BATU babañwi bakona kuketa lika zebabona kuli zaakona kubafa tabo, mwendi ka kubulela kuli: “Nikaba feela ni tabo . . .

• “hanika ba ni masheleñi amañata”

• “hanika ba mwa linyalo lelinde”

• “hanika ba ni buiketo bobunde bwa mubili”

Kono niti ki kuli, hañata kuba ni mubonelo omunde wa lika ki yona nto yekona kulutusa kuba ni tabo kufita miinelo yaluna ya mwa bupilo kamba moibupehezi mibili yaluna. Mi yeo ki niti. Kabakalañi? Kakuli hamukoni kucinca miinelo yamina ya mwa bupilo kamba moubupehezi mubili wamina kono nto feela yemukona kucinca ki mubonelo wamina walika.

Lishitanguti leliñwi la mwa Bibele libulela kuli: “Pilu ye tabile ki mulyani o munde, kono moya wa lipilaelo u omisa masapo.” (Liproverbia 17:22) Ka mubulelo omuñwi, kuba ni mubonelo omunde kwatusa! Kukona kumitusa kukwanisa sikonkwani samina kamba kutokwa, kamba kutahisa kuli muzwafiswe hahulu ki miinelo yemuli ku yona kamba kuitiisa ku yona.

Batu babañwi baakona kukakanya taba yeo. Bakona kubulela kuli:

• ‘Hanikoni kupalelwa kubilaela ka za matata aka bakeñisa kuba feela ni sepo yakuli akafela.’

• ‘Hakuna zenikona kueza kuli nicince miinelo yenili ku yona.’

• ‘Ki hande kuunga lika ka mo liinezi kufita kuisepisa ka lika zesiyo.’

Mihupulo yecwalo ikona kuutwahala kuba yeminde. Nihakulicwalo, kuba ni mubonelo omunde wa lika kwatusa. Kuli mutwisise hande taba yeo, munyakisise miinelo yelatelela.

Bo Alex ni bo Brian baeza misebezi yeshutana, mi babeleka ka taata kuli bakondise misebezi yabona. Munge kuli hamulaho wa kutatuba misebezi yabona, mubelekisi wabona ubataluseza mafosisa abaezize.

• Bo Alex babulela kuli: “Niikatalize kueza musebezi wo ka nako yetelele, kono kuti hanisika ueza hande! Hanina kukwanisa kupeta hande musebezi wo. Hanipeti hande musebezi wo, kusina taba ni buikatazo bonieza bwa kubeleka ka taata. Hanizibi ni zeniikataleza kuueza.”

• Bo Brian babulela kuli: “Mubelekisi waka naanitaluselize lika zene niezize hande mwa musebezi waka, kono kunani mafosisa amañwi ane niezize. Niitutile lika zeñwi za butokwa zeka nitusa kupeta hande musebezi wo nako yetatama.”

 MUBONA CWAÑI?

• Ki mañi yakaba mubeleki yomunde likweli ze 6 kuzwa cwale, kana ki bo Alex kamba bo Brian?

• Kwa batu bababeli bao, ki ufi yene mukatabela kukenya musebezi kambe mubabelekisi?

• Hamuzwafiswa ki lika zeñwi, ki ufi mutu yemuezanga sina yena kwa batu bao?

Bo Andrea ni bo Brittney baikutwanga hahulu bulutu fokuñwi. Bubeli bwabona banani miezezo yebatusanga kufelisa bulutu.

• Bo Andrea baisanga hahulu pilu ku zabona feela. Habatabelangi kutusa batu babañwi konji haiba batu bao ni bona babatusa. Babulelanga kuli, ‘Hanikoni kusinya nako yaka kutusa batu babasa nitusi sesiñwi.’

• Bo Brittney balikanga ka taata kubonisa sishemo kwa batu babañwi ni kubatusa kusina taba kuli batu bao baitumela kuzebaeza kamba kutokwa. Balatelela taelo ya Jesu yakueza batu babañwi sina mone bakabatela kuli babaezeze. (Luka 6:31) Bo Brittney baanga kuli kutusa batu babañwi ki nto yende kusina taba kuli batu bao banani buitumelo kamba kutokwa.

MUBONA CWAÑI?

• Kwa basali bababeli bao, ki ufi yene mukatabela kuli abe mulikanaa mina?

• Ki ufi ku bona yakona kuba ni tabo ni kuba ni swalisano yende ni batu?

• Hamuikutwa hahulu bulutu, kana muezanga sina mobaezezanga bo Andrea kamba mobaezezanga bo Brittney?

Mwendi mwaziba batu babañwi babaswana sina bo Brian ni bo Brittney. Mwendi mane ni mina muikutwa kuli munani miezezo yeswana ni yabona. Haiba ki cwalo, uzibe mwakona kuiponela kuli kuba ni mubonelo omunde kwatusa mwa bupilo. Kono kucwañi haiba muswana sina bo Alex kamba bo Andrea? Munyakisise linzila zetaalu zebonisa ka mo Bibele ikona kumituseza kuba ni mubonelo omunde hamutalimana ni miinelo yetaata mwa bupilo.

BIBELE IBULELA KULI: “Ha u fokola mwa lizazi la ziyezi, maata a hao ki a manyinyani.”—Liproverbia 24:10.

ZELITALUSA LIÑOLO LE: Kubilaelanga hahulu kwakona kumipalelwisa kuba ni maata akueza lika zeka mitusa kutalimana ni miinelo yemiñwi ya mwa bupilo.

Sina feela mone baitutezi bo Juliza, mwa Bibele kunani likuka zetusa luli. Litaba ze ku yona zaakona kumitusa kutalimana ni miinelo yemaswe ya mwa bupilo. Ka mutala, liñolo la Maefese 4:23 libulela kuli: ‘Muzwelepili ku uncafazwa mwa moya o susumeza munahano wa mina.’

Sina feela moliboniseza liñolo leo, mwakona kucinca mubonelo wamina wa lika. Mwakona ‘ku uncafaza’ munahanelo wamina. Kono kueza cwalo kutokwa tundamo. Ki lona libaka liñolo leo halibulela kuli luswanela “ku zwelapili ku uncafazwa.”

BIBELE IBULELA KULI: “Ku ya inzi mwa maswabi, mazazi kaufela a maswe; kono mwa pilu ya ya tabile ki mukiti wa kamita.” —Liproverbia 15:15.

ZELITALUSA LIÑOLO LE: Haiba munga lika kaufela kuba zemaswe, uzibe mukaikutwanga ‘bumaswe’ ka nako kaufela. Kono mukaba ni ‘pilu ye tabile’ haiba muba ni mubonelo omunde wa lika. Kuitingile kumina.

Nto yeñwi yetusanga bo Yanko ki kubala Bibele. Babulela kuli: “Nto yeo initusa kuba ni tabo. Hanisika libala likonkwani zene niitomezi, kono niisanga hahulu pilu kwa lika zenikona kueza ka nako ya cwale. Hanitahelwa ki maikuto a kuzwafa, ninahanisisanga fa lika zekona kunitusa kuba ni tabo.”

Sina bo Yanko, ni mina mwakona kutuhela kuba ni maikuto a kuzwafa ka kunahanisisanga fa lika zende. Haiba mutalimana ni miinelo yezwafisa yecwale ka makulanu sina mone kuinezi kubo Yanko, muipuze kuli: ‘Kana luli kunani sepo yakuli miinelo ikaba hande kwapili? Kana miinelo ye, ikazwelapili onacwana kamba ki ya ka nakonyana feela?’ Muambuke kubanga ni mihupulo yezwafisa ka kunahanisisanga fa lika zende.

BIBELE IBULELA KULI: “Ku na ni tabo ye tuna mwa ku fana ye fita ye mwa ku fiwa.” —Likezo 20:35.

ZELITALUSA LIÑOLO LE: Kufana kulutahisezanga tabo. Kabakalañi? Kakuli nelubupilwe ni takazo yakutusa batu babañwi. (Mafilipi 2:3, 4; 1 Joani 4:11) Kuba ni bufani kwakona kulutusa kuba ni tabo mwa bupilo kusina taba ni miinelo yezwafisa yelukana lwatalimana ni yona.

Mubatange linzila zakutusa ka zona batu babañwi. Ka mutala, mwakona kulukiseza mutu yakula yemupila mabapa ni yena sico. Kana kunani basupali babañwi bemuziba ili babatokwa kutusiwa ka kubaezeza misebezi ya fa lapa?

Muikataze kuba ni mubonelo omunde. Mutokolomohe kunahananga lika zezwafisa. Munahanisisange fa lika zende nikutusa batu babañwi ka kubaezeza lika zende mi kueza cwalo kuka mitusa luli. Kueza cwalo, kukamitusa kuba ni tabo mwa bupilo. Mi kukabonisa kuli kuba ni mubonelo omunde kwatusa luli!