مراجعه به متن

مراجعه به فهرست مطالب

از عالَم هستی چه می‌آموزیم؟‏

از عالَم هستی چه می‌آموزیم؟‏

عالَم هستی اخترشناسان را همچنان به حیرت می‌اندازد.‏ امروزه بیش از هر زمان دانشمندان ابزارهایی برای تحقیق و بررسی آن در دست دارند.‏ این تحقیقات چه نشان داده است؟‏

نظم و هماهنگی عالَم.‏ در یکی از مجلّات نجوم * آمده:‏ «کهکشان‌ها به شکلی نامنظم در فضا پخش نشده‌اند،‏ بلکه طرحی شبکه‌مانند تشکیل می‌دهند.‏» چگونه چنین چیزی ممکن است؟‏ دانشمندان معتقدند احتمالاً راز آن در ماده‌ای نامرئی به نام مادهٔ تاریک نهفته است.‏ در این مجلّه این مادهٔ تاریک «نوعی داربست نامرئی» خوانده شده که به وسیلهٔ آن «کهکشان‌ها،‏ خوشه‌های کهکشانی،‏ و اَبَرخوشه‌ها .‏ .‏ .‏ در جای خود قرار گرفته‌اند.‏»‏

چطور چنین نظمی در عالَم هستی پدید آمده؟‏ آیا ممکن است روندی تصادفی و خودبه‌خود آن را به وجود آورده باشد.‏ گفتهٔ آلن سَندِج یکی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین اخترشناسان قرن بیستم جالب توجه است.‏ این دانشمند فقید که به خدا معتقد بود،‏ گفته:‏

‏«از دید من این احتمال نمی‌رود که از بی‌نظمی چنین نظمی به وجود آید،‏ قاعدتاً باید اصول و قواعدی نظم‌دهنده چنین نظمی را به وجود آورده باشد.‏»‏

عالَم با تنظیمی دقیق برای بقای حیات.‏ نیروی هسته‌ای ضعیف یکی از نیروهای موجود در طبیعت است.‏ این نیرو عاملی است که خورشیدِ ما را به شکلی ثابت سوزان نگاه می‌دارد.‏ اگر این نیرو ضعیف‌تر بود،‏ خورشید شکل نمی‌گرفت و اگر قوی‌تر بود،‏ خورشید مدت‌ها پیش از میان رفته بود.‏

در عالمِ هستی نیروها و قوانین بسیاری وجود دارد که دقیقاً آن گونه‌اند که بقا و زندگی ما بر زمین را ممکن ساخته‌اند،‏ نیروی هسته‌ای ضعیف تنها یکی از آن‌هاست.‏ به گفتهٔ آنیل آنانتاسوامی،‏ نویسندهٔ مقالات علمی،‏ اگر حتی فقط یکی از این نیروها یا قوانین طور دیگر بود «ستارگان،‏ سیّارات و کهکشان‌ها هرگز شکل نمی‌گرفت و حیات و زندگی غیرممکن می‌بود.‏»‏

خانه‌ای مناسب برای انسان‌ها در عالَم.‏ زمین دارای اتمسفر یا جوّی مناسب،‏ مقدار مناسب آب و قمری با اندازهٔ مناسب است که توانسته آن را در جای خود نگاه دارد.‏ به گفتهٔ مجلّهٔ نشنال جئوگرافیک «جنبه‌های مختلف روی زمین چه از لحاظ زمین‌شناسی،‏ چه از لحاظ عوامل محیط زیست و چه از نظر بیولوژیکی همه به صورتی پیچیده دست‌به‌دست هم داده‌اند و این صخرهٔ عجیب،‏ یعنی زمین را تنها سیّارهٔ مناسب و شناخته‌شده برای حیات و بقای انسان ساخته‌اند.‏»‏ *

در مقاله‌ای علمی آمده است،‏ در کهکشان راه شیری منظومهٔ شمسی در منطقه‌ای پرت و دور از بقیهٔ ستارگان قرار دارد.‏ البته همین دورافتادگی است که حیات بر زمین را ممکن ساخته.‏ اگر نزدیک‌تر به دیگر ستاره‌ها بودیم،‏ چه نزدیکتر به مرکز کهکشان یا چه نزدیک‌تر به کنارهٔ آن،‏ پرتوهای بیشتری حیات ما را به خطر می‌انداخت.‏ اما در منطقه‌ای قرار گرفته‌ایم که به دلیل موقعیت خاصِ آن،‏ دانشمندان آن را «منطقهٔ قابل سکونت کهکشانی» خوانده‌اند.‏

پل دِیویس،‏ فیزیکدانی است که بر اساس دانش خود از عالمِ هستی و قوانین حاکم بر آن چنین نتیجه‌گیری کرده:‏ «نمی‌توانم بپذیرم که هستی ما در این عالَم،‏ صرفاً تصادفی در تاریخ بوده است،‏ .‏ .‏ .‏ قرار بوده که ما اینجا باشیم.‏» البته،‏ دیویس نمی‌گوید که خدا عالَم هستی و حیات انسان را آفریده است.‏ اما،‏ شما چه می‌گویید؟‏ به نظر می‌رسد که عالَم و زمین برای وجود و بقای حیات طراحی شده.‏ آیا ممکن است دلیل آن این باشد که واقعاً طراحی هوشمند در پس آن است؟‏

^ مقصود از این مقاله در مجلّهٔ نشنال جئوگرافیک این نبوده است که نشان دهد خدا،‏ آفریدگار زمین و انسان‌هاست،‏ بلکه تأکید بر این نکته دارد که موقعیت زمین برای سکونت انسان مناسب است.‏

^ مجلّهٔ Astronomy