Chʼampayniyoj casarasqaspaj yanapa

“Casarasqa kajkunamantaj kamachini, mana noqachu, manachayqa Señormin.” (1 COR. 7:10.)

¿SUTʼINCHAYTA ATIWAJCHU?

¿Imaynapitaj casarasqa kajkunata Dios ujchan?

¿Imaynatataj chʼampayniyoj qhariwarmi cristianosta ancianos yanapankuman?

¿Imaynatá qhariwarmi kausayta qhawananchej tiyan?

1. ¿Imaynatá casarasqa kausayta cristianos qhawanku, imaraykú?

UJ CRISTIANOQA casarakushaspa, Diospa ñaupaqenpi imatachus nishasqanta juntʼananta nin. Chaytataj juntʼananpuni tiyan (Ecl. 5:4-6). Casarakojkunataqa Jehová “ujcha[n]”, qhariwarmi kausayta pay qallarichisqanrayku (Mar. 10:9). Casarasqa kajkunaqa Diospa ñaupaqenpi ujchasqa kanku, uj suyupi chaymanta ima ley kajtinpis. Cristianostaj Jehová jina qhariwarmi kausayta qhawananku tiyan, niraj Jehovata rejsishaspa chayrí rejsispaña casarakojtinkupis.

2. ¿Ima tapuykunatataj kay yachaqanapi kutichisun?

² Casarakuspa sumajta kausakojtinkoqa, kusiyta apamun. Chaywanpis, ¿imatá ruwankuman qhariwarmi kausaypi mana kusisqa kaspa? ¿Atinkumanchu allinchayta qhariwarmi kausaypi chʼampaykunata? ¿Ima yanapataj tiyan mana allinchay atina chʼampaykunapi rikukojkunapaj?

¿KUSIKUNAPAJCHU CHAYRI ÑAKʼARINAPAJCHU KANQA?

3, 4. ¿Imataj kanman piwanchus casarakunata mana allin yuyaywan ajllajtinchej?

³ Cristianos, qhariwarmi jina sumajta kausakojtinku kusiyta tarinku, Jehovatataj jatunchanku. Chaywanpis mana allinchu rejtenqa, llakiyllata apamun. Uj cristiano casarakuyta yuyashan chayqa, Dios yuyaychasqanman jina ruwaspa allinta qhariwarmi kausayninta qallarinman. Mana allin yuyaywan qosanta chayri warminta ajllasparí, mana sonqo juntʼasqachu kanman, ñakʼarinmantaj. Wakin jovenesqa manaraj casarakunankupaj jina kashajtinku rejsinakuytaña qallarinku. Wakintaj Internetnejta tarikunku, usqhayllata casarakuspataj, má kusisqachu kausanku. Wajkunataj, rejsinakushajtinku jatun juchapi urmanku, chantá casarakunku. Chaywanpis  ichá casarasqa kausayninkuta mana jatunpaj qhawanakuspachu qallarinku.

⁴ Mana “creej[wan]” casarakoj cristianosqa ñakʼarinku, qosanku chayri warminku mana Diosta yupaychasqanrayku (1 Cor. 7:39). Ajinapi rikukushanki chayqa, Diospa perdonninta, yanapayninta ima mañakuy. Payqa, juchallikusqanchejmanta ñakʼariykunata mana chinkachejtinpis, tukuy sonqo pesachikojkunata, llakiyninkuta muchunankupaj kallpachan (Sal. 130:1-4). Chayrayku kunan, wiñaypajtaj Jehovaj sonqonta kusichinaykipaj mayta kallpachakuy, ajinamanta “Tata Diospa kusikuynenqa kallpacha[sonqa]” (Neh. 8:10).

CASARASQAS TʼAQAKUNANKUPAJ JINA KAJTINKU

5. ¿Imastataj uj cristiano mana yuyananchu tiyan qhariwarmi kausayninpi mana kusisqa kaspapis?

⁵ Qhariwarmi kausayninkupi mayta ñakʼarejkuna, ichapis jinata tapukunkuman: “¿Allinchayta atiymanpunichu qhariwarmi kausayniypi chʼampaykunata? ¡Tiempota kutirichina kanman chayqa, wajwan casarakuyman!”, nispa. Divorciakuyta munaspataj ichapis kayta yuyankuman: “Niña pimanpis watasqa kayta munanichu. ¿Nichu divorciakuyman? Bibliaj nisqanman jina chayta mana ruwayta atejtiypis, ichapis qosaymanta chayri warmiymanta tʼaqakuspa watejmanta kusisqa kausakuyman”, nispa. Cristianosqa, ajinata yuyanankumanta Diospa yuyaychayninta maskʼananku tiyan. Imaynapi rikukuspapis chayman jina kausakunankupaj kallpachakunanku tiyan.

6. Jesús, Mateo 19:9 versiculopi nisqanta sutʼinchay.

⁶ Uj cristiano divorciakun chayqa, wajwan casarakuyta atinanpaj Jesuspa nisqanta yuyarikunan tiyan. Pay nerqa: “Sichus pipis warminmanta tʼaqakun mana pay wajwan wasanchaspa khuchichakojtillan, waj warmiwantaj casarakun chayqa, khuchichakuspa qhenchachakun”, nispa (Mat. 19:9). Khuchichakuy rimayqa qhenchachakuypaj, waj millay khuchichakuypajwan oqharikun. Chayrayku, ni mayqenninku khuchichakojtinpis divorciakuyta munashanku chayqa, allin kanman Diosmanta mañakuspa allintaraj tʼukurinanku.

7. Uj cristiano qhariwarmita mana allinchu risqanta rikuspa, ¿imatataj runas yuyankuman?

⁷ Uj qhariwarmita mana allinchu rin chayqa, Dioswan masichakusqanku nichá allinchu kashanman. Pablo nerqa: “Wasimpi kajkunata mana allinta qhawayta atejqa manallataj kuraj qhawaj jina Diospa [qotuchakuyni]ntapis qhawayta atenqachu”, nispa (1 Tim. 3:5). Iskayninku cristianos kasqankuta nejtinkupis qhariwarmi kausayninkupitaj mana allinchu rejtenqa, chayta rikojkuna, mana willasqankuman jinachu ruwasqankuta yuyankuman (Rom. 2:21-24).

8. Casado cristianos tʼaqanakuypi chayri divorciakuypi yuyashanku chay, ¿imataj mana allinchu kashanman?

 ⁸ Casado cristianos, mana Bibliaj nisqanman jinachu tʼaqanakuypi chayri divorciakuypi yuyashanku chayqa, Dioswan masichakusqanku mana allinchu kashasqanta rikuchinku. Ichapis ujnin chayri iskayninku mana Bibliaj yuyaychasqanman jinachu ruwashanku. Jehovapi cheqamanta “tukuy sonqo[nku]wan” atienekunkuman chayqa, chʼampaykunasninkuta allinchayta atinkuman (Proverbios 3:5, 6 leey).

9. Casarasqa cristianos mana usqhayllata tʼaqanakunankupaj kallpachakusqankurayku, ¿ima bendicionestataj japʼinku?

⁹ Ashkha qhariwarmis tʼaqanakunankupaj jinaña kashajtinkupis, chʼampaykunasninkuta allinchayta atinku. Chantapis, qosankumanta chayri warminkumanta mana usqhayllata tʼaqakunankupaj kallpachakoj cristianosqa, bendicionesta japʼinku. Chaytaj ujnillan Jehovata yupaychajtin kanman. Apóstol Pedro qhelqarqa: “Ajinallatataj, qankunapis warmis, sapa ujpis qosaykichejwan kʼumuykukoj sonqoyoj kaychej. Ajinamanta Diospa palabranpi mana creejkunapis, warmisninkoj sumaj kawsayninta rikuspa, mana parlasqalla Señorman kutirikunkuman kawsayniykichejta, kʼumuykukoj kasqaykichejtapis rikusqankurayku”, nispa (1 Ped. 3:1, 2). Arí, mana creyente kajqa, warminpa chayri qosanpa sumaj kausayninta rikuspa, Jehovata yupaychayta qallarinman. Uj qhariwarmi chʼampaykunasninta allinchaspa ñaupajllamanpuni rin chayqa, Jehovata jatunchan, chantá qosanpaj chayri warminpaj, wawasninpaj ima kusiyta apamun.

10, 11. ¿Imastaj casarasqa kausaypi mana suyasqallamanta rikhurinman, imamantataj mana iskayrayasunmanchu?

¹⁰ Ashkha solterosqa, Jehovata kusichiyta munasqankurayku, bautizasqa cristianosllawan casarakunku. Jinapis, mana suyasqankuman jina imapis tijrakunman. Wakin kutispi, qosa chayri warmi may llakiywan atipachikunman. Chayri ujnin niña willaj llojsinmanchu. Linda sutiyoj hermanamanta parlarina. * Payqa, qosan Diosmanta karunchakusqanta, qotuchakuymanta qharqosqa kasqanta ima rikorqa, nitaj imatapis ruwayta aterqachu. Ajinapi rikukoj cristianos, ¿imatataj ruwananku tiyan?

¹¹ Ichá jinata tapukuwaj: “¿Qosaymanta chayri warmiymanta mana tʼaqakunaypaj, ima kajtinpis kallpachakunallaypunichu tiyan?”, nispa. Chaytaqa ni pí ajllapusuyta atinchu. Qhariwarmi kausayniyki mana allinman tukushan chaypis, mana jina kachun ninaykichu tiyan. Jehovaqa, sonqonku mana juchachananpaj qhariwarmi kausayninkupi chʼampaykunata aguantajkunata, may allinpaj qhawan (1 Pedro 2:19, 20 leey). Qhariwarmi kausayninkuta allinchanankupaj tukuy sonqo kallpachakoj cristianosta, Jehová Palabrannejta, espiritunnejta ima yanapan.

YANAPAYTA MUNANKU

12. ¿Imatá ancianos yanapata mañakojtinchej yuyanqanku?

¹² Qhariwarmi kausayniykipi chʼampaykuna tiyan chayqa, wiñay tukusqa cristianospa yanapayninta maskʼay. Ancianosqa michejkuna jina kanku, kʼachamantataj Bibliaj yuyaychaykunasninta rikuchisonqanku (Hech. 20:28; Sant. 5:14, 15). Ama yuyaychu,  yanapata mañakusqaykichejrayku, chʼampaykunasniykichejta willakusqaykichejrayku ima, pisipaj qhawasunaykichejta. Paykunaqa, Jehovata kusichiyta munasqaykichejta rikuspa, astawan munakusonqachej, qankunamantataj interesakonqanku.

13. ¿Ima yuyaychaykunatataj 1 Corintios 7:10-16 versiculospi tarinchej?

¹³ Uj cristiano, mana creej qosanwan chayri warminwan chʼampaykunapi kaspa ancianosmanta yanapata mañakun chayqa, paykuna Bibliaj yuyaychasqanman jina yanapanqanku. Ichapis apóstol Pablo qhelqasqanman jina yuyaychaspa. Pay nerqa: “Casarasqa kajkunamantaj kamachini, mana noqachu, manachayqa Señormin: Warmeqa qosanmanta ama tʼaqakuchunchu. Tʼaqakun chayrí, kakuchun mana wajwan casarakuspa, manachayrí qosanwan allinyakuchun; qosantaj ama qhesachachunchu. [...] Imata qan yachanki warmi, qosaykita salvayta atinaykimanta? Qampis qosa, imata yachanki, warmiykita salvayta atinaykimanta?”, nispa (1 Cor. 7:10-16). Mana creej qosa chayri mana creej warmi Jehovata yupaychayta qallarisqanqa, ¡sumaj bendición!

14, 15. ¿Maykʼajtaj uj cristiano tʼaqakuypi yuyanman? ¿Imaraykutaj Diosmanta mañakuspa imaraykuchus chayta ruwayta munasqanpi allinta tʼukurinan tiyan?

¹⁴ ¿Imaynapi rikukuspataj uj cristiana “qosanmanta [...] tʼaqaku[nman]”? Wakenqa, qosan yachashaspa familianman ni imata qojtin, mayta maqaspa sinchʼita ñakʼarichejtin, chayri manapuni Diosta yupaychajta saqejtin tʼaqakunku.

¹⁵ Qosanmanta chayri warminmanta tʼaqakuytachus manachus sapa uj ajllanan tiyan. Chaywanpis, cristiano kajqa chayta ruwananpaj Diosmanta mañakuspa, imaraykuchus chayta ruwayta munasqanpi allinta tʼukurinan tiyan. Sutʼincharinapaj, ¿Diosta yupaychayta jarkʼananpaj mana cristiano kajllachu juchayoj? Ichá cristiano kajpis juchayoj kanman, Bibliata niña ukhunchasqanrayku, tantakuykunaman, willayman ima niña risqanrayku.

16. ¿Imaraykutaj mana usqhayllata divorciakusunchu?

¹⁶ Jehovawan masichakusqanchejta allinpaj qhawanchej, qhariwarmi kausayta regalota jina qowasqanchejmantapis agradecekunchej. Chayrayku mana usqhayllata tʼaqakunchejchu chayri divorciakunchejchu. Jehovaj kamachisnenqa, sutin llimphuchasqa kananta munanchej. Chayrayku, ni jaykʼaj divorciakusunmanchu wajwan casarakuyta yuyashaspañaqa (Jer. 17:9; Mal. 2:13-16).

17. ¿Imaynapi rikukojtintaj, cristiano qosata chayri warmita “allin kawsayman” Dios wajyasqanta nisunman?

¹⁷ Uj cristiano mana creyentewan casarasqa kashan chayqa, qhariwarmi kausayninku allin kananpaj kallpachakunan  tiyan. Mayta kallpachakojtinpis, mana creyente kaj tʼaqakuyta munan chaytaj, mana juchachakunanchu tiyan. Pablo kayta qhelqarqa: “Mana creej qosa, chayri mana creej warmipis tʼaqakuyta munan chayqa, tʼaqakuchun. Mana chayraykuchu hermanoqa, chayri hermanapis ñakʼarinan tiyan, imaraykuchus Diosqa wajyawarqanchej allin kawsayman”, nispa (1 Cor. 7:15). *

JEHOVAPI ATIENEKUY

18. Uj cristiano qhariwarmi kausayninta mana allinchayta atejtinpis, ¿ima allin imastaj kanman kallpachakusqanrayku?

¹⁸ Qhariwarmi kausayniykipi ima chʼampay kajtinpis, Jehovamanta kallpata mañakuy, paypipunitaj atienekuy (Salmo 27:14 leey). Qallariypeqa Lindaj qhariwarmi kausayninmanta parlarerqanchej. Payqa, allinchananpaj watasta kallpachakojtinpis divorciakorqapuni. ¿Tiemponta usuchisqantachu yuyan? Pay kutichin: “Mana. Chayta rikojkunapaj sumaj willay jina karqa. Mana sonqoy juchachawanchu. Astawanpis wawayku cheqa kajpi sinchʼita sayananpaj, bautizakuspa Jehovaj kamachinman tukunanpaj ima mayta yanaparqa”, nispa.

19. ¿Imataj kanman qhariwarmi kausaypi chʼampaykunata allinchanankupaj mayta kallpachakojtinku?

¹⁹ Waj hermana Marilyn sutiyoj, Diospi atienekusqanmanta, qhariwarmi kausayninta allinchananpaj kallpachakusqanmanta ima mayta kusikun. Pay nin: “Qosaymanta separakuyta munarqani. Imaraykuchus payqa familiayman ni imata qojchu, nitaj Diosta yupaychayta saqewajchu. Payqa mana allinta yuyaychakuspalla negociosta niraj ruwashajtin, anciano karqa. Niña tantakuykunaman rerqachu, niñataj parlarqaykuchu. Llajtaypi mancharichej sajra ruwaykunata rikusqay, sinchʼita mancharichiwarqa. Chayrayku niña piwanpis parlayta munarqanichu. Ajinamanta qhariwarmi kausayniykupi chʼampaykuna kananpaj, noqapis juchayoj kasqayta reparakorqani. Qosaywan watejmanta parlapayanakuyta, familiapi tantakuyniykuta ruwayta, tantakuykunamanpis mana faltakuspa riyta qallarerqayku. Ancianosqa kʼachamanta mayta yanapawarqayku. Chayrayku qhariwarmi kausayniykupi kusisqa kausakorqayku, qosaypis qotuchakuypi ruwaykunata watejmanta japʼerqa. Ñakʼarispa yachakojtiykupis, kunanqa kusisqa kausakuyku”, nispa.

20, 21. ¿Imatataj kunanmantapacha ruwasun?

²⁰ Solteros chayri casados kaspapis, mana manchachikunachu, Jehovapitaj atienekuna. Qhariwarmi kausayninchejpi chʼampaykuna kajtintaj, allinchanapaj mayta kallpachakuna. Kayta ama qonqanachu: Casarasqa kajkunaqa “manaña iskaychu kanku, manachayqa ujllaña” (Mat. 19:6). Qosanchej chayri warminchej mana cristiano kajtinpis, Jehovaman cheqa sonqollapuni kasun chayqa, ichapis Jehovata yupaychayta qallarenqa, chaytaj mayta kusichiwasun.

²¹ Imaynapi rikukuspapis, yachaywanpuni imatapis ruwana. Ajinamanta Jehovata mana yupaychajkuna, chayta rikuspa noqanchejmanta allinta parlanqanku. Qosanchejmanta chayri warminchejmanta tʼaqakunapaj jina kashaspataj, Jehovamanta sinchʼita mañakuna. Imaraykuchus chayta ruwayta munasqanchejta allinta qhawarikuna, Bibliaj yuyaychaykunasninpi tʼukurina, ancianospa yanapaynintataj maskʼana. Astawanpis Jehovata kusichina, qhariwarmi kausayta regalota jina qowasqanchejtataj jatunpaj qhawana.

[Sutʼinchaykunasnin]

[Tapuykuna]

[10 paginapi sutʼinchaynin]

Qosankumanta chayri warminkumanta mana usqhayllata tʼaqakunankupaj kallpachakoj cristianosqa, bendicionesta japʼinku

[12 paginapi sutʼinchaynin]

Jehovapipuni atienekuy, kallpatataj mañakuy

[9 paginapi dibujo/foto]

Qhariwarmi kausayninkuta allinchanankupaj tukuy sonqo kallpachakoj cristianosta, Jehová bendicen

[11 paginapi dibujo/foto]

Qotuchakuypi sonqochayta tarinchej, Dioswan allinpi kanapajtaj yanapawanchej