Muleisambilisha Baibolo Kabili Muleibomfya Ku Kwafwa Bambi

‘Imona amafunde yenu yonse ayalanda pa fintu fyonse ukuti yalilungama.’—AMALU. 119:128.

KUTI MWAYASUKA SHANI?

Kuti mwabomfya shani bwino Amalembo ilyo mulesambilisha bambi?

Bushe Paulo aloseshe mwi ilyo alandile pa “kulungika ifintu”?

Bushe baeluda na bafyashi kuti ‘basalapwila shani mu bulungami’?

1. Mulandu nshi tufwile ukucetekela sana Icebo ca kwa Lesa?

BAELUDA nga balefwaya ukumona nga ca kuti uulesambilila Baibolo nafikapo ukutendeka ukushimikila, balaipusha ukuti, ‘Bushe ifyo uyu muntu alelanda fileumfwika ukutila alisumina ukuti Baibolo Cebo icafuma kuli Lesa?’ * Ababomfi ba kwa Lesa bonse e lyo na balefwaya ukutendeka ukushimikila bafwile ukusumina ukuti Baibolo Cebo icafuma kuli Lesa. Mulandu nshi? Nga twacetekela Icebo ca kwa Lesa kabili twaishiba ne fya kucibomfya bwino ilyo tuleshimikila, tukafwa abengi ukwishiba Yehova no kwisapusuka.

2. Mulandu nshi tufwile ‘ukwikalilila mu fyo twasambilila?’

² Umutumwa Paulo alandile pa fyo Icebo ca kwa Lesa cacindama ilyo alembeele Timote ukuti: “Ikalilila mu fyo wasambilile kabili ifyo bakushinine ukuti fya cine.” Ifyo Paulo akoseleshe Timote ukwikalililamo, cine ca mu Baibolo icalengele ukuti Timote atetekele imbila nsuma. Ici cine cilatwafwa na ifwe ukutwalilila ukuba na ‘mano ayengalenga twaisapusuka.’ (2 Tim. 3:14, 15) Ilingi line tulabomfya amashiwi yaba mu cikomo 16 ku kulanga bambi ukuti Baibolo yafuma kuli Lesa, lelo na ifwe bene kuti twanonkelamo nga nshi mu mashiwi yaba pali 2 Timote 3:16. (Belengeni.) Twalalanda sana pali ici cikomo. Ukucita ifi kwalalenga tucetekele sana ukuti fyonse ifyo Yehova atusambilisha ‘fyalilungama.’—Amalu. 119:128.

“YA MULIMO KU KUSAMBILISHA”

3-5. (a) Bushe abantu bacitile shani ilyo baumfwile ilyashi Petro alandile pa Pentekoste, kabili mulandu nshi? (b) Cinshi calengele ukuti abengi mu Tesalonika batetekele? (c) Cinshi cingalenga abantu ukutemwa umulimo tubomba?

³ Yesu aebele uluko lwa bena Israele ukuti: “Ndemutumina bakasesema na ba mano na bakasambilisha ba  bantu.” (Mat. 23:34) Yesu alelanda pa basambi bakwe abo asambilishe ukuti balebomfya Amalembo ilyo baleshimikila. Pa Pentekoste mu 33 C.E., umutumwa Petro, uwali pali “bakasambilisha ba bantu,” alandile ilyashi kwi bumba ilikalamba mu Yerusalemu kabili alandile pa fikomo ifingi ifyaba mu Malembo ya ciHebere. Ilyo abalemukutika baumfwile ifyo alondolwele ifi fikomo, abengi ‘balyumfwile ububi mu mitima’ kabili balilapiile pa membu isho balecita kale. Abantu nalimo 3,000 balilombele kuli Lesa ukuti ababelele uluse kabili baishileba Abena Kristu.—Imil. 2:37-41.

⁴ Umutumwa Paulo na o, uwali kasambilisha wa bantu, alishimikile imbila nsuma na ku ncende shimbi ishali ukutali sana na Yerusalemu. Ku ca kumwenako, ilyo ali ku Makedonia, mu musumba wa Tesalonika alandile na bantu abali mwi sunagoge abalepepa. Pa Masabata yatatu, Paulo “alelanshanya na bo Amalembo, alelondolola no kubapeela ubushininkisho bwa mu malembo ukuti Kristu ali no kucula no kwima ku bafwa.” Finshi abantu bacitile? “Bamo pali bena [abaYuda] balitetekele,” ukubikako ne “bumba ilikalamba ilya baGriki.”—Imil. 17:1-4.

⁵ Abantu balatemwa sana nga baumfwa ifyo ababomfi ba kwa Lesa basambilisha Baibolo. Ilyo umwine wa ng’anda ku Switzerland aumfwile ifyo nkashi abelengele ilembo, amwipwishe ati: “Bushe mupepa kwi?” Nkashi ayaswike ati: “Ine no yu munandi, tuli Nte sha kwa Yehova.” Abebele ati: “Ee kwena, nga ni bani bambi ukucila pa Nte sha kwa Yehova abengesa pa ng’anda pa mwandi no kubelenga Baibolo?”

6, 7. (a) Finshi abasambilisha mu cilonganino bafwile ukulacita pa kuti balebomfya bwino Baibolo? (b) Mulandu nshi cacindamina ukubomfya bwino Amalembo ilyo tuletungulula amasambililo ya Baibolo?

⁶ Kuti twabomfya shani bwino Baibolo ilyo tulesambilisha abantu? Nga ca kuti mulasambilisha mu cilonganino, mulebelenga amalembo ayalekosha icishinka mulelandapo. Mu nshita ya kulanda fye amashiwi ayaba pe lembo nelyo ukubelenga amalembo pe pepala mupulintile, nangu pali kompyuta, mulebelenga muli Baibolo kabili mulekoselesha na bali mwi bumba ukukonkamo ilyo mulebelenga. Kabili mulelondolola ifyo bengabomfya amalembo ne fyo yengabafwa ukupalama kuli Yehova. Tamufwile ukubomfya ifilangililo ifya-afya ukumfwa nelyo ifya kumwenako ifya kufwaya fye ukusekesha abantu, lelo mufwile ukulondolola bwino Icebo ca kwa Lesa.

⁷ Finshi tufwile ukulaibukisha ilyo tuletungulula isambililo lya Baibolo? Tufwile ukubelenga amalembo ayalimo. Tufwile ukukoselesha umusambi ukubelenga amalembo ayashambwilwe no kumwafwa ukumfwikisha ifyo ilembo lilepilibula. Kuti twamwafwa shani? Tatufwile ukulalondolola fyonse, lelo tulingile ukuleka umusambi ailandila ifyo aletontonkanya. Mu nshita ya kulamweba ifyo afwile ukusuminamo nelyo ifyo afwile ukucita, tufwile ukulamwipusha amepusho ayengalenga umwine aishiba bwino bwino ifyo Baibolo isambilisha. *

“YA MULIMO . . . KU KUKALIPILA”

8. Bwafya nshi Paulo akwete?

⁸ Ilingi tumona ukuti baeluda e bakwata umulimo wa “kukalipila.” Kwena ca cine ukuti bakangalila e bakwata umulimo wa ‘kwebaula abacita imembu.’ (1 Tim. 5:20; Tito 1:13) Lelo calicindama ukuti na fwe bene tuleikalipila. Paulo ali Mwina Kristu umusuma uwali na kampingu iyasanguluka. (2 Tim. 1:3) Na lyo line, alembele ukuti: “Ine mona mu filundwa fyandi ifunde limbi lilelwa ne funde lya matontonkanyo yandi no kulantwala bunkole kwi funde  lya lubembu.” Twalasambilila ifyo Paulo acitile pa kuti alwishe amatontonkanyo ya kufwaya ukucita ifyabipa.—Belengeni Abena Roma 7:21-25.

9, 10. (a) Mibele nshi iyabipa iyo Paulo nalimo alelwishanya nayo? (b) Finshi Paulo afwile alecita pa kuti atwalilile ukulwishanya no lubembu?

⁹ Mibele nshi iyabipa iyo Paulo alelwishanya nayo? Nangu ca kutila Paulo talumbwile iyi mibele, ilyo alembeele Timote amwebele ukuti kale aali “uwa musaalula.” (1 Tim. 1:13) Ilyo Paulo talaba Umwina Kristu, alecusha sana Abena Kristu. Alandile pa fyo alecita ku basambi ba kwa Kristu ukuti: “Nalicililemo ukubalwisha.” (Imil. 26:11) Paulo alisambilile ukulama ubukali, lelo limo alefilwa ukuilama no kulama imilandile yakwe. (Imil. 15:36-39) Nomba cinshi camwafwile?

¹⁰ Ilyo alembele kalata ku Bena Kristu aba ku Korinti, Paulo alilondolwele ifyo acitile pa kuyebaula. (Belengeni 1 Abena Korinti 9:26, 27.) Alyeseshe sana ukulwisha imibele yabipa iyo ulubembu lwalemulenga ukucita. Ukwabula no kutwishika, alefwaya ifyebo fya mu Malembo ifingamufunda pa bwafya akwete, alepaapaata Yehova ukuti amwafwe ukulakonka uko kufunda kabili ale-esha na maka ukwaluka. * Kuti twanonkelamo mu fyo acitile pantu na ifwe tulalwa na matontonkanyo ya kufwaya ukucita ifyabipa.

11. Kuti ‘twayesha’ shani pa kuti tumone nga tule-enda mu cine?

¹¹ Tatufwile ukulekelesha ifya kwa Lesa. Lelo tufwile ‘ukuyesha’ pa kuti tatufumine mu cine. (2 Kor. 13:5) Ilyo tulebelenga amalembo pamo nga Abena Kolose 3:5-10, nalimo kuti twayipusha ukuti: ‘Bushe nde-esha na maka ukulwisha imibele yabipa nelyo bushe imibele yandi ilebipilako fye? Nga ndi pa Intaneti e lyo paisa ifyabipa, bushe ndesala nelyo ndatendeka ukutamba? Nga twakonka ukufunda ukwaba mu Cebo ca kwa Lesa, tukaba ‘abalola kabili abatekanya.’—1 Tes. 5:6-8.

“YA MULIMO . . . KU KULUNGIKA IFINTU”

12, 13. (a) Bushe amashiwi ya kuti “ukulungika ifintu” yalola mwi, kabili kuti twapashanya shani Yesu ilyo tulelungika ifintu? (b) Milandile nshi tushifwile ukubomfya pa ‘kulungika ifintu’?

¹² Ishiwi lya ciGriki ilyo bapilibula ukuti “ukulungika ifintu” lyalola mu kuti “ukuwamya nelyo ukololola.” Limo tufwile ukulungika ifintu nga ca kuti bamo bakalifiwa pantu tabeshibe bwino bwino umulolele ifyo tulandile nelyo ifyo tucitile. Ku ca kumwenako, bashimapepo abaYuda baleilishanya ukuti Yesu aali ne cikuuku kuli “bakasonkesha ba misonko na babembu.” Yesu abaswike ukuti: “Abatuntulu tabakabila kondapa, kano abalwele. Kanshi kabiyeni, kasambilileni umo amashiwi yalola ayatila, ‘Mfwaya uluse, te malambo iyo.’” (Mat. 9:11-13) Yesu ali uwatekanya kabili uwa cikuuku ilyo alelondolwela abantu icebo ca kwa Lesa. E calengele abantu abaicefya ukwishiba ukuti Yehova ni “Lesa wa luse kabili uwa mutembo, uukokola ukukalipa kabili uwafulisha icikuuku ne cine.” (Ukufu. 34:6) Pa mulandu wa kuti Umwana wa kwa Lesa ‘alelungika ifintu,’ calengele ukuti abengi bacetekele imbila nsuma.

¹³ Ifyo Yesu acitile fitusambilisha ifyo tufwile ukucita pa kwafwa bambi. Amashiwi yaba pali 2 Timote 3:16 tayalola mu kuti tufwile ukulanda bukali bukali kuli bambi pa kuti tulungike ifintu. Amalembo tayatupeela insambu sha kulanda amashiwi ya kukalifya. Amashiwi ayabi yaba kwati “lupanga ululasaula,” yalakalifya kabili ilingi tayafwa.—Amapi. 12:18.

14-16. (a) Bushe baeluda kuti ‘balungika shani ifintu’ ilyo baleafwa bambi ukupwisha amafya? (b) Mulandu nshi ukubomfya Amalembo pa “kulungika ifintu” kwacindamina ilyo mulekusha abana?

 ¹⁴ Nomba bushe kuti twaba shani abatekanya kabili aba cikuuku ilyo ‘tulelungika ifintu’? Tutile abaupana abapusana lyonse baeba eluda ukuti abafweko pa bwafya bakwata. Finshi eluda engacita? Eluda tafwile ukuwila ku lubali lumo, afwile ukulanshanya nabo ifishinte fya mu Baibolo, nalimo filya fyaba mu cipandwa 3 mu citabo citila Icaba Inkaama ku Nsansa sha Lupwa. Ilyo eluda alelanshanya nabo ifishinte fya mu Baibolo, abaupana kuti bailuka umo balekabila ukwaluka. Nga papitako inshita, eluda kuti abepusha ifyo baleikala kabili kuti abafwa na kabili nga ca kutila balefwaya ukubafwa.

 ¹⁵ Bushe abafyashi kuti ba-afwa shani abana babo ukulungika ifintu? Tutile mulefwaya ukwafwa umwana wenu umukashana ukutaluka ku cibusa ico mulemona ukuti calibipa. Ica kubalilapo, mulingile ukwishiba ifishinka pali uyo cibusa wakwe. Lyena, nga mwasanga ukuti uyo cibusa taba bwino, kuti mwalanda no mwana wenu, nalimo kuti mwabomfya ifyebo fyaba mu citabo citila Ifipusho Abacaice Bepusha ne Fyasuko Ifingabafwa, Ibuuku 2. Lyena mu nshiku ishikonkelepo, kuti mulepoosako inshita iikalamba no mwana wenu. Kabili kuti mulemona ne fyo alecita ilyo ali mu mulimo wa kushimikila nelyo ilyo muleangala ngo lupwa. Nga muli abatekanya kabili aba cikuuku, umwana wenu akamona ukuti mwalimubikako amano. Ukucita ifi kukalenga akakonke ukufunda kwenu no kukanacita ifingamuletelela.

¹⁶ Nga tuli abatekanya kabili aba cikuuku, kuti twakoselesha abasakamikwe pa mulandu wa kulwalilila, abasakamikwe pantu incito naipwa nelyo abafilwa ukumfwikisha fimo ifyo Baibolo isambilisha. Abantu ba kwa Yehova balanonkelamo sana nga  balebomfya Icebo ca kwa Lesa ku “kulungika ifintu.”

“YA MULIMO . . . KU KUSALAPWILA MU BULUNGAMI”

17. Mulandu nshi tulingile ukutashisha nga batusalapula?

¹⁷ Baibolo itila: “Ukufunda konse takuleta insansa ilyo line, lelo kuleta ubulanda.” Nomba “pa numa, kuli abo abasambililako kulatwala icisabo ca mutende, e kutila, ubulungami.” (Heb. 12:11) Abena Kristu abengi abakalamba balasumina ukuti ifyo abafyashi babo balebasalapula fyalibafwa. Kabili ukumfwa ifyo Yehova aletusalapula ukupitila muli baeluda, kulalenga twaba pa nshila ya ku mweo.—Amapi. 4:13.

18, 19. (a) Mulandu nshi ukufunda ukwaba pa Amapinda 18:13 kwacindamina pa “kusalapwila mu bulungami”? (b) Finshi nalimo ifingacitika nga ca kuti baeluda nabanakilila kabili bali no kutemwa ilyo balefunda uulufyenye?

¹⁸ Bushe finshi baeluda na bafyashi balingile ukucita pa kuti balesalapula bwino? Yehova eba fwe Bena Kristu ukuti tufwile ukusalapwila “mu bulungami.” (2 Tim. 3:16) Kanshi ilyo tulesalapula bambi tulingile ukukonka ifishinte fya mu Baibolo. Icishinte cimo caba pa Amapinda 18:13, apatila: “Uwasuka ilyo talati omfwikishe umulandu, buwelewele kuli ena kabili ni nsoni.” Kanshi ilyo baeluda balefwaya ukulanda no wa bwananyina uuletungwa ukuti nacita ulubembu ulukalamba, bafwile intanshi bafwailisha ifishinka fyonse. (Amala. 13:14) E lyeka fye bengasalapwila “mu bulungami.”

¹⁹ Na kabili, Icebo ca kwa Lesa cifunda baeluda ukuba ‘abanakilila’ ilyo balelungika bambi. (Belengeni 2 Timote 2:24-26.) Ca cine ukuti ulubembu kuti lwaleta umuseebanya pe shina lya kwa Yehova kabili kuti lwakalifya na bambi. Na lyo line, nga ca kutila eluda alekalipa ilyo alefunda uulufyenye, te kuti amwafwe iyo. Lelo nga ca kutila baeluda balepashanya “icikuuku ca kwa Lesa,” kuti balenga uulufyenye ukulapila.—Rom. 2:4.

20. Fishinte nshi ifyo abafyashi bafwile ukukonka ilyo balesalapula abana babo?

²⁰ Abafyashi bafwile ukulabomfya Baibolo pa kuti bakushe abana babo mu “kusalapula kwa kwa Yehova no kukonkomesha kwakwe.” (Efes. 6:4) Ku ca kumwenako, bushe abafyashi kuti bacita shani nga ca kuti umuntu umo abeba ukuti umwana wabo napanga umulandu? Abafyashi balingile ukufwailisha ifishinka fyonse ilyo bashilakanda umwana. Kabili mu lupwa lwa Bena Kristu tamufwile ukuba nangu umo uufwile ukufulwa ica kuti alacita no lubuli. “Yehova wa nkumbu nga nshi kabili wa luse,” kanshi bonse abakwata umulimo wa kusalapula abaice bafwile ukwesha na maka ukuba ne yi mibele iisuma.—Yako. 5:11.

UBUPE UBWACINDAMA SANA UBO YEHOVA ATUPEELA

21, 22. Mashiwi nshi ayaba pa Amalumbo 119:97-104 ayalondolola bwino ifyo mumfwa pa Cebo ca kwa Yehova?

²¹ Umubomfi wa kwa Lesa umo alilandile icalengele ukuti atemwe amafunde ya kwa Yehova. (Belengeni Amalumbo 119:97-104.) Ukubelenga amafunde ya kwa Lesa kwalengele ukuti abe uwa mano, uwashilimuka kabili uwa mucetekanya. Ukukonka ukufunda kwa mu Malembo kwalimwafwile ukukanacita ifyabipa ifyo bambi balecita. Aleumfwa bwino sana ukubelenga Amalembo. Alefwaisha ukulaumfwila amafunde ya kwa Lesa ayamulengele ukuti aleikala bwino.

²² Bushe mumona ukuti “Amalembo yonse” yalicindama? Amalembo kuti yalenga mwacetekela ukuti Lesa akafikilisha ukufwaya kwakwe. Ukufunda kwabamo kuti kwamucingilila ku fyabipa ififuma mu lubembu. Kabili nga mulelondolola bwino Amalembo, kuti mwa-afwa bambi ukuba pa musebo wa ku mweo no kutwalilila ukulaendamo. E ico, natutwalilile ukubomfya “Amalembo yonse” ilyo tulebombela Lesa wesu Yehova, uwakwatisha amano kabili uwaba no kutemwa.

[Amafutunoti]

[Ifipusho]

[Ifikope pe bula 15]

Nga ca kutila abafyashi balebomfya Baibolo pa kulungika abana babo, bakabafwa ukutaluka ku fintu ifingabaletelela (Moneni  paragrafu 15)