Ir al contenido

Ir al índice

3 YACHAQANA

Jehová yanapawanchej allin rinawanchejpaj

Jehová yanapawanchej allin rinawanchejpaj

‘Jehová Diosqa Josewanpuni kasharqa. Yanapasqanraykutaj tukuy ima ruwasqanpi allin rerqa’ (GÉN. 39:2, 3).

30 TAKIY Jehová: Tatay, Diosniy, Amigoy

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? a

1, 2. 1) ¿Imajtintaj pruebas jamuwajtinchej mana tʼukunchejchu? 2) ¿Imatá kay yachaqanapi qhawarisun?

 JEHOVAJ kamachisnenqa pruebas jamuwajtinchej mana tʼukunchejchu. Yachanchej Biblia kayta nisqanta: “Noqanchejqa tukuy imasta ñakʼarinanchejpuni tiyan Diospa Gobiernonman yaykunapaj” (Hech. 14:22). Yachallanchejtaj wakin problemasninchejqa paraisopi kausakushajtillanchej wiñaypaj chinkananta. Chaypeqa manaña “wañuy kanqachu, nitaj llakiypis, nitaj waqaypis, nitaj nanaypis” (Apo. 21:4).

2 Jehovaqa mana pruebasmanta jarkʼawanchejchu, jinapis aguantanapaj yanapawanchej. Romamanta cristianosman imatachus apóstol Pablo nisqanpi tʼukurina. Ñaupajtaqa nerqa ima pruebaspichus paypis, hermanosninpis kashasqankuta. Chaymantataj qhelqarqa: “Tukuy chay imaspi atipajkunapuni kanchej, pichus munakuwarqanchej chaynejta”, nispa (Rom. 8:35-37). Chayqa rikuchiwanchej Jehovaqa uj pruebapi kashajtinchejpis allin rinawanchejpaj yanapayta atiwasqanchejta. Qhawarina imaynatachus Joseta tukuy imapi allin rinanpaj yanapasqanta, imaynatatajchus noqanchejtapis kay tiempopi yanapayta atiwasqanchejta.

KAUSAYNINCHEJ UJLLATA CAMBIAJTIN

3. ¿Imaynatataj Josej kausaynin ujllapi cambiarqa?

3 Tukuy yacharqanku Jacobqa wawan Joseta mayta munakusqanta (Gén. 37:3, 4). Chayrayku Josej kuraj hermanosnenqa paymanta envidiakorqanku. Atiytawankamataj ranqhero madianitasman vendeykorqanku. Chay madianitasqa Joseta Egiptoman aparqanku, Egiptoqa may karupi kasharqa. Chaypitaj Potifarmanñataj vendeykorqanku. Potifarqa faraonpa guardiasninpa kamachejnin karqa. Josej kausaynenqa ujllata cambiarqa. May munasqa wawa kashaspa, Egiptoman apajtinku esclavoman tukorqa (Gén. 39:1).

4. ¿Imastaj Joseta jina qhatiriwasunman?

4 Bibliaqa nin: ‘Desgracia tiempo tukuyman chayan’, nispa (Ecl. 9:11). Wakin kutisqa “tukuy runas jinallataj” problemaspi rikukunchej (1 Cor. 10:13). Chayri ichapis Jesuspa discipulosnin kasqanchejraykulla runas burlakuwasunman, churanakuwasunman, qhatiykachawasunman ima (2 Tim. 3:12). Imapi rikukojtinchejpis Jehovaqa allin rinawanchejpaj yanapayta atiwanchej. Qhawarina imaynatachus Joseta yanapasqanta.

Jehovaqa Joseta Potifarpa esclavon kananpaj vendeykojtinkupis allin rinanpaj yanaparqa (5 parrafota qhawariy).

5. ¿Imamantataj Potifar cuentata qokorqa? (Génesis 39:2-6).

5 (Génesis 39:2-6 leey). Potifarqa rikorqa Joseqa sumaj yachayniyoj, trabajador joventaj kasqanta. Repararqataj imaraykuchus ajina kasqanta. Payqa cuentata qokorqa “Jehová Diosqa Josewanpuni kashasqanta, Jehová Dios yanapasqanraykutaj tukuy ima ruwasqanpi allin risqanta”. b Tiemponmantaj Potifarqa Joseta churarqa yanapajnin kananpaj, wasinmanta cuentayoj kananpaj ima. Chayrayku Potifarqa ashkha bendicionesta japʼerqa.

6. ¿Imaynataj José sientekunman karqa?

6 José imaynatachus sientekusqanpi piensarina. ¿Imatataj astawan munanman karqa? Potifar ashkha imasta qonanpaj, ¿paywan allinpaj qhawachikuytachu? Manachá. Payqa maytachá munarqa kacharipunankuta, tatanpa wasinmantaj kutipuyta. Sumaj ruwaykunata japʼejtinpis, waj diosesta yupaychaj runaj esclavollanpuni karqa. Jehovataj mana Potifarpa sonqonta kuyuricherqachu Joseta kacharipunanpaj. Chantapis Josej kausaynenqa aswan mana allinmanraj tukunan kasharqa.

KAUSAYNINCHEJ ASWAN MANA ALLINMAN TUKOJTIN

7. ¿Imaraykutaj nisunman Josej kausaynin aswan mana allinman tukusqanta? (Génesis 39:14, 15).

7 Génesis 39 capitulopi sutʼinchan Potifarpa warmenqa Joseta qhawakusqanta, ashkha kutispitaj paywan puñuykuyta munasqanta. Josetaj manapuni uyarejchu. Chayrayku chay warmeqa maytapuni phiñarikuspa abusayta munasqanmanta tumpaykorqa (Génesis 39:14, 15 leey). Potifarqa chayta yachaytawan Joseta carcelman wisqʼaykucherqa, chaypitaj uj mashkha watasta karqa (Gén. 39:19, 20). ¿Imaynataj chay cárcel karqa? José chay carcelmanta parlananpaj oqharerqa chay hebreo palabraqa “juskʼu” nispapis traducikullanmantaj. Chayrayku chay carcelqa manchay laqhachá kanman karqa, llakikunapaj jinatajchá (Gén. 40:15, sutʼinchaynin). Chantapis Bibliaqa nillantaj uj tiempota chakisninta, kunkantapis cadenaswan wataykusqankuta (Sal. 105:17, 18). Josej kausaynenqa aswan mana allinmanpuni tukorqa. De confianza esclavo kashaspa presomanñataj tukorqa.

8. Problemanchej aswan mana allinman tukojtinpis, ¿imamantataj mana iskayrayasunmanchu?

8 Maykʼajllapis ichá uj llakiypi rikukorqanchej. Chay llakiyninchejtaj Jehovamanta mayta mañakojtinchejpis aswan mana allinmanraj tukorqa. Chayqa pasanmanpuni. Kay mundo Satanaspa makinpi kashasqanrayku, Jehovaqa mana pruebasmanta jarkʼawanchejchu (1 Juan 5:19). Jinapis mana iskayrayasunmanchu Tatanchej Jehovaqa imaspichus rikukushasqanchejta sumajta qhawamushasqanmanta, maytataj noqanchejmanta llakikusqanmanta (Mat. 10:29-31; 1 Ped. 5:6, 7). Chantapis Jehovaqa niwanchej: “Mana jaykʼajpis saqerparisqaykichu. Nitaj jaykʼajpis wijchʼurparisqaykichu”, nispa (Heb. 13:5). Uj problemanchej nipuni allinyananpaj jinachu kaspa jinajtinpis, Jehovaj yanapayninwanqa aguantayta atinchej. Josepis ajinata ruwarqa.

José carcelpi kashajtinpis Jehovaqa paywanpuni kasharqa, chayrayku tukuy presosmanta cargoyoj kananpaj churarqanku (9 parrafota qhawariy).

9. ¿Imajtintaj nisunman José carcelpi kashajtin Jehovaqa paywanpuni kasqanta? (Génesis 39:21-23).

9 (Génesis 39:21-23 leey). Jehovaqa José chay jina llakiypi kashajtinpis allin rinanpaj yanaparqa. ¿Imaynamanta? Joseqa carcelta qhawajkunaj capitanninwanñataj Potifarwan jina munachikorqa, allinpajtaj qhawachikorqa. Chayrayku chay capitanqa Joseta niraj imapi carcelpi tukuynin presosta qhawananpaj churarqa. Bibliaqa nin: “Carcelta qhawajkunaj capitannenqa mana imamantapis llakikojchu, José carcelmanta cuentayoj kashajtenqa”, nispa. Chay ruwayta japʼisqanrayku Josepajqa llakiynillanpi yuyananpaj niña tiempon karqachu. Josetaqa faraonpa kuraj kamachinpa warminta abusayta munasqanmanta tumpaykorqanku. Ajinata tumpaykushajtinkupis chay sumaj cargota qosqankoqa tʼukunapaj jinapuni karqa. ¿Imajtintaj ajina allin rerqa? Biblia Génesis 39:23 versiculopi sutʼinchan: “Jehová Diosqa Josewanpuni kasharqa. Chantapis Jehová Diosqa Joseta yanaparqa tukuy ima ruwasqanpi allin rinanpaj”, nispa.

10. ¿Imajtintaj José yuyanman karqa manapuni allinchu rishasqanta?

10 Chay kutipipis imaynachus José sientekusqanpi piensarinallataj. Payqa llullakuspa tumpaykusqankurayku carcelpi kasharqa. Chayrayku, ¿yuyanmanchu karqa tukuy imapi allin rishasqanta? ¿Imatataj pay astawan munanman karqa? ¿Carcelta qhawajkunaj capitanninwan munachikuytachu? Nichá. Payqa maytachá munarqa qhasillamanta tumpaykusqanku yachakunanta, kacharipunankutapis. Chayrayku kacharipusharqanku chay presota nikorqa faraonman paymanta willarinanta, chay millay carcelmanta orqhonankupaj (Gén. 40:14). Chay runa faraonman willariyta qonqapusqanraykutaj, Joseqa iskay watatawanraj carcelpi karqa (Gén. 40:23; 41:1, 14). Jinapis Jehová yanapasqanrayku Josetaqa allillanpuni risharqa. ¿Imaynatá Jehová yanaparqa?

11. ¿Imatataj José Jehovaj yanapayninwan ruwayta aterqa, chanta imaynatá Jehovaj munaynin juntʼakunanpaj chay yanaparqa?

11 José carcelpi kashajtin, Jehovaqa Egiptomanta reyta iskay kutipi mosqoykucherqa. Faraonqa imachus chay mosqokusqan niyta munasqanta maytapuni yachayta munarqa. José mosqoykunata sutʼinchayta atisqanta yachaspataj wajyachimorqa. Josetaj Jehovaj yanapayninwan mana chay reypa mosqokusqasnillantachu sutʼincharqa, manaqa imatachus ruwanantapis nillarqataj. Chaytaj faraonta mayta tʼukucherqa. Joseta Jehová yanapashasqanta reparaspataj, faraonqa tukuynin Egiptomanta mikhunata jallchʼananpaj encargadota churarqa (Gén. 41:38, 41-44). Watasninmantaj ashkha watasta yarqhay karqa mana Egiptollapichu, manaqa Canaanpipis. Chaypeqa Josej familian tiyakorqa. Joseqa mikhunasmanta encargado kasqanrayku familianta salvayta aterqa. Ajinamanta paykunaqa Mesiaspa ñaupa tatasninman tukorqanku.

12. ¿Imatataj Jehová ruwarqa Joseta allin rinanpaj?

12 José imaspichus rikukusqanpi piensarina. Esclavollaraj kashajtin, ¿pitaj Potifarwan allinpaj qhawacherqa? ¿Pitaj carcelta kamachejkunaj capitanninkoj sonqonta kuyuricherqa Joseta presosmanta encargadota churananpaj? ¿Pitaj faraonta mancharinanpaj jina mosqoykucherqa? ¿Pitaj Joseta yanaparqa faraonpa mosqokusqasninta sutʼinchananpaj? ¿Pitaj faraonpa sonqonta aysarqa Joseta tukuynin Egiptomanta mikhunata jallchʼananpaj encargadota churananpaj? (Gén. 45:5). Sutʼita reparanchej Josetaqa Jehovapuni yanapasqanta tukuy ima ruwasqanpi allin rinanpaj. Joseta hermanosnin wañuchiyta munajtinkupis, Jehovaqa chayta allinman tukucherqa munayninta juntʼananpaj.

¿IMAYNATÁ JEHOVÁ YANAPAWANCHEJ ALLIN RINAWANCHEJPAJ?

13. ¿Diospa munayninraykuchu imapis pasawanchej?

13 ¿Imatá Josejpa kausayninmanta yachakunchej? ¿Diospa munayninraykuchu imapis pasawanchej? ¿Paychu kausayninchejpi tukuy imata apaykachan mana allin imas pasawasqanchejmanta allin imas llojsinanpaj? Bibliaqa mana chaytachu yachachin (Ecl. 8:9; 9:11). Jinapis kaymanta mana iskayrayanchejchu: Ima pruebapi kashajtinchejpis Jehovaqa tukuy chayta qhawamushan, yanapata qhaparikuspa mañakojtinchejtaj uyariwanchej (Sal. 34:15; 55:22; Isa. 59:1). Mana chayllachu, Jehovaqa llakiykunata aguantanapajpis yanapallawanchejtaj. ¿Imaynamanta?

14. ¿Imaynatataj Jehová llakiykunapi kashajtinchej yanapawanchej?

14 Jehovaqa ashkha kutispi necesitashajtinchejpuni sonqochawanchej, kallpachawanchejtaj (2 Cor. 1:3, 4). Hermanonchej Ezizqa chayta kausayninpi rikorqa. Payqa Turkmenistanmanta, creenciasninraykutaj iskay watapaj carcelman wisqʼaykorqanku. Pay nin: “Juzgashawarqanku chay paqarenqa uj hermano Isaías 30:15 versiculota leeripuwarqa. Chaypi nin: ‘Kallpataqa japʼinkichej sonqo tiyasqalla kaspa, noqapitaj atienekuspa’, nispa. Chay palabrasqa yanapawanpuni sonqo tiyasqalla kanaypaj, tukuy imapitaj Jehovapi atienekunaypaj. Chay versiculopi tʼukureyqa kallpata qowarqa carcelpi wisqʼasqa kasharqani tukuy chay tiempopi”, nispa. ¿Yuyarikunchejchu maykʼajllapis Jehová necesitashajtinchejpuni sonqochaspa, kallpachaspa ima yanapawasqanchejta?

15, 16. ¿Imatá Torimanta yachakunchej?

15 Uj pruebapi kashaspaqa mana reparayta atillanchejchu imaynatachus Jehová yanapashawasqanchejta. Chay pruebata pasasparaj chayta reparanchej. Tori sutiyoj hermana chayta kausayninpi rikorqa. Wawan Masonqa sojta watasta cancerwan onqoykorqa, wañuporqataj. Chayrayku Toriqa may llakisqapuni kasharqa. Pay nin: “Mamaspajqa nichá chaymanta aswan sinchʼi llakiy kanmanchu”, nispa. Pay nillanpuni: “Tukuy tataschá noqa jinallataj ninkuman. Aswan llakiy wawanchejta sufrejta rikuy noqanchej kikin sufrinanchejmanta nisqaqa”, nispa.

16 Tori manchay llakiypi rikukojtinpis tiemponmanqa piensarerqa tukuy imaymanamanta Jehová yanapasqanpi. Pay nin: “Chay llakiyniypi piensarispaqa, sutʼita reparani waway onqosqa kasharqa tukuy chay tiempopi Jehová munakuywan yanapawasqanta. Wawaypata visitasta japʼinanpaj mana kallpitan kajtinpis, hermanosqa visitarej jamojpuni kanku iskay horasta viajananku kajtinpis. Hermanosqa onqosqasta visitanapaj salapi kajpuni kanku, necesitajtiyku yanapanawaykupajpacha. Qolqesituwanpis yanaparillawajtaj kayku. Aswan sinchʼi llakiypi kashajtiykupis necesitasqaykoqa kapuwarqaykupuni”. Jehovaqa Toriman, Masonmanpis imatachus aguantanankupaj necesitasqankuta qorqa (“ Jehovaqa necesitashajtiykupuni imatachus necesitasqaykuta qowarqayku”, nisqa recuadrota leeriy).

JEHOVÁ BENDECIWASQANCHEJPI TʼUKURINA

17, 18. Uj pruebapi kashajtinchej, ¿imatá ruwasunman Jehová yanapashawasqanchejta reparanapaj, agradecekunapajtaj? (Salmo 40:5).

17 (Salmo 40:5 leey). Lomaman wichariyta yachaj runaqa loma puntamanpuni chayayta munan. Jinapis wicharishaspaqa ashkha lugarespi sayaspa kʼachitu imasta qhawaykacharin. Ajinallatataj noqanchejpis sapa kuti tumpata sayarinanchej tiyan, imaynatachus Jehová uj pruebata aguantanapaj yanapashawasqanchejpi piensarinapaj. Chayrayku sapa día tukukuyta tapurikusunman: “¿Ima bendicionestataj Jehovamanta kay pʼunchaypi japʼini? Llakiyllapipuni kashajtiypis, ¿imaynamantataj Jehová aguantanaypaj yanapashawan?”, nispa. Sapa día kallpachakuna Jehová bendeciwasqanchejmanta ujllatapis reparanapaj.

18 Uj pruebapi kashaspaqa, tukuypis Jehovamanta mañakunchejpuni chay pruebanchejta tukuchinallantaña. Chaytaj mana juchachu (Fili. 4:6). Jinapis ama qonqanachu imaynatachus kunan Jehová bendecishawasqanchejta. Jehovaqa niwanchej kallpata qonawanchejta, aguantanapajtaj yanapanawanchejta. Chayrayku yanapawasqanchejmanta agradecekunapuni. Chayta ruwasun chayqa, reparasun Jehovaqa pruebaspi kashajtinchejpis Joseta jina allin rinawanchejpaj yanapashawasqanchejta (Gén. 41:51, 52).

32 TAKIY Jehová Diospa qayllallanpipuni kana

a Uj sinchʼi pruebapi kashajtinchejqa ichapis yuyasunman mana allinchu rishawasqanchejta. Ichá pruebamanta llojsiytawanraj yuyasunman allin rishawasqanchejta. Jinapis Josej kausayninmantaqa kayta yachakusunman: Sinchʼi llakiypi kashajtinchejpis, Jehovaqa allin rinawanchejpaj yanapayta atiwanchej. Imaynatachus chayta ruwasqanta kay yachaqanapi qhawarisun.

b Bibliaqa José esclavo kasqan tiempomanta pisi versiculosllapi parlan. Jinapis chayqa ashkha wataspichá pasanman karqa.