1, 2. (a) Mulandu nshi uukalamba uwakuma abantu bonse? (b) Bushe ukulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka kwacindama shani?

ABANTU abengi bamona ukuti indalama e shacindama sana. E ico babika sana amano ku kunonka ifyuma na ku kusungilila ifyuma ifyo bakwata. Bambi nabo bamona ukuti ulupwa, ubumi, nelyo imilimo babomba e fyacindama.

² Lelo, icacindama sana ico abantu bonse balingile ukubikako amano kulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka ku muulu na pano isonde. Tulingile ukuba abacenjela pa kuti tatulekele ukubika amano kuli uyu mulandu uwacindama sana. Finshi fingalenga twaleka ukubikako amano? Nalimo kuti twabika sana amano ku fyo tucita cila bushiku ica kuti twalaba ne fyo cacindamina ukulenga caishibikwa ukuti Lesa e walinga ukuteka ku muulu na pano isonde. Nelyo kuti twabika sana amano ku mafya tukwete ica kuti twafilwa ukubika amano ku mulandu uwacindama. Lelo, nga twabika amano ku kulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka, tukaipekanya ukushipikisha amafya ayo twingakwata. Nga twacita ifi, tukapalama sana kuli Yehova.

3. Finshi Satana alanda pa mitekele ya kwa Lesa?

³ Satana Kaseebanya alatwishika nga ca kuti Yehova alikwata insambu sha kuteka ku muulu na pano isonde. Satana atila imitekele ya kwa Lesa ibi kabili Yehova alafisa ifisuma ku fibumbwa fyakwe. Satana Kaseebanya aleti abantunse kuti baba sana ne nsansa nga ca kuti baleiteka abene. (Ukute. 3:1-5) Na kabili aleti abantu te kuti babe aba cishinka kuli Lesa, no kuti nga baba na mafya kuti bakaana imitekele ya kwa Yehova. (Yobo 2:4, 5) Pa mulandu ne fi Satana Kaseebanya alanda, Yehova alipeela abantu inshita ya kuimwena abene ifyo imikalile ingaba nga tabaletekwa na Lesa.

4. Cinshi umulandu uwakuma imitekele ya kwa Lesa ulingile ukupwila?

⁴ Kwena, Yehova alishiba ukuti ifyo Satana Kaseebanya alanda fya bufi. Nomba mulandu nshi Lesa apeelela Satana inshita iya kulanga nga ca kuti ifyo alandile fya cine? Ni co uyu mulandu walikuma ifibumbwa fyonse ifya ku muulu ne fya pano isonde. (Belengeni Amalumbo 83:18.) Na kuba, abantu bakubalilapo balikeene ukulatekwa na Yehova, kabili ukutula ilya nshita abantu abengi e fyo bacita. Ici kuti calenga bamo balatontonkanya ukuti nalimo ifyo Satana Kaseebanya alandile fya cine. Abantu nelyo bamalaika nga tabeshibe icasuko kuli uyu mulandu, ifyalo, imishobo, imitundu, indupwa na bantu bakatwalilila ukupusana. Lelo nga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka, bonse bakalanakila imitekele yakwe iyalungama. Ici cikalenga pakabe umutende pa fibumbwa fyonse.—Efes. 1:9, 10.

5. Cinshi twingacita pa kuti tulange ukuti Yehova e walinga ukuteka?

⁵ Nga caishibikwa ukuti Lesa e wakwata insambu sha kuteka ku muulu na pano isonde, imitekele ya kwa Satana ne ya bantunse ikafumishiwapo. Lyena imitekele ya kwa Lesa ukupitila mu Bufumu bwa kwa Mesia e ikatendeka ukuteka, kabili abantu aba cishinka bakaba na balanga ukutila abantunse kuti baba aba cishinka ku mitekele ya kwa Lesa. (Esa. 45:23, 24) Bushe mulefwaya ukuba pa bantu aba cishinka abalanga ukuti Yehova e walinga ukuteka? Ukwabula no kutwishika, ifi e fyo mufwaya. Pa kuti tube aba cishinka tulingile ukubika amano ku mulandu uukalamba no kwishiba ico uyu mulandu wacindamina.

6. Bushe ukulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka kwacindama shani?

⁶ Nga fintu tulandilepo kale, umulandu uwacindama uwakuma abantu bonse, wa kulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka. Uyu mulandu walicindama sana ukucila ipusukilo lya muntu. Bushe ici cilolele mu kuti ipusukilo lyesu talyacindama nelyo ukuti Yehova tatubikako amano? Awe. Mulandu nshi twalandila ifi?

7, 8. Mulandu nshi mu kulenga caishibikwa ukuti Lesa e walinga ukuteka mwabela no kufikilisha amalayo yakwe?

⁷ Yehova alitemwa sana abantu kabili alibacindika sana. Aliitemenwe ukubomfya umulopa wa Mwana wakwe pa kuti tukapusuke umuyayaya. (Yoh. 3:16; 1 Yoh. 4:9) Yehova akanafishapo ifyo alaile, Satana Kaseebanya nga alikwete apa kulandila ukuti Lesa wa bufi kabili alafisa ifisuma kubo ateka no kuti imitekele yakwe ibi. Na kabili nga calenga abakaana ukuti Yehova e walinga ukuteka balasosa abati: “Bushe filya alaile ukuti akabapo, e po aba? Pantu ukufuma pa bushiku ifikolwe fyesu fyafwila, ifintu fyonse fyaba fye filya fine fye fyali ukufuma apo icalo capangiilwe.” (2 Pet. 3:3, 4) E ico ukupususha abantu abacumfwila kwaba pa fintu ifyo Yehova akacita pa kulanga ukuti e walinga  ukuteka! (Belengeni Esaya 55:10, 11.) Na kabili imitekele ya kwa Yehova ilalanga ukuti alikwata ukutemwa. Kanshi kuti twacetekela ukuti akatwalilila ukutemwa, ukucindika no kubika amano ku babomfi bakwe aba cishinka.—Ukufu. 34:6.

⁸ Nga twasumina ukuti imitekele ya kwa Yehova yalicindama ninshi tatuletila ipusukilo lyesu talyacindama nelyo ukuti tatwacindama kuli ena. Lelo tulelanda fye ifyo tulingile ukulamona imitekele ya kwa Yehova ne pusukilo lyesu. Nga tulefwaya ukubika amano ku mulandu uwacindama no kulacita ifilanga ukuti tulatungilila imitekele iyalungama iya kwa Yehova, tulingile ukulamona uyu mulandu ukuti walicindama sana ukucila ipusukilo lyesu.

9. Finshi Satana alandile pali Yobo? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁹ Ibuuku lya kwa Yobo kuti lyatwafwa ukwishiba ifyo tulingile ukulamona imitekele ya kwa Lesa. Muli ili buuku tusambililamo ifyo Satana alandile ukuti Yobo nga acula sana ali no kukaana Lesa. Satana aebele Lesa ukucusha Yobo. Yehova alikeene ukucusha Yobo, lelo alisuminishe Satana ukwesha Yobo, amwebele ati: “Fyonse ifyo akwata fili mu minwe yobe.” (Belengeni Yobo 1:7-12.) Mu nshita fye iinono, ababomfi ba kwa Yobo balifwile, ifyuma fyakwe fyalyonaike na bana bakwe 10 balifwile. Satana alengele aya macushi yamoneka kwati Lesa e walengele Yobo acule. (Yobo 1:13-19) Lyena Satana alwalike Yobo ubulwele ububi sana, ubu bulwele bwalengele aleumfwa sana ubukali. (Yobo 2:7) Na kabili amashiwi umwina mwakwe na banankwe batatu bamwebele yalimukalifisheko.—Yobo 2:9; 3:11; 16:2.

10. (a) Finshi Yobo acitile ifyalangile ukuti ali uwa kaele kuli Lesa? (b) Ni muli finshi alubile?

¹⁰ Bushe ifyo Satana alandile fya cine? Awe. Yobo alikeene ukusha Lesa. (Yobo 27:5) Na lyo line inshita imo Yobo alifililwe ukubika amano ku mulandu uwacindama. Aleimona ukuti ali mulungami, ica kuti atendeke no kufwaya ukwishiba icalengele ukuti alecula. (Yobo 7:20; 13:24) Nalimo icalengele ukuti Yobo aleumfwa ifi, macushi akwete. Lelo Lesa alimwene ukuti alingile ukulungika Yobo pa kuti engaluka mu fyo aletontonkanya. Finshi Yehova aebele Yobo?

11, 12. Finshi Yehova ayafwile Yobo ukwishiba, kabili Yobo acitile shani?

¹¹ Amashiwi Lesa aebele Yobo yaba mu fipandwa fine ifye buuku lya kwa Yobo, ukutendekela mu cipandwa 38 ukushinta mu cipandwa 41. Nomba muli ifi fipandwa tamwaba apo Lesa aebele Yobo icalengele alecula. Ico Yehova alefwaya te kweba Yobo ico aleculila kwati nalimo alingile ukuipokolola, lelo alefwaya ukwafwa Yobo ukwishiba ifyo ali uwacepa nga ku mulinganya  ku fyo Lesa akula. Na kabili Yehova alyafwile Yobo ukwishiba ukuti kwali imilandu iikalamba iyo alingile ukubikako amano. (Belengeni Yobo 38:18-21.) Ifi Yehova acitile fyalyafwile Yobo ukwishiba ifyo alingile ukubikako amano.

¹² Bushe ifi Yehova afundile Yobo pa numa ya kushipikisha amacushi ayakalamba fyalelanga ukuti Yehova tali ne cikuuku? Awe, na Yobo wine te fyo atontonkenye. Nangu ca kuti Yobo aliculile, asukile alatasha, atile: “Nabwesesha amashiwi yandi, kabili nalapila mu lukungu na mu mito.” Aya mashiwi yalanga ukuti ifyo Yehova amufundile fyalimwafwile. (Yobo 42:1-6) Ilyo Yehova ashilafunda Yobo, Elihu na o alimufundile. (Yobo 32:5-10) Pa numa Yobo acita ifyo bamufundile kabili ayaluka na mu fyo alemona ifintu, Yehova alyebeleko na bambi ukuti alitemenwe ifyo Yobo atwalilile uwa cishinka ilyo aleeshiwa.—Yobo 42:7, 8.

13. Bushe ifyo Yehova afundile Yobo fyamwafwile shani na lintu papitile imyaka iingi ukutula apo amesho yapwilile?

¹³ Ifyo Yehova afundile Yobo fyalitwalilile ukumwafwa na lintu amesho yapwile. Fyamwafwile shani? Nangu ca kuti ‘Yehova alipaalile Yobo pa numa ukucila pa kutendeka,’ pafwile palipitile inshita pa kuti Yobo akwate ifyo alufishe kabili aleke no kumfwa ububi pa fya mucitikiile. Pa numa “akwete na bana abaume 7 na bana abanakashi batatu.” (Yobo 42:12-14) Ukwabula no kutwishika, Yobo alefuluka abana bakwe abo Satana aipeye. Nalimo aleibukisha ne fyo alecula. Nangu ca kuti asukile aishiba ico aleculila, limo limo afwile aletontonkanya icalengele ukuti acule muli ulya musango. Nampo ifi nga e fyo aletontonkanyapo nelyo iyo, afwile aleibukisha ifyo Lesa amufundile. Ukucita ifi kwalimwafwile ukutwalilila ukubika amano ku mulandu uukulamba ne ci calelenga aleba ne nsansa.—Amalu. 94:19.

14. Finshi tulesambilila ku fyacitikile Yobo?

¹⁴ Ilyashi lya kwa Yobo kuti lyatwafwa ukwishiba ifyacindama ifyo tulingile ukubikako sana amano kabili ifingalenga twasansamushiwa. Na kuba, Yehova alisungilile ilyashi lya kwa Yobo “ku kutufunda, pa kuti mu kushipikisha kwesu na mu cisansamushi ca mu Malembo tube ne subilo.” (Rom. 15:4) Finshi tulesambililako? Ico tulesambililako maka maka ca kuti: Tatulingile ukulabika sana amano ku fyo ifintu fyaba mu mikalile yesu ica kuti twaleka no kubika amano ku mulandu uukalamba e kutila, ukulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka. Na kabili tulingile ukwishiba ukuti ico tulingile ukucita kutwalilila ukuba aba cishinka nangu tuli na mafya nga fintu Yobo acitile.

15. Finshi fikacitika nga twatwalilila ukuba aba cishinka ilyo tuli na mesho?

¹⁵ Mulandu nshi cawamina ukulatontonkanya pa fyo ukuba aba cishinka kwacindamina ilyo  tuli na mesho? Pantu amesho yalalenga twalanga nampo nga twaliba aba cishinka nelyo iyo. Nga twaba na mesho tacipilibula ukuti ninshi Yehova aletukanda, lelo yalatupeela ishuko lyakulanga ukuti tulatungilila imitekele yakwe. (Amapi. 27:11) Nga twashipikisha ‘tulasuminishiwa,’ kabili tulakwata isubilo ilyakosa. (Belengeni Abena Roma 5:3-5.) Ilyashi lya kwa Yobo lilanga ukuti “Yehova wa nkumbu nga nshi kabili wa luse.” (Yako. 5:11) Kanshi kuti twacetekela ukuti akatulambula kabili akalambula bonse abatungilila imitekele yakwe. Nga twaishiba ifi ‘tukalashipikisha muli fyonse no kushishimisha pamo no kusekelela.’—Kol. 1:11.

16. Cinshi tulingile ukulaibukishisha ukuti calicindama ukulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka?

¹⁶ Kwena calyafya ukubika amano ku kulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka. Amafya tukwata limo kuti yalenga twasakamikwa. Na mafya ayanono kuti yalamoneka kwati yakalamba nga twaikalila fye ukutontonkanya pali ayo mafya. Kanshi, tulingile ukulaibukisha ukuti icacindama sana kutungilila imitekele ya kwa Yehova na lintu tuli na mafya.

17. Bushe ukulabomba lyonse umulimo wa kwa Yehova kuti kwatwafwa shani ukulabika amano ku mulandu uukalamba?

¹⁷ Nga ca kuti lyonse tulebombako umulimo wa kwa Yehova, tukabika sana amano ku mulandu uwacindama. Ku ca kumwenako, Nte uwe shina lya kuti Renee alilwele ubulwele bwa lupuma na kansa kabili umubili walekalipa. Ilyo ali mu cipatala, uyu nkashi aleshimikila imbila nsuma ku babomfi ba mu cipatala, ku balwele banankwe e lyo na ku baletandalila abalwele. Mu cipatala cimo, pa milungu fye ibili na hafu alibilile imbila nsuma pa maawala 80. Na lintu ali mupepi no kufwa, uyu nkashi alibikile amano ku kulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka. Ici calengele aleba ne nsansa nangu ca kuti ali na mafya.

18. Bushe ifyo nkashi umo acitile filanga shani ubusuma bwaba mu kutungilila imitekele ya kwa Yehova?

¹⁸ Na mu mafya tukwata cila bushiku tulafwaya ukutwalilila ukucita ifilanga ukuti tulafwaya ukulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka. Ba Jennifer bali pa cibansa ca ndeke pa nshiku shitatu balelolela indeke pa kuti babwelelemo ku mwabo. Pa miku iingi ababomfi ba pa cibansa ca ndeke baleyalula inshita indeke yali no kwima. Apo ba Jennifer balitalalilwe kabili balinakile, nga batendeke fye ukuililila ubulanda. Lelo balipepele pa kuti bashimikile abantu imbila nsuma abali mu bwafya bumo bwine. Finshi fyafuminemo? Ba Jennifer balishimikile abantu abengi imbila nsuma kabili balibapeele ne mpapulo ishingi. Ba Jennifer batile, “Naumfwile ukuti Yehova alimpaalile nangu ca kuti ifintu tafyali bwino kabili alimpeele amaka ya kulenga ishina lyakwe lyacindikwa.” Ukwabula no kutwishika, balibikile sana amano ku kucita ukufwaya kwa kwa Yehova.

19. Finshi abantu ba kwa Yehova bacita apo balishiba ukuti e walinga ukuteka?

¹⁹ Ukulenga caishibikwa ukuti Yehova e walinga ukuteka e kulekanya imipepele ya cine ku mipepele ya bufi. Ukutula na kale abantu ba kwa Lesa balatungilila imitekele yakwe. Apo tulatungilila ukupepa kwa cine, cila umo umo alingile ukubika amano kuli uyu mulandu uwacindama.

20. Bushe Yehova omfwa shani pa fyo muibikilishako ukutungilila imitekele yakwe?

²⁰ Mulingile ukucetekela ukuti Yehova alatasha pa fyo mwaba aba cishinka ilyo mubomba umulimo wakwe ne fyo mushipikisha amesho pa kuti mutungilile imitekele yakwe. (Amalu. 18:25) Icipande cikonkelepo cikalanda pa fyo tulingile ukulatungilila imitekele ya kwa Yehova no mutima onse ne fyo twingacita pa kuti tulelanga ukuti e walinga ukuteka.