ni Ezequiel, atong nahibaloan nga silotan ni Jehova ang mga nakasala nga dili mahinulsolon. Pero nahibaloan sab nato nga si Jehova sa panguna maoy Diyos sa gugma, dili sa pagpanimalos. (1 Juan 4:8) Kon pamatud-an nato sa atong mga buhat nga mahinulsolon ta, dili gyod ta angayng mobati nga dili ta kaluy-an ni Jehova. (Sant. 5:14, 15) Si Jehova kinabubut-ong nagpasaylo sa mga Israelinhon nga simbolikong nanapaw, ug andam pod siyang mopasaylo nato.​—Sal. 86:5.

13, 14. (a) Unsang mensahe ang gipahayag sa mga tigbantay? (b) Unsang mensahe ang gipahayag ni Isaias?

¹³ Basaha ang Ezequiel 33:2, 3. Unsang mensahe ang gipahayag sa mga tigbantay ni Jehova? Importanteng bahin sa ilang buluhaton ang pagpahayag ug mga pasidaan. Pero mosulti sab silag maayong balita. Niay pipila ka pananglitan.

¹⁴ Si Isaias, nga nag-alagad gikan sa mga 778 hangtod sa 732 B.C.E., nagpasidaan nga sakopon sa mga Babilonyanhon ang Jerusalem ug bihagon ang mga molupyo niini. (Isa. 39:5-7) Pero gigiyahan sab siya sa pagsulat: “Pamati! Ang imong mga tigbantay magpatugbaw sa ilang tingog. Sila dungang maninggit sa kalipay, kay tin-aw nila kining makita dihang tigomon pag-usab ni Jehova ang Zion.” (Isa. 52:8) Gipahayag ni Isaias ang kinamaayohang balita​—ang matuod nga pagsimba ipasig-uli!

15. Unsang mensahe ang gipahayag ni Jeremias?

¹⁵ Si Jeremias, nga nag-alagad gikan sa 647 hangtod sa 580 B.C.E., sayop nga gitawag sa daghan ingong “tigpahayag ug katalagman.” Walay duhaduha, grabe kaayo ang kadasig ni Jeremias sa pagpasidaan sa daotang mga Israelinhon bahin sa mga katalagman nga ipadangat ni Jehova kanila. * Pero nagpahayag sab siyag maayong balita, nga nagtagna sa pagbalik sa katawhan sa Diyos sa ilang yuta ug sa pagpasig-uli sa putling pagsimba didto.​—Jer. 29:10-14; 33:10, 11.

16. Sa unsang paagi ang mga binihag sa Babilonya nakabenepisyo sa mensahe ni Ezequiel?

¹⁶ Si Ezequiel gitudlo ingong tigbantay niadtong 613 B.C.E., ug siya nagpadayon sa iyang asaynment hangtod sa 591 B.C.E. o mas dugay pa. Sa gihisgotan na sa Kapitulo 5 ug 6 niining publikasyona, si Ezequiel madasigong nagpasidaan sa katawhan sa Israel nga moabot kanila ang kalaglagan, busa wala siyay tulubagon sa mawala nga kinabuhi. Pinaagi niana, wala lang siya magpasidaan sa mga destiyero, o binihag, nga silotan ni Jehova ang mga apostata sa Jerusalem apan gitabangan sab niya ang mga binihag sa Babilonya nga magpabiling lig-on ang ilang relasyon kang Jehova ug maandam sa buluhaton sa umaabot. Human sa 70 ka tuig nga pagkadestiyero, dunay nanghibilin  nga itanom ni Jehova sa napasig-uling yuta sa Israel. (Ezeq. 36:7-11) Kadaghanan sa nanghibilin maoy mga anak ug apo niadtong naminaw kang Ezequiel. Sumala sa gipasiugda sa ubang kapitulo sa Seksiyon 3 niining publikasyona, si Ezequiel daghan kaayog gipahayag nga maayong balita, nga nagpamatuod nga ipasig-uli gyod ang putling pagsimba sa Jerusalem.

17. Kanus-a si Jehova nagtudlog mga tigbantay?

¹⁷ Kini bang mga propeta nga nakigsulti sa katawhan sa Diyos una pa ang kalaglagan sa Jerusalem niadtong 607 B.C.E. mao ray gigamit ni Jehova ingong tigbantay? Dili. Sa dili pa mahitabo ang matag importanteng hitabo sa katumanan sa katuyoan ni Jehova, siya magtudlog mga tigbantay aron pasidan-an ang mga daotan ug magpahayag ug maayong balita.

18. Unsang buluhaton ang gihimo ni Juan nga Tigbawtismo?

¹⁸ Sa unang siglo C.E., si Juan nga Tigbawtismo naghimo sa buluhaton sa tigbantay. Gipasidan-an niya kadtong mga sakop sa panimalay ni Israel nga hapit na silang isalikway. (Mat. 3:1, 2, 9-11) Apan dili kay kana ra. Si Jesus miingon nga si Juan ang gitagnang “mensahero” nga nag-andam sa dalan alang sa Mesiyas. (Mal. 3:1; Mat. 11:7-10) Apil niana nga buluhaton ang pagpahayag ug maayong balita​—“ang Kordero sa Diyos,” si Jesus, miabot na ug iyang kuhaon ang “sala sa kalibotan.”​—Juan 1:29, 30.

19, 20. Sa unsang paagi si Jesus ug ang iyang mga tinun-an nagsilbing tigbantay?

¹⁹ Sa tanang tigbantay, si Jesus ang kinalabwan. Sama kang Ezequiel, gipadala siya ni Jehova “sa nasod sa Israel.” (Ezeq. 3:17; Mat. 15:24) Si Jesus nagpasidaan nga ang nasod sa Israel hapit nang isalikway ug ang Jerusalem malaglag. (Mat. 23:37, 38; 24:1, 2; Luc. 21:20-24) Pero ang panguna niyang buluhaton mao ang pagpahayag ug maayong balita.​—Luc. 4:17-21.

²⁰ Sa dinhi si Jesus sa yuta, espesipiko niyang giingnan ang iyang mga tinun-an: “Padayon sa pagbantay.” (Mat. 24:42) Ilang gituman ang iyang sugo ug sila nagsilbing tigbantay, nga nagpasidaan nga gisalikway na ni Jehova ang panimalay ni Israel ug ang yutan-ong siyudad sa Jerusalem. (Roma 9:6-8; Gal. 4:25, 26) Sama sa mga tigbantay nga nag-una kanila, duna sab silay maayong balita nga ipahayag. Apil sa ilang mensahe ang importanteng pahibalo nga ang mga Hentil iapil na sa dinihogan sa espiritu nga Israel sa Diyos ug makapribilehiyo sa pagtabang sa Kristo sa pagpasig-uli sa matuod nga pagsimba sa yuta.​—Buh. 15:14; Gal. 6:15, 16; Pin. 5:9, 10.

21. Unsang ehemplo ang gipakita ni Pablo?

²¹ Si apostol Pablo, nga apil sa unang siglong mga tigbantay, nagpakitag maayong ehemplo. Seryoso niyang gituman ang iyang responsibilidad. Sama kang Ezequiel, nahibalo siya nga mahimo siyang sad-an sa dugo kon dili niya matuman ang iyang asaynment. (Buh. 20:26, 27) Gisundog ni Pablo ang ubang tigbantay kay gawas nga iyang gipasidan-an ang uban, nagpahayag sab siyag maayong balita. (Buh. 15:35; Roma 1:1-4) Gani, ubos sa paggiya sa balaang espiritu,  iyang gikutlo ang tagna nga girekord ni Isaias: “Pagkatahom sa mga tiil sa usa nga nagpaingon sa kabukiran nga nagdalag maayong balita,” ug gipadapat niya kini sa buluhaton nga gihimo sa mga sumusunod sa Kristo sa pagsangyaw bahin sa Gingharian sa Diyos.​—Isa. 52:7, 8; Roma 10:13-15.

22. Unsay nahitabo human mamatay ang mga apostoles?

²² Human mamatay ang mga apostoles, ang gitagnang apostasya mikaylap sa Kristohanong kongregasyon. (Buh. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3-8) Sulod sa taas nga yugto sa pagtubo, ang samag bunglayon nga bakak nga mga Kristohanon mas daghan kay sa maunongon nga samag trigo nga mga sumusunod sa Kristo, ug ang tin-awng mensahe bahin sa Gingharian sa Diyos natabonan sa bakak nga mga pagtulon-an. (Mat. 13:36-43) Pero dihang hapit na ang panahon nga mangilabot si Jehova sa kalihokan sa tawo, gipakita na sab niya ang iyang gugma ug hustisya pinaagi sa pagtudlog mga tigbantay aron mohatag ug tin-awng pasidaan ug mopahayag ug maayong balita. Kinsa ang maong mga tigbantay?

23. Unsay nahimong papel ni C. T. Russell ug sa iyang mga kauban?

²³ Sa mga tuig una pa sa 1914, si Charles Taze Russell ug ang iyang mga kauban nagsilbing “mensahero” nga ‘naghawan ug dalan’ sa wala pa matukod ang Mesiyanikong Gingharian. * (Mal. 3:1) Gihimo sab  niana nga grupo ang buluhaton sa tigbantay, nga naggamit sa magasing Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence ingong tabang sa pagpasidaan bahin sa paghukom sa Diyos ug sa pagpahayag sa maayong balita bahin sa Gingharian sa Diyos.

24. (a) Sa unsang paagi ang matinumanong ulipon nagsilbing tigbantay? (b) Unsay imong nakat-onan sa ehemplo sa mga tigbantay kaniadto? (Tan-awa ang tsart nga “Mga Tigbantay nga Maayog Ehemplo.”)

²⁴ Human matukod ang Gingharian, si Jesus nagtudlog gamayng grupo sa mga lalaki nga mag-alagad ingong matinumanong ulipon. (Mat. 24:45-47) Sukad niadto, ang matinumanong ulipon, nga nailhan karon ingong Nagamandong Lawas, naghimo sa buluhaton sa tigbantay. Kini nga grupo nanguna dili lang sa pagpasidaan bahin sa “adlaw sa panimalos” kondili sa pagpahayag sab sa “tuig sa pagkamaayo ni Jehova.”​—Isa. 61:2; tan-awa sab ang 2 Corinto 6:1, 2.

25, 26. (a) Unsang buluhaton ang angayng himoon sa tanang sumusunod sa Kristo, ug sa unsang paagi kini mahimo? (b) Unsay atong hisgotan sa sunod nga kapitulo?

²⁵ Bisag ang matinumanong ulipon ang nanguna sa buluhatong pagbantay, gisugo ni Jesus ang “tanan” niyang sumusunod nga ‘magpadayon sa pagbantay.’ (Mar. 13:33-37) Gisunod nato ang maong sugo pinaagi sa pagpabiling alerto sa espirituwal, nga maunongong nagsuportar sa tigbantay karon. Atong mapamatud-an nga alerto ta pinaagi sa pagtuman sa atong responsibilidad sa pagsangyaw. (2 Tim. 4:2) Unsay nagpalihok kanato? Usa niana mao ang atong tinguha nga moluwas ug mga kinabuhi. (1 Tim. 4:16) Sa dili madugay, daghan kaayo ang mawad-ag kinabuhi kay wala nila tagda ang pasidaan sa tigbantay karon. (Ezeq. 3:19) Pero ang atong pangunang motibo mao nga gusto kaayo natong ipahayag ang kinamaayohang balita​—ang putling pagsimba napasig-uli na! Karon, sa “tuig sa pagkamaayo ni Jehova,” bukas ang pultahan para sa daghan pa nga makig-uban kanato sa pagsimba sa atong makataronganon ug mahigugmaon nga Diyos, si Jehova. Sa dili madugay, ang tanan sa yuta nga maluwas sa kataposan niining daotang sistema makabenepisyo sa maluluy-ong pagmando sa iyang Anak, si Kristo Jesus. Dili gyod ta magduhaduha sa pagtabang sa tigbantay karon sa pagsulti sa maong maayong balita!​—Mat. 24:14.

²⁶ Bisag wala pa matapos kining daotang sistema, nahimo na ni Jehova sa milagrosong paagi nga magkahiusa ang iyang katawhan. Hisgotan sa sunod nga kapitulo ang tagna bahin sa duha ka estik nga gigamit sa pag-ilustrar kon sa unsang paagi kini nahitabo.