Ipahayag an Gugma ha mga Membro han Pamilya

“SUNOGA ito kon mahihimo mo! Sunoga ito!” Gin-ayat ni Tohru an iya asawa, hi Yoko. a “Bubuhaton ko gud ito,” binaton hi Yoko ngan nagsindi hin puspuro basi sunugon an retrato nira nga duha. Katapos binaton dayon hiya, “Susunugon ko an balay!” Ginios hi Tohru pinaagi ha pagtampalo han iya asawa, salit nagtapos ha kamadarahog an paglantugi.

Tulo ka tuig una pa, gintikangan nira Tohru ngan Yoko an ira pag-upod sugad nga malipayon nga mag-asawa. Ano, kon sugad, an nagin problema? Bisan kon hi Tohru baga hin maopay nga tawo, inabat han iya asawa nga hi Tohru diri nagpapakita hin gugma para ha iya ngan talagsa la tagdon ni Tohru an iya mga pagbati. Baga hin diri maaram hi Tohru ha pagpakita hin apresasyon ha iya pagin mahigugmaon. Tungod kay diri na mailob ini, nagtikaduro an pagin aringit ngan pagin masisinahon ni Yoko. Nagkaada hiya mga problema sugad han insomnia, kabaraka, kawaray gana ha pagkaon, kaaringit, ngan depresyon ngan mga tigda nga pag-atake hin kahadlok o kabaraka pa ngani. Kondi, baga hin diri nababaraka hi Tohru mahitungod hinin tensyonado nga palibot ha iya panimalay. Baga hin natural la ito para ha iya.

“Peligroso nga mga Panahon nga Makuri Pakibagayan”

An sugad nga mga problema komon yana. Hi apostol Pablo nagtagna nga an aton panahon titigamnan pinaagi han mga tawo nga “waray kinaiya nga gugma.” (2 Timoteo 3:1-5, NW) An orihinal nga Griego nga pulong nga iginhubad dinhi nga “waray kinaiya nga gugma” may kalabotan gud ha pulong nga nagpapasabot hin natural nga pagbati han mga membro han pamilya. An aton panahon sigurado nga nakaeksperyensya hin kawaray han sugad nga pagbati. Bisan kon may pagbati, an mga membro han pamilya bangin talagsa la magpahayag hito ha usa kag usa.

Damu han mga kag-anak yana an diri maaram kon paonan-o ipapahayag an gugma ngan pagbati ha ira kalugaringon nga mga anak. An iba nagtubo ha usa ka palibot han pamilya nga waray gugma ngan bangin diri maaram nga an kinabuhi mahimo magin mas malipayon ngan mas makaruruyag kon inaabat ngan iginpapahayag la unta an gugma. Baga hin sugad hito an kahimtang ni Tohru. Han bata pa hiya, pirme sagipo ha trabaho an iya amay ngan gab-i na hinduro nga nauli. Talagsa la hiya makiistorya kan Tohru, ngan kon nakikiistorya hiya, nakakainsulto an iya mga pulong. May trabaho liwat an iroy ni Tohru ha bug-os nga adlaw ngan haros waray na panahon para ha iya. An telebisyon an iya yaya. Waray kumendasyon o komunikasyon ha pamilya.

Mahimo liwat magin usa nga hinungdan an kultura. Ha pipira nga mga bahin han Latin Amerika, kinahanglan balewarayon han lalaki an iya naandan nga kustomre basi maipahayag an iya pagbati para ha iya asawa. Ha damu nga mga nasud ha Oriente ngan ha Aprika, diri tradisyon nga ipahayag han usa an iya pagbati pinaagi han mga pulong o buhat. Bangin makurian an mga bana nga sumiring hin “Hinigugma ko ikaw” ha ira mga asawa o mga anak. Kondi, mahibabaro kita hin leksyon tikang ha nangunguna  nga relasyon han pamilya, nga napamatud-an nga totoo ngan praktikal ha maiha na nga peryodo han panahon.

Susbaranan nga Relasyon han Pamilya

An gimaopayi nga modelo para han pamilya hiaagian ha duok nga relasyon ni Jehova nga Dios ngan han iya bugtong nga Anak. Nagpapahayag hira hin gugma ha kada tagsa ha hingpit nga paagi. Ha diri maihap nga yinukot nga katuigan, an espiritu nga linarang nga ha urhi nagin hi Jesu-Kristo nagpahimulos hin malipayon nga relasyon kaupod han iya Amay. Iya iginsaysay an bugkos ha sugad hini nga paagi: “Ako an iya kalipay ha adlaw-adlaw, nga kanunay malipayon ha iya atubangan.” (Proberbios 8:30) Sigurado gud an Anak ha gugma han iya Amay salit naipahayag niya ha iba nga nalipay gud hi Jehova ha iya ha kada adlaw. Malipayon hiya ha presensya han iya Amay ha ngatanan nga panahon.

Bisan han nakanhi ha tuna sugad nga an tawo nga hi Jesus, ginpasarig-utro an Anak han Dios han hilarom nga gugma han iya Amay. Katapos mabawtismohan hi Jesus, hinbatian niya an tingog han iya Amay: “Ini amo an akon hinigugma nga Anak, nga akon nalilipayan.” (Mateo 3:17) Makapadasig gud ito nga pagpahayag hin gugma ha tinikangan han misyon ni Jesus ha tuna! Sigurado nga nakabantad ito han iya kasingkasing nga hibatian an pag-uyon han iya Amay samtang nahinunumdoman niya an ngatanan nga mga panhitabo han iya kinabuhi ha langit.

Salit, nagpapakita hi Jehova hin gimaopayi nga susbaranan ha pagpahayag han iya gugma para ha iya pamilya ha bug-os nga uniberso ha gidadakui nga sukol. Kon kakarawaton naton hi Jesu-Kristo, magpapahimulos liwat kita han gugma ni Jehova. (Juan 16:27) Bisan kon diri kita makakabati hin mga pulong tikang ha langit, makikita naton an gugma ni Jehova ha palibot, ha tagana nga halad lukat ni Jesus, ngan ha iba pa nga mga paagi. (1 Juan 4:9, 10) Namamati pa ngani hi Jehova ha aton mga pag-ampo ngan binabaton ito ha paagi nga pinakamapulsanon ha aton. (Salmo 145:18; Isaias 48:17) Samtang ginpapatubo naton an duok nga relasyon kan Jehova, ginpapahilarom naton an aton apresasyon para han iya mahigugmaon nga pag-ataman.

Hinbaroan ni Jesus tikang ha iya Amay kon paonan-o magpapakita hin empatiya, konsiderasyon, pagkabuotan, ngan hilarom nga pagtagad ha iba. Hiya nagsaysay: “Bisan ano nga ginhihimo [han Amay], ginhihimo man han Anak ha amo nga paagi. Kay an Amay nahigugma ha Anak, ngan iginpapahayag ha iya an ngatanan nga bagay, nga iya ginhihimo.” (Juan 5:19, 20) Salit, mahibabaro kita ha pagpahayag hin gugma pinaagi han pag-aram ha susbaranan ni Jesus han nakanhi pa hiya ha tuna.—Filipos 1:8.

Gugma ha Pamilya—Paonan-o?

Tungod kay an “Dios amo an gugma” ngan ginlarang kita “ha iya dagway,” may-ada kita abilidad ha pag-abat ngan pagpahayag hin gugma. (1 Juan 4:8; Genesis 1:26, 27) Kondi, bisan kon maipapahayag naton an gugma, diri ini awtomatiko. Basi maipahayag an gugma, kinahanglan higugmaon anay naton an aton padis ngan mga anak. Pag-obserba, ngan tigamni an ira makaruruyag nga mga kalidad, bisan kon baga hin diri importante ito ha siyahan, ngan pamalandonga an sugad nga mga butang. ‘Waray makaruruyag ha akon bana [asawa o mga anak],’ bangin ka sumiring. Adton nag-asawa nga an kag-anak an nagpili han maarasawa bangin gutiay la an gugma para ha ira mga padis. An pipira nga mag-asawa bangin diri unta naruruyag hin mga anak. Ha gihapon, tagda kon ano an inabat ni Jehova para ha iya simboliko nga asawa, an nasud han Israel, han ikanapulo ka siglo A.K.P. Bisan kon nagsiring an iya propeta nga hi Elias nga waray iba nga mga magsiringba kan Jehova ha napulo-ka-tribo nga nasud han Israel, gin-usisa hira hin maopay ni Jehova ngan nakabiling hin damu nga katawohan—7,000 ngatanan—nga may-ada mga kuwalidad nga nakakapalipay ha iya. Masusubad mo ba hi Jehova pinaagi han pamiling hin kaopayan ha mga membro han imo pamilya?—1 Hadi 19:14-18.

 Kondi, basi abaton han iba nga mga membro han pamilya an imo gugma, kinahanglan mangalimbasog ka ha pagpakita hito. Ha kada panahon nga may maobserbahan ka nga darayawon, ipahayag an imo apresasyon pinaagi hin mga pulong. Ha paghulagway hin usa nga takos nga asawa, an Pulong han Dios nagpahayag hin makapainteres nga kuwalidad han iya pamilya: “An iya mga anak nabangon, ngan natawag ha iya nga bulahan; an iya bana liwat, ngan hiya nagdadayaw ha iya.” (Proberbios 31:28) Tigamni kon mationan-o kanatural nga iginpahayag han mga membro han pamilya an ira apresasyon ha usa kag usa. Pinaagi han iya mga pulong ha pagdayaw ha iya asawa, an amay nagpapakita hin maopay nga susbaranan ha iya anak nga lalaki, gindadasig hiya ha pagin hura ha pag-apresyar han iya padis kon hiya mag-asawa na.

Maopay liwat nga kumendasyonan han mga kag-anak an ira mga anak. Makakabulig ito ha pagpasilsil hin pagtahod ha kalugaringon ha mga kasingkasing han kabataan. Ha pagkamatuod, paonan-o hihigugmaon han usa ka tawo an iya igkasitawo sugad ha iya ngahaw kon waray hiya pagtahod ha iya kalugaringon? (Mateo 22:39) Ha luyo nga bahin, kon pirme ginpapakaraot han mga kag-anak an ira mga anak, diri gud ginkukomendasyonan hira, an kabataan masayon mawarayan han ira pagtahod ha kalugaringon ngan bangin makurian ha pagpakita hin gugma ha iba.—Efeso 4:31, 32.

Makakaagi Ka hin Bulig

Ano man kon waray ka magdaku ha panimalay nga naeksister an gugma? Mahibabaro ka pa gihapon ha pagpahayag hin gugma. An siyahan nga pitad amo an pagkilala han problema ngan pag-apresyar han panginahanglan hin pag-uswag. An Pulong han Dios, an Biblia, usa ka daku nga bulig hini nga bahin. Mahimo ito igpariho ha espiho. Kon aton usisahon an aton kalugaringon ha sugad-espiho nga mga katutdoan han Biblia, an mga depekto, o mga kaluyahan, ha aton panhunahuna nahibabaroan naton. (Jakobo 1:23) Uyon ha mga katutdoan han Biblia, mahimo naton bag-ohon an bisan ano nga diri angayan nga mga hilig. (Efeso 4:20-24; Filipos 4:8, 9) Kinahanglan buhaton naton ito hin regular, diri gud ‘nanluluya ha pagbuhat han maopay.’—Galasia 6:9.

An iba bangin makurian ha pagpakita hin gugma tungod han ira gindak-an o kultura. Kondi, an bag-o nga mga surbey nagpapakita nga an sugad nga mga ulang mahimo malamposan. Hi Dr. Daniel Goleman, usa nga espesyalista ha kahimsog han hunahuna, nagsasaysay nga ‘mahimo mabag-o bisan an nahisilsil na gud nga mga batasan han kasingkasing nga hinbaroan ha pagkabata.’ Sobra 19 ka siglo na an naglabay, an Biblia nagsiring nga pinaagi han bulig han espiritu han Dios, mahimo magbag-o bisan an nahisilsil na gud nga mga hilig han kasingkasing. Nagsasagdon ito ha aton: “Hukasa an daan nga personalidad lakip na an mga binuhatan hito, ngan magsul-ot kamo han bag-o nga personalidad.”—Kolosas 3:9, 10, NW.

Kon hisabtan na an problema, mahimo pag-adman han pamilya an Biblia samtang ginhuhunahuna an ira mga panginahanglan. Pananglitan, kay ano nga diri usisahon an ginsisiring han Biblia mahitungod han ‘gugma’? Bangin makita mo an usa nga teksto nga sugad hini: “Iyo hinbatian an pag-ilob ni Job, ngan nakita an kataposan nga pagbuhat han Ginoo, nga an Ginoo puno ha paghinuklog [“mapinairon nga gugma,” NW], ngan pagkalooy.” (Jakobo 5:11) Katapos tagda an asoy ha Biblia mahitungod kan Job, nga nakasentro kon paonan-o hi Jehova mapinairon ha gugma ngan maloloy-on kan Job. Waray ruhaduha nga maruruyag ka nga subaron hi Jehova ha pagin mapinairon hinduro ha gugma ngan pagin maloloy-on ha imo pamilya.

Kondi, tungod kay diri hingpit, “napapakdol  kita hin damu ka beses” ha aton pagyakan. (Jakobo 3:2) Bangin mapakyas kita nga magin makapadasig ha aton pagyakan ha sulod han pamilya. Dinhi ginkikinahanglan an pag-ampo ngan pagsarig kan Jehova. Ayaw panluya. “Mag-ampo . . . ha waray udong-udong.” (1 Tesalonika 5:17) Bubuligan ni Jehova an mga tawo nga naghihingyap hin gugma ha pamilya sugad man an mga tawo nga naruruyag ha pagpakita hin gugma kondi napupugngan ha pagbuhat hito.

Dugang pa, maloloy-on nga nagtatagana hi Jehova hin bulig ha Kristiano nga kongregasyon. Hi Jakobo nagsurat: “Masakit ba [ha espirituwal] an iba ha iyo? Tawagon niya an mga ansyano han singbahan, ngan mag-ampo hira tungod ha iya, nga paghirogan hiya hin lana ha ngaran han Ginoo.” (Jakobo 5:14) Oo, an mga tigurang ha mga kongregasyon han mga Saksi ni Jehova mahimo magin daku nga bulig ha mga pamilya nga an mga membro may-ada mga problema ha pagpakita hin gugma ha usa kag usa. Bisan kon diri mga doktor o mga sikolohista, an mga tigurang mapailubon nga makakabulig ha ira mga igkasi-tumuroo, diri hira ginsusumatan kon ano an sadang nira buhaton, kondi ginpapahinumdom hira han panlantaw ni Jehova ngan nag-aampo kaupod nira ngan para ha ira.—Salmo 119:105; Galasia 6:1.

Ha kahimtang nira Tohru ngan Yoko, an mga tigurang namati pirme ha ira mga problema ngan nagliaw ha ira. (1 Pedro 5:2, 3) Ha pipira nga mga okasyon, an usa nga tigurang ngan an iya asawa binisita basi mapahimulsan ni Yoko an pakig-upod han eksperyensyado nga Kristiano nga babaye nga magpapahinumdom kan Yoko ‘nga higugmaon an iya bana.’ (Tito 2:3, 4) Pinaagi han pagpakita hin pagsabot ngan simpatiya ha mga pag-antos ngan mga kasub-anan han mga igkasi-Kristiano, an mga tigurang sugad hin “lugar nga luluk-an tikang ha hangin, usa nga sirongan tikang ha bagyo.”—Isaias 32:1, 2.

Pinaagi han bulig han buotan nga mga tigurang, hinsabtan ni Tohru nga may-ada hiya problema ha pagpahayag han iya mga emosyon ngan hinsabtan niya nga ha “kataposan nga mga adlaw,” gin-aatake ni Satanas an kahikayan han pamilya. (2 Timoteo 3:1) Nagdesisyon hi Tohru nga sulbaron an iya problema. Hinsabtan niya nga tungod kay waray hiya umabat nga ginhigugma samtang nagtutubo napapakyas hiya ha pagpahayag hito. Pinaagi han seryoso nga pag-aram ha Biblia ngan pag-ampo, hinayhinay nga nagin mas mapinairon hi Tohru ha emosyonal nga mga panginahanglan ni Yoko.

Bisan kon nasina na hiya kan Tohru, han hinsabtan na ni Yoko an gintikangan nga pamilya ni Tohru ngan nakita an iya kalugaringon nga mga kaluyahan, nangalimbasog gud hi Yoko nga makita an kaopayan han iya bana. (Mateo 7:1-3; Roma 5:12; Kolosas 3:12-14) Sinsero nga nanginyupo hiya kan Jehova para hin kusog nga padayon nga higugmaon an iya bana. (Filipos 4:6, 7) Inabot an panahon, nagtikang hi Tohru ha pagpahayag han iya gugma, ngan nalipay an iya asawa.

Oo, bisan kon makurian ka ha pag-abat ngan ha pagpahayag hin gugma ha pamilya, sigurado nga malalamposan mo ito nga problema. An Pulong han Dios naghahatag ha aton hin maopay nga giya. (Salmo 19:7) Pinaagi ha pagkilala han pagkaseryoso han kahimtang, pinaagi ha pangalimbasog ha pagkita han kaopayan ha mga membro han imo pamilya, pinaagi ha pag-aram ngan pag-aplikar han Pulong han Dios, pinaagi ha pagsarig kan Jehova ha sinsero nga pag-ampo, ngan pinaagi ha pangaro hin bulig han hamtong nga mga tigurang nga Kristiano, malalamposan mo an baga hin magkuri hinduro nga ulang ha imo ngan han imo pamilya. (1 Pedro 5:7) Mahimo ka liwat magmalipayon, sugad han usa nga bana ha Estados Unidos. Gindasig hiya ha pagpahayag han iya gugma ha iya asawa. Han ha kataposan nagkaada na hiya kaisog ha pagsiring nga “Hinigugma ko ikaw,” nahipausa hiya ha baton han iya asawa. Nga may-ada mga luha han kalipay ha mga mata, an iya asawa nagsiring: “Hinigugma ko liwat ikaw, kondi ini an siyahan nga panahon ha 25 ka tuig nga ginsiring mo ito.” Ayaw paghulat hiton nga kaihaon ha pagpahayag han imo gugma ha imo padis ngan ha imo mga anak!

[Footnote]

[Retrato ha pahina 28]

Nagtatagana hi Jehova hin bulig ha iya Pulong, an Biblia