مراجعه به متن

مراجعه به فهرست مطالب

آیا یعقوب به این دلیل در دودمان مسیح بود که حق نخست‌زادگی عیسو را از او خرید؟‏

سؤالات خوانندگان

سؤالات خوانندگان

آیا همهٔ اجداد مسیح باید از حق نخست‌زادگی برخوردار می‌بودند؟‏

از توضیحاتی که در گذشته در برخی مقالات ما داده شده است،‏ می‌توان برداشت کرد که همهٔ اجداد مسیح باید از حق نخست‌زادگی برخوردار می‌بودند.‏ به نظر می‌رسید که این توضیحات با عبرانیان ۱۲:‏۱۶ هماهنگ است.‏ در این آیه آمده است که عیسو ‏‹امور مقدّس را بی‌ارزش شمرد› و «در عوضِ وعده‌ای غذا،‏ حق نخست‌زادگی خود را [به یعقوب] فروخت.‏» در واقع از این آیه چنین استنباط می‌شد که وقتی یعقوب «حق نخست‌زادگی» را دریافت کرد،‏ جزو اجداد مسیح نیز شد.‏—‏مت ۱:‏۲،‏ ۱۶؛‏ لوقا ۳:‏۲۳،‏ ۳۴‏.‏

با این حال،‏ گزارشات کتاب مقدّس نشان می‌دهد که اجداد مسیح نباید لزوماً پسری نخست‌زاده در خانواده می‌بودند.‏ برخی از این گزارشات را در نظر بگیریم:‏

از ۱۲ پسر یعقوب (‏اسرائیل)‏ رِئوبین نخست‌زادهٔ او بود که لیَه او را به دنیا آورد.‏ یوسف،‏ نخستین پسر یعقوب از زن محبوبش،‏ راحیل بود.‏ وقتی رِئوبین مرتکب عملی غیراخلاقی شد،‏ حق نخست‌زادگی او به یوسف داده شد.‏ (‏پیدا ۲۹:‏۳۱-‏۳۵؛‏ ۳۰:‏۲۲-‏۲۵؛‏ ۳۵:‏۲۲-‏۲۶؛‏ ۴۹:‏۲۲-‏۲۶؛‏ ۱توا ۵:‏۱،‏ ۲‏)‏ با این حال،‏ مسیح نه از دودمان رِئوبین بود،‏ نه از دودمان یوسف،‏ بلکه از نسل یهودا،‏ پسر چهارم لیَه بود.‏—‏پیدا ۴۹:‏۱۰‏.‏

در لوقا ۳:‏۳۲ به پنج نفر دیگر از نسل یهودا اشاره می‌شود که از اجداد مسیح بودند.‏ شاید به نظر رسد همهٔ این مردان نخست‌زاده باشند.‏ بُوعَز پدر عُوبید بود و پسر عُوبید،‏ یِسای نام داشت.‏—‏روت ۴:‏۱۷،‏ ۲۰-‏۲۲؛‏ ۱توا ۲:‏۱۰-‏۱۲‏.‏

اما داوود پسر یِسای،‏ نخست‌زاده نبود.‏ از هشت پسر یِسای،‏ داوود کوچک‌ترینشان بود.‏ با وجود این،‏ مسیح از نسل داوود آمد.‏ (‏۱سمو ۱۶:‏۱۰،‏ ۱۱؛‏ ۱۷:‏۱۲؛‏ مت ۱:‏۵،‏ ۶‏)‏ مشابهاً،‏ سلیمان شخص بعدی از خاندان مسیح هم نخست‌زادهٔ داوود نبود.‏—‏۲سمو ۳:‏۲-‏۵‏.‏

این بدین معنی نیست که نخست‌زادگی مهم نبود.‏ نخست‌زاده از احترام خاصّی برخوردار بود و معمولاً سرپرست بعدی خانواده می‌شد.‏ همچنین نخست‌زاده از میان پسران دیگر سهم دو برابر به ارث می‌برد.‏—‏پیدا ۴۳:‏۳۳؛‏ تث ۲۱:‏۱۷؛‏ یوش ۱۷:‏۱‏.‏

با این همه،‏ حق نخست‌زادگی را می‌توانستند منتقل کنند.‏ ابراهیم با روانه کردن اسماعیل،‏ حق نخست‌زادگی را از اسماعیل به اسحاق واگذار کرد.‏ (‏پیدا ۲۱:‏۱۴-‏۲۱؛‏ ۲۲:‏۲‏)‏ همچنین،‏ همان طور که قبلاً اشاره کردیم،‏ حق نخست‌زادگی از رِئوبین به یوسف منتقل شد.‏

پس منظور پولُس از سخنانش در عبرانیان ۱۲:‏۱۶ چه بوده است؟‏ در این آیه آمده است:‏ «مراقب باشید که در میان شما کسی نباشد که مرتکب اعمال نامشروع جنسی شود و نه کسی که امور مقدّس را بی‌ارزش شمارد.‏ عیسو چنین بود.‏ او در عوضِ وعده‌ای غذا،‏ حق نخست‌زادگی خود را فروخت.‏»‏

پولُس در این آیه راجع به اجداد مسیح صحبت نمی‌کرد.‏ او پیش از این سخنان،‏ مسیحیان را تشویق کرد که ‹راه‌ها را برای پاهای خود هموار سازند.‏› این شامل این می‌شد که از اعمال نامشروع جنسی دوری کنند.‏ اگر به این پند عمل می‌کردند ‹از لطف خدا محروم نمی‌شدند.‏› (‏عبر ۱۲:‏۱۲-‏۱۶‏)‏ اما اگر مسیحیان به اعمال نامشروع جنسی دست می‌زدند،‏ هم از لطف خدا محروم می‌شدند و هم عیسو را سرمشق قرار می‌دادند؛‏ زیرا عیسو نیز «امور مقدّس را بی‌ارزش شمرد» و به عملی نامقدّس تن داد.‏

عیسو در دورانی زندگی می‌کرد که هدایت خانواده بر دوش بزرگان خاندان بود و او می‌توانست این امتیاز را داشته باشد که برای خاندان خود به خدا قربانی تقدیم کند.‏ (‏پیدا ۸:‏۲۰،‏ ۲۱؛‏ ۱۲:‏۷،‏ ۸؛‏ ایو ۱:‏۴،‏ ۵‏)‏ اما تمایلات نَفْسانی باعث شد که عیسو همهٔ این امتیازات را به یک کاسه آش بفروشد.‏ او شاید می‌خواست از سختی‌هایی که برای نسل ابراهیم پیشگویی شده بود،‏ اجتناب کند.‏ (‏پیدا ۱۵:‏۱۳‏)‏ همچنین،‏ وقتی که برخلاف میل والدینش با دو زنی که پرستندهٔ یَهُوَه نبودند ازدواج کرد،‏ نشان داد که به اعمال نامقدّس تمایل دارد و امور مقدّس را بی‌ارزش می‌شمارد.‏ (‏پیدا ۲۶:‏۳۴،‏ ۳۵‏)‏ چقدر او با یعقوب فرق داشت؛‏ یعقوب مصمم بود که تنها با کسی ازدواج کند که پرستندهٔ خدای حقیقی است.‏—‏پیدا ۲۸:‏۶،‏ ۷؛‏ ۲۹:‏۱۰-‏۱۲،‏ ۱۸‏.‏

پس در مورد دودمانی که به عیسی،‏ مسیح موعود منتهی شد،‏ چه می‌توان گفت؟‏ برخی از مردان در این دودمان،‏ نخست‌زاده بودند،‏ اما برخی نیز چنین نبودند.‏ یهودیان این موضوع را می‌دانستند و پذیرفته بودند؛‏ زیرا آنان اذعان کردند که مسیح باید از نسل داوود که آخرین پسر یِسای بود،‏ باشد.‏—‏مت ۲۲:‏۴۲‏.‏