Ir al contenido

Ir al índice

CAPÍTULO 2

‘Diosqa jaywasqankuta allinpaj qhawarqa’

‘Diosqa jaywasqankuta allinpaj qhawarqa’

HEBREOS 11:4

KAYTA YACHAKUSUN: Jehovaqa payllata yupaychanapaj tawa imasta ruwanata munasqanta.

1-3. 1) ¿Imá tapuykunamantaj kutichisunchej? (Qallariypi kaj dibujota qhawariy). 2) ¿Diosta yupaychaypi ima tawa imastaj kananpuni tiyan?

 ABELQA ovejitasninta munakuywan qhawarishan. Ovejitasnintaqa uñitamantapacha sumajta cuidarqa. Kunanqa wakinta ajllashan Diosman jaywananpaj. ¿Dios allinpajchu qhawarqa chay jaywasqanta?

2 Apóstol Pabloqa Dios yuyaychasqanman jina Abelmanta kayta qhelqarqa: ‘Diosqa jaywasqanta allinpaj qhawarqa’, nispa. Cainpa jaywasqantarí mana allinpajchu qhawarqa (Hebreos 11:4 leey). Chayrayku ichapis tapukusunman, ¿imaraykutaj Dios Abelpa jaywasqallanta allinpaj qhawarqa? ¿Imatataj yachakusunman Abelmanta, Cainmanta ima? Chanta, ¿imatá yachakusunman Hebreos 11 capitulopi parlakun chay runasmanta? Kay tapuykunaj kutichiykunasninta yachayqa imaynatachus Diosllata yupaychana kasqanta astawan entiendenapaj yanapawasun.

3 Kunanqa yachakunachej Abelpa tiemponmanta, Ezequielpa tiemponkama imaschus pasasqanmanta. Yachakushaspataj reparasunchej kay tawa imas kananpuni kasqanta: 1) Jehovallata yupaychana kasqanta, 2) aswan sumajnin kajta Diosman qona kasqanta, 3) Dios munasqanman jina payta yupaychana kasqanta, 4) tukuy sonqo payta yupaychana kasqanta.

¿Imaraykutaj Cainpa jaywasqan mana allinchu karqa?

4, 5. ¿Imaynapí Caín yacharqa Jehovallata yupaychana kasqanta?

4 (Génesis 4:2-5 leey). Cainqa yacharqa Jehovallaman ofrendanta jaywanan kasqanta. Cainwan Abelwan Diosman ofrendasninkuta jaywashajtinkoqa ichapis 100 watasniyoj jina karqanku. a Cainqa tukuy chay tiempopi Diosta sumajtachá rejserqa. Paykunaqa wawamantapacha yacharqanku Edén huerta kasqanta, karumantapachachá chay huertata qhawarqanku, querubinestapis chay huerta yaykunapi sayashajta rikorqanku (Gén. 3:24). Tatamamankoqa paykunaman willarqankuchá Jehová tukuy kausajkunata ruwasqanta, runatapis mana sufrinanpajchu, nitaj wañunanpajchu ruwasqanta (Gén. 1:24-28). Ichapis chayrayku Cainqa Diosman uj ofrendata jaywayta munarqa.

5 ¿Imatawan Caín yachanman karqa Diosman uj ofrendata qoyta munananpaj? Jehová Diosqa nerqa uj ‘miray’ rikhurinanta, chay miraytaj ‘katarej’ umanta pʼaltarparinanta. Katareqa Evata engañarqa juchallikunanpaj (Gén. 3:4-6, 14, 15). Cainqa kuraj wawa kasqanrayku ichapis yuyarqa pay chay ‘miray’ kasqanta (Gén. 4:1). Jehová Diosqa chay tiempopi runaswan parlashallarqaraj. Adanwanpis parlarqa juchallisqanmanta qhepata, uj angelnejta (Gén. 3:8-10). Chantapis Diosqa Cainwan parlallarqataj ofrendanta jaywasqanmanta qhepata (Gén. 4:6). Chayrayku Cainqa sutʼita yacharqa Jehovallata yupaychana kasqanta.

6, 7. ¿Nichu Cainpa ofrendan aswan sumajnin karqa, Diospa munasqanman jinataj karqa?

6 Chanta, ¿imaraykutaj Jehová Cainpa ofrendanta mana allinpajchu qhawarqa? ¿Manachu aswan sumajnin kajta Diosman qorqa? Bibliaqa mana imatapis chaymanta ninchu, astawanpis niwanchej: “Cainqa, Jehová Diosman jaywananpaj jallpʼapi poqochisqanmanta wakin poqoykunata aparqa”, nispa. Chay jaywasqanqa allillan kasharqa, imajtinchus Jehovaqa Moisesman qorqa chay Leypi, chay jina jaywanasta allinpaj qhawasqanta nerqa (Núm. 15:8, 9). Chay tiempopi runasqa jallpʼaj poqoynillanta mikhoj kanku (Gén. 1:29). Jinapis Dios jallpʼata maldecisqanrayku Cainqa maytachá llankʼarqa jallpʼapi imallatapis poqochinanpaj (Gén. 3:17-19). Cainqa mikhunanpaj imachus tiyapusqanta Diosman qorqa. Chaytaqa jumpʼi suruyta llankʼaspa poqocherqa, jinapis Jehovaqa Cainpa jaywasqanta mana allinpajchu qhawarqa.

7 Cainqa, ¿manachu Diospa munasqanman jina ofrendanta jaywarqa? Chayqa manasina ajinachu karqa. Imaraykuchus Jehovaqa mana imatapis nerqachu imaynatachus Caín ofrendanta jaywasqanmanta. Bibliaqa mana imatapis ninchu imaynatachus Cainwan Abelwan ofrendasninkuta jaywasqankumanta. Chanta, ¿imajtintaj Dios Cainpa ofrendanta mana allinpajchu qhawarqa?

Cainqa mana tukuy sonqochu ofrendanta Diosman jaywarqa (8, 9 parrafosta qhawariy).

8, 9. 1) ¿Imaraykutaj Jehová Cainpa ofrendanta mana allinpajchu qhawarqa? 2) ¿Imastataj Biblia willawanchej Cainmanta, Abelmanta ima?

8 Apóstol Pablo Hebreos libropi qhelqasqanqa reparachiwanchej Caín mana tukuy sonqochu Diosman ofrendanta jaywasqanta, creeynintaj pisiyasqanta (Heb. 11:4; 1 Juan 3:11, 12). Chayrayku Jehovaqa Cainpa jaywasqanwan mana kusikorqachu. Cainpa ofrendan allillan kajtinpis, sonqon mana allinchu karqa (Gén. 4:5-8). Jehovaqa uj kʼacha tata jina Cainta yanapariyta munarqa, Caintajrí mana payta kasorqachu. Astawanpis saqerqa “chejninakuy, churanakuy, wajkunata sajra ñawiwan qhaway” sonqonpi saphichakunanta (Gál. 5:19, 20). Caín allin imasta ruwajtinpis, sajra sonqoyoj kasqanrayku, chay allin ruwasqasnenqa mana allinpajchu qhawasqa karqa. Cainmantaqa yachakunchej Diosta llimphu sonqowan yupaychana kasqanta, manataj wajkunawan rikuchikuyta munaspallachu.

9 Bibliaqa willawanchej imatachus Jehová Cainman nisqanta, imatachus Caín kutichisqanta, wawasninpa sutisninta, imastachus wawasnin ruwasqankumantapis (Gén. 4:17-24). Abelmantarí mana willawanchejchu wawasniyojchus manachus kasqanta, nillataj imatachus parlasqantapis. Jinapis Abelpa ruwasqasnenqa parlashallawanchejpuni, ¿imaynataj chay?

Diosllata yupaychajkuna Abelmanta yachakusunman

10. Diosllata yupaychajkuna, ¿imatataj Abelmanta yachakusunman?

10 Abelqa Jehová Diosllaman ofrendanta jaywarqa payllata yupaychana kasqanta yachasqanrayku. Ovejasninpa ñaupaj kaj uñitasninmanta aswan sumajnin kajta Diosman jaywarqa. Bibliaqa mana niwanchejchu uj altar patapichus manachus chay ofrendanta jaywasqanta, ajinapis chayqa Dios munasqanman jina karqa. Chantapis Abelqa tukuy sonqo ofrendanta Jehovaman jaywarqa. Abel wañupusqanmanta 6.000 watas jinaña pasajtinpis, parlashawasunmanpis jina ruwasqasninwan yachachishallawanchejpuni. Abelqa Jehová Diospi creesqanrayku, cheqan kamachiykunasninta munakusqanrayku uj ofrendata Diosman jaywarqa, ¿imaynapí chayta yachanchej?

Abelqa Diosta yupaychaypi tawantin imastapuni ruwarqa (10 parrafota qhawariy).

11. ¿Imaraykutaj Jesús nerqa Abel cheqan runa kasqanta?

11 Ñaupajtaqa imatachus Jesús Abelmanta nisqanta qhawarina. Jesusqa Abelta sumajta rejserqa. Payqa cielomantapacha qhawamusharqa imatachus Abel ruwasqanta (Pro. 8:22, 30, 31; Juan 8:58; Col. 1:15, 16). Chayrayku Jesusqa nerqa Abel cheqan runa kasqanta (Mat. 23:35). Cheqan runaqa yachan Jehovalla niyta atisqanta imachus allin, imachus mana allin kasqanta. Chantapis cheqan runaqa parlasqanwan ruwasqanwan Diospa nisqasninta kasukun (Lucas 1:5, 6, kikinchay). Uj runaqa mana uj diapichu cheqan runaman tukun. Abelqa ichapis Diospa munayninman jinaña kausakorqa manaraj Diosman ofrendanta jaywashaspa. Kuraj hermanon Caín sajraman tukusqanraykutaj nichá atikullarqachu (1 Juan 3:12). Mamanqa Diospa ujnin kamachisqanta mana kasukorqachu, tatantaj Jehová Diospa contranpi oqharikorqa, sapallanmantaña imachus allin, imachus mana allin kajta ajllayta munaspa (Gén. 2:16, 17; 3:6). Abelqa mayta kallpachakorqa mana familian jina kananpaj.

12. Cainwan Abelwan, ¿imapí mana kikinchu karqanku?

12 Iskay kaj, apóstol Pablo Abelmanta kayta qhelqarqa: “Abelqa creesqanrayku aswan valorniyoj jaywanata Diosman jaywarqa Cainmanta nisqaqa. Chay creeyninraykutaj Diosqa [...] payta cheqan runapaj qhawasqanta rikucherqa”, nispa (Heb. 11:4). Apóstol Pablo nerqa Abelqa tukuy sonqo Jehovapi creesqanrayku imatapis ruwasqanta, Jehovaj ruwasqasnin cheqanpuni kasqanta yachasqanrayku. Tukuy kausayninpi Diospi creerqa, mana hermanon Caín jinachu karqa.

13. ¿Imatataj Abelmanta yachakunchej?

13 Abelmantaqa yachakunchej llimphu sonqowan Diosta sirvina kasqanta, sonqonchejpi Jehovapi creena kasqanta, cheqan kamachiykunasninman jinataj kausakuna kasqanta. Chantapis yachakullanchejtaj, Diosta yupaychayqa mana uj imata ruwayllachu kasqanta, manachayqa tukuy kausayninchejpi imata ruwasqanchejpipis sutʼi yachakunan tiyan Jehovallata yupaychasqanchej.

Abel jinallataj ruwajkuna

14. ¿Imaraykutaj Jehová Noejpa, Abrahanpa, Jacobpa ofrendasninkuta allinpaj qhawarqa?

14 Jehová Diosllata ñaupajta yupaychajqa Abel karqa. Paymanta qhepata wajkunapis kallarqankutaj. Paykunaqa Jehová Dios munasqanman jinapuni yupaycharqanku. Apóstol Pablo nisqanman jinataj paykunamanta wakin karqanku Noé, Abrahán, Jacob ima (Hebreos 11:7, 8, 17-21 leey). Paykunaqa familiasninkumanta umas karqanku. Ofrendasta jaywasqankutataj Diosqa allinpaj qhawarqa. Chay runasqa mana costumbreraykullachu ima ofrendatapis jaywaj kanku. Astawanpis Diosta yupaychaypi tawa imasta ruwajpuni kanku. Chayta qhawarina.

Noej ofrendasnenqa ashkhata yachachiwanchej (15, 16 parrafosta qhawariy).

15, 16. ¿Imaynatá Noé Diosllata yupaychaypi tawa imasta ruwarqa?

15 Noeqa llulla diosesta yupaychajkunaj chaupinkupi kausakorqa. Payqa Adán wañupusqanmanta 126 watasninmanraj nacekorqa (Gén. 6:11). b Niraj Jatun Para jamushajtin, tukuy familiasmanta nisqaqa, Noej familiallan Jehová Diosta yupaychaj kanku, pay munasqanman jina (2 Ped. 2:5). Jatun Para pasayta Noeqa, Jehová Diospaj uj altarta ruwaporqa, chaypi uywa wañuchisqasta jaywananpaj. Bibliataj chay kutipi ñaupaj kutirayku altar palabrata oqharin. Chayta ruwaspa Noeqa sutʼita rikucherqa familianman, tukuy runasmanpis Jehová Diosllata yupaychana kasqanta. Noeqa llimphupaj qhawasqa animalesmanta wakinta, phawajkunamantapis wakinta qʼolachina ofrendata jina jaywarqa (Gén. 8:20). Chay jaywasqan ofrendasqa aswan sumajnin kajpuni karqa, imaraykuchus Jehová Diosqa chay animales llimphupaj qhawasqa kasqankuta nerqaña (Gén. 7:2).

16 Noeqa chay animalesta qʼolachina ofrendata jina jaywarqa chay ruwasqan altar patapi. Chay ruwasqantaj Dios munasqanman jinapuni karqa. Bibliataj niwanchej Jehová Diosman chay ofrendaspa qʼapaynin mayta gustasqanta, chayrayku Noeta, wawasnintapis bendecisqanta (Gén. 8:21; 9:1). Jehovaqa Noej ofrendasninta sumajpaj qhawarqa tukuy sonqo jaywasqanrayku. Noeqa chay ofrendasta jaywarqa Jehovapi creesqanrayku, Diospa ruwasqasnin cheqanpuni kasqanta yachasqanrayku. Payqa Jehovata kasukojpuni, nisqasnintapis ruwajpuni. Chayrayku Biblia nin: “Noeqa cheqa Diosllawanpuni purerqa”, nispa. Chayrayku nikun Noeqa cheqan runa kasqanta (Gén. 6:9; Eze. 14:14; Heb. 11:7).

17, 18. ¿Ima tawa imastataj Abrahán ruwarqa Diosllata yupaychashaspa?

17 Abrahanpa tiemponpeqa llulla diosesta mayta yupaychaj kanku. Abrahanpa llajtan Urpeqa Nanna nisqa killa diospaj uj jatun templota sayaricherqanku. c Abrahanpa tatanpis uj tiempota llulla diosesta yupaycharqa (Jos. 24:2). Abrahantajrí Jehová Diosllata yupaycharqa. Paymanqa ichapis Noejpa wawan Sem cheqa Diosmanta yachacherqa. Imajtinchus Abrahán nacekusqanmanta ñaupa tatan Semqa 150 watastawan kausakorqa.

18 Abrahanqa tukuy kausayninpi ashkha uywasta qʼolacherqa. Chay uywastaqa Jehová Diosllata yupaychananpaj qʼolacherqa (Gén. 12:8; 13:18; 15:8-10). ¿Abrahanqa aswan sumajnin kajtapunichu Jehovaman qorqa? Arí. Payqa aswan munasqa wawan Isaactapis Jehovaman jaywayta munarqa. Chaypacha Jehovaqa Abrahanman nerqa imaynatachus wawanta jaywananta (Gén. 22:1, 2). Abrahantaj Dios kamachisqanman jinapuni ruwarqa. Jinapis Jehová nerqa ama wawanta wañuchinanta (Gén. 22:9-12). Jehovaqa chay ruwasqanta allinpaj qhawarqa, Abrahán tukuy sonqo payta yupaychasqanrayku. Apóstol Pablo qhelqarqa: “Abrahanqa Jehová Diospi creerqa. Creesqanraykutaj cheqan runapaj qhawasqa karqa”, nispa (Rom. 4:3).

Jacobmantaqa familian yachakorqa (19, 20 parrafosta qhawariy).

19, 20. ¿Ima tawa imastataj Jacob ruwarqa Diosllata yupaychashaspa?

19 Jacobqa unayta Canaanpi tiyakorqa, chay jallpʼataqa Jehová Dios qonanta nerqa Abrahanman, mirayninmanwan (Gén. 17:1, 8). Canaán jallpʼamanta runasqa diosesninkuta yupaychaspa millay imasta ruwaj kanku. Chayrayku Jehová nerqa: “Chaypi tiyakojkunaqa kikin jallpʼankumanta qharqosqa kanqanku”, nispa (Lev. 18:24, 25). Jacobqa 77 watasniyoj kashaspa Canaanmanta riporqa, casarakorqataj. Chantá ashkha familiayoj, ashkha kamachisniyoj kutinporqa (Gén. 28:1, 2; 33:18). Jacobpa familianmanta wakenqa llulla diosesta yupaycharqanku. Uj pacha Jehovaqa Betelman rinanta nerqa uj altarta ruwapunanpaj, paytaj chay ratopacha kasukorqa. Familianman, kamachisninmanpis nerqa: “Qankuna ukhupi kaj tukuy rijchʼaj santosta wijchʼuychej. Chantá mayllakuychej”, nispa. Jacobqa Dios kamachisqanman jinapuni ruwarqa (Gén. 35:1-7).

20 Jacobqa Sumaj Jallpʼapi ashkha altaresta ruwarqa Jehová Diosllata yupaychananpaj (Gén. 35:14; 46:1). Payqa aswan sumajnin kajtapuni Diosman qorqa, Dios munasqanman jina, tukuy sonqotaj. Chayrayku Bibliaqa nin: “Jacobtajrí mana juchachana runa karqa”, nispa. Bibliataj chayta nin, pikunatachus Dios allinpaj qhawan chaykunamanta (Gén. 25:27). Jacob ajinata kausakusqanqa tukuy israelitas paymanta yachakunankupaj karqa (Gén. 35:9-12).

21. ¿Imatá yachakusunman Noemanta, Abrahanmanta, Jacobmanta ima?

21 ¿Imatá yachakusunman Noemanta, Abrahanmanta, Jacobmanta ima? Noqanchejpis paykuna jinallataj Diosta mana yupaychaj runaspa chaupinkupi tiyakunchej. Ichá Diosta mana yupaychaj familiaresninchejpis Jehovallata yupaychajta mana saqewasunmanchu. Chayrayku Jehová Diospi creeyninchejta sinchʼiyachinanchej tiyan, tukuy kamachiykunasninpis allinninchejpajpuni kasqanmanta mana iskayrayananchejchu tiyan. Jehová Diospi creesqanchejrayku payta kasukunchej, tiemponchejta, kallpanchejta, imachus kapuwasqanchejtapis payta sirvinapaj churanchej (Mat. 22:37-40; 1 Cor. 10:31). Jehová Diosman aswan sumajnin kajta qojtinchej, munasqanman jina yupaychajtinchej, tukuy sonqotaj chayta ruwajtinchejqa, payqa cheqan runaspaj qhawawasun. Chayta yachaytaj mayta kallpachawanchej (Santiago 2:18-24 leey).

Jehová Diosllata yupaychaj nación

22-24. ¿Imatataj Leypi nerqa: 1) Jehová Diosllata yupaychanamanta, 2) aswan sumajnin kajta qonamanta, 3) Dios munasqanman jina payta yupaychanamanta?

22 Jehová Diosqa Jacobpa mirayninman uj Leyta qorqa munayninta ruwanankupaj. Jehovatachus kasukunkuman karqa chayqa, “uj sumaj nación” kankuman karqa, Diospaj “tʼaqasqa nación” (Éxo. 19:5, 6). Leypipis nillantaj Diosllata yupaychanapaj tawa imasta ruwanapuni kasqanta. Kunanqa chaymanta yachakuna.

23 Jehová Diosqa israelitasman sutʼita nerqa payllata yupaychananku kasqanta. Pay kamacherqa: “Ama waj diosniyki kachunchu noqamanta wajqa”, nispa (Éxo. 20:3-5). Diosman jaywasqanku ofrendasqa aswan sumajnin kanan karqa. Leypeqa nej Diosman uj uywata jaywaspaqa mana iman imanasqata, sanota jaywananku kasqanta (Lev. 1:3; Deu. 15:21; Malaquías 1:6-8, kikinchay). Levitasqa Jehová Diosman jaywasqanku ofrendasmanta wakinta japʼej kanku, jinapis paykuna kikin ofrendasninkuta jaywallajtaj kanku. Tukuynin ofrendasta japʼisqankumanta aswan sumajnin kajta Jehová Diosman qonanku karqa (Núm. 18:29). Jehová Diosqa israelitasman sutʼita nerqa imatachus jaywanankuta, maypichus jaywanankuta, imaynatachus jaywanankuta ima. Diosqa 600 kuraj kamachiykunata paykunaman qorqa. Kaytataj israelitasman nicherqa: “Allinta ruwaychej imastachus Jehová Diosniykichej kamachisunkichej chayta. Ama wistʼuykuychejchu ni pañaman, nitaj lloqʼemanpis”, nispa (Deu. 5:32).

24 ¿Maypitaj israelitas ofrendasninkuta jaywananku karqa? Jehová Diosqa llajtanman kamacherqa uj yupaychana toldota ruwanankuta, chaymantapachataj chayllapi Diosta yupaycharqanku (Éxo. 40:1-3, 29, 34). Israelitas ofrendasninkuta yupaychana toldoman apajtillanku Diosqa allinpaj qhawaj (Deu. 12:17, 18). d

25. Israelitas ofrendasta jaywashajtinku, ¿imataj aswan importante karqa?

25 Israelitas ofrendasta jaywashajtinkoqa tukuy sonqo jaywananku karqa. Chay aswan importante karqa. Paykunaqa Jehová Diosta tukuy sonqo munakunanku karqa, kamachiykunasnintapis (Deuteronomio 6:4-6 leey). Israelitas Jehovata mana tukuy sonqochu yupaychajtinkoqa, payqa ofrendasninkuta mana japʼikojchu (Isa. 1:10-13). Jehovataqa mana engañasunmanchu, payqa sonqonchejta qhawamushan, chayrayku profeta Isaiasnejta nerqa: “Kay runasqa [...] siminkumanta jawallaman jatunchawanku, sonqonkutajrí noqamanta may karunchasqa kashan”, nispa (Isa. 29:13).

Templopi Diosta yupaychanku

26. Salomonpa ruwasqan templopi, ¿imaynatá Diosta yupaycharqanku?

26 Israelitas Sumaj Jallpʼapi ashkha watastaña kausakushajtinku, rey Salomonqa Diosta yupaychanapaj uj templota ruwarqa, chaytaj yupaychana toldomanta aswan jatun, aswan kʼachitutaj karqa (1 Rey. 7:51; 2 Cró. 3:1, 6, 7). Qallariypeqa chay templopi Jehová Diosllaman ofrendasta jaywaj kanku. Salomonwan israelitaswanqa templopi may chhika ofrendasta jaywarqanku, aswan sumajnin kajta. Diospa Leyninpi nisqanman jinataj jaywarqanku, nisunman Dios munasqanman jina (1 Rey. 8:63). Jehová Diosqa templopi yupaychasqankuta allinpaj qhawarqa tukuy sonqo yupaychasqankurayku, manataj templo aswan kʼachitu kasqanraykuchu chayri chaypi ashkha ofrendasta jaywasqankuraykuchu. Salomontaj ajinapuni kasqanta nerqa templota Diosman jaywapushajtin. Pay nerqa: “Chayrayku Jehová Diosnillanchejta tukuy sonqo yupaychaychej leyesninta, kamachisqasnintapis kasukuspa, imaynatachus kunan pʼunchay ruwashankichej ajinata”, nispa (1 Rey. 8:57-61).

27. 1) ¿Imatá ruwarqanku Israelmanta reyeswan israelitaswan? 2) ¿Imatá Jehová Dios ruwarqa?

27 Israelitasqa Salomonpa yuyaychasqanta mana kasukorqankupunichu. Paykunaqa Diosta yupaychaypi chay tawa imasmanta wakillanta juntʼarqanku. Israelmanta reyeswan israelitaswanqa sonqonkuta mana allinman tukucherqanku, niña Jehovapi creerqankuchu, kamachisqasnintapis niña kasukorqankuchu. Chayrayku Jehová Diosqa profetasninta kutin kutita kacharqa reparachinankupaj chay ruwasqasninku mana allinman chayachinanta (Jer. 7:13-15, 23-26). Chay profetasmanta ujnenqa Ezequiel karqa. Paypa tiemponpeqa Diosllata yupaychay chinkapusharqa.

Ezequielqa rikorqa Diosllata yupaychay chinkapushasqanta

28, 29. ¿Imastataj Ezequielmanta yachanchej? (“Ezequiel: Kausakusqan watas” nisqa recuadrota leeriy).

28 Ezequielpa tatanqa sacerdote karqa, turnonpitaj templopi sirvej. Chayrayku Ezequielqa yacharqa imaynatachus Diosta yupaychana kasqanta Salomonpa ruwachisqan templopi (Eze. 1:3). Ezequielqa kusisqachá wiñakorqa Jehová Diosmanta, Leymantawan tatan yachachisqanrayku. Chantapis Ezequiel nacekorqa chay tiempopi ‘Leymanta librota’ templopi tarerqanku. e Chaypacha rey Josías kamachisharqa. Payqa chay libromanta leekusqanta uyarispa tukuy atisqanta ruwarqa tukuypis Diosllata yupaychanankupaj (2 Rey. 22:8-13).

Ezequielmanqa Jehovamanta, Leymantawan tatan yachacherqa (28 parrafota qhawariy).

29 Ezequielqa Diosllata yupaychaypi tawa imasta ruwarqapuni, imaynatachus paymanta ñaupajta Diospa kamachisnin ruwarqanku ajinata. Ezequiel librota estudiaspaqa reparanchej Ezequielqa Jehovallata yupaychasqanta, payman aswan sumajnin kajta qosqanta, imatachus Jehová nisqantataj maychus kajtapuni kasukusqanta. Payqa ajinata ruwarqa Diospi sinchʼita creesqanrayku, manataj tiemponmanta israelitas jinachu kasqanrayku. Ezequielqa profeta Jeremiaspa willasqanta uyarispa wiñakorqa. Jeremiasqa 647 watapi Jesús niraj jamushajtin, profeta jina willayta qallarerqa. Chaymantapachataj Jehová llajtanta juzgananmanta tukuy sonqo willarqa.

30. 1) Profeta Ezequielpa qhelqasqanta estudiaspa, ¿imatá yachakunchej? 2) ¿Imataj uj profecía? 3) Ezequielpa qhelqasqan profeciasta, ¿imaynatá entiendena tiyan? (“Ezequielpa profeciasninta entiendenapaj yanapa” nisqa recuadrota leeriy).

30 Ezequielpa qhelqasqanpi reparanchej may jinatachus israelitas Jehovallata yupaychaymanta karunchakusqankuta (Ezequiel 8:6 leey). Jehová Diosqa Judá nacionta enemigosninpa makinman jaywaykorqa. Ajinamanta Ezequielpis Babiloniaman preso apasqa karqa (2 Rey. 24:11-17). Chaywan Jehovaqa mana Ezequielta castigasharqachu. Astawanqa preso apasqa judiospaj profeta kananpaj churarqa. Ezequiel mosqoypi jina rikusqan imasta, profeciastapis qhelqasqanqa Jerusalenpi watejmanta Jehovallata yupaychanankumanta parlan. Chantapis yachachiwanchej imaynatachus Jehovallata yupaychay watejmanta sayarichisqa kananta.

31. ¿Kay librota estudiaspa imastá yachakusun?

31 Kay libroj phishqa tʼaqasninpi yachakusunchej imaynachus cielopi kausay kasqanmanta, Diosllata yupaychay chinkapushasqanmanta, imaynatachus Jehová llajtanta kutichinpusqanmanta, jarkʼasqanmanta ima. Chantá yachakullasuntaj tukuypis Jehovallata yupaychajtinku imaynachus kausay kananmanta. Ezequielqa mosqoypi jina rikusqasninta qhelqarqa. Qhepan capitulopitaj ujnin kajmanta yachakusunchej. Chaypitaj yachakusunchej Jehová may jina jatunpunichus kasqanta, imaynachus cielopi kausay kasqanta, Jehovalla yupaychanapaj jina kasqantapis.

a Abelqa nacekorqa Adanwan Evawan Edén huertamanta qharqochikamusqankumantaña (Gén. 4:1, 2). Génesis 4:25 nin Diosqa “Abelpa cuentanmanta” Setta churasqanta. Setqa nacekorqa Abel wañuchisqa kasqanmantaña, Adán 130 watasniyoj kashajtin (Gén. 5:3). Chayrayku Abelqa 100 watasniyoj jinachá karqa Caín wañuchishajtin.

b Génesis 4:26 nin Adanpa allchhin Enospa tiemponpi “runasqa Jehová Diospa sutinta oqhariyta” qallarisqankuta. Jinapis ichá Diospa sutinta oqharej kanku pisipaj qhawaspa. Ichapis chay sutita santosninkuman churaj kanku.

c Nanna nisqa diostaqa Sin nispa sutichallajtaj kanku. Ur llajtapi ashkha diosesta yupaychajtinkupis kay diospaj karqa aswan ashkha templos, altares ima.

d Yachakusqanman jina Diosta yupaychana toldomanta arcata orqhosqankumantapacha mayllapipis ofrendasta Diosman jaywayta aterqanku, Diostaj allinpaj qhawaj (1 Sam. 4:3, 11; 7:7-9; 10:8; 11:14, 15; 16:4, 5; 1 Cró. 21:26-30).

e Ezequielqa 613 watapi J.n.j., profeta jina willayta qallarishajtin, ichapis 30 watasniyoj karqa. Ajina kajtenqa ichapis nacekunman karqa 643  watapi (Eze. 1:1). Josiasqa 659 watapi J.n.j., kamachiyta qallarerqa, ichapis 18 watasta jinaña kamachishajtin Leymanta librota tarerqanku, chayri 642 watapi chayri 641 watapi J.n.j. Chay librotaj ichapis Moisespa qhelqasqan libropuni karqa.