سؤال خوانندگان

آیا سخنان اِستیفان در اَعمال ۷:‏۵۹ نشانگر آن است که می‌باید به عیسی دعا کرد؟‏

در اَعمال ۷:‏۵۹ آمده است:‏ «چون اِستیفان را سنگسار می‌کردند،‏ او دعا کرده،‏ گفت:‏ ‹ای عیسای خداوند،‏ روح مرا بپذیر!‏› » از آنجایی که کتاب مقدّس می‌گوید یَهُوَه ‹شنوندهٔ دعاست› مضمون این آیه در ذهن بسیاری سؤالاتی را به وجود آورده است.‏ (‏ مزمور ۶۵:‏۲‏)‏ آیا اِستیفان حقیقتاً به عیسی دعا کرد؟‏ آیا این  موضوع به این مفهوم است که عیسی و یَهُوَه یکی می‌باشند؟‏

در ترجمهٔ کینگ جِیمز آمده است که اِستیفان «خدا را صدا زد.‏» پس جای تعجبی نیست که بسیاری همچون مَتی‌یو هِنری مفسّر کتاب مقدّس چنین نظری را ارائه می‌دهند که گفت:‏ «اِستیفان در اینجا به عیسی دعا کرد و ما نیز باید چنین کنیم.‏» اما چنین دیدی کاملاً اشتباه است.‏ چرا؟‏

در کتابِ «یادداشت‌های بارنز در بارهٔ عهد جدید» (‏ انگل‍.‏)‏ چنین گفتهٔ صادقانه‌ای اظهار شده است:‏ «در متن اصلی واژهٔ خدا وجود ندارد و در ترجمه نیز نباید از این واژه استفاده کرد.‏ در هیچ یک از [دست‌نویس‌ها] یا نسخه‌های قدیمی این واژه دیده نمی‌شود.‏» پس چگونه واژهٔ «خدا» در این آیه وارد شده است؟‏ این موضوع به نظر محققی به نام ابیی‌یل اَبِت لیوِرمور «نشانه‌ای از تعصب مترجمان است.‏» به همین دلیل بسیاری از ترجمه‌های امروزی از وارد کردن این واژهٔ جعلی خودداری کرده‌اند.‏

با این حال،‏ در بسیاری از ترجمه‌های کتاب مقدّس آمده است که اِستیفان به عیسی «دعا» کرد.‏ و در پاورقی «ترجمهٔ دنیای جدید» (‏ انگل‍.‏)‏ آمده است که عبارت «درخواست کرد» می‌تواند به مفهوم «متوسل شدن یا دعا» باشد.‏ با توجه به این موضوع آیا می‌توان نتیجه گرفت که عیسی خدای متعال است؟‏ خیر.‏ کتاب «فرهنگ تفسیری واژه‌های عهد عتیق و جدید واین» (‏ انگل‍.‏)‏ در رابطه با مفهوم واژهٔ اصلی یونانی اِپیکالِو چنین می‌گوید:‏ «فرجام خواستن،‏ متوسل شدن؛‏ .‏ .‏ .‏ رفع دعوی کردن به مقامی.‏» پولُس نیز هنگامی که گفت «به قیصر رفع دعوی می‌کنم،‏» از این واژه استفاده کرد.‏ (‏ اَعمال ۲۵:‏۱۱‏)‏ در کتاب مقدّس نیو انگلیش بایبِل،‏ به نحو درست آمده است که اِستیفان عیسی را «صدا زد.‏»‏

چه چیزی اِستیفان را برانگیخت تا چنین تقاضایی از عیسی بکند؟‏ بر طبق اَعمال ۷:‏۵۵،‏ ۵۶‏،‏ اِستیفان «از روح‌القدس پر بوده،‏ به سوی آسمان نگریست و جلال خدا را دید و عیسی را به دست راست خدا ایستاده» دید.‏ معمولاً اِستیفان به نام عیسی از یَهُوَه چیزی را تقاضا می‌کرد.‏ اما از آنجایی که او عیسای رستاخیزیافته را در رؤیا می‌بیند،‏ احساس می‌کند که می‌تواند مستقیماً از عیسی چنین درخواست کند:‏ «ای عیسی خداوند،‏ روح مرا بپذیر.‏» از آنجایی که اِستیفان واقف بود که به عیسی قدرت قیامِ مردگان داده شده است از وی تقاضا کرد روح یا نیروی حیاتش را تا زمانی که او را به زندگی فناناپذیر در آسمان رستاخیز دهد حفظ کند.‏ —‏ یوحنّا ۵:‏۲۷-‏۲۹

آیا سخن کوتاه اِستیفان نمایانگر این است که باید به عیسی دعا کرد؟‏ به هیچ وجه.‏ کاملاً واضح است که اِستیفان عیسی و یَهُوَه را از هم متمایز می‌دانست،‏ چرا که در گزارش آمده است «عیسی را به دست راست خدا ایستاده» دید.‏ از طرفی استدعای اِستیفان از عیسی امری استثنایی است.‏ نمونهٔ دیگر این موضوع را تنها در گزارش یوحنّا می‌خوانیم که به طور مشابه روی سخن او با عیسی است نه با خدا.‏ —‏ مکاشفه ۲۲:‏۱۶،‏ ۲۰‏.‏

امروزه مسیحیان می‌دانند که باید به یَهُوَه خدا دعا کنند،‏ ولی همچنین ایمان دارند که عیسی «قیامت و حیات» است.‏ (‏ یوحنّا ۱۱:‏۲۵‏)‏ ایمان به عیسی که مردگان را رستاخیز می‌دهد به ما نیز قوّت تحمّل را عطا می‌کند همان گونه که اِستیفان را یاری نمود تا متحمّل آزار و اذیت شود.‏