Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Nahinloan Ingong Katawhan Alang sa Maayong mga Buhat

Nahinloan Ingong Katawhan Alang sa Maayong mga Buhat

Nahinloan Ingong Katawhan Alang sa Maayong mga Buhat

“Hinloan nato ang atong kaugalingon sa tanang kahugawan sa unod ug espiritu, nga magahingpit sa pagkabalaan diha sa kahadlok sa Diyos.”—2 CORINTO 7:1.

1. Unsay gibaod ni Jehova niadtong mosimba kaniya?

 “KINSA ba ang makasaka ngadto sa bukid ni Jehova, ug kinsa ba ang makatindog diha sa iyang balaang dapit?” Gipatungha ni Haring David sa karaang Israel kanang makapahinuklog nga pangutana bahin sa pagsimba nga dalawaton kang Jehova. Dayon gihatag niya ang tubag: “Siya nga inosente sa iyang mga kamot ug mahinlo sa kasingkasing, kinsa wala magdala sa Akong kalag ngadto sa bug-os nga kawalay-kapuslanan, ni nanumpa sa pagkamalimbongon.” (Salmo 24:3, 4) Aron dawaton ni Jehova, kinsa mao ang larawan sa pagkabalaan, ang usa kinahanglang mahimong hinlo ug balaan. Sayosayo pa niana, gipahinumdoman ni Jehova ang kongregasyon sa Israel: “Balaanon ninyo ang inyong kaugalingon ug kamo magmabalaan, tungod kay ako balaan.”—Levitico 11:44, 45; 19:2.

2. Sa unsang paagi gipasiugda ni Pablo ug Santiago ang kahinungdanon sa kahinlo diha sa matuod nga pagsimba?

2 Kasiglohan sa ulahi, si apostol Pablo misulat ngadto sa mga isigka-Kristohanon sa mahilayong siyudad sa Corinto: “Sanglit nakabaton man kita niining maong mga saad, mga hinigugma, hinloan nato ang atong kaugalingon sa tanang kahugawan sa unod ug espiritu, nga magahingpit sa pagkabalaan diha sa kahadlok sa Diyos.” (2 Corinto 7:1) Kini sa makausa pa nagpunting nga aron makabaton ug relasyon uban sa Diyos ug madawat ang iyang gisaad nga mga panalangin, ang usa kinahanglang hinlo ug walay pisikal ug espirituwal nga kahugawan ug kadunotan. Sa susama, sa pagsulat bahin sa pagsimba nga dalawaton sa Diyos, ang disipulo nga si Santiago miingon: “Ang dagway sa pagsimba nga hinlo ug wala mahugawi sa panglantaw sa atong Diyos ug Amahan mao kini: ang pag-atiman sa mga ilo ug sa mga babayeng balo sa ilang kasakitan, ug ang pag-amping sa kaugalingon nga dili mahugawan sa kalibotan.”—Santiago 1:27.

3. Aron ang atong pagsimba dawaton sa Diyos, sa unsa nga kita maikag pag-ayo?

3 Tungod kay ang pagkahimong hinlo, balaan, ug pagkawala-mahugawi hinungdanon kaayo sa matuod nga pagsimba, si bisan kinsa nga nagtinguha nga maangkon ang pag-uyon sa Diyos kinahanglang maikag gayod sa pagkab-ot niining maong mga kinahanglanon. Apan, tungod kay ang mga tawo karon magkalahi kaayo ug mga sukdanan ug mga ideya bahin sa kahinlo, kita kinahanglang makasabot ug mopahiuyon sa giisip ni Jehova nga hinlo ug dalawaton. Kinahanglang susihon nato kon unsay gibaod sa Diyos sa iyang mga magsisimba niining bahina ug kon unsay iyang nahimo sa pagtabang kanila nga mahimo ug magpabilin nga hinlo ug dalawaton kaniya.—Salmo 119:9; Daniel 12:10.

Hinlo Alang sa Matuod nga Pagsimba

4. Ipatin-aw ang hunahuna sa Bibliya bahin sa kahinlo.

4 Alang sa kadaghanang tawo, ang pagkahinlo nagpasabot lamang nga walay buling o kontaminasyon. Apan, sa Bibliya ang ideya sa pagkahinlo gipaila pinaagi sa daghang Hebreohanon ug Grego nga mga pulong nga naghubit sa kahinlo dili lang sa pisikal nga diwa kondili mas subsob pa sa moral ug espirituwal nga diwa. Busa, ang usa ka ensiklopedia sa Bibliya nag-ingon: “Ang ‘hinlo’ ug ‘mahugaw’ maoy mga termino nga panagsa rang nalambigit sa mga isyu nga bahin lamang sa kahinlo, kondili sa panguna nalambigit sa relihiyosong mga hunahuna. Sumala niini nga kahubitan ang prinsipyo sa ‘kahinlo’ nag-apektar sa halos tanang bahin sa kinabuhi.”

5. Sa unsang gilapdon nga ang Moisesnong Balaod naghatag ug lagda maylabot sa kahinlo diha sa kinabuhi sa mga Israelinhon?

5 Sa pagkatinuod, ang Moisesnong Balaod naglakip sa mga lagda ug mga regulasyon mahitungod sa halos tanang bahin sa kinabuhi sa mga Israelinhon, nga naglatid kon unsay hinlo ug dalawaton ug kon unsay dili. Pananglitan, sa Levitico mga kapitulo 11 hangtod sa 15, makita nato ang detalyadong mga instruksiyon maylabot sa kahinlo ug kahugawan. Ang pipila ka mananap mahugaw, ug ang mga Israelinhon gibaoran nga dili mokaon niana. Kon ang usa ka babaye manganak, siya mahugaw sulod sa gitakdang yugto sa panahon. Ang pipila ka sakit sa panit, ilabina ang sanla, ug ang mga inagas gikan sa mga kinatawo sa lalaki ug babaye mao usay hinungdan nga ang usa ka tawo mahimong mahugaw. Ang Balaod naglatid usab kon unsay angayng buhaton sa mga situwasyon nga naglangkit sa kahugawan. Pananglitan, sa Numeros 5:2, atong mabasa: “Sugoa ang mga anak sa Israel nga ilang pagawason sa kampo ang tanang sanlahon ug ang tanang may inagas ug ang tanang mahugaw gumikan sa kalag nga namatay.”

6. Alang sa unsang katuyoan nga gihatag ang mga balaod bahin sa kahinlo?

6 Sa walay duhaduha, kini ug ang ubang mga balaod nga gikan kang Jehova adunay medikal ug sikolohikal nga mga ideya nga dugay pang nahibaloan sa mga siyentipiko ug mga doktor, ug ang mga tawo nakabenepisyo sa dihang gisunod nila kini. Apan, kining mga balaora wala lamang gihatag ingong kodigo alang sa panglawas o aron magsilbi lamang nga medikal nga mga giya. Kini maoy bahin sa matuod nga pagsimba. Ang kamatuoran nga kining mga balaora nalangkit sa adlaw-adlaw nga kinabuhi sa mga tawo—pagkaon, pagpanganak, relasyon sa magtiayon, ug uban pa—nagpasiugda lamang sa punto nga ingong ilang Diyos, si Jehova adunay katungod sa pagtino alang kanila kon unsay husto ug unsay dili husto diha sa tanang bahin sa ilang kinabuhi, nga bug-os nga napahinungod kang Jehova.—Deuteronomio 7:6; Salmo 135:4.

7. Pinaagi sa pagsunod sa Balaod, unsang panalangin ang madawat sa nasod sa Israel?

7 Ang Balaod sa pakigtugon nanalipod usab sa mga Israelinhon batok sa makapahugawng mga buhat sa mga nasod sa ilang palibot. Pinaagi sa matinumanong pagsunod sa Balaod, lakip na sa tanang kinahanglanon sa pagpabiling hinlo sa mga mata ni Jehova, ang mga Israelinhon mahimong takos nga moalagad sa ilang Diyos ug makadawat sa iyang mga panalangin. Bahin niini, giingnan ni Jehova ang nasod: “Kon kamo hugot nga magasugot sa akong tingog ug magatuman gayod sa akong pakigsaad, nan kamo tinong mahimong akong linaing katigayonan gikan sa tanang ubang mga katawhan, tungod kay ang tibuok yuta akoa man. Ug kamo mahimong usa ka gingharian sa mga saserdote ug usa ka balaan nga nasod alang kanako.”—Exodo 19:5, 6; Deuteronomio 26:19.

8. Nganong ang mga Kristohanon karon angayng maghatag ug pagtagad sa giingon sa Balaod bahin sa kahinlo?

8 Tungod kay gilakip ni Jehova ang maong mga detalye diha sa Balaod aron sa pagtudlo sa mga Israelinhon kon sa unsang paagi mahimong hinlo, balaan, ug dalawaton kaniya, dili ba haom nga ang mga Kristohanon karon mamalandong pag-ayo kon sa unsang gilapdon natuman nila kining maong mga kinahanglanon? Bisan tuod ang mga Kristohanon wala mailalom sa Balaod, kinahanglang hinumdoman nila nga, sumala sa giingon ni Pablo, ang tanang butang nga gilatid sa Balaod “maoy landong sa mga butang nga moabot, apan ang katinuoran iya ni Kristo.” (Colosas 2:17; Hebreohanon 10:1) Kon si Jehova nga Diyos, kinsa miingong “Ako dili mausab,” nag-isip nga ang pagkahinlo ug pagkawala-mahugawi maoy hinungdanong bahin sa matuod nga pagsimba niadtong panahona, kita karon kinahanglang mag-isip nga seryoso sa pagkahinlo sa pisikal, moral, ug espirituwal aron madawat nato ang iyang pag-uyon ug panalangin.—Malaquias 3:6; Roma 15:4; 1 Corinto 10:11, 31.

Pisikal nga Kahinlo Nagrekomendar Kanato

9, 10. (a) Nganong hinungdanon ang pisikal nga kahinlo alang sa usa ka Kristohanon? (b) Unsang mga komento ang kasagarang gihimo bahin sa mga kombensiyon sa mga Saksi ni Jehova?

9 Hinungdanon ba gihapon nga bahin sa matuod nga pagsimba ang pisikal nga kahinlo? Bisan tuod nga ang pisikal nga kahinlo dili lamang maoy makapahimo sa usa nga matuod nga magsisimba sa Diyos, haom gayod nga ang matuod nga magsisimba magmahinlo sa pisikal kutob sa itugot sa iyang mga sirkumstansiya. Ilabina karon, sa dihang daghang tawo ang wala kaayo magtagad sa paghupot sa ilang kaugalingon, ilang besti, o sa ilang mga palibot nga hinlo, kadtong naghupot sa kahinlo kasagarang mamatikdan sa mga tawo sa ilang palibot. Kini mahimong motultol sa maayong mga resulta, sama sa giingon ni Pablo sa mga Kristohanon sa Corinto: “Wala gayod kami maghatag ug bisan unsa nga hinungdan sa pagkapandol, aron nga ang among ministeryo dili kakitaan ug sayop; apan sa tanang paagi among ginarekomendar ang among kaugalingon nga mga ministro sa Diyos.”—2 Corinto 6:3, 4.

10 Sa makadaghan, ang mga Saksi ni Jehova gidayeg sa publikong mga opisyal tungod sa ilang hinlo, hapsay, ug matinahoron nga panggawi ug mga batasan, nga makita ilabina diha sa ilang dagkong mga kombensiyon. Pananglitan, bahin sa kombensiyon nga gihimo sa probinsiya sa Savona, Italya, ang mantalaan nga La Stampa miingon: “Ang mamatikdan dayon sa dihang ang usa mosuroy sa mga pasilidad mao ang kahinlo ug kahapsay sa mga tawo nga naggamit niini.” Human sa usa ka kombensiyon sa mga Saksi sa estadyum sa São Paulo, Brazil, giingnan sa usa ka opisyal sa estadyum ang iyang superbisor sa grupo sa mga tighinlo: “Sukad karon gusto namong ang estadyum hinloan sa paagi nga gihimo sa mga Saksi ni Jehova.” Laing opisyal sa mao gihapong estadyum miingon: “Sa dihang ang mga Saksi ni Jehova gustong moabang sa estadyum, ang amo lamang gikabalak-an mao ang mga petsa nga gamiton nila ang estadyum. Wala nay lain pa.”

11, 12. (a) Unsang prinsipyo sa Bibliya ang angay natong hinumdoman maylabot sa personal nga kahinlo? (b) Unsang mga pangutana ang mahimong isukna bahin sa atong personal nga mga batasan ug paagi sa pagkinabuhi?

11 Kon ang kahinlo ug kahapsay sa atong dapit sa pagsimba mahimong hinungdan nga dayegon ang Diyos nga atong gisimba, tino nga ang pagpasundayag niining mga hiyasa diha sa atong personal nga kinabuhi maoy hinungdanon usab. Apan, diha sa atong balay, kita tingali mobati nga kita may katungod nga dili kaayo magpakabana ug mobuhat sa kon unsay atong gusto. Ug maylabot sa pamiste ug panghindik, tino nga kita may kagawasan sa pagpili kon unsay atong gihunahuna nga komportable ug madanihon! Apan, sa dakong bahin, kining tanang kagawasan maoy relatibo lamang. Hinumdomi nga sa paghisgot sa atong pagpili sa pipila ka matang sa mga pagkaon, gipasidan-an ni Pablo ang iyang mga isigka-Kristohanon: “Magpadayon sa pagbantay nga kining inyong awtoridad dili mahimong kapandolan sa unsa mang paagi sa mga maluya.” Dayon gipahayag niya ang usa ka hinungdanong prinsipyo: “Ang tanang butang subay sa balaod; apan dili ang tanang butang may kaayohan. Ang tanang butang subay sa balaod; apan dili ang tanang butang makapalig-on.” (1 Corinto 8:9; 10:23) Sa unsang paagi ang tambag ni Pablo mapadapat kanato maylabot sa kahinlo?

12 Makataronganon nga ang mga tawo angayng magdahom sa usa ka ministro sa Diyos nga magmahinlo ug magmahapsay sa iyang paagi sa pagkinabuhi. Busa, angayng tinoon nato nga ang kahimtang sa atong balay ug sa nataran niini dili makapakaulaw sa atong giangkon, nga kita maoy mga ministro sa Pulong sa Diyos. Unsang matanga sa pamatuod, o testimonya, ang gihatag sa atong balay bahin kanato ug sa atong mga pagtuo? Nagpakita ba kini nga kita tinuoray nga gustong mabuhi diha sa hinlo ug hapsay nga bag-ong kalibotan sa pagkamatarong, nga masiboton natong girekomendar ngadto sa uban? (2 Pedro 3:13) Sa susama, ang atong personal nga panagway—panahon man sa paglingawlingaw o sa ministeryo—mahimong makapauswag o makapamenos sa pagkamakapadani sa mensahe nga atong gisangyaw. Pananglitan, matikdi kining maong komento sa usa ka tigbalita sa mantalaan sa Mexico: “Tinuod nga adunay daghang batan-on taliwala sa mga Saksi ni Jehova, ug ang mamatikdan pag-ayo mao ang ilang mga tupi, kahinlo, ug angayang pamesti.” Pagkamakapalipay nga adunay ingon niana nga mga batan-on sa atong taliwala!

13. Unsay atong mahimo aron maseguro nga ang tanang bahin sa atong adlaw-adlaw nga kinabuhi maoy hinlo ug hapsay?

13 Siyempre, ang pagtino nga ang atong panagway, kabtangan, ug atong balay kanunayng hinlo ug hapsay dili sayon. Ang gikinahanglan mao, dili ang daghang komplikado ug mahalon nga mga kasangkapan o mga himan, kondili ang maayong pagplano ug padayong pagpaningkamot. Kinahanglang maggahin ug panahon sa paghinlo sa atong lawas, besti, balay, sakyanan, ug uban pa. Ang pagkapuliki diha sa ministeryo, pagtambong sa tigom, ug personal nga pagtuon—gawas pa sa pag-atiman sa ubang mga obligasyon sa adlaw-adlaw nga kinabuhi—dili rason nga dili kita makapabiling hinlo ug dalawaton sa mga mata sa Diyos ug sa mga tawo. Ang sinati nato nga prinsipyo nga “adunay tinudlong panahon alang sa tanang butang” mapadapat usab niining bahina sa atong kinabuhi.—Ecclesiastes 3:1.

Usa ka Kasingkasing nga Wala Mahugawi

14. Nganong ikaingon nga ang moral ug espirituwal nga kahinlo mas hinungdanon pa kay sa pisikal nga kahinlo?

14 Hinungdanon nga hatagag pagtagad ang pisikal nga kahinlo, apan mas labawng hinungdanon ang pagkamahunahunaon sa moral ug espirituwal nga kahinlo. Makahinapos kita ug ingon niini pinaagi sa paghinumdom nga ang nasod sa Israel gisalikway ni Jehova, dili tungod kay sila mahugaw sa pisikal, kondili tungod kay sila nahimong dunot sa moral ug espirituwal. Pinaagi ni manalagnang Isaias, giingnan sila ni Jehova nga tungod kay sila maoy ‘nasod nga makasasala, katawhan nga tugob sa kasaypanan,’ ang ilang mga halad, pagsaulog sa bag-ong bulan ug igpapahulay, oo, bisan ang ilang mga pag-ampo nahimong bug-at alang kaniya. Unsay angay nilang buhaton aron maangkon pag-usab ang pabor sa Diyos? Si Jehova miingon: “Hugasi ang inyong kaugalingon; hinloi ang inyong kaugalingon; kuhaa ang pagkadaotan sa inyong mga pagpakiglabot gikan sa atubangan sa akong mga mata; hunong na sa pagbuhat ug daotan.”—Isaias 1:4, 11-16.

15, 16. Unsay giingon ni Jesus nga makahugaw sa usa ka tawo, ug sa unsang paagi kita makabenepisyo sa giingon ni Jesus?

15 Aron masabtan pa ang kahinungdanon sa moral ug espirituwal nga kahinlo, tagda ang giingon ni Jesus sa dihang ang mga Pariseo ug mga eskriba nangangkon nga ang iyang mga disipulo mahugaw tungod kay sila wala manghunaw una mokaon. Gitul-id sila ni Jesus pinaagi sa pag-ingon: “Dili ang magasulod sa iyang baba ang makapahugaw sa usa ka tawo; kondili ang magagula sa iyang baba ang makapahugaw sa usa ka tawo.” Dayon nagpatin-aw si Jesus: “Ang mga butang nga nagagula sa baba maoy gikan sa kasingkasing, ug kanang mga butanga makapahugaw sa tawo. Pananglitan, nagagula gikan sa kasingkasing ang daotang mga pangatarongan, mga pagbuno, mga pagpanapaw, mga pakighilawas, mga pagpangawat, bakak nga mga pagpamatuod, mga pasipala. Kining mga butanga ang makapahugaw sa tawo; apan ang pagkaon nga dili manghunaw sa kamot dili makapahugaw sa tawo.”—Mateo 15:11, 18-20.

16 Unsay atong makat-onan sa giingon ni Jesus? Si Jesus nagpunting nga ang hinungdan sa daotan, imoral, ug mahugaw nga mga buhat mao ang daotan, imoral, ug mahugaw nga mga kiling sa kasingkasing. Sumala sa pagpahayag niini ni disipulo Santiago, “ang matag usa masulayan pinaagi sa pagkaganoy ug pagkahaylo sa iyang kaugalingong tinguha.” (Santiago 1:14, 15) Busa, kon dili nato gusto nga makahimo sa bug-at nga mga sala nga gihubit ni Jesus, kinahanglang bug-os natong langkaton gikan sa atong mga kasingkasing ang bisan unsang mga kiling nga mobuhat nianang mga butanga. Nagpasabot kana nga kinahanglang mag-amping kita kon unsay atong ginabasa, ginatan-aw, ug ginapaminaw. Karong panahona, sa ngalan sa kagawasan sa pagsulti ug artistikong katungod, ang mga industriya sa kalingawan ug panganunsiyo naggama ug daghan kaayong musika ug mga salida nga makapukaw sa mga pangandoy sa makasasalang unod. Angay kitang magmadeterminado nga dili tugotan ang bisan unsa sa maong mga ideya nga makagamot diha sa atong kasingkasing. Ang pangunang punto mao nga aron makapahimuot ug dawaton sa Diyos, kita kinahanglang magbantay kanunay aron mahuptan ang hinlo ug dili-hugaw nga kasingkasing.—Proverbio 4:23.

Nahinloan Alang sa Maayong mga Buhat

17. Nganong gidala ni Jehova ang iyang katawhan ngadto sa usa ka hinlo nga kahimtang?

17 Usa gayod ka panalangin ug panalipod nga, uban sa tabang ni Jehova, kita makatagamtam ug hinlo nga baroganan sa iyang atubangan. (2 Corinto 6:14-18) Bisan pa niana, kita usab nakasabot nga gidala ni Jehova ang iyang katawhan ngadto sa usa ka hinlo nga kahimtang alang sa espesipikong katuyoan. Giingnan ni Pablo si Tito nga si Kristo Jesus “mihatag sa iyang kaugalingon alang kanato aron sa pagluwas kanato gikan sa tanang matang sa pagkamalapason ug sa paghinlo alang sa iyang kaugalingon ug usa ka katawhan nga iyaha lamang gayod, nga masiboton sa maayong mga buhat.” (Tito 2:14) Ingong nahinloan nga katawhan, sa unsang mga buhat nga kita angayng magmasiboton?

18. Sa unsang paagi nato ikapakita nga kita masiboton alang sa maayong mga buhat?

18 Una sa tanan, kita angayng manglimbasog sa pagpahayag ngadto sa publiko sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. (Mateo 24:14) Sa pagbuhat sa ingon, atong gitanyag sa mga tawo bisan asa ang paglaom nga mabuhing walay kataposan sa yuta nga wala na unyay bisan unsang matang sa polusyon. (2 Pedro 3:13) Ang atong maayong mga buhat naglakip usab sa pagpasundayag sa mga bunga sa espiritu sa Diyos diha sa atong adlaw-adlaw nga kinabuhi, sa ingon naghimaya sa atong langitnong Amahan. (Galacia 5:22, 23; 1 Pedro 2:12) Ug dili nato kalimtan kadtong wala sa kamatuoran nga tingali grabeng naapektahan sa kinaiyanhong mga katalagman o tawhanong mga trahedya. Atong hinumdoman ang tambag ni Pablo: “Nan, sa pagkatinuod, samtang kita may kahigayonan alang niini, buhaton nato ang maayo ngadto sa tanan, apan ilabina kanila nga atong kabanay sa pagtuo.” (Galacia 6:10) Kanang tanang pag-alagad, nga gihimo gikan sa hinlo nga kasingkasing ug uban sa putli nga motibo, makapahimuot sa Diyos.—1 Timoteo 1:5.

19. Unsang mga panalangin ang nagpaabot kanato kon kita magpadayon sa paghupot ug hataas nga sukdanan sa kahinlo—sa pisikal, moral, ug espirituwal?

19 Ingong mga alagad sa Labing Hataas, patalinghogan nato ang giingon ni Pablo: “Ako nangaliyupo kaninyo pinaagi sa kaluoy sa Diyos, mga igsoon, nga itugyan ang inyong mga lawas nga usa ka halad nga buhi, balaan, dalawaton sa Diyos, usa ka sagradong pag-alagad uban sa inyong gahom sa pagpangatarongan.” (Roma 12:1) Hinaot nga kita magpadayon sa pagpabili sa pribilehiyo nga mahimong hininloan ni Jehova ug mohimo sa atong maarangan sa paghupot ug hataas nga sukdanan sa pisikal, moral, ug espirituwal nga kahinlo. Ang pagbuhat sa ingon dili lamang mosangpot sa pagtahod sa kaugalingon ug katagbawan karon kondili anaa usab ang palaaboton nga makita ang “unang mga butang”—ang presenteng daotan ug mahugaw nga sistema—nga moagi sa dihang ‘bag-ohon sa Diyos ang tanang butang.’—Pinadayag 21:4, 5.

Nahinumdom Ka Ba?

• Nganong ang mga Israelinhon gihatagag daghang balaod bahin sa kahinlo?

• Sa unsang paagi ang pisikal nga kahinlo magpauswag sa pagkamakapadani sa mensahe nga atong gisangyaw?

• Nganong ang moral ug espirituwal nga kahinlo mas hinungdanon pa kay sa pisikal nga kahinlo?

• Sa unsang paagi nato ikapakita nga kita maoy katawhan nga “masiboton sa maayong mga buhat”?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Mga hulagway sa panid 21]

Ang pisikal nga kahinlo nagpauswag sa pagkamakapadani sa mensahe nga atong gisangyaw

[Hulagway sa panid 22]

Nagpasidaan si Jesus nga ang daotang mga hunahuna motultol ngadto sa daotang mga buhat

[Mga hulagway sa panid 23]

Ingong nahinloan nga katawhan, ang mga Saksi ni Jehova masiboton alang sa maayong mga buhat