Wayna, sipas, kawsayniykipi ¿imatá ruwanki?

“Ajinata maqanakuni mana wayrallata sajmaj jinachu.” (1 COR. 9:26, Qheshwa Biblia [QB].)

1, 2. Kusisqa kawsakunaykipaq, ¿imatá ruwanayki tiyan?

CHʼIN pampapi kachkaspa, ¿imatá ruwawaq? ¿Manachu intita qhawariwaq? Intiqa, lluqsimunanmanta lluqsimun, yaykupunanmantaq yaykupun. Chaywanpis, maymanchus rinaykita mana yachankichu chayqa, qhasillapaq intita qhawariwaq. Chayrayku, mana chinkanaykipaqqa, maymanchus riyta munasqaykita yachanayki tiyan.

² Qamqa, machu runamanña tukuchkasqaykirayku ajinallapitaq rikukunki. Chaywanpis Bibliaqa, kawsayniykipi allin kaqta ruwanaykipaq mayta yanapasunqa (Pro. 3:5, 6). Sunqu yuyaynikipis, yanapallasunqataq. Mayniqtachus rinaykipaqqa, intita qhawarinki. Ajinallatataq sunqu yuyayniyki Bibliap nisqanmanjina yachachisqa kaptinqa, allin kaqta ruwanaykipaq yanapasunqa (Rom. 2:15). Chaywanpis, kusisqa kawsakuyta munaspaqa, imatachus ruwayta munasqaykita ñawpaqmanta sutʼita yachanayki tiyan.

3. Pablo kay 1 Corintios 9: 26 pʼitipi nisqanmanjina, ¿imaynatá qhipaman imatachus ruwanaykita yachay yanapasunqa?

³ Apóstol Pabloqa, imatachus kawsayninpi ruwayta munasqanta sutʼita yacharqa, chayta ruwananpaqtaq mayta kallpachakurqa, chayrayku nirqa: “Ajinata maqanakuni mana wayrallata sajmaj jinachu”, nispa (1 Cor. 9:26, QB). Qampis, imatachus kawsayniykipi ruwayta munasqaykita sutʼita yachaptiykiqa, mana qhasillapaqchu imatapis ruwanki. Aswan qhipamanqa, Diosta yupaychaytachus manachus, imapichus llamkʼayta, casarakuytachus manachus, wawasniyuq kaytachus manachus ima, akllanayki kanqa. Wakin kutiqa, chinkasqajinalla sientekunki. Chaywanpis, imatachus qhipaman ruwanaykita yachaptiyki, Bibliap nisqanmanjina ruwaptiyki ima, allin kaqta ruwanki (2 Tim. 4:4, 5).

4, 5. a) ¿Imaptintaq imatachus qhipaman ruwayta munasqaykita yachanayki may allin? b) Niraq ima ruwaytapis akllachkaspa, ¿imaraykutaq Jehovata kusichisqantachus manachus tapukunayki tiyan?

⁴ Imatachus qhipaman ruwanaykita mana yachankichu chayqa, compañerosniyki, yachaywasipi yachachisuqkuna ima, imachus qampaq allin kasqanta yuyasqankumanjinalla imatachus ruwanaykita nisunkuman. Imatachus ruwanaykita sutʼita yachaptiykipis, wakkunaqa yuyaychasunqankupuni. Paykunata uyarispataq tapurikuy: “¿Yuyaychawasqanku Ruwawaqniymanta yuyarikunaypaqchu yanapawanqa chayri wak ruwaykunata ruwanaypaqchu tanqawanqa?”, nispa (Eclesiastés 12:1, ñawiriy).

⁵ Kawsayniykipi ima ruwaytapis akllachkaspaqa, Diosta kusichinanpaqjina akllay. Imaraykuchus, Pay tukuy imata quwanchik (Sant. 1:17). Arí, tukuyninchik Diosman manu kanchik (Apo. 4:11). Chayrayku, Payta agradecekunaykipaqqa, kusichinanpaqjina ima ruwaytapis akllay. Chayrayku, ima ruwaykunachus allin kasqanta, imaynatataqchus juntʼayta atisqaykita qhawarina.

Imastataq ruwawaq

6. ¿Imatataq ruwanayki tiyan, imarayku?

⁶ Iskay yachaqanapi rikurqanchikjina, Bibliamanta yachakusqayki chiqapuni kasqanta,  qam kikiyki reparanayki tiyan (Rom. 12:2; 2 Cor. 13:5). Ichapis compañerosniykiqa, wakkuna yachachisqankurayku, runa jinallamanta rikhurisqanpi chayri llulla yachachiykunapi creenku. Chaywanpis, qamqa mana paykunajinachu kanayki tiyan. Janaq pachapi kaq Tataykiqa, sumaq yuyaywan imatapis ruwanaykita munan (Mateo 22:36, 37, ñawiriy). Arí, Payqa, iñiyniyki Bibliap chiqa yachachiykunasninpi saphichasqa kananta munan (Heb. 11:1).

7, 8. a) Pisi tiempollapi, ¿imasta ruwaytaq iñiyniykita kallpachanaykipaq yanapasunqa? b) Chaykunata ruway, ¿imasta ruwanaykipaqtaq yanapasunqa?

⁷ Iñiyniykita kallpachanaykipaqqa, ima ruwaytapis pisi tiempollapi juntʼayta atinaykipaqjina akllay. Ñawpaqtaqa, Diosmanta sapa pʼunchay mañakunaykipaq kallpachakuwaq. Chantá, sunquykimantapacha, imatachus munasqaykita mañakunaykipaqqa, chay pʼunchaypi ruwasqaykimanta yuyarikuwaq chayri qillqaykuwaq. Chantapis, mana chʼampaykunasnillaykitachu Diosman willay, manaqa imaschus kusichisusqantapis (Fili. 4:6). Bibliata sapa pʼunchay ñawiriñaykipaqpis kallpachakuy. Sapa pʼunchay 4 paginasta ñawirispaqa, juk watapi ñawiriyta tukunki. * Salmo 1:1, 2 nin: “Kusikuyniyojmin Diospa kamachisqampi [...] sonqonta chura[qqa], chay kamachisqampitaj tuta pʼunchay unancha[qqa]”, nispa.

⁸ Chantá, sapa tantakuypi juk tapuyllamanpis kutichinaykipaq kallpachakuy, chaytapis pisi tiempollapi juntʼawaq. Qallariypiqa ichapis, Bibliamanta juk pʼitita chayri parrafomanta pisi rimaykunallata ñawiriwaq. Tiemponmantaq, parlaynillaykipiña kutichiwaq. Sapa kutichispaqa, Jehovaman juk regalotajina quchkanki (Heb. 13:15). Chaykunata juntʼaspaqa, imatachus ruwayta munasqaykimanta mana iskaychakunkichu, aswan  qhipaman ruwayta munasqaykita juntʼanaykipaqpis wakichisqa kanki.

9. Niraq willaq lluqsinkichu chay, ¿imastá aswan qhipaman ruwawaq?

⁹ ¿Imastataq aswan qhipaman ruwawaq? Runasman willaq niraq lluqsinkichu chayqa, allin kanman chaypi tʼukurinayki. Willaq lluqsispañataq sapa killapuni willanaykipaq kallpachakunayki tiyan. Chantapis, aswan sumaqmanta runasman yachachiyta, Bibliamantapunitaq ñawiripuyta yachakunayki tiyan, chayta ruwaspaqa, kusiywan willanki. Chantá, allin kanman wasimanta wasi willanaykipaq, juk runallamanpis Bibliamanta yachachinaykipaq ima, tiempochakunayki. Willaq kaspañaqa, Jehovaman qukunaykipaq, bautizakunaykipaq ima, kallpachakuy. Chayqa, tukuy imamanta aswan allin.

10, 11. ¿Imastataq bautizasqa waynuchus, sipaskuna ima, aswan qhipaman ruwankuman?

¹⁰ Bautizasqaña kanki chayqa, aswan qhipaman kaykunata ruwanaykipaq kallpachakuwaq. Ichapis mana anchata willakunchu chayman wak qutuchakuy riptin, wakin kuti paykunawan riwaq. Chayri kallpayki kachkaptin, precursor auxiliarjina chayri regularjina llamkʼawaq. Achkha cristianos precursoresjina llamkʼanku. Paykunaqa, ajinata llamkʼay mayta kusichisqanta, waynallaraq chayri sipasllaraq kachkaptiyki, Ruwasuqniykimanta yuyarikunayki may allin kasqanta ima, nisunqanku. Chaykunataqa, tatasniykiwan kachkaspa juntʼayta atiwaq. Qutuchakuyniykimanta hermanostapis, mayta yanapanki.

¹¹ Chantapis, aswan qhipaman wak ruwaykunata juntʼanaykipaq wakichikuy, ajinamanta mana qutuchakuynillaykipichu qhipakunki. Ichapis, suyuykipi chayri wak suyupi pisi willaqkuna kanku chayman rinaykipaq wakichikuwaq. Chantá Tantakunapaq Wasista chayri wak suyuspi sucursalesta ruwaypi yanapakuwaq. Manachayqa, Betelpi chayrí misionerojina llamkʼawaq. Chaywanpis, niraq kaykunata ruwayta munachkaspaqa, bautizakunayki tiyan. Niraq bautizakunkichu chayqa, imaptinchus bautizakunayki allin kasqanpi tʼukuriy.

Bautizakuypi tʼukuriy

12. ¿Imaraykutaq wakin waynuchus chayri sipaskuna bautizakunku, imaraykutaq chayta ruway mana allinchu kanman?

¹² ¿Imataq bautizakunaykipaq tanqasunan tiyan? Wakin waynuchus chayri sipaskunaqa, juchaman mana urmanankupaq, wakintaq amigosninkujina ruwanankupaq chayri tatasninkuta kusichinankupaq bautizakunku. Chaywanpis, bautizakusqaykiqa, pakayllapi ima saqra ruwaytapis ruwayta munasqaykimanta mana jarkʼasunqachu. Chantapis, mana wakkuna nisusqankuraykuchu bautizakunayki tiyan. Manaqa, Jehovamanta sutʼinchaq kaspa imaynatachus kawsanayki kasqanta yachanayki tiyan, wakichisqaña kanayki tiyan, bautizakuytataq munanayki tiyan (Ecl. 5:4, 5).

13. ¿Imaraykutaq bautizakunayki tiyan?

¹³ Jesucristoqa, “yachachisqasniyman tukuchimuychej, bautizaspa” nirqa, chayrayku bautizakunanchik tiyan. Chantapis, pay kikin yakupi bautizachikurqa (Mateo 28:19, 20 *; Marcos 1:9, ñawiriy). Salvasqa kanaykipaqpis, bautizakunaykipuni tiyan. Apóstol Pedroqa, Noé juk arcata ruwaspa familianwan Jatun Parapi salvakusqankumanta parlaytawan, jinata nirqa: “Chay yakoqa bautismowan ninakun, chay bautismotaj kunan salvawanchej. [...] Jesucristoj kawsarimpusqannejta”, nispa (1 Ped. 3:20, 21). Chaywanpis, mana tukuy imapi allin risunanta yuyaspachu bautizakunayki tiyan. Manaqa, Jehovata  munakusqaykirayku, Payta tukuy sunquykiwan, yuyayniykiwan, kallpaykiwan ima, yupaychayta munasqaykirayku ima (Mar. 12:29, 30).

14. ¿Imaraykutaq wakinkuna bautizakuyta manchachikunku, imatataq ruwayta atinki?

¹⁴ Wakinkunaqa, qutuchakuymanta wikchʼuchikuyta manchachikuspa, mana bautizakunkuchu. ¿Jinatachu qampis yuyanki? Ajinata yuyasqaykiqa mana juchachu. Astawanqa, Jehovamanta sutʼinchaq kaptiyki chaymanjina kawsanaykipaq, mayta kallpachakunayki kasqanta rikuchichkankiman. ¿Imaraykutaq manchachikullawaqtaq? Ichapis, Diospa kamachiykunasninmanjina kawsakuy, allinniykipaq kasqanmanta iskaychakusqaykirayku. Jina kaptinqa, imaynachus Bibliap yuyaychasqanmanjina mana kawsaqkuna kachkasqankupi, tʼukuriy. Chantá, Diospa kamachiykunasninpi atienekuspapis, ichá chaymanjina kawsayta mana atisqaykita yuyanki. Chaypis bautizakuyta munasqaykita rikuchinman, imaraykuchus llampʼu sunqu kasqaykita rikuchichkanki. Bibliapis, sunqunchik pantayman tanqawasqanchikta, chʼawkataq kasqanta nin (Jer. 17:9). Chaywanpis, Diospa nisqanmanjina kawsayta atinki. ¿Imaynamantá? “Nisqasni[n]ta kasuspa” (Salmo 119:9, ñawiriy). Chayrayku, bautizakunaykimanta iskaychakuspaqa, chaykunata sutʼinchay. *

15, 16. ¿Imaynatá bautizakunaykipaq wakichisqaña kasqaykita yachankiman?

¹⁵ Chaywanpis, ¿imaynatá bautizakunaykipaq wakichisqaña kasqaykita yachankiman? Kaykunata tapukuspa: Bibliap wakin yachachiykunasninta, ¿sutʼinchayta atiymanchu? Tatasniy willayman mana lluqsiptinkupis, ¿lluqsinichu? ¿Kallpachakunichu tukuy tantakuykunaman rinaypaq? ¿Machkha kutitataq saqra kaqman tanqawaptinku qhisacharqani? Tatasniy, amigosniy ima, Diosta yupaychayta saqiptinkupis, ¿yupaychallasaqpunichu? Jehovaman, Paywan allinpi kasqay ñuqapaq may sumaq kasqanta, ¿willanichu? ¿Qukuniñachu tukuy sunqu Payta yupaychanaypaq?

¹⁶ Bautizakuyqa, mana ima ruwayjinallachu. Chayrayku, manaraq bautizakuchkaspaqa, allinta tʼukurinayki tiyan. Chaypaq, ¿sumaq wakichisqañachu kanki? Qutuchakuypi sumaq llamkʼaykunata ruwasqayki, tantakuykunapi sumaqta umallirichisqayki ima, mana wiñay tukusqa kasqaykitapunichu rikuchin. Chaypaqqa, Bibliap yuyaychaykunasninmanjina imatapis ruwayta yachanayki tiyan (Hebreos 5:14, ñawiriy). Bautizakunaykipaq wakichisqaña kaptiykiqa, Jehovata tukuy sunquykiwan yupaychayta, qukusqaykimanjina sapa pʼunchay kawsayta ima,  atinki. Chaytaq ni imawan kikinchakunmanchu.

17. Bautizakusqaykitawan, ima chʼampayllapis rikhuriptin, ¿imataq atipanaykipaq yanapasunqa?

¹⁷ Bautizakuytawanqa, Diosta yupaychaspa may kusisqa kanki. Chaywanpis, chʼampaykuna rikhuriptinqa, imaynachus iñiyniyki kasqan, sinchi sayasqachus manachus kasqayki ima, rikukunqa (2 Tim. 3:12). Chay chʼampaykunata atipanaykipaqqa, mana sapallaykichu kachkanki. Tatasniykiwan yuyaychachikuy. Sumaq wakichisqa hermanospa yanapayninta maskʼay. Amigosta chiqa sunqu kayta yanapasunankupaqjina maskʼay. Chantapis, Jehová munakususqanta, chʼampaykunapi kallpachasunanta ima, ama qunqaychu (1 Ped. 5:6, 7).

Imatachus ruwayta munasqaykita juntʼay

18, 19. Aswan allin kaqtaraq ñawpaqta ruwanayki, ¿imaynatá yanapasunqa?

¹⁸ Mayta kallpachakuptiykipis, imastachus ruwanayki kasqanta juntʼanaykipaq, ¿manachu tiempochakuyta atillanki? Jina kaptinqa, imastachus ñawpaqta ruwanayki kasqanpi tʼukuriy. Kikincharinapaq, juk baldeman jatuchaq rumista churaptiyki, chantá tʼiyuwan juntʼaykuchiptiyki. ¿Ima rikukun? Rumimanta, tʼiyumanta ima, juntʼasqa balde, ¿icharí? Chaywanpis, baldeta chʼusaqchaspa, tʼiyutañataq ñawpaqta, patanmantaq rumista churaptiyki, ¿tukuynin rumischu yaykunqa? Mana. ¿Imarayku? Ñawpaqta tʼiyutaraq churasqaykirayku.

¹⁹ Ajinallataq tiemponchikwanpis. Sunquta kusirichiyta, kawsayniykipi ñawpaqman churaptiykiqa, Diosta yupaychaypi ruwanasniykita ruwanaykipaq, manaña tiempoyki kanqachu. Chaywanpis, Biblia “aswan allin kajta” ñawpaqman churanata yuyaychasqanmanjina ruwaptiykiqa, Diosta yupaychanaykipaq, wakin kuti sunquykita kusirichinaykipaqpis tiempoyki kanqa (Fili. 1:10).

20. Ima ruwaytapis juntʼanaykimanta iskaychakuspa, ¿imatá ruwanayki tiyan?

²⁰ Ima ruwaytapis juntʼachkaptiyki —astawanpis bautizakuypi yuyachkaptiyki— imamantapis iskaychakunkipuni. Ajinapi rikukuspaqa, “llakiyniykita Tata Diosman saqey” (Sal. 55:22). Kunan tiempopiqa, Jallpʼantinpi runasman willaypi, Bibliamanta yachachiypi ima, yanapakuyta atinki, chayqa may sumaq ruway (Hech. 1:8). Chaywanpis, ¿jinallachu qhipakunki chayri maytachu llamkʼanki? Diospa Reinonpaq llamkʼayta akllanaykiqa, may sumaq kanqa. “Wayna kashaspa, pichus Ruwasoj Dios[ta]” yupaychasqaykimantaqa, ni jaykʼaq pesachikunkichu (Ecl. 12:1).

[Sutʼinchaykunasnin]

¿Imatá kutichiwaq?

• ¿Imaraykutaq ñawpaqmanta imastachus ruwayta munasqaykita yachanayki tiyan?

• ¿Ima allin ruwaykunatataq ruwawaq?

• ¿Imatataq bautizakunaykipaq ruwawaq?

• Imastachus qhipaman ruwayta munasqaykita juntʼanaykipaq, ¿imaraykutaq imastachus ñawpaqta ruwanayki kasqanta qhawarikunayki tiyan?

[Tapuykuna]

[13 paginapi dibujo/foto]

¿Kallpachakuchkankichu Bibliata sapa pʼunchay ñawirinaykipaq?

[15 paginapi dibujo/foto]

¿Imatataq bautizakunaykipaq ruwawaq?

[16 paginapi dibujo/foto]

¿Imatataq kay kikinchay yachachisunki?