‘Mu Yeme Mu Tiile mi Mu Bone Mw’a Ka Mi Piliseza Jehova’

“[Muñ’a] Bupilo wa ni lwanela, ha ni sabi se siñwi; mutu s’a ka ni eza ki sika mañi?”—SAMU 118:6.

1. Ki kezahalo mañi ye tuna ye ba tuha ba talimana ni yona batu?

BATU kacenu ba tuha ba talimana ni kezahalo ye ba samba ba ba bone. Jesu na bulelezi balateleli ba hae ka za kezahalo yeo ye ne ka ezahala mwa linako za luna kuli: “Ñalelwa ikaba ye tuna; la li ku simuluha lifasi, ku tisa cwale, ha ku si ka bonwa ñalelwa ye tuna cwalo, mane ni kwapili. Kabesi kuli mazazi ao a ka fukuzwa, kabe ku si na sibupiwa se si ka piliswa; kono kabakala ba ba ketilwe, mazazi ao a ka fukuzwa.”—Mateu 24:21, 22.

2. Ñalelwa ye tuna i tibelwa kiñi?

² Mangeloi a sweli a tibela ñalelwa ye tuna yeo nihaike batu ha ba koni ku a bona. Muapositola Joani na filwe pono ki Jesu ye ne mu tusize ku ziba libaka ñalelwa ye tuna ha i tibezwi. Muapositola ya na sa supezi yo u talusa libaka leo cwana: “Na bona mangeloi a mane, a yemi kwa maneku a mane a lifasi kuli ku fuka kwa moya ku tokwahale mwa lifasi . . . Na bona lingeloi le liñwi le li kambama kwa Upa, li sweli nombolo ya Mulimu Ya-Pila; la huweleza, ka linzwi le lituna [kwa] mangeloi a mane . . . Mu si ke mwa sinya lifasi ni liwate, nihaiba likota, ku fitela ha lu swaile batanga ba Mulimu wa luna, fa lipata za bona.”—Sinulo 7:1-3.

3. Kiñi ze ka ezahala pili ñalelwa ye tuna ha i ka kala?

³ Ku swaiwa kwa “batanga ba Mulimu wa luna” ku tuha ku fezwa. Mangeloi a mane a itukisize ku lukulula moya o ka tahisa sinyeho. Kiñi ze ka ezahala pili ha ka eza cwalo? Lingeloi li alaba puzo yeo, li li: “Babilona, munzi o mutuna, u ka wiswa . . . ka tata, mi ha u sa na ku fumanwa hape.” (Sinulo 18:21) Ku ka ba ni tabo ye tuna hakalo muta bulapeli bwa buhata kaufela mwa lifasi bu feliswa!—Sinulo 19:1, 2.

4. Ki likezahalo mañi ze ka ba teñi kwapili?

⁴ Macaba kaufela a lifasi a ka kopana kuli a lwanise batu ba Jehova. Kana macaba a ka kona ku fenya Bakreste ba ba sepahala bao? Ku kana kwa bonahala cwalo. Kono kai! Limpi za kwa lihalimu ze latelela Kreste Jesu li ka timeza macaba a. (Sinulo 19:19-21) Kwa nalule-lule, Diabulosi ni mangeloi a hae ba ka nepelwa mwa musima mo ba si ke ba kona ku eza se siñwi. Ha ba na ku kona ku kwasheka batu kakuli ba ka tamiwa ka lilimo ze sikiti. Yeo luli ikaba kimuluho ye tuna ku bolule-lule ba batu ba ba ka punyuha ñalelwa ye tuna!—Sinulo 7:9, 10, 14; 20:1-3.

5. Ba ba zwelapili ku sepahala ku Jehova ba ka iponela likezahalo mañi ze tabisa?

⁵ Lu tuha lu iponela likezahalo ze tabisa ni ze makaza zeo. Likezahalo zeo li ka bonisa kuli Jehova ki yena ya na ni swanelo ya ku busa. Mi mu nahane fela taba ye: Haiba lu zwelapili ku sepahala ku Jehova ni ku yemela bubusi bwa hae, lu ka abana mwa ku bubanisa libizo la Jehova ni ku iponela mulelo  wa hae ha u talelezwa. Yeo ki nto ye tabisa luli!

6. Ki lika mañi ze lu ka nyakisisa ze ka lu tusa ku libelela likezahalo ze taha li cibilika?

⁶ Kana lu itukiselize likezahalo za butokwa zeo? Kana lu sepile m’ata a Jehova a ku pulusa? Kana lu sepile kuli u ka lu lamulela ka nzila ye swanela? Manzwi a na ñolezi Paulusi kwa Bakreste ba kwa Roma a lu tusa ku alaba lipuzo zeo, na ize: “Manzwi kaufela h’a ñozwi kale, a ñozwi ku lu luta, kuli ka ku tiiswa ni ku kutazwa ki Mañolo, lu ine lu na ni sepo.” (Maroma 15:4) Ka mutala, likande le li bonisa mwa na lamulezi Maisilaele Jehova mwa butanga kwa Egepita ki le liñwi la litaba ze ñolezwi ku lu luta, kuli lu kone ku tiya ni ku ba ni sepo. Haiba lu nyakisisa ka tokomelo litaba za mwa na punyuselize Jehova Maisilaele, lu ka susuezwa hahulu ha lu nze lu libelezi ñalelwa ye tuna ye taha i cibilika.

Jehova U Lamulela Batu Ba Hae

7. Ki muinelo mañi o t’ata o zuha mwa Egepita ka 1513 B.C.E.?

⁷ Lu likeni ku hupula ze ne ezahezi ka silimo sani sa 1513 B.C.E. Jehova sa fitisize kale likoto ze 9 kwa Maegepita. Koto ya bu 9 ha i fiwa, Faro u leleka Mushe kapili-pili, mi u li: “Zwa ku na, u itemuhele, u si ke wa bona pata ya ka hape; kakuli lizazi l’o ka bona pata ya ka, wa shwa.” Mushe u mu alaba kuli: “S’o bulezi ki sona; ha ni sa na ku bona pata ya hao hape.”—Exoda 10:28, 29.

8. Maisilaele ba fiwa litaelo mañi za puluso, mi ku ezahalañi hasamulaho?

⁸ Jehova cwale u taluseza Mushe kuli u ka tisa koto ya mafelelezo ku Faro ni Maegepita kaufela. Mwa kweli ya Abibi (Nisani), kweli ha i biza 14, baeli kaufela mwa naha ya Egepita ba ka shwa, ku kala kwa batu ku isa kwa lifolofolo. Kono ha ku na ku ba cwalo kwa mabasi a Maisilaele ibile fela ba latelela ka tokomelo milao ya file Mulimu ku Mushe. Ba swanela ku sasa mali a ngunyana fa misumo ye mibeli ni mabala a kwa minyako ya ndu ni ku sa zwa mwa mandu. Kiñi ze ezahala busihu bo? Mushe u lu taluseza cwana: “Mwahal’a busihu [Muñ’a] Bupilo a nata baeli ba mwa naha ya Egepita kaufela.” Faro u nga muhato kapili-pili. U biza Mushe ni Aruni, mi u ba bulelela kuli: “A mu nanuhe, mu zwe mwa sicaba sa ka, . . . mu ye, mu y’o sebeleza [Muñ’a] Bupilo, mo mu bulelezi.” Mi Maisilaele ba ba fitelela 3 milioni hamoho ni macaba a mañata-ñata, ili “silundwamanje sa batu ba mishobo ye kopa-kopani,” kona mo ba ezeza ona cwalo.—Exoda 12:1-7, 29, 31, 37, 38.

9. Ki nzila ifi ya fitisa Maisilaele Mulimu ha ba zwa mwa Egepita, mi ki kabakalañi?

 ⁹ Nzila ye puma ye ba kona ku fita Maisilaele ki ya ku kulisa Liwate la Mediteranea ni ku yo fita mwa naha ya Mafilisita. Kono Mafilisita ki lila za bona. Mi Jehova u ba fitisa mwa lihalaupa le li bapani ni Liwate Le Li Fubelu ilikuli mwendi a ba sileleze kwa ndwa ni lila za bona. Nihaike batu ba ne ba tama musipili wo ne li ba bañata-ñata, ne ku si na mifilifili mwahal’a bona. Bibele i lu taluseza cwana kuli: “Bana ba Isilaele ba zwa mwa naha ya Egepita ba lwezi lilwaniso.”—Exoda 13:17, 18.

‘Mu Bone Mw’a ka Mi Piliseza Jehova’

10. Ki kabakalañi Jehova ha bulelela Maisilaele ku tibelela bukaufi ni Pi-Hahiroti?

¹⁰ Hañihañi ku ezahala nto ye ñwi ye komokisa. Jehova u bulelela Mushe kuli: “Bulelela bana ba Isilaele kuli ba fapuhe, ba y’o tibelela fapil’a Pi-Hahiroti, mwahala Migidoli ni liwate, ku libana ni Baale-Zefoni.” Sicaba si latelela litaelo zeo mi si ipumana ku ba mwahal’a malundu ni siko sa Liwate Le Li Fubelu. Ku bonahala kuli ki kale si kwalelwa mwahali. Kono Jehova wa ziba za eza. U bulelela Mushe kuli: “Ni ka tatafaza pilu ya Faro kuli a ba ndongwame; mi ni ka ipubanisa ka Faro ni ka mpi ya hae kaufela; mi Maegepita ba ka ziba kuli ki Na [Muñ’a] Bupilo.”—Exoda 14:1-4.

11. (a) Faro u nga muhato mañi, mi Maisilaele ba eza cwañi ha ba bona cwalo? (b) Mushe u eza cwañi Maisilaele ha ba bilaela ku yena?

¹¹ Faro ka ku ikutwa kuli u fosize ha lumelelize Maisilaele ku zwa mwa Egepita, wa ba shenja ka makoloi a hae a ketiwa a 600. Bana ba Isilaele ha ba yo kumbuluka ba bona mpi ya Maegepita mi ba saba maswe ni ku liloka ku Mushe kuli: “Kikuli ne ku si na mabita mwa Egepita, ha u lu zwisize kuli lu t’o shwela mwa lihalaupa?” Kono Mushe u sepile kuli Jehova u ka ba lamulela, mi u ba bulela kuli: “Mu si ke mwa saba; mu yeme mu tiile; mu bone mw’a ka mi piliseza [Muñ’a] Bupilo kacenu. . . . [Muñ’a] Bupilo u ka mi lwanela; kono mina, mu ikuzeze.”—Exoda 14:5-14.

12. Jehova u lamulela cwañi batu ba hae?

¹² Mi sina mwa na bulelezi Mushe kuli Jehova u ka lamulela Maisilaele, lika kona mo li bela honacwalo. Lingeloi la Jehova li ba zamaya mwamulaho ka lilu le li etelela Maisilaele mwa musipili wa bona. Lilu leo li tahisa lififi kwa Maegepita, kono li fa liseli kwa Maisilaele. (Exoda 13:21, 22; 14:19, 20) Mushe cwale u otolola lizoho la hae sina mwa mu laelezi Mulimu. Taba i zwelapili cwana kuli: “[Muñ’a] Bupilo a sutisa liwate ka moya o mata, wa kwa Upa, o fukile busihu kamukana . . . Bana ba Isilaele ba zamaya mwahal’a liwate fa mubu o omile; ku bona mezi a yema sina munanga kwa lizoho la bulyo ni la nzohoto.” Maegepita ha ba bona cwalo, ba ba shenja, kono Jehova u lwanela batu ba hae. U filikanya Maegepita, mi u bulelela Mushe cwana kuli: “Otolola lizoho la hao fahalimu a liwate, mezi a kutele fahalimu a Maegepita, ni fahalimu a makoloi a bona, ni fahalimu a bapahami ba bona.” Mpi ya Faro ya timezwa kaufela yona, mi ha ku na nihaiba wa lubandangoti ya pila!—Exoda 14:21-28; Samu 136:15.

Ze Lu Ituta kwa Puluso ya Maisilaele

13. Kiñi ze ne ba ezize Maisilaele ba mano puluswa?

¹³ Maisilaele ne ba ezizeñi ba mano puluswa ka makazo cwalo? Honafo fela, Mushe ni bana ba Isilaele ba kalisa ku opelela Jehova  milumbeko! Ba opela kuli: “Ni ka opelela [Muñ’a] Bupilo, kakuli u fenyize ka bulena. . . . [Muñ’a] Bupilo ki Yena ya ka busa kamita, ni ku ya ku ile.” (Exoda 15:1, 18) Kaniti nto ya pili ye ne ba ezize ne li ku lumbeka Mulimu. Jehova na bubanisize bubusi bwa hae mwa kezahalo yeo.

14. (a) Ze ne ezahezi kwa Maisilaele li kona ku lu lutañi ka za Jehova? (b) Ki lifi liñolo la silimo la 2008?

¹⁴ Likezahalo ze tabisa zeo li lu lutañi? Li lu bonisa fo ku sweu kuli Jehova wa kona ku lamulela batu ba hae mwa butata bufi kamba bufi. U itukiselize ku ba tusa mwa miinelo kaufela. Jehova na sutisize Liwate Le Li Fubelu ka moya o m’ata wa kwa upa kuli liwate li tokwe ku kwalela Maisilaele. Mi na ezisize kuli Liwate Le Li Fubelu le li swana li kwahele limpi za Faro, ilikuli li be libita la bona. Kezahalo yeo i lu hupulisa manzwi a walisamu ya na ize: “[Muñ’a] Bupilo wa ni lwanela, ha ni sabi se siñwi; mutu s’a ka ni eza ki sika mañi?” (Samu 118:6) Manzwi a Paulusi a kwa Maroma 8:31 ni ona a kona ku lu susueza, kwateñi lu bala kuli: “Mulimu h’a lu yemela, ki mañi ya ka lu lwanisa?” Manzwi a ñozwi ka ketelelo ya moya wa Mulimu ao a lu susueza luli! A kona ku felisa sabo ye lu kana lwa ba ni yona ni ku lu fa sepo. Kacwalo liñolo la silimo la 2008 le li ketilwe la swanela luli, li li: ‘Mu yeme mu tiile; mu bone mw’a ka mi piliseza Jehova’!—Exoda 14:13.

15. Ku utwa ne li kwa butokwa cwañi kuli Maisilaele ba kone ku lukululwa mwa Egepita, mi ki kabakalañi ku utwa ha kuli kwa butokwa kacenu?

¹⁵ Ki lifi ze ñwi ze lu kona ku ituta kwa musipili wa Maisilaele wa ku zwa mwa Egepita? Lu ituta kuli lu swanela ku utwa Jehova mwa lika kaufela. Maisilaele ne ba latelezi litaelo kaufela ze ne ba filwe za mwa ku itukiseza mukiti wa Paseka. Ne ba utwile taelo ya ku sa zwa mwa mandu a bona fa busihu bwa la Nisani 14. Ha ba funduka mwa Egepita, ne ba zwile mwateñi “ba lwezi lilwaniso.” (Exoda 13:18) Kacenu ku latelela ketelelo ye lu fiwa ki “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” ki kwa butokwa hahulu! (Mateu 24:45) Lu swanela ku utwa ka tokomelo linzwi la Mulimu le li mwamulaho wa luna, le li li: “Nzila ki yona ye, mu zamaye ku yona!” (Isaya 30:21) Ha lu nze lu sutelela hahulu kwa ñalelwa ye tuna, mwendi lu ka fiwa litaelo ze ñwi. Lu ka tokwa ku zamaelela ni batanga ba Jehova ba bañwi ba ba sepahala kuli lu kone ku punyuswa mwa nako ye t’ata yeo.

16. Nzila ya na punyusize Maisilaele ka yona Mulimu i lu lutañi?

 ¹⁶ Mi mu hupule kuli Jehova na fitisize Maisilaele nzila ye tisize kuli ku bonahale inge kuli ne ba kwalezwi mwahal’a malundu ni Liwate Le Li Fubelu. Nzila yeo ne i bonahala inge kuli ne i sa swaneli luli. Kono Jehova na ziba za na eza, mi lika kaufela ne li zamaile hande ka nzila ye ne tisize tumbo kwa libizo la hae ni ye ne punyusize batu ba hae. Kacenu lu kana lwa sa utwisisi mo li ezezwa lika ze ñwi mwa kopano, kono ki kwa butokwa ku sepa nzila ya etelela ka yona Jehova. Fokuñwi ku kana kwa bonahala kuli lila za luna li sweli za kondisa. Bakeñisa ku sa petehala, lu kana lwa palelwa ku utwisisa lika kaufela. Nihakulicwalo, Jehova wa kona ku cinca lika ka nako ya hae, sina fela mwa na ezelize miteñi yani kwa bana ba Isilaele.—Liproverbia 3:5.

Mu Sepe Jehova

17. Ki kabakalañi ha lu kona ku sepa ketelelo ya Mulimu?

¹⁷ Kana mwa kona ku nahana sepo ye ne ba bile ni yona Maisilaele ha ne ba hupuzi mo ne ba etelezwi ka lilu le li yemi nonga musihali ni mulilo o yemi nonga busihu? Seo ne si bonisa kuli “lingeloi la Mulimu” ne li ba etelela. (Exoda 13:21, 22; 14:19) Kacenu lwa kona ku ba ni buikolwiso bwa kuli Jehova wa etelela batu ba hae, wa ba sileleza mi u ka ba punyusa. Lwa kona ku sepa sepiso ye li: “[Jehova] h’a tuheli ba hae ba ba kenile; ba babalelwa ku ya ku ile.” (Samu 37:28) Ni kamuta lu si libali kuli mangeloi a Jehova a m’ata a sweli a lu tusa kacenu. Ka tuso ya ona lwa kona ku ‘yema lu tiile; ku bona mw’a ka lu piliseza Jehova.’—Exoda 14:13.

18. Ki kabakalañi ha lu tokwa ku ‘swala lilwaniso kaufela za Mulimu’?

¹⁸ Lu kona ku tusiwa kiñi kuli lu ‘yeme lu tiile’ mwa niti? Kiha lu swala lilwaniso za kwa moya za talusa Paulusi mwa liñolo la na ñolezi kwa Maefese. Mu lemuhe kuli muapositola u lu susueza ku ‘swala lilwaniso kaufela za Mulimu.’ Kana lu sweli lilwaniso kaufela za kwa moya ze? Mwa silimo se kaufela, mañi ni mañi wa luna u ka eza hande ku itatuba ku bona haiba u sweli lilwaniso zeo kaufela. Satani Diabulosi, sila sa luna, wa ziba bufokoli bwa luna, mi u likanga ku lu patisa kamba ku lu swaseza fa bufokoli bwa luna. Lu na ni “ndwa” ni mioya ye maswe. Kono lwa kona ku tula ka m’ata a Jehova!—Maefese 6:11-18; Liproverbia 27:11.

19. Ki tohonolo mañi ye lu ka ba ni yona haiba lu itiisa?

¹⁹ Jesu na bulelezi balateleli ba hae kuli: “Mu ka pilisa mioya ya mina ka ku tiya kwa mina.” (Luka 21:19) Kacwalo haike lu tiyele matata kaufela e lu talimana ni ona, ilikuli lu be ni tohonolo ya ku ‘yema lu tiile ni ku bona mw’a ka lu piliseza Jehova.’

Ne Mu Ka Alaba Cwañi?

• Ki likezahalo mañi ze tabisa ze lu tuha lu bona?

• Jehova na bonisize cwañi m’ata a hae a ku pilisa ka 1513 B.C.E.?

• Mu ikatulezi ku ezañi kwapili?

[Lipuzo za Tuto]

[Manzwi a fa likepe 20]

Liñolo la silimo la 2008 li ka ba: ‘Mu yeme mu tiile; mu bone mw’a ka mi piliseza Jehova.’—Exoda 14:13.

[Siswaniso se si fa likepe 17]

“Manzwi kaufela h’a ñozwi kale, a ñozwi ku lu luta”

[Siswaniso se si fa likepe 18]

Muñañatoho wa Faro ne u tisize kozi kwa Maegepita

[Siswaniso se si fa likepe 19]

Maisilaele ne ba pilisizwe kabakal’a ku eza lika kaufela za na ba laezi Jehova