Moya O Kenile ki Nto Mañi?

KA NAKO ye ñwi Jesu naa buzize balutiwa ba hae kuli: “Ndatahe mutu ki ufi ku mina, ya ka fa mwanaa hae licwe haa kupile buhobe? Kamba bakeñisa tapi, a ka mu fa noha? Kamba haa kupa lii, a ka mu fa kabanze?” (Luka 11:11, 12) Banana ba mwa Galilea ne ba ikolanga ku ca mai ni litapi mi kacwalo ne ba pihelelanga kuli bo ndataa bona ba ba fe nto ye ne ba tokwa.

Jesu naa bulezi kuli lu swanela ku tundamena ku kupa moya o kenile, sina mwa ezezanga mwanana ya lapile haa kupa sico. (Luka 11:9, 13) Ku utwisisa kuli moya o kenile ki nto mañi ku ka lu tusa ku utwisisa ze u kona ku peta mwa bupilo bwa luna. Kacwalohe, ha lu nyakisiseñi se i luta Bibele ka za moya o kenile.

“Maata A Muambakani-ya-Pahami”

Mañolo a bulela ka ku utwahala hande kuli moya o kenile ki maata aa itusisanga Mulimu kwa ku peta tato ya hae. Lingeloi Gabriele ha ne li bulelezi Maria kuli u ka ba ni mwana wa mushimani nihaike kuli naa sa zibi muuna, ne li ize: “Moya o Kenile u ka shulumukela ku wena, mi maata a Muambakani-ya-Pahami a ka ku ukama; ki fo, Ya-Kenile ya ka pepwa ki wena u ka bizwa Mwanaa Mulimu.” (Luka 1:35) Ka ku ya ka manzwi a Gabriele, ku na ni swalisano mwahalaa moya o kenile ni “maata a Muambakani-ya-Pahami.”

Litimana ze ñwi mwa Bibele li talusa taba ye swana. Mupolofita Mika naa ize: “Na, ni tezi maata a moya wa Muñaa Bupilo.” (Mika 3:8) Jesu naa sepisize balutiwa ba hae kuli: “Mu ka amuhela maata, Moya o Kenile ha u ka ta ku mina.” (Likezo 1:8) Mi muapositola Paulusi naa bulezi ka za “maata a Moya o Kenile.”—Maroma 15:13, 19.

Kacwalo lu kona ku itutañi mwa litimana ze bulezwi fahalimu? Lu ituta kuli ku na ni swalisano ye tuna mwahalaa moya o kenile ni maata a Mulimu. Jehova u bonisanga maata a hae ka ku itusisa moya o kenile. Ka mubulelelo o bunolo, moya o kenile ki maata a Jehova aa itusisanga kwa ku peta mulelo wa hae. Mi ao ki maata a komokisa luli! Ha lu koni ku utwisisa butuna bwa maata a naa tokwahala kuli lika kaufela li bupiwe. Ka mupolofita Isaya, Jehova naa lu susuelize ku nahanisisa taba ye: “A mu talime lihalimu, mu buhe: Ya ezize linto zeo ki mañi? Ki Yena ya zamaisa limpi za zona ka mulao, ya li biza kaufela ka mabizo; ka butuna bwa maata a hae ni kabakala bulena bwa hae bo bu tiile, ha ku na ye tokwahala.”—Isaya 40:26.

Kacwalo Bibele i bonisa kuli pupo kamukana i tahile ka “maata” a matuna a Mulimu, yena ya Maata Ote. Kaniti, maata a Mulimu ki a matuna hahulu, mi bupilo  bwa luna bu itingile ku ona.—Mu bone mbokisi ye li “Ze ne U Petile Moya O Kenile.”

Jehova u kona ku itusisa moya wa hae o kenile ka sipimo se situna, sina mwa naa ezelize ha naa bupile lika zote. Kono hape u kona ku itusisa ona kwa ku tusa batu. Bibele i na ni mitala ye miñata ye bonisa ka moo moya wa Mulimu ne u fezi batu maata.

“Moya wa Mulena U Fahalimwaa Ka”

Musebezi wa naa petile Jesu fa lifasi u lu bonisa moo moya o kenile wa Mulimu u kona ku tiiseza batanga ba hae. Jesu naa bulelezi batu ba kwa Nazareta kuli: “Moya wa Mulena u fahalimwaa ka.” (Luka 4:18) Jesu naa petileñi ka “maata a Moya”? (Luka 4:14) Naa folisize matuku kaufela, naa kuzisize mañungwa a liwate le li bifile, naa fepile batu ba bañata-ñata ka buhobe bo  bunyinyani ni litapi ze nyinyani, mi mane naa zusize bafu. Muapositola Pitrosi naa talusize kuli Jesu ki ‘muuna ya naa bonisizwe ki Mulimu, ka likezo ze maata, ni ka liponiso, ni ka ze komokisa za naa ezize Mulimu ka yena.’—Likezo 2:22.

Moya o kenile ha u tahisangi limakazo ze cwalo mazazi a. Nihakulicwalo, wa kona ku lu ezeza lika ze komokisa. Jehova u lata ku fa moya wa hae o kenile kwa balapeli ba hae, sina mwa naa sepiselize balutiwa ba hae Jesu. (Luka 11:13) Kona libaka muapositola Paulusi ha naa bulezi kuli: “Mwa linto kamukana ni na ni maata kabakala kuli ku na ni ya ni tiisa.” (Mafilipi 4:13, NW) Kana moya o kenile wa kona ku mi tiisa ka nzila ye cwalo mwa bupilo bwa mina? Taba ye tatama i ka alaba puzo yeo.

[Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 5]

Libaka moya o kenile ha u si mutu

Bibele i bapanya moya o kenile ni mezi. Mulimu ha naa sepisa batu ba hae limbuyoti za kwapili, naa ize: “Ni ka sela mezi fahalimwaa lifasi le li nyolilwe, ni bubise linuka mwa naha ye omile; ni ka sululela Moya wa ka fahalimwaa bana ba hao, ni mbuyoti ya ka fahalimwaa baikulu ba hao.”—Isaya 44:3.

Mulimu haa sululela moya wa hae fahalimu a batanga ba hae, ba “tala Moya o Kenile.” Jesu, Joani Mukolobezi, Pitrosi, Paulusi, Barnabasi, ni balutiwa be ne ba kopani hamoho ka lizazi la Pentekonta ya 33 C.E., ba taluswa kuli ne ba tezi moya o kenile.—Luka 1:15; 4:1; Likezo 4:8; 9:17; 11:22, 24; 13:9.

Mu nahanisise taba ye: Kana mutu wa kona ku ‘sululelwa’ fahalimu a batu ba ba shutana-shutana? Kana mutu a li muñwi wa kona ku “tala” sikwata mutumbi sa batu? Yeo ki taba ye sa utwahali. Bibele i talusa kuli batu ba bañwi ne ba tezi butali, kutwisiso, ni zibo, kono ha i talusi kuli mutu wa kona ku tala ku mutu yo muñwi.—Exoda 28:3; Luka 2:40; Makolose 1:9.

Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli “moya” ki pneuʹma, mi linzwi leo hape li kona ku talusa maata a sa bonahali. Ka ku ya ka buka ya Expository Dictionary of New Testament Words ye ñozwi ki bo Vine, linzwi la pneuʹma “sihulu li talusa moya o fuka . . . ni sibuyo; hape, sihulu li talusa moya [o kenile], ili o sa bonahali, o sa koni ku swalwa ili o maata, sina mo u inezi moya o fuka.”

Kaniti luli, moya o kenile haki mutu. *

[Litaluso za kwatasi]

[Manzwi a bañi ba siswaniso]

Photodisc/SuperStock