Mateo 5:1-48

5  Han nakita ni Jesus an damu nga tawo, sinagka hiya ha bukid. Pakalingkod niya, dinaop an iya mga disipulo.  Katapos nagtikang hiya pagtutdo ha ira:  “Malipayon an mga mahunahunaon han ira espirituwal nga panginahanglan, kay para ha ira an Ginhadian han langit.  “Malipayon an mga nabibido, kay liliawon hira.  “Malipayon an mga mapainubsanon, kay mapapanunod nira an tuna.  “Malipayon an mga nagugutom ngan nauuhaw han katadongan, kay pagbubusugon hira.  “Malipayon an mga malolooyon, kay kakalooyan hira.  “Malipayon an mga putli an kasingkasing, kay makikita nira an Dios.  “Malipayon an mga nakikigmurayaw, kay tatawagon hira nga mga anak han Dios. 10  “Malipayon an mga gintitimaraot tungod han katadongan, kay para ha ira an Ginhadian han langit. 11  “Malipayon kamo kon an mga tawo nag-iinsulto ha iyo, nagtitimaraot ha iyo, ngan nagyayakan han ngatanan nga buwa nga pakaraot ha iyo tungod ha akon. 12  Magkalipay kamo ngan magrayhak, kay daku an iyo balos ha langit. Kay an mga propeta hadto gintimaraot liwat nira ha sugad nga paagi. 13  “Kamo an asin han tuna, pero kon magtab-ang ito, paonan-o maibabalik an kaasin hito? Diri na ito magagamit kondi ilalabog ngan tatamaktamakan na la han mga tawo. 14  “Kamo an sugâ han kalibotan. An usa nga syudad nga nahimumutang ha bukid, diri maitatago. 15  Kon an mga tawo nagdadagkot hin lampara, diri ito gintatakloban hin taraksan nga basket,* kondi iginbubutang ha burutangan han lampara basi makalamrag ha bug-os nga balay. 16  Sugad man, ipasanag niyo an iyo sugâ ha mga tawo basi makita nira an iyo mag-opay nga buhat ngan paghimayaon an iyo Amay nga aadto ha langit. 17  “Ayaw kamo paghunahuna nga kinanhi ako basi bungkagon an Balaud o an sinurat han mga Propeta. Kinanhi ako, diri ha pagbungkag hito, kondi ha pagtuman, 18  kay ha pagkamatuod, susumatan ko kamo nga bisan mawara an langit ngan an tuna, diri gud mawawara an usa nga gigutiayi nga letra o usa nga bahin han Balaud tubtob nga diri pa ito natutuman. 19  Salit bisan hin-o nga nagtatalapas han gigutiayi hini nga mga sugo ngan nagtututdo ha katawohan nga talapason ito, magigin pinakaubos hiya ha Ginhadian han langit. Pero an bisan hin-o nga nagbubuhat ngan nagtututdo hito, magigin harangdon ha Ginhadian han langit. 20  Nasiring ako ha iyo nga kon diri kamo magin mas matadong kay ha mga eskriba ngan mga Pariseo, diri gud kamo makakasulod ha Ginhadian han langit. 21  “Hinbatian niyo an ginsiring ha kadaan nga panahon: ‘Diri ka magpatay, kay bisan hin-o nga magpatay may baratunon ha korte.’ 22  Pero nasiring ako ha iyo nga an bisan hin-o nga padayon nga nangangalas ha iya bugto may baratunon ha korte, ngan an bisan hin-o nga nagpapakaraot ngan nag-iinsulto ha iya bugto may baratunon ha Korte Suprema, ngan an bisan hin-o nga nasiring, ‘Lurong ka!’ angay ilabog ha naglalaga nga Gehenna.* 23  “Salit, kon maghahalad ka ngan nahinumdoman mo nga an imo bugto may reklamo ha imo, 24  bayai an imo halad ha halaran ngan kadtoa an imo bugto. Pakigtuhay anay ha iya, katapos, ha imo pagbalik mahimo ka na maghalad. 25  “Pakigtuhay dayon ha usa nga magkikiha ha imo mentras tikadto pa la kamo ha korte basi diri na niya ipadayon an pagreklamo ha huwes ngan diri ka ihatag han huwes ha gwardya, ngan prisuhon ka. 26  Ha pagkamatuod ako nasiring: Diri ka gud makakagawas didto tubtob nga diri mo mabaydan an ultimo nga sinselyo nga gigutiayi an kantidad.* 27  “Hinbatian niyo an ginsiring: ‘Diri ka mag-adulteryo.’* 28  Pero nasiring ako ha iyo nga an bisan hin-o nga padayon nga nagkikinita ha usa nga babaye ngan may malaw-ay nga hingyap ha iya, nag-aadulteryo na ha iya kasingkasing. 29  Kon an imo too nga mata nagigin hinungdan han imo pakasala,* lukata ito ngan ilabog. Mas maopay pa nga mawad-an ka hin usa nga bahin kay ha ilabog an imo bug-os nga lawas ha Gehenna. 30  Sugad man, kon an imo too nga kamot nagigin hinungdan han imo pakasala, utda ito ngan ilabog. Mas maopay pa nga mawad-an ka hin usa nga bahin kay ha ilabog an imo bug-os nga lawas ha Gehenna. 31  “Ngan ginsiring liwat: ‘Kon an usa makikigdiborsyo ha iya asawa, sadang hiya maghatag ha iya asawa hin kasuratan han pagdiborsyo.’ 32  Pero susumatan ko kamo nga bisan hin-o nga nakikigdiborsyo ha iya asawa gawas la kon imoralidad* an hinungdan, iya iginbubutang an iya asawa ha peligro nga mag-adulteryo, ngan bisan hin-o nga makig-asawa hito nga babaye nag-aadulteryo liwat. 33  “Dugang pa, hinbatian niyo an ginsiring ha aton kaapoy-apoyan: ‘Diri ka magsumpa kon diri mo tutumanon, kondi kinahanglan tumanon mo an imo mga saad kan Jehova.’ 34  Pero nasiring ako ha iyo: Ayaw gud pagsumpa pinaagi han langit, kay ito an trono han Dios, 35  o pinaagi han tuna, kay ito an tungtongan han iya mga tiil, o pinaagi han Jerusalem, kay ito an syudad han harangdon nga Hadi. 36  Ayaw liwat pagsumpa pinaagi han imo ulo, kay diri mo mapapabusag o mapapaitom bisan an usa nga buhok hito. 37  An iyo ‘oo’ sadang magin oo, ngan an iyo ‘diri’ sadang magin diri, kay an pagyakan hin sobra pa hini, tikang ha Yawa. 38  “Hinbatian niyo an ginsiring: ‘Mata ha mata ngan ngipon ha ngipon.’ 39  Pero ginsisidngan ko kamo: Ayaw pakig-away ha maraot nga tawo, ngan kon may magtampalo han imo too nga bayhon, iatubang liwat ha iya an imo wala. 40  Ngan kon may magkiha ha imo ngan kuhaon an imo pan-ilarom nga bado, ihatag liwat an imo pantungbaw nga panapton, 41  sugad man, kon an usa nga may awtoridad maghangyo ha imo nga updan hiya hin usa ka kilometro, updi hiya bisan tubtob ha duha ka kilometro. 42  Tagi an nangangaro ha imo, ngan ayaw talikdi an may ginhuhuram ha imo.* 43  “Hinbatian niyo an ginsiring: ‘Higugmaa an imo igkasi-tawo ngan kasinahi an imo kaaway.’ 44  Pero ginsisidngan ko kamo: Padayon nga higugmaa an iyo kaaway ngan ig-ampo an nagtitimaraot ha iyo, 45  basi mapamatud-an niyo nga mga anak kamo han iyo Amay nga aadto ha langit, kay iya ginpapasirang an adlaw ha magraot ngan mag-opay nga tawo ngan nagpapauran ha magtadong ngan diri-magtadong. 46  Kay kon an iyo hihigugmaon an mga nahigugma la ha iyo, ano an balos ha iyo? Diri ba ginbubuhat liwat ito han mga parasukot hin buhis? 47  Ngan kon an iyo kabugtoan la an iyo kumustahon, nagbubuhat ba kamo hin mas maopay kay ha iba? Diri ba ginbubuhat liwat ito han mga tawo han mga nasud? 48  Salit kinahanglan magin perpekto kamo, sugad han iyo langitnon nga Amay nga perpekto.

Mga footnote

Ginagamit ini ha pagtakos hin mga lugas sugad han trigo.
Kitaa an Apendise 9.
Ha literal, “an ultimo nga quadrans”; ini an sweldo para ha mga 10 minutos nga pagtrabaho. Kitaa an Apendise 11.
Kitaa an “Adulteryo” ha Glossary.
Ha literal, “nakakapakdol ha imo.” Kitaa an “Kahipakdol” ha Glossary.
Ini nga pulong nangangahulogan hin ngatanan nga klase hin seksuwal nga relasyon nga supak ha balaud han Dios. Kitaa an Apendise 4.
Karuyag sidngon, paghuram nga waray tubo.