ABANTU abengi nga nshi pano isonde balishiba sana ipepo ilyo abengi beta ati ipepo lya We Shifwe, nelyo Ipepo lya kwa Shikulu. Ili pepo lya kwa Yesu Kristu ilya cilangililo lyalishibikwa sana. Lipepo lyacindama nga nshi, kabili ukubebeta ifintu fitatu ifyo abalilepo ukulandapo kuti kwamwafwa ukusambilila na fimbi pa fyo Baibolo isambilisha.

² Pa kutendeka kwa ili pepo lya cilangililo, Yesu aebele abalekutika ati: “E ico imwe mufwile ukupepa ifi, amuti: ‘Shifwe wa mu muulu, ishina lyenu lishishiwe. Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano isonde nga mu muulu.’” (Mateo 6:9-13) Bushe ifi fitatu ifyalumbulwa mwi pepo fyacindama shani?

³ Twalisambilila kale ifingi pe shina lya kwa Lesa, ilya kuti Yehova. E lyo twalilandako na pa kufwaya kwa kwa Lesa, e kuti, ifyo aacita, ne fyo akacitila abantu ku ntanshi. Lelo, ni mwi Yesu aloseshe ilyo atwebele ukupepa ukuti: “Ubufumu bwenu bwise”? Ubufumu bwa kwa Lesa cinshi? Bushe nga bwaisa bukalenga shani ishina lya kwa Lesa ukuba ilyashila nelyo ilya mushilo? Kabili bushe ukwisa kwa bufumu kwakuma shani ukucitwa kwa kufwaya kwa kwa Lesa?

UBUFUMU BWA KWA LESA CINSHI?

⁴ Ubufumu bwa kwa Lesa buteko Yehova Lesa abikako ubutungululwa ne Mfumu yasalwa na Lesa. Bushe Imfumu ya ubu Bufumu nani? Ni Yesu Kristu. Yesu Imfumu ya buko alicila imfumu sha buntunse shonse kabili etwa ati “Imfumu ya shamfumu kabili shikulu wa bashikulu.” (1 Timote 6:15) Alikwata amaka ya kucita ubusuma ubwingi ukucila kateka onse umuntunse, nangu uyo kateka engaba shani umusuma ukucila bakateka bambi.

⁵ Bushe Ubufumu bwa kwa Lesa bukaba kwi ilyo bukalateka? Natumone, bushe ni kwi Yesu aba? Mwalaibukisha ukutila twasambilile ukuti alifwile pa cimuti, e lyo pa numa abuushiwa. Tapapitile na nshita aile ku muulu. (Imilimo 2:33) Kanshi mu muulu mwine e mwaba Ubufumu bwa kwa Lesa. E co Baibolo yitila ubu bufumu ati ‘Ubufumu bwa mu muulu.’ (2 Timote 4:18) Nangu ca kutila Ubufumu bwa kwa Lesa bwaba mu Muulu, bukateka aba pe sonde.—Ukusokolola 11:15.

⁶ Cinshi calenga Yesu ukuba Imfumu yaibela? Cimo ni co takabale afwa. Pa kulanga ifyo Yesu apusana ne shamfumu sha buntunse, Baibolo ita wena ati “uo eka aba na bumunshifwa, uwaikala mu lubuuto ulushingapalamwako.” (1 Timote 6:16) Ici cilolele mu kuti ifisuma fyonse ifyo Yesu akacita tafyakabale afipwa. Kabili akacita ifingi ifyo tukamwenamo.

⁷ Moneni ubu busesemo bwa mu Baibolo ubulanda pali Yesu, butila: “Pali wene pakekalo mupashi wa kwa Yehova, umupashi wa mano kabili uwa mucetekanya, umupashi wa kutubulula kabili uwa bumpalume, umupashi wa kwishiba kabili uwa katiina ka kuli Yehova. Ukupekwa kwakwe kukaba mu katiina ka kuli Yehova; te ku kumona kwa menso yakwe akapingwila, kabili te ku kuumfwa kwa matwi yakwe akakalulwila, lelo akapingwilo mulanda mu bulungami, no kukalulwila mu kutambalala abafuuka ba mu calo.” (Esaya 11:2-4) Aya mashiwi yalanga ukuti Yesu ali no kuba Imfumu yalungama kabili iya cililishi iikateka abantu pe sonde. Bushe kuti mwatemwa umuntu wa musango yo ukumuteka?

⁸ Moneni icishinka na cimbi pa Bufumu bwa kwa Lesa: Yesu takateke eka. Kukaba na bambi abakateka nankwe. Ku kulangilile co, umutumwa Paulo aebele Timote ati: “Nga twatwalilila ukushipikisha, tukateekela capamo nankwe nge shamfumu.” (2 Timote 2:12) Ca cine, Paulo, Timote na bambi aba cishinka abasalwa na Lesa, bakateka pamo na Yesu mu Bufumu bwa mu muulu. Ni banga bakakwata ilyo ishuko?

⁹ Nga filya Icipandwa 7 muli cino citabo calandapo, umutumwa Yohane bamulangile icimonwa umo amwene, “Umwana wa mpaanga [Yesu Kristu] naiminina pa Lupili lwa Sione [icifulo cakwe ica bufumu mu muulu], kabili ali pamo na ba makana umwanda umo na makana makumi yane na makana yane (144,000) abakwete ishina lyakwe ne shina lya kwa Wishi ayalembwa pa mpumi shabo.” Bushe aba ba 144,000 e bani? Yohane umwine atweba ati: “Aba e batwalilila ukukonka Umwana wa mpaanga konse uko aya. Aba bashitilwe mu bantunse ukuti babe ifisabo fya ntanshi kuli Lesa na ku Mwana wa mpaanga.” (Ukusokolola 14:1, 4) Ca cine, aba, bakonshi ba kwa Yesu Kristu aba cishinka abasalwa ukuyateka pamo nankwe mu muulu. Nga babuushiwa ukuya ku muulu, ‘bakaba ishamfumu ishikalateka isonde’ pamo na Yesu. (Ukusokolola 5:10) Ukutula mu nshiku sha batumwa, Lesa alasala Abena Kristu ba cishinka pa kuti impendwa ya 144,000 ikumane.

¹⁰ Ukuteyanya ukuti Yesu na ba 144,000 bakateke abantunse cilangililo ca kuti Lesa alitutemwa. Yesu aalipo umuntunse kabili aliculilepo. Paulo atile Yesu tali “uushingalangulukilako ifya kunakuka fyesu, lelo uwaeshiwa muli fyonse nga ifwe, lelo uushaba na lubembu.” (AbaHebere 4:15; 5:8) Abakateka nankwe na bo baliculile no kushipikisha ilyo bali abantunse. Na kabili, balicululuka ku lubembu kabili balishipikisha amalwele ya misango na misango. Cine cine bakomfwikisha amafya ayo abantunse bakwata!

CINSHI UBUFUMU BWA KWA LESA BUKACITA?

¹¹ Ilyo Yesu atile abasambi bakwe bafwile ukupepa ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bwise, atile bafwile ukupepa no kuti ukufwaya kwa kwa Lesa kucitwe “pano isonde nga mu muulu.” Lesa aba mu muulu, kabili bamalaika bakwe aba cishinka balacita ukufwaya kwakwe lyonse. Lelo, mu Cipandwa 3 muli cino citabo, twasambilile ukuti malaika umubifi alekele ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa no kulenga Adamu na Efa ukubembuka. Mu Cipandwa 10, tukasambilila na fimbi ifyo Baibolo isambilisha pali malaika umubifi, uo twaishiba ukuti ni Satana Kaseebanya. Satana ne fibumbwa fimbi ifya mupashi ifitwa ati ifibanda fyasalile ukumukonka, balibasuminishe ukwikala mu muulu pa nshita inono. E ico, te bonse mu muulu abaalecita ukufwaya kwa kwa Lesa. Ico cali no kwaluka ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bwali no kutendeka ukuteka. Yesu Kristu, Imfumu iipya, ali no kulwisha Satana.—Ukusokolola 12:7-9.

¹² Amashiwi yakonkapo aya kusesema yalondolola ifyali no kucitika. Yatila: “Naumfwile ishiwi likalamba mu muulu lileti: ‘Nomba fyaisa ipusukilo na maka no bufumu bwa kwa Lesa wesu na maka ya kwa Kristu wakwe, pantu napooswa uubepesha bamunyinefwe, [Satana] uubabepesha akasuba no bushiku ku cinso ca kwa Lesa wesu!’” (Ukusokolola 12:10) Bushe mwamona ifintu fibili ifyacindama ifyalondololwa muli ici cikomo? Intanshi, Ubufumu bwa kwa Lesa ubutekwa na Yesu Kristu bwatendeka ukuteka. Ica bubili, Satana bamutamfya mu muulu no kumupoosa pe sonde.

¹³ Cinshi cafuma muli ifi fibili ifyacitike? Ukukuma ifyacitike mu muulu tubelenga ati: “E ico, angeni, mwe myuulu na mwe baikalamo!” (Ukusokolola 12:12) Ca cine, bamalaika mu muulu balisekelele pantu, filya Satana ne fibanda fyakwe bafumine mu muulu, mwashala fye aba cishinka kuli Yehova Lesa. Umutende wine wine no kumfwana tafipwa mulya. Ukufwaya kwa kwa Lesa kulecitwa mu muulu.

¹⁴ Nga pe sonde pena cali shani? Baibolo itila: “Kalanda kwi sonde na kuli bemba, pantu Kaseebanya naikila pali imwe, ali ne cipyu cikalamba, pa kwishiba ukuti ali ne nshita inono.” (Ukusokolola 12:12) Satana alifulwa icibi pa kumutamfya mu muulu na pa kushala ne nshita inono fye. Ku mulandu wa cipyu alaleta ubwafya, nelyo “akalanda,” pe sonde. Tukasambilila na fimbi pali ako “kalanda” mu cipandwa cikonkelepo. Lelo apo Satana aba pano isonde kabili alaleta no kucula, kuti twaipusha ukuti, Bushe Ubufumu kuti bwalenga shani ukufwaya kwa kwa Lesa ukucitwa pano isonde?

¹⁵ Ibukisheni ifyo Lesa afwaya isonde ukuba. Mwalisambilile ici mu Cipandwa 3. Mu Edene, Lesa alangile ukuti afwaya isonde ukuba paradaise no kwisulamo abantu abashifwa kabili abalungama. Satana alengele Adamu na Efa ukubembuka, kabili ico calengele ukufwaya kwa kwa Lesa ukukanacitika bwangu pe sonde. Lelo ukubembuka takwayalwile ukufwaya kwa kwa Lesa. Yehova acili alafwaya ukuti “abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.” (Amalumbo 37:29) Kabili Ubufumu bwa kwa Lesa bukafikilishe co. Bukafikilisha shani?

¹⁶ Moneni ukusesema kwaba pali Daniele 2:44. Palya patila: “Mu nshiku sha shamfumu ishi Lesa wa mu muulu akemyo bufumu ubushakonaulwe umuyayaya, no bufumu bwa buko tabwakashiilwe ku bantu bambi; bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse, kabili bukeminina umuyayaya.” Cinshi ili lembo litweba pa Bufumu bwa kwa Lesa?

¹⁷ Intanshi, litweba ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bukatendeka ukuteka “mu nshiku sha shamfumu,” nelyo ilyo amabufumu yambi yacili yaleteka. Ica bubili, litweba ukuti Ubufumu bukateka ku ciyayaya. Tabwakacimfiwe no kupyanikwapo no buteko bumbi. Ica butatu, twamona ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa na mabufumu ya muli cino calo yakalwa inkondo. Ubufumu bwa kwa Lesa bukacimfya. Ku kulekelesha, e bufumu bweka fye ubukalateka. Lyene abantunse bakatekwa ku buteko bwawamisha pali yonse.

¹⁸ Baibolo yalilanda ifingi sana pa nkondo ya kulekeleshako iikaba pa Bufumu bwa kwa Lesa na mabufumu ya muli cino calo. Ku ca kumwenako, itusambilisha ati ilyo impela ilepalama, imipashi ibifi ikakubaanya ubufi no kufutika “ishamfumu sha pe sonde lyonse.” Mulandu nshi? “Ku kushilonganisha [ishamfumu] ku nkondo ya bushiku bukalamba ubwa kwa Lesa Uwa maka yonse.” Ishamfumu sha pe sonde shikalonganikwa pamo “ku cifulo iciitwa mu ciHebere Armagedone.” (Ukusokolola 16:14, 16) Pa mulandu wa fyalandwa muli ifyo fikomo, inkondo ya kupelekeshako pa buteko bonse ubwa bantunse no Bufumu bwa kwa Lesa itwa ati inkondo ya Armagedone.

¹⁹ Cinshi Ubufumu bwa kwa Lesa bukacita ilyo bukaleta Armagedone? Tontonkanyeni na kabili pa fyo Lesa afwaya isonde ukuba. Yehova Lesa alefwaya isonde ukwisulamo abantunse balungama kabili abapwililika aba kulamubombela muli Paradaise. Cinshi cishabele fyo pali nomba? Intanshi, tuli babembu, kabili tulalwala no kufwa. Lelo, twasambilile mu Cipandwa 5, ukuti Yesu afwilile ifwe pa kuti tukekale umuyayaya. Mufwile muleibukisha amashiwi yaba mwi buuku lya kwa Yohane ayatila: “Lesa atemenwe aba pano calo ukutemwa kwa kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela eonaika lelo abe no bumi bwa muyayaya.”—Yohane 3:16.

²⁰ Ubwafya bumbi bwa kuti abantu abengi balacita ifyabipa. Balabepa, no kucito bulalelale. Tabafwaya ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa. Abacita ifyabipa bakonaulwa pa nkondo ya kwa Lesa iya Armagedone. (Amalumbo 37:10) E lyo cimbi ico ukufwaya kwa kwa Lesa kushicitilwa pano isonde, ni co ubuteko bwa pano isonde tabukoselesha abantu ukucite co. Imitekele iingi pano isonde yaba iyanaka, iya bunkalwe, nelyo iya bucenjeshi. Baibolo yalilanda ukwabula ukupita mu mbali aiti: “Abantu bacito lukambo ku bantu ku kubabifya.”—Lukala Milandu 8:9.

²¹ Pa numa ya Armagedone, abantu bakalatekwa ku buteko bumo, no bo, Bufumu bwa kwa Lesa. Ubu Bufumu bukacita ukufwaya kwa kwa Lesa no kuleta amapaalo yashaiwamina. Ku ca kumwenako, bukafumyapo Satana ne fibanda fyakwe. (Ukusokolola 20:1-3) Ilambo lya kwa Yesu likabomba pa kuti abantunse ba cishinka bekalalwala no kufwa. Lelo, mu kuteka kwa bulya Bufumu bakekalo muyayaya. (Ukusokolola 22:1-3) Isonde likaba paradaise. E ico, Ubufumu bukalenga ukufwaya kwa kwa Lesa ukucitwa pano isonde kabili bukalenga ishina lya kwa Lesa ukushila. Bushe ici calola mwi? Calola mu kuti, mu Bufumu bwa kwa Lesa onse uwa mweo akacindika ishina lya kwa Yehova.

NI LILALI UBUFUMU BWA KWA LESA BUKAWAMYE FINTU?

²² Ilyo Yesu aebele abakonshi bakwe ukupepa abati: “Ubufumu bwenu bwise,” calimoneke apabuuta tuutu ukuti pali ilya nshita ninshi bulya Bufumu tabulaisa. Bushe bwaishile ilyo Yesu aile ku muulu? Iyo, pantu Petro na Paulo wine batile ilyo Yesu abuushiwe, ukusesema kwaba pa Amalumbo 110:1 kwalifishiwepo muli wene. Kutila: “Icisemo ca kwa Yehova kuli shikulu: Ikala ku kwa kulyo kwandi, nkasuke ncita abalwani bobe icipuna ca makasa yobe.” (Imilimo 2:32-34; AbaHebere 10:12, 13) Kwali inshita ya kulolela.

²³ Aali no kulolela ukufika lilali? Mu myaka ya ba1800, abasambi ba Baibolo aba cishinka balipendele ukuti ali no kulolela ukufika mu 1914. (Moneni Ifyebo na Fimbi ifyalanda pali ubu bushiku.) Ificitika mwi sonde ukutendeka mu 1914 filanga ukuti ifyo abasambi ba Baibolo bapendele fyali fya cine. Ukufikilishiwa kwa kusesema kwa mu Baibolo kulanga ukuti mu 1914, Kristu apeelwe Ubufumu kabili Ubufumu bwa kwa Lesa ubwa ku muulu bwatendeke ukuteka. E ico, twikala mu “nshita inono” iyo Satana ashele na yo. (Ukusokolola 12:12; Amalumbo 110:2) Kuti twasosa ne cicetekelo ukuti nomba line Ubufumu bwa kwa Lesa bukalenga ukufwaya kwakwe ukucitwa pano isonde. Bushe ici camuletela insansa? Bushe mulecetekela ukuti ca cine? Icipandwa cikonkelepo cikamwafwa ukumona ukuti Baibolo cine cine e fyo isambilisha.