Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Folem Fasin Blong Ol King

Folem Fasin Blong Ol King

Folem Fasin Blong Ol King

“Hem i mas raetem loa ya i go long wan buk . . . Mo hem i mas holem buk ya i stap wetem hem oltaem, mo hem i mas ridim loa ya evri dei long laef blong hem.”—DUTRONOME 17:18, 19, NW.

1. ?I gud we wan Kristin i wantem kam olsem hu?

 I TRU se i no gat wan long yumi we bambae i talem se hem i sem mak long wan king no wan kwin. Ol Kristin we oli holem bilif longtaem finis, no ol man we oli stap stadi Baebol, bambae oli neva tingting se oli gat raet blong mekem samting olsem ol gudfala King ya, Deved, Josaea, Hesekia, no Jeosafat. Be nating se i olsem, i gat wan samting long saed blong olgeta ya we yumi mas mekem sem mak. ?Wanem samting ya? ?Mo from wanem yumi wantem mekem i sem mak long saed ya?

2, 3. ?Wanem samting we Jeova i luksave finis long ol man Isrel, mo wanem samting we wan king i mas mekem?

2 Long taem blong Moses, bifo we God i letem ol man Isrel oli putumap wan king blong lidim olgeta, God i luksave finis we bambae olgeta ya oli wantem wan king. Taswe hem i pulum Moses blong raetem sam advaes long Loa we oli stret long wok blong king. Ol advaes ya oli blong lidim wan king.

3 God i talem se: “Long taem ya we bambae yufala i holem kantri ya we hem bambae i givim long yufala, . . . bambae yufala i save girap, yufala i save talem se, ‘I gud yumi gat wan king blong yumi, olsem we ol narafala kantri raonabaot long yumi oli gat.’ Be yufala i mas luklukgud se man we bambae yufala i jusumaot hem blong i kam king blong yufala, hem i mas man we Hae God nomo i jusumaot. . . . [“Nao taem hem i sidaon long jea blong king blong hem, hem i mas raetem loa i go long wan buk,” NW ] . . . Nao hem i mas holem buk ya oltaem, mo i mas ridim oltaem long laef blong hem, blong mekem we oltaem, hem i save ona long Hae God, mo i save obei long olgeta samting we i stap long buk ya.”—Dutronome 17:14-19.

4. ?Advaes blong God we i go long ol king, i olsem wanem?

4 Yes, king ya we Jeova i jusum blong lidim ol man blong hem, hem i mas mekem kopi blong ol hanraet ya we yu save faenem long Baebol blong yu. Ale biaen, hem i mas ridim loa ya evri dei, bakegen mo bakegen. Hemia i no wan wok blong trenem tingting blong i save rimemba ol samting. Nogat. Hem i wan taem blong stadi, mo stadi ya i blong karem gudfala frut. Wan king we i wantem we God i glad long hem, i mas mekem stadi ya blong kasem mo holem wan hat we i stret oltaem. Mo tu, hem i mas stadi ol tabu hanraet ya sipos hem i wantem karem gudfala frut long wok blong hem mo gat fasin luksave.—2 King 22:8-13; Ol Proveb 1:1-4.

Lanem Samting Olsem Wan King

5. ?Wanem haf blong Baebol we King Deved i mas ridim mo mekem kopi blong olgeta, mo wanem filing blong hem long saed ya?

5 ?Long tingting blong yu, advaes ya i min se Deved i mas mekem wanem taem hem i kam king blong Isrel? I min se Deved i mas mekem wan kopi blong faef faswan buk blong Baebol (Jenesis, Eksodas, Levitikas, Namba, mo Dutronome). Tingbaot paoa we ol tok blong Loa ya oli gat long tingting mo hat blong Deved taem hem i yusum prapa ae mo han blong hem blong raetem wan kopi blong hem. Maet Moses i bin raetem ol buk blong Job wetem Ol Sam 90 mo 91. Sipos i olsem, ating Deved i mas mekem kopi blong hemia tu. Mo tu, ating hem i holem ol buk blong Josua, Jajes mo Rut. Taswe, yu luk se King Deved i gat wan bigfala haf blong Baebol blong ridim mo tingting dip long hem. I stret blong ting se Deved i mekem ol samting ya stret olsem we God i talem, taem yumi ridim ol tok we hem i talem long saed blong Loa blong God, long Ol Sam 19:7-11.

6. ?Olsem wanem yumi save se Jisas i intres long Baebol, sem mak olsem bubu blong hem Deved?

6 Bigfala Deved—hemia Jisas, Pikinini blong Deved—hem i mekem samting we i klosap sem mak. Jisas i lan blong go evri wik long haos prea long ples blong hem. Long ples ya hem i harem ol man oli ridimaot mo eksplenem tok blong God. Mo, wanwan taem, Jisas hem wan i ridimaot wan haf blong Tok blong God mo i tokbaot mining blong hem. (Luk 4:16-21) Yumi luksave isi nomo se Jisas i gat gud save long saed blong Baebol. Ridim ol stori blong Gospel, mo makem hamas taem we Jisas i yusum tok ya “Baebol i talem se” no hamas taem we hem i yusum toktok blong sam vas blong Baebol. Tru ya, long Bigfala Toktok blong hem antap long hil, we Matiu i raetem, Jisas i yusum 21 defren vas we i stap long Hibru haf blong Baebol.—Matiu 4:4-10; 7:29; 11:10; 21:13; 26:24, 31; Jon 6:31, 45; 8:17.

7. ?Olsem wanem Jisas i defren olgeta long ol lida blong skul?

7 Jisas i folem advaes blong Ol Sam 1:1-3: “Olgeta we oli no wantem folem toktok blong ol man nogud, . . . oli save harem gud. Ol man olsem, oli glad blong folem Loa blong Hae God, mo oltaem oli stap ridim, mo oli stap tingting long hem long dei mo long naet. . . . Ol man ya tu oli stap win long evri samting we oli stap mekem.” Jisas i defren olgeta long ol lida blong skul long taem blong hem. Ol lida ya oli talem se “oli gat raet blong talemaot mining blong Loa we God i givim long Moses” be oli no stap folem “Loa blong Hae God” nating long laef blong olgeta.—Matiu 23:2-4.

8. ?From wanem ol lida blong skul blong ol man Jiu, oli westem taem nomo blong ridim mo stadi long Baebol?

8 Be sam man maet oli konfius lelebet long wan vas blong Baebol we i luk olsem se Jisas i daonem fasin blong stadi Baebol. Long Jon 5:39, 40 yumi ridim tok ya we Jisas i talem long sam man long taem blong hem: “Yufala i stap luklukgud long ol tok blong Baebol, mo yufala i bilif se long ol tok blong hem, yufala i gat laef we i no save finis. !Be yufala i luk! Ol tok blong Baebol ya oli stap tokbaot mi, be yufala i no wantem kam long mi blong kasem laef ya long mi.” Long ples ya, Jisas i no stap talem long ol man Jiu se oli no mas stadi Baebol. Hem i stap soem long olgeta se hat blong olgeta i no fulwan, oli hafhaf nomo long wosip blong olgeta. Oli luksave se Baebol i save lidim olgeta i go kasem laef we i no save finis, be oli no luksave se semfala buk ya, i lidim olgeta i go long Mesaea, Jisas. Nating se i olsem, oli no wantem agri se Jisas nao hem Mesaea. Taswe, oli westem taem nomo blong stadi Baebol from we hat blong olgeta i strong tumas blong Baebol i save tijim olgeta.—Dutronome 18:15; Luk 11:52; Jon 7:47, 48.

9. ?Wanem gudfala eksampol we ol aposol mo ol profet blong bifo oli soemaot?

9 !Ol disaepol blong Jisas, wetem ol aposol blong hem tu, oli defren olgeta! Oli stadi long ‘ol tok blong Baebol . . . we i save mekem ol man oli waes . . . blong God i save sevem olgeta.’ (2 Timoti 3:15) Olgeta ya oli olsem ol profet bifo we oli ‘stap lukaot rod, mo oli stap askem kwestin’ blong save moa. Ol profet ya oli no gat strong tingting blong stadi smoltaem nomo, olsem sam manis no wan yia. Aposol Pita i talem se “oli stap traem [no “oli stap gohed blong,” NW ] faenemaot” moa save long saed blong Kraes mo wanem blesing we bambae i kamaot from wok blong hem blong sevem ol man. Long faswan leta blong hem, Pita i yusum 34 defren toktok we oli kamaot long ten buk blong Baebol.—1 Pita 1:10, 11.

10. ?From wanem yumi evri wan i mas wantem blong stadi Baebol?

10 Taswe i klia se fasin blong stadi gud long Tok blong God i wan wok we olgeta king blong Isrel bifo oli mas mekem. Jisas i folem sem fasin ya. Mo fasin blong stadi long Tok blong God hem i wok blong olgeta man we bambae oli rul olsem king wetem Kraes long heven. (Luk 22:28-30; Rom 8:17; 2 Timoti 2:12; Revelesen 5:10; 20:6) Fasin ya we ol king oli stap mekem bifo, i wan impoten fasin we olgeta man tede oli mas folem sipos oli wantem kasem blesing long wol ya aninit long rul blong Kingdom.—Matiu 25:34, 46.

Wan Wok Blong Ol King Mo Blong Yu Tu

11. (a) ?Wanem denja we i save kasem ol Kristin long saed blong stadi? (b) ?I gud sipos yumi aksem wanem kwestin long yumi wan?

11 Yumi save talem klia mo tru nomo se ol trufala Kristin, evriwan, oli mas mekem prapa stadi blong olgeta long Baebol. Hemia i no wan fasin we yumi nidim nomo taem yumi stat stadi Baebol fastaem wetem ol Witnes blong Jeova. Yumi evri wan i mas mekemap tingting blong yumi blong no kam olsem ol man ya long taem blong aposol Pol, we oli kam slak long fasin blong stadi. Ol man ya oli lanem ‘stamba blong ol tok ya we God i talem,’ olsem “tijing blong gud nius blong Kraes we yumi lanem fastaem.” Be yet, oli no gohed blong stadi mo from samting ya oli no stap “go stret long ol tok we i blong mekem yumi i kam bigman.” (Hibrus 5:12–6:3) From samting ya i stret we yumi askem long yumi wan se: ‘?Nating se mi joen wetem Kristin kongregesen i no longtaem tumas, no blong plante yia finis, wanem tingting blong mi long fasin ya blong stadi mi wan long Tok blong God? Pol i prea se ol Kristin long taem blong hem oli mas “gohed blong save God moa.” ’—Kolosi 1:9, 10.

12. ?From wanem i impoten blong laekem tumas Tok blong God?

12 Wan impoten samting blong kasem gudfala fasin ya blong stadi oltaem, hemia se yu mas wokem filing ya blong laekem tumas Tok blong God. Ol Sam 199:14-16 i tokbaot rod blong harem gud from Tok blong God hemia se man i mas tingting gud oltaem long tok blong hem. Bakegen, hemia i tru long yumi evriwan, nomata hamas yia finis we yumi stap olsem wan Kristin. Blong mekem poen ya i strong moa, tingbaot eksampol blong Timoti. Nating se Timoti, we i wan Kristin elda, i stap wok finis olsem “wan prapa soldia blong Jisas Kraes,” be Pol i pulum hem blong traehad blong ‘tijim trutok blong God long fasin we i stret gud.’ (2 Timoti 2:3, 15; 1 Timoti 4:15) I klia se, fasin blong “traehad” i min se yumi mas gat ol gudfala fasin blong stadi oltaem.

13. (a) ?Olsem wanem yumi save mekem taem blong stadi Baebol? (b) ?Wanem sam jenis we maet yu save mekem blong faenem moa taem blong stadi?

13 Wan rod blong wokem gudfala fasin ya blong wantem stadi oltaem, hemia fasin blong jusum wan stret taem blong stadi Baebol. ?Yu yu faenem wan stret taem finis blong stadi? ?Yu ting se bambae yu save harem gud sipos yu spenem moa taem blong stadi yu wan? Maet yu tingting se: ‘?Olsem wanem mi save wokem taem blong mekem samting ya?’ I gat sam man we oli mekem Baebol stadi blong olgeta i kam moa gud taem oli girap eli moa long moning. Maet oli ridim Baebol blong 15 menet no oli stadi long wan samting we oli intres blong save moa. Wan narafala samting we maet yu save mekem hemia blong jenisim program blong yu long wik blong traem faenem taem blong stadi. Eksampol, maet hem i kastom blong yu blong ridim niuspepa evri dei no wajem nius long televisin. ?Olsem wanem? ?Yu save mestem ol nius ya wan dei long wan wik? Long rod ya maet yu save spenem taem ya blong mekem Baebol stadi. Sipos yu karemaot taem we yu spenem long ol nius mo yusum taem ya, we maet hem i samting olsem 30 menet, blong stadi, bambae yu spenem bitim 25 aoa blong stadi long wan yia. !Tingbaot olgeta blesing we yu save kasem from ol 25 aoa ya blong ridim Baebol no stadi! Wan narafala samting we maet yu save mekem hemia: Long en blong evri dei long nekis wik, tingtingbak long olgeta samting we yu bin mekem long dei ya. Traem faenem wan samting we maet yu save karemaot no jenisim smol blong yu mekem moa riding no stadi long Baebol.—Efesas 5:15, 16.

14, 15. (a) ?From wanem i impoten blong putum ol mak blong kasem, taem yumi mekem stadi yumi wan? (b) ?Wanem sam gudfala mak we yumi save traem kasem long saed blong Baebol riding?

14 ?Wanem i save mekem we stadi i isi moa no i pulum intres blong yu moa? Putum sam mak we yu wantem kasem. ?Wanem sam mak we yu save putum long saed blong stadi? Plante long yumi oli bin putum nambawan mak ya blong ridim Baebol fulwan. Ating yu bin ridim plante haf insaed long Baebol long ol defren taem mo yu bin harem gud from. ?Be olsem wanem naoia? ?Yu save traehad blong ridim Baebol fulwan? Maet fastaem, yu save ridim fofala Gospel, ale biaen yu save putum mak blong ridim ol narafala buk long Kristin Grik haf blong Baebol. Taem yu kasem ol blesing mo filing blong harem gud from riding ya, nekis mak we maet yu save putum, hemia blong ridim ol buk blong Moses mo ol buk we oli tokbaot histri blong Isrel i go kasem buk blong Esta. Taem yu kasem mak ya, bambae yu luk se i isi nomo blong finisim ol narafala buk blong Baebol. Wan woman we i gat samwe 65 yia taem hem i kam wan Kristin, i raetem dei we hem i stat ridim Baebol insaed long skin blong Baebol blong hem, mo biaen hem i raetem se long wanem dei hem i finis blong ridim Baebol fulwan. !Stat long taem ya i kam kasem naoia, hem i ridim Baebol faef taem finis! (Dutronome 32:45-47) Mo hem i no ridim Baebol long wan kompiuta no long wan pepa we oli prentem, be hem i holem Baebol long han blong hem.

15 Sam man we oli ridim fulwan Baebol finis, oli traem sam narafala rod blong mekem we stadi blong olgeta long Baebol i karem frut mo mekem i gud moa long olgeta. Wan rod we sam long olgeta oli folem, hemia se, bifo we oli ridim wan buk blong Baebol oli mekem stadi fastaem long saed blong buk ya. Blong mekem stadi ya oli yusum ol buk olsem “All Scripture Is Inspired of God and Beneficial” mo Insight on the Scriptures. Long rod ya oli faenem ol gudfala save long saed blong histri blong buk ya, stael blong hem, mo ol gudfala samting we oli save kasem taem oli ridim buk ya. *

16. ?Yumi mas lukaot blong no mekem wanem taem yumi stadi Baebol?

16 Taem yu stap stadi, lukaot blong no tekem tingting ya we plante man blong hae save oli tekem taem oli stadi Baebol. Olgeta ya oli jekemap mo traem kasem save ol toktok blong Baebol olsem se buk ya i kamaot long man nomo. Sam long ol man ya oli wantem pruvum se ol wanwan buk blong Baebol oli stret nomo long wan kaen grup blong man, mo i gat wan risen no poen nomo we i pusum ol man ya blong raetem buk blong olgeta. From ol tingting ya we oli blong man nomo, ol man oli stap talem se ol buk blong Baebol oli blong storebaot histri nomo. Sam man oli talem se ol buk ya oli blong soemaot olsem wanem ol skul oli kamaot. Sam narafala man blong hae save oli givim ful taem blong olgeta long wok blong stadi long ol wod blong Baebol. Ol man ya oli spenem tumas taem blong faenemaot stamba blong ol wod mo oli traem givim sam mining we oli kamaot long Hibru no Grik lanwis, ale oli mestem mesej blong God we hemia nao i moa impoten. ?Yu ting se ol tingting we oli pusum ol man ya blong stadi, oli save mekem ol man ya oli gat bilif?—1 Tesalonaeka 2:13.

17. ?From wanem yumi mas tingbaot Baebol olsem wan mesej we i blong olgeta man?

17 ?Ol stadi we ol man blong hae save oli mekem, oli rili gat mining? ?I tru se wanwan buk blong Baebol i gat wan stamba poen nomo blong hem no oli raetem i go stret long wanwan grup blong man nomo we oli laef long taem we buk ya i kamaot? (1 Korin 1:19-21) Blong talem tru, ol buk long Tok blong God oli go stret long olgeta man, nomata hamas yia blong olgeta, mo nomata wanem kantri blong olgeta. Nating se wanwan buk ya oli raetem i go long wan man, olsem Timoti no Taetas, no long wan grup blong man, olsem ol man Galesia no Filipae, be yumi evriwan i save stadi long ol buk ya mo yumi mas mekem olsem. Ol buk ya oli impoten long yumi evriwan. Wan buk nomo i save tokbaot plante defren poen we oli save givhan long plante man we oli ridim. Yes, mesej blong Baebol i blong ol man long fulwol. From samting ya nao oli tanem buk ya i go long ol lanwis blong man raonabaot long wol.—Rom 15:4.

Mekem i Gud Long Yu Mo Ol Narafala

18. ?Taem yu ridim Tok blong God, wanem sam samting we yu mas tingbaot?

18 Taem yu stadi mo yu traem kasem save long Baebol mo yu traem luk olsem wanem ol tingting oli wok tugeta blong karem wan mining, bambae yu givhan bigwan long yu wan. (Ol Proveb 2:3-5; 4:7) Ol samting we Jeova i soemaot long Tok blong hem oli laenap gud wetem stamba tingting blong hem. Taswe taem yu ridim Baebol, traem joenem ol trutok mo advaes wetem stamba tingting blong God. Maet yu tingting dip long wan stori, wan tingting, no wan profet tok we i joen long stamba tingting blong Jeova. Askem long yu wan se: ‘?Wanem samting we mi lanem long saed blong Jeova? ?Olsem wanem samting ya i joen long stamba tingting blong God we Kingdom blong hem nao bambae i mekem i kamtru?’ Mo tu, maet yu tingting se: ‘?Olsem wanem mi save yusum save ya? ?Mi save yusum save ya blong tijim mo givim advaes long ol narafala?’—Josua 1:8.

19. ?Taem yu serem samting we yu lanem wetem ol narafala, yu mekem i gud long hu? Eksplenem.

19 Fasin blong tingbaot ol narafala i save karem blesing long yumi. Taem yu ridim mo stadi Baebol, bambae yu lanem sam niufala samting mo save blong yu bambae i kam klia moa. I gud sipos yu yusum ol samting ya we yu lanem taem yu storian wetem ol famle no fren blong yu. Sipos yu mekem olsem long taem we i stret mo wetem tingting daon, ol storian blong yu bambae oli save leftemap tingting. Sipos yu tokbaot wanem save we yu kasem no wanem save we yu faenem se i pulum intres blong yu bigwan, bambae yu mekem we ol narafala tu oli wantem kasem ol save ya. Be antap long hemia, rod ya bambae i givhan bigwan long yu. ?Bambae i givhan long yu olsem wanem? Ol man oli faenem se taem wan man i lanem wan samting nao i yusum samting ya no i talem samting ya bakegen mo bakegen olsem taem hem i storian wetem narafala, bambae hem i save rimemba samting blong longtaem. *

20. ?From wanem i gud blong ridim Baebol bakegen mo bakegen?

20 Evri taem we yu ridim semfala buk blong Baebol bakegen, bambae yu save hivimap ol niufala save. Sam vas we fastaem oli no kasem tingting blong yu, maet nekis taem oli kasem intres blong yu wantaem. Ol vas ya bambae oli klia moa long yu. Hemia i soemaot se ol buk blong Baebol oli no ol buk we man nomo i raetem, be oli ol sas presen we i stret long yu wan, blong yu stadi long hem bakegen mo bakegen mo kasem blesing from. Rimemba se wan king, olsem Deved, “i mas ridim [Tok blong God] oltaem long laef blong hem.”

21. ?Wanem blesing we yu sua blong kasem sipos yu traem mekem moa stadi long Tok blong God?

21 Yes, olgeta we oli tektaem blong mekem dip stadi long Baebol, oli mekem i gud bigwan long olgeta bakegen. Oli kasem ol save we oli sas tumas olsem ol sas ston. Oli fren gud moa wetem God. Be tu, oli save givhan bigwan long ol famle blong olgeta, ol brata sista long Kristin kongregesen, mo long olgeta we oli mas lanem yet olsem wanem blong wosipim Jeova.—Rom 10:9-14; 1 Timoti 4:16.

[Ol Futnot]

^ Ol buk ya blong givhan long stadi, ol Witnes blong Jeova nao oli wokem, mo yumi save kasem long ol lanwis olsem Inglis mo Franis.

^ Lukluk Wajtaoa blong Ogis 15, 1993, pej 13 mo 14.

?Yu Yu Tingbaot?

• ?Wanem samting we ol king blong Isrel bifo oli mas mekem?

• ?Wanem gudfala eksampol we Jisas mo ol aposol oli soemaot long fasin blong stadi Baebol?

• ?Wanem sam jenis we yu save mekem long laef blong yu blong spenem moa taem long stadi?

• ?Wanem tingting we yumi mas gat taem yu sidaon blong stadi long Tok blong God?

[Kwestin]

[Bokis pija long pej 15]

“Long Han Blong Yumi”

“Sipos yumi wantem . . . wan lis blong ol tok we oli stap insaed long Baebol, ating beswan samting blong givhan long yumi hemia kompiuta. Be sipos yumi wantem ridim Baebol, stadi long hem, tingbaot ol tok blong hem, mo tingting dip long hem, i gud yumi holem hem long han blong yumi, from we hemia nao beswan rod blong karem ol tok blong hem i go long tingting mo hat blong yumi.”—Gertrude Himmelfarb i talem tok ya. Hem i wan profesa we i ritae finis long wok blong hem long Yunivesiti long Taon blong New York.