Iginbuhayhag Na an Antikristo

PAONAN-O mo pananalipdan an imo kalugaringon kon maaram ka nga may-ada makamaratay nga epidemya ha iyo lugar? Posible gud nga pakukusgon mo an imo imyunidad ngan maglilikay ha mga tawo nga may-ada hito. Ha espirituwal nga paagi, kinahanglan sugad liwat hito an aton buhaton. An Kasuratan nagsusumat ha aton nga an antikristo ‘aada na ha kalibotan.’ (1 Juan 4:3) Kon karuyag naton nga diri “mataponan,” kinahanglan makilala naton an “may-ada hito nga sakit” ngan likyan hira. Maopay na la nga an Biblia naghahatag hin damu nga kahayag mahitungod hito.

An “antikristo” nangangahulogan hin “kontra kan Kristo.” Salit ha pinakahaluag nga kahulogan, nagtutudlok ito ha ngatanan nga nakontra o buwa nga nag-aangkon nga hira an Kristo o an iya mga representante. Hi Jesus mismo nagsiring: “An diri upod ha akon kontra ha akon [o usa nga antikristo]: an diri nagtitirok upod ha akon, nagsasaburak.”—Lukas 11:23.

Natural la nga hi Juan nagsurat mahitungod han antikristo paglabay hin sobra 60 ka tuig tikang nga namatay hi Jesus ngan sumaka ha langit. Tungod hito, an mga buhat han antikristo kinahanglan sabton ha kon paonan-o ito nakakaapekto ha maunungon nga mga sumurunod ni Jesus ha tuna.—Mateo 25:40, 45.

Anti-Kristiano an Antikristo

Ginpahamangnoan ni Jesus an iya mga sumurunod nga an kalibotan ha kabug-osan mangangalas ha ira. Hiya nagsiring: “Ira kamo igtutubyan ha kagol-anan, ngan pamamatayon kamo, ngan pagdudumtan kamo han ngatanan nga nasud tungod han akon ngaran. Ngan matindog an damu nga mga buwaon nga mga manaragna, ngan damu an mahisisimang.”—Mateo 24:9, 11.

Tungod kay gintitimaraot an mga disipulo ni Jesus ‘tungod han iya ngaran,’ matin-aw nga an mga paratimaraot antikristo, kontra kan Kristo. An “buwaon nga mga manaragna,”  nga an pipira ha ira mga Kristiano hadto, mga antikristo liwat. (2 Juan 7) Inin ‘damu nga antikristo,’ nagsurat hi Juan, ‘nanmulag ha aton, kondi waray hira upod ha aton; kay kon upod hira ha aton, nagpapadayon unta hira upod ha aton.’—1 Juan 2:18, 19.

An mga pulong nira Jesus ngan Juan matin-aw nga nagpapakita nga an antikristo diri uusa la nga tawo kondi ginkukompwesto hin damu nga indibiduwal nga antikristo. Dugang pa, tungod kay buwaon nga manaragna hira, usa han ira siyahan nga tumong amo an panlimbong pinaagi han relihiyon. Ano an pipira han ira taktika?

Pagpasarang hin mga Buwa Pinaagi han Relihiyon

Ginpahamangnoan ni apostol Pablo an iya igkasi-magburuhat nga hi Timoteo nga magbantay kontra ha mga katutdoan han mga apostata, sugad kanda Himeneo ngan Pileto, nga an mga “pulong magsasarang sugad hin kalamayo.” Hiya nagdugang: “An mga tawo nga nagsayop mahitungod han pagtoo, kay hira nagsiring nga an pagkabanhaw nag-agi na, ngan nakasamok hira han pagtoo han iba.” (2 Timoteo 2:16-18) Matin-aw nga hira Himeneo ngan Pileto nagtutdo nga an pagkabanhaw simboliko la ngan an mga Kristiano binanhaw na ha espirituwal nga paagi. Oo, ha paniplatan han Dios, nababanhaw an usa kon hiya nagigin totoo nga disipulo ni Jesus, nga amo an klaro nga ginsiring ni Pablo mismo. (Efeso 2:1-5) Kondi, an katutdoan nira Himeneo ngan Pileto nagsalikway han saad ni Jesus nga literal nga pagkabanhaw han mga patay ilarom han pagmando han Ginhadian han Dios.—Juan 5:28, 29.

An mga ideya nga simboliko la an pagkabanhaw gin-establisar ha urhi han grupo nga tinatawag nga Gnostiko. Tungod kay an mga Gnostiko natoo nga mahimo hira magkaada hin kahibaro (gnoʹsis ha Griego) ha misteryoso nga paagi, ira igintampo ha apostata nga Kristianidad an pilosopiya han mga Griego ngan an mistisismo han mga taga-Oriente. Pananglitan, natoo hira nga an ngatanan nga pisikal nga butang maraot, ngan tungod hito, hi Jesus waray kumanhi sugad nga tawo kondi baga la hin may-ada hiya tawhanon  nga lawas—usa nga pagtoo nga tinatawag nga Dosetismo. Sugad han aton hinsabtan na, ini gud an iginpahamangno ni apostol Juan.—1 Juan 4:2, 3; 2 Juan 7.

Usa pa nga kabuwaan nga hinimo-himo la paglabay han mga siglo, amo an doktrina han tinatawag nga baraan nga Trinidad, nga nasiring nga hi Jesus an Makagarahum-ha-ngatanan nga Dios ngan an Anak han Dios. Ha libro nga The Church of the First Three Centuries ni Dr. Alvan Lamson, hiya nasiring nga an doktrina han Trinidad “nagtikang diri gud ha Judio ngan Kristiano nga Kasuratan; nga nag-uswag ito, ngan igindugang ha Kristianidad, pinaagi han mga Amay han singbahan nga nauyon ha mga ideya ni Plato.” Hin-o ini nga mga “Amay”? Hira an apostata nga mga klero nga naruyag ha mga katutdoan han Griego nga pagano nga pilosopo nga hi Plato.

An kahidugang han Trinidad usa nga obra maestra han antikristo, tungod kay ini nga doktrina nakahimo han Dios nga baga hin misteryoso ngan nagin diri klaro an iya relasyon ha iya Anak. (Juan 14:28; 15:10; Kolosas 1:15) Hunahunaa la, paonan-o mahimo ‘makahirani ha Dios’ an usa, sugad han iginsasagda han Kasuratan, kon usa nga misteryo an Dios?—Jakobo 4:8.

Nakadugang ha kawurok an pagkuhaa han damu nga parahubad han Biblia han ngaran han Dios—Jehova—ha ira mga hubad, bisan kon sobra 7,000 ka beses nga mababasa ito ha orihinal nga teksto! Matin-aw nga an pagsari nga himoon an Makagarahum-ha-ngatanan nga magin diri la usa ka misteryo kondi waray ngaran nga misteryo daku gud nga kawaray pagtahod ha aton Maglalarang ngan ha iya giniyahan nga Pulong. (Pahayag 22:18, 19) Dugang pa, an pagsaliwani han ngaran han Dios hin mga titulo sugad han Ginoo ngan Dios pagtalapas ha modelo nga pag-ampo ni Jesus, nga nasiring ha bahin: ‘Pagdayawon [o, pagbaraanon] an imo ngaran.’—Mateo 6:9.

Iginsasalikway han mga Antikristo an Ginhadian han Dios

An mga antikristo nagin labi nga aktibo durante hinin “kataposan nga mga adlaw,” an panahon naton yana. (2 Timoteo 3:1) Usa nga nangunguna nga tumong hinin mga paralimbong yana amo an paglimbong ha mga tawo may kalabotan ha katungdanan ni Jesus sugad nga Hadi ha Ginhadian han Dios, an langitnon nga gobyerno nga hirani na magmando ha bug-os nga tuna.—Daniel 7:13, 14; Pahayag 11:15.

Pananglitan, may mga lider han relihiyon nga nagtututdo nga an Ginhadian han Dios usa nga kahimtang ha kasingkasing han mga tawo, ngan ini nga opinyon diri basado ha Kasuratan. (Daniel 2:44) An iba nasiring nga nagbubuhat hi Kristo pinaagi han mga gobyerno ngan institusyon han tawo. Kondi, hi Jesus nagsiring: “An akon ginhadian diri kanan hini nga kalibotan.” (Juan 18:36) Oo, hi Satanas, diri hi Kristo, “an prinsipe han kalibotan” ngan an “dios hini nga kalibotan.” (Juan 14:30; 2 Korinto 4:4) Ini an hinungdan kon kay ano nga diri na mag-iiha popoohon ni Jesus an ngatanan nga gobyerno han tawo ngan magigin an amo la nga Magmarando han tuna. (Pahayag 2:2, 6-9; Pahayag 19:11-21) Ini an ginpapanginyupo han mga tawo kon hira nag-aampo han Pag-ampo han Ginoo, nasiring: “Kumanhi an imo ginhadian. Matuman unta an imo kaburut-on ha tuna.”—Mateo 6:10, King James Version.

Tungod kay sinusuportahan nira an mga sistema ha politika han kalibotan, damu nga lider han relihiyon an nakontra, nagtitimaraot pa ngani, ha mga nagpapasamwak han kamatuoran mahitungod han Ginhadian han Dios. Makapainteres nga an libro han Biblia nga Pahayag nag-uunabi mahitungod hin simboliko nga puta—an “Daku nga Babilonya”—nga “nahubog han dugo han mga baraan, ngan dugo han mga testigo ni Jesus.” (Pahayag 17:4-6) Nagbubuhat liwat ito hin espirituwal nga pagkaputa pinaagi ha pagsuporta ha “mga hadi,” o mga magmarando ha politika, ngan nakarawat ito hin mga pabor sugad nga balos. Inin simboliko nga babaye amo gud an palso nga mga relihiyon han kalibotan. Ito an daku nga bahin han antikristo.—Pahayag 18:2, 3; Jakobo 4:4.

An Antikristo ‘Nagsusunod han mga Kaipa’

Gawas pa han pagsalikway han kamatuoran ha Biblia, damu nga tinatawag nga Kristiano an waray magsunod ha mga suruklan han panggawi nga ginsisiring ha Biblia tungod kay mas pabor hira ha popular nga moralidad. Ini nga panhitabo igintagna han Pulong han Dios, ito nasiring: “Maabot an panahon nga diri hira [mga tawo nga nag-aangkon ha pag-alagad ha Dios] mag-aantos han  putli nga pagturon-an; kondi, tungod ha ira magkatol nga mga talinga, magtitirok hira hin ira mga lugaringon nga magturutdo nga magsusunod ha ira mga kalugaringon nga kaipa.” (2 Timoteo 4:3) Inin relihiyoso nga mga magturutdo hin buwa iginhuhulagway liwat sugad nga “buwaon nga mga apostol, maglimbong nga mga magburuhat, nga mga nagpapakaaroapostol ni Kristo.” An Biblia nagpapadayon: “An ira kataposan hinunugad la han ira mga buhat.”—2 Korinto 11:13-15.

An ira mga buhat nag-uupod han “maglaw-ay nga mga binuhatan” nga dayag nga pagtalapas ha higtaas nga prinsipyo ha moral. (2 Pedro 2:1-3, 12-14) Diri ba naton nakikita an nagtitikadamu nga lider han relihiyon ngan mga sumurunod nira nga nagbubuhat—o nakonsinter—han mga buhat nga diri inuuyonan ni Kristo, sugad han homoseksuwalidad ngan pakighilawas ha diri asawa? Alayon itanding anay ini nga kinakarawat han kadam-an nga mga opinyon ngan estilo ha pagkinabuhi ha ginsisiring han Biblia ha Lebitiko 18:22; Roma 1:26, 27; 1 Korinto 6:9, 10; Hebreo 13:4; ngan Judas 7.

‘Proybahan Niyo an Giniyahan nga mga Kapahayagan’

Uyon ha ginhisgotan na, sadang naton sundon an mga pulong ni apostol Juan nga diri balewarayon an aton mga gintotoohan. “Diri kamo tumoo ha ngatanan nga espiritu [“giniyahan nga kapahayagan,” NW],” hiya nagpahamangno, “kondi proybahan niyo an mga espiritu, kon mga Diosnon ba hira; kay damu nga mga manaragna an nagkagowa nganhi ha kalibotan.”—1 Juan 4:1.

Tagda an maopay nga ginbuhat han pipira nga mag-opay an pamurubuot ha syudad han Berea ha siyahan nga siglo. Hira “nagkarawat han pulong hin bug-os nga kaabtik, ngan ha adlaw-adlaw ira gin-usisa an Santos nga Surat, kon ini nga mga bagay [nga ginyakan ni Pablo ngan Silas] amo an kamatuoran.” (Buhat 17:10, 11) Oo, bisan kon disidido an mga taga-Berea nga mahibaro, ginsiguro nira nga an ira hinbatian ngan ginkarawat basado gud ha Kasuratan.

Yana liwat, an totoo nga mga Kristiano diri naiimpluwensyahan han pabag-o-bag-o nga mga opinyon han kadam-an kondi marig-on nga natoo ha kamatuoran ha Biblia. Hi apostol Pablo nagsurat: “Ini an akon igin-ampo, nga an iyo gugma magtubo gud kaopay ha kaaram ngan ha ngatanan nga sarabotan.”—Filipos 1:9.

Kon waray mo pa buhata ito, himoa nga tumong an pagkaada husto nga ‘kaaram ngan ngatanan nga sarabotan’ pinaagi ha pag-aram kon ano gud an igintututdo han Biblia. Adton nagsusubad ha mga taga-Berea diri nalilimbongan pinaagi han “mga maglimbungon nga mga pulong” han mga antikristo. (2 Pedro 2:3) Lugod, nagkakaada hira kagawasan pinaagi han espirituwal nga kamatuoran han totoo nga Kristo ngan han iya totoo nga mga sumurunod.—Juan 8:32, 36.

[Kahon/Retrato ha pahina 4]

KON ANO AN GINSISIRING HAN BIBLIA MAHITUNGOD HAN ANTIKRISTO

“Mga idoy, amo na ito an kataposan nga oras [matin-aw nga an kataposan han panahon han mga apostol]: ngan iyo na hinbatian nga maabot hi antikristo, bisan niyan damu na an inabot nga mga antikristo.”—1 Juan 2:18.

“Hin-o ba an buwaon, kondi hiya nga naglilirong nga hi Jesus amo hi Kristo? Ini amo an antikristo, bisan hiya nga naglilirong ha Amay ngan ha Anak.”—1 Juan 2:22.

“An ngatanan nga espiritu nga diri magtug-an kan Jesus, diri ito kanan Dios; ngan ini amo an espiritu ni antikristo, nga iyo hinbatian nga tiarabot; ngan niyan aada na ito ha kalibotan.”—1 Juan 4:3.

“Damu nga mga maglimbong an nagsasarang ha kalibotan, nga amo hira an waray pagtug-an nga hi Jesu-Kristo nagpakatawo. Ini amo an paralimbong ngan an antikristo.”—2 Juan 7.

[Kahon/Mga Retrato ha pahina 5]

PARALIMBONG NGA DAMU AN DAGWAY

An pulong nga “antikristo” naaplikar ha ngatanan nga nasupak ha ginsisiring han Biblia mahitungod kan Jesu-Kristo, ha ngatanan nga nakontra ha iya Ginhadian, ngan ha ngatanan nga nagmamaltrato ha iya mga sumurunod. Nag-uupod liwat ito han mga indibiduwal, organisasyon, ngan nasud nga salingkapaw nga nag-aangkon ha pagrepresentar kan Kristo o sayop nga nag-aagaw han katungdanan han Mesias, pinaagi ha pagbuot-buot ha pagsinaad ha pagtuman han mga butang nga hi Kristo la an makakahimo—an pagpahinabo han totoo nga kamurayawan ngan kasigurohan.

[Ginkuhaan han Retrato]

Augustine: ©SuperStock/age fotostock

[Retrato ha pahina 7]

Pariho han mga taga-Berea, sadang naton usisahon an Kasuratan adlaw-adlaw