1, 2. Ano kon kaisa ang aton ginapaligban, kag ano nga mga halimbawa sa Biblia ang aton madumduman?

NAKAPAMANGKOT ka na bala: ‘Magaayo pa bala ako?’ Ukon mahimo nagapalibog ka kon magaayo pa ang pinalangga mo nga miembro sang pamilya ukon abyan. Normal lang nga mabalaka kon ang isa may malala nga problema sa panglawas. Amo man sini ang ginbatyag sang duha ka hari sang tion nanday manalagna Elias kag Eliseo. Nahulog kag nahalitan sadto si Hari Ahazias, nga anak nanday Ahab kag Jezebel, amo nga namangkot sia: ‘Magaayo pa bala ako sa sini nga halit?’ Sang ulihi, si Hari Ben-hadad sang Siria naggrabe sa iya balatian, amo nga namangkot sia: “Magaayo pa bala ang akon balatian?”—2 Hari 1:2; 8:7, 8.

² Siempre, nagalaum kita nga mangin maayo ang aton kahimtangan kag ang aton mga pinalangga. Pero madamo ang nagapalibog kon may mabulig ang Dios. Sang tion sadtong mga hari, nagahimo kon kaisa ang Dios sing mga milagro sa pag-ayo sang mga tawo. Paagi sa iya mga manalagna, nagbanhaw pa gani si Jehova. (1 Hari 17:17-24; 2 Hari 4:17-20, 32-35) Makapaabot bala kita nga himuon man niya ini subong?

3-5. Ano ang gahom sang Dios kag ni Jesus, kag ano nga mga pamangkot ang nag-utwas?

 ³ Wala sing duhaduha nga may gahom ang Dios nga magpasilabot sa panglawas sang tawo. Ginapamatud-an ini sang Biblia. Kon kaisa, ginasilutan niya ang mga indibiduwal sing balatian, pareho sang Paraon sang tion ni Abraham kag sang ulihi si Miriam, nga utod ni Moises. (Gen. 12:17; Num. 12:9, 10; 2 Sam. 24:15) Ginpaandaman sang Dios ang mga Israelinhon nga kon indi sila magmatutom, silutan niya sila “sing mga balatian ukon kalalat-an.” (Deut. 28:58-61) Sa pihak nga bahin, madula ni Jehova ang mga balatian ukon mapunggan ini. (Ex. 23:25; Deut. 7:15) Mapaayo man niya ang mga tawo. Sang nagmasakit sing grabe si Job nga gusto na niya mapatay, gin-ayo sia sang Dios!—Job 2:7; 3:11-13; 42:10, 16.

⁴ Huo, may gahom gid ang Dios sa pagpasilabot kag pag-ayo sang may balatian. Amo man ang iya Anak. Mabasa naton nga milagruso nga gin-ayo ni Jesus ang mga aruon, mga kuyapon, kag mga bulag ukon mga paralisado. (Basaha ang Mateo 4:23, 24; Juan 9:1-7) Makapalig-on gid hunahunaon nga ang mga pagpang-ayo ni Jesus laragway sang iya pagahimuon sa bag-ong kalibutan. Sa sina nga tion, “wala sing pumuluyo nga magasiling: ‘Nagamasakit ako.’”—Isa. 33:24.

⁵ Pero dapat bala kita magpaabot subong sang milagruso nga pagpang-ayo sang Dios ukon ni Jesus? Paano naton tamdon ang malala nga mga balatian ukon mga kasablagan, kag ano ang himuon naton sa sini?

6. Ano ang nahibaluan naton sa dulot sang unang mga Cristiano nga “makaayo sing masakiton”?

⁶ Nahibaluan naton sa Biblia nga sang unang siglo, ginhatagan sang Dios sing gahom ang pila ka hinaplas nga Cristiano nga maghimo sing mga milagro. (Binu. 3:2-7; 9:36-42) Lakip sa “nanuhaytuhay nga dulot” sang espiritu amo ang “makaayo sing masakiton.” (1 Cor. 12:4-11) Pero yadtong mga dulot, pati ang paghambal sing lainlain nga mga lenguahe kag ang pagpanagna, madula sa ulihi. (1 Cor. 13:8) Wala na ini subong. Gani indi naton mapaabot nga milagruso kita nga ayuhon sang Dios ukon ang aton mga pinalangga.

7. Ano ang makapalig-on nga ginapasalig sang Salmo 41:3?

⁷ Pero kon nagamasakit kita, makapangayo kita sa Dios sang paumpaw, kaalam, kag pagsakdag, pareho sa ginhimo sang matuod nga mga sumilimba sang una. Si Hari David nagsulat: “Malipayon ang nagapatugsiling sa mga kubos; luwason sia ni Jehova sa adlaw sang kalalat-an. Bantayan sia ni Jehova kag amligan ang iya kabuhi.” (Sal. 41:1, 2) Nahibaluan naton nga ang isa nga nagpatugsiling ukon maluluy-on sa mga kubos sang tion ni David wala man nabuhi sing dayon. Gani, indi buot silingon ni David nga milagruso nga magkabuhi ining maluluy-on, nga mabuhi sia sing walay katapusan. Mahimo hangpon naton ining mga pulong nga buligan sang Dios ang matutom nga mga maluluy-on. Paano? Si David nagpaathag: “Buligan sia ni Jehova kon magbalatian sia; islan mo ang iya hiligdaan sa tion sang iya pagbalatian.” (Sal. 41:3) Huo, ang nagapatugsiling sa kubos makapat-od nga nahibaluan sang Dios ang iya katutom. Kag ang ikasarang sang iya lawas nga ginhatag sang Dios makabulig sa iya nga mag-ayo sa iya balatian.

8. Suno sa Salmo 41:4, ano ang ginpangabay ni David kay Jehova?

⁸ Bangod sang naeksperiensiahan ni David, nakahambal sia: “Nagsiling ako: ‘O Jehova, kaluy-i ako. Ayuha ako, kay nakasala ako sa imo.’” (Sal. 41:4) Mahimo nga ginsulat niya ini sang gintinguhaan ni Absalom nga agawon ang trono samtang nagabalatian si David kag wala sing mahimo. Bisan pa nga ginpatawad sang Dios, wala malipatan ni David ang iya  sala upod kay Batseba kag ang mga resulta sini. (2 Sam. 12:7-14) Nagasalig gihapon ang hari nga buligan sia sang Dios samtang nagabalatian. Pero nangabay bala si David nga ayuhon sing milagruso kag dugangan ang iya kabuhi?

9. (a) Ngaa tuhay ang kahimtangan ni David kay Hari Ezequias? (b) Ano ang ginapaabot ni David kay Jehova?

⁹ Pila ka tuig sang ulihi, ginpakamaayo sang Dios nga ayuhon si Hari Ezequias, nga “nagmasakit . . . kag daw mapatay na.” Sa sining pinasahi nga kahimtangan, nagpasilabot ang Dios. Nag-ayo si Ezequias kag nagkabuhi pa sing 15 ka tuig. (2 Hari 20:1-6) Pero si David wala nangamuyo nga milagruso sia nga ayuhon sang Dios. Ginapakita sang konteksto nga nangabay si David kay Jehova nga buligan sia pareho sang pagbulig Niya sa isa nga maluluy-on sa mga kubos. Nagalakip ini sang pagbulig sa iya samtang ‘nagabalatian sia.’ Bangod napatawad na ang sala ni David, makapangabay sia sa Dios nga paumpawan sia kag sakdagon kag ayuhon. (Sal. 103:3) Amo man sini ang mahimo naton.

10. Ano ang masiling naton sa natabo kanday Trofimo kag Epafrodito?

¹⁰ Pareho ni David, si Trofimo, nga masigkamanugpangabudlay ni apostol Pablo, wala man gin-ayo sing milagruso kag ginpalawig ang kabuhi. Nahibaluan naton nga kon kaisa ginhatagan si Pablo sing gahom sa pag-ayo sang nagabalatian. (Basaha ang Binuhatan 14:8-10.) Ginhimo niya ini sa ‘amay ni Publio nga nagahigda sa katre bangod may hilanat sia kag ginabalaod.’ ‘Nangamuyo si Pablo. Dayon gintungtong niya ang iya mga kamot sa iya, kag nag-ayo sia.’ (Binu. 28:8) Pero wala ini ginhimo ni Pablo kay Trofimo, nga nag-upod sa iya sa paglakbay sang misyonero sia. (Binu. 20:3-5, 22; 21:29) Sang nagbalatian si Trofimo kag indi na makaupod kay Pablo, wala sia gin-ayo sang apostol kundi ginbilin sia sa Mileto para magpaayo. (2 Tim. 4:20) Sing kaanggid, sang si Epafrodito ‘nagmasakit kag diutayan na lang mapatay,’ wala sing rekord nga gin-ayo sing milagruso ni Pablo ang iya pinalangga nga abyan.—Fil. 2:25-27, 30.

11, 12. Ngaa nakabulig gid si Lucas kay Pablo, kag ano ang masiling naton sa tinun-an ni Lucas?

¹¹ “Si Lucas nga hinigugma nga manugbulong,” kag manunulat sang libro sang Binuhatan, naglakbay man upod ni Pablo. (Col. 4:14; Binu. 16:10-12; 20:5, 6) Mahimo gid nga ginbuligan niya si Pablo kag ang iya mga kaupod sa misyonero nga paglakbay kon magmasakit sila. Ngaa? Bangod bisan si Pablo nagbalatian man samtang nagalakbay. (Gal. 4:13) Ginhimo ini ni Lucas suno sa ginsiling ni Jesus: “Ang mga mapagros wala nagakinahanglan sing manugbulong, kundi ang mga masakiton.”—Luc. 5:31.

¹² Wala ginasugid sang Biblia kon diin ukon kon san-o ginhanas si Lucas nga mangin doktor. Mahimo nga ginsambit ni Pablo sa mga Cristiano sa Colosas nga si Lucas manugbulong kay kilala nila sia. Kag may eskwelahan gid man sang medisina sa Laodicea nga malapit lang sa Colosas. Gani indi masiling nga si Lucas ordinaryo lang nga tawo nga nagapataka sang reseta, kundi isa gid sia ka doktor. Maathag ini sa gingamit ni Lucas nga mga termino sa medisina sa iya Ebanghelyo kag sa libro sang Binuhatan kag sa iya pagpaathag sang pagpang-ayo ni Jesus sa iban.

13. Ano dapat ang pagtamod naton sa mga panugda parte sa panglawas?

¹³ Wala kita nagakabuhi sa tion nga ang masigka-Cristiano makaayo sa aton paagi sa dulot sang pagpang-ayo. Pero ang pila ka kauturan nga may maayo sing intension mahimo magpanugda sang mga bulong. Mahimo nga ang pila ka panugda indi man makahalalit. May ginpanugda man si Pablo kay Timoteo  kay may balatian sia sa tiyan, mahimo bangod sang mahigko nga tubig. * (Basaha ang 1 Timoteo 5:23.) Pero tuhay gid kon ginahaylo ang isa ka utod nga maggamit sang dahondahon, bulong, ukon dieta nga mahimo indi epektibo ukon makahalit pa gani. Kon kaisa, ang pila nagahaylo sa iban kag nagasiling pa sila: ‘Amo man sini ang balatian sang paryente ko, kag gintomar niya ang . . . Nag-ayo sia dayon.’ Bisan sinsero pa ang panugda, dapat naton dumdumon nga ang mga bulong nga ginagamit sang kalabanan may mga risgo man.—Basaha ang Hulubaton 27:12.

14, 15. (a) Paano ginahingalitan sang pila ka tawo ang mga may balatian? (b) Ngaa makabulig ang Hulubaton 14:15 parte sa mga panugda sa pagbulong?

¹⁴ Handum naton nga mga Cristiano nga mangin mapagros para malipay kag makaalagad sa Dios sing bug-os. Apang nakapanubli kita sang pagkadihimpit, amo nga nagabalatian kita. Kon magmasakit kita, madamo sing pamaagi sa pagbulong. Ang kada isa may kinamatarong magpili kon ano ang iya gamiton. Makapasubo nga sa sining mahamkunon nga kalibutan, may mga nagahingalit sa mga nagabalatian para makakuarta. Ang pila nagabaligya sang mga “pamaagi” ukon “bulong” nga ginasakdag sang sayop nga mga pangangkon ukon indi matuod nga mga testimonya. Ginapapati sang iban ukon sang mga kompanya nga mas epektibo ang mahal nga mga bulong agod daku ang ila ginansia. Para sa nagabalatian nga luyag mag-ayo ukon maglawig ang kabuhi, ini nga mga “bulong” daw makagalanyat gid. Pero indi naton pagkalipatan ang laygay sang Pulong sang Dios: “Ang tawo nga mapinatihon, nagapati sa bisan ano nga mabatian niya, apang ang tawo nga maalamon nagabinagbinag sang tagsa niya ka tikang.”—Hulu. 14:15.

¹⁵ “Ang tawo nga maalamon” dapat mag-andam kon ang “mabatian niya,” ukon ang panugda, naghalin sa isa nga indi mapat-od ang mga kredensial. “Ang tawo nga maalamon” mahimo mangatarungan: ‘Nagasiling sia nga ini nga bitamina, dahondahon, ukon dieta may nabuligan na, pero may bastante bala nga mga saksi nga nagapamatuod sini? Nagkalainlain ang mga tawo. May pamatuod bala nga makabulig ini sa akon? Dapat bala ako mag-research pa gid ukon magpamangkot sa mga ginhanas ukon eksperiensiado parte sa sini?’—Deut. 17:6.

16. Ano nga mga pamangkot ang makabulig sa aton nga mapakita ang “maligdong nga hunahuna” parte sa mga panugda sa pagbulong?

¹⁶ Ginalaygayan kita sang Pulong sang Dios nga “magkabuhi nga may maligdong nga hunahuna . . . sa tunga sining karon nga sistema sang mga butang.” (Tito 2:12) Kinahanglan ang “maligdong nga hunahuna,” ukon paghantop, kon ang paathag sa pamaagi sang pag-eksamin ukon pagbulong daw makatilingala ukon makalilibog. Mapaathag bala sing maayo sang nagabulong ukon nagapanugda kon paano ini nagapanghikot? Nahisuno bala ini sa husto nga pamaagi, kag ginasaligan bala ini sang madamo nga doktor? (Hulu. 22:29) Ukon ginaganyat lang bala sini ang emosyon? Mahimo ginapangangkon nga nadiskobrehan ini ukon ginagamit sa malayo nga lugar, kag wala pa ini mahibaluan sang mga doktor. May mga pamatuod bala nga makabulong ini ukon mapatihan gid man? Ang pila ka kagamitan sa pag-eksamin ukon pamaagi sa pagbulong ginalaragway nga nagagamit sang ‘sekreto nga ingrediente’ ukon ‘indi mahibaluan nga puersa.’ Dapat gid maghalong sa sini kay ang Dios nagapaandam batok sa ‘paggamit sing madyik’ kag sa mga espiritista.—Isa. 1:13; Deut. 18:10-12.

17. Ano dapat ang aton nagakaigo nga handum?

¹⁷ Nagpadala sang importante nga sulat ang nagadumala nga hubon sang unang siglo sa mga kongregasyon. Pagkatapos malista ang mga butang nga dapat likawan sang mga Cristiano, ang sulat naghinakop: “Kon likawan gid ninyo ini nga mga butang, mangin maayo ang inyo kahimtangan. Maayo nga panglawas sa inyo!” (Binu. 15:29) Ang katapusan nga mga pulong, nga isa ka sahi sang pagpaalam, mahimo man masiling nga “magpakabakod.” Luyag gid naton nga may “maayo nga panglawas” kag mangin mabakod sa pag-alagad sa aton Dios.

18, 19. Ano ang mapaabot naton sa bag-ong kalibutan?

¹⁸ Samtang yari pa ang sistema sang mga butang subong kag samtang indi pa kita himpit, magabalatian gid kita. Indi naton mapaabot subong nga milagruso nga mag-ayo. Pero ginapakita sang Bugna 22:1, 2 nga maabot ang tion nga magaayo kita sing bug-os. Nakita ni apostol Juan sa palanan-awon “ang suba sang tubig sang kabuhi” kag ang “mga kahoy sang kabuhi” nga may mga dahon nga “makapaayo sa mga pungsod.” Wala ini nagapatuhoy sa mga bulong nga dahondahon subong ukon sa palaabuton. Sa baylo, ginpakita sini ang mga aman ni Jehova paagi kay Jesus sa paghatag sing dayon nga kabuhi sa matinumanon nga katawhan—ang ginapaabot gid naton.—Isa. 35:5, 6.

¹⁹ Samtang ginahulat naton ining mahimayaon nga palaabuton, nahibaluan naton nga nagaulikid si Jehova sa kada isa sa aton, bisan nagabalatian pa kita. Pareho ni David, makasalig kita sa bulig sang Dios kon magbalatian kita. Kag kaangay ni David makasiling kita: “Kon tuhoy sa akon, ginasakdag mo ako bangod sang akon integridad; mahamuot ka sa akon sa wala sing katubtuban.”—Sal. 41:12.