1, 2. (a) Unsay gustong mahibaloan sa mga lider sa relihiyon, ug unsay tubag ni Pedro? (Tan-awa ang hulagway.) (b) Nganong maisogon na si Pedro nianang higayona?

PIPILA lang ka semana human mamatay si Jesus, naatubang ni apostol Pedro ang usa ka grupo sa suko kaayong mga lalaki. Sila maoy impluwensiyadong mga lider sa relihiyon—nga nagpapatay kang Jesus. Bag-o lang giayo ni Pedro ang usa ka tawong bakol sukad sa pagkatawo, ug gusto nilang mahibalo kon pinaagi sa unsang gahom o kang kinsang ngalan gibuhat niya kini. Ang apostol maisogong mitubag: “Sa ngalan ni Jesu-Kristo nga Nasaretnon, nga inyong gilansang apan kinsa gibangon sa Diyos gikan sa mga patay, pinaagi kaniya kining tawhana nagatindog dinhi nga maayo na sa inyong atubangan.”—Buh. 4:5-10.

² Una pa niana, gilimod ni Pedro si Jesus sa tulo ka higayon tungod sa iyang kahadlok. (Mar. 14:66-72) Nganong maisogon na siya karong miatubang sa mga lider sa relihiyon? Nakatabang ug dako kang Pedro ang balaang espiritu, mao man usab ang iyang kombiksiyon nga si Jesus gibanhaw. Nganong segurado siya nga buhi si Jesus? Ug nganong kombinsido sab kita niana?

3, 4. (a) Unsa nga mga pagkabanhaw ang nahitabo sa wala pa matawo ang mga apostoles? (b) Unsang pagpamanhaw ang gihimo ni Jesus?

³ Dili na bag-o alang sa mga apostoles ni Jesus ang ideya nga  ang mga patay mabuhi pag-usab; diha nay nahitabong mga pagkabanhaw sa wala pa sila matawo. Nahibalo sila nga gihatagan sa Diyos ug gahom si Elias ug Eliseo sa paghimo sa maong mga milagro. (1 Hari 17:17-24; 2 Hari 4:32-37) Diha ganiy patay nga nabuhi dihang ang iyang patayng lawas giitsa ngadto sa lubnganan ni Eliseo ug midapat sa mga bukog niini. (2 Hari 13:20, 21) Ang unang mga Kristohanon mituo niini nga mga asoy sa Kasulatan, maingon nga kita mituo nga tinuod ang Pulong sa Diyos.

⁴ Lagmit, kita natandog pag-ayo sa atong pagbasa sa mga asoy bahin sa pagpamanhaw nga gihimo ni Jesus. Dihang gibanhaw niya ang bugtong anak nga lalaki sa usa ka babayeng balo, halos dili kini makatuo. (Luc. 7:11-15) Sa laing higayon, gibanhaw ni Jesus ang usa ka 12 anyos nga batang babaye. Handurawa ang kalipay ug kahibulong sa nagbangotang ginikanan dihang ang ilang anak nabuhi pag-usab! (Luc. 8:49-56) Ug hunahunaa ang kalipay ug kahingangha sa mga tawo nga nakakita kang Lazaro nga migula sa lubnganan!—Juan 11:38-44.

5. Nganong lahi ang pagkabanhaw ni Jesus sa nag-unang mga pagkabanhaw?

⁵ Ang mga apostoles nahibalo nga ang pagkabanhaw ni Jesus lahi sa nag-unang mga pagkabanhaw. Ang mga tawo nga gibanhaw kaniadto nabuhi uban ang pisikal nga lawas ug sa ulahi namatay pag-usab. Si Jesus gibanhaw uban ang espirituhanong lawas nga dili madunot. (Basaha ang Buhat 13:34.) Si Pedro misulat nga si Jesus “gipatay diha sa unod, apan gibuhi diha sa espiritu.” Dugang pa, “siya anaa sa tuong kamot sa Diyos, kay siya miadto sa langit; ug ang mga manulonda ug ang mga awtoridad ug ang mga gahom gipailalom kaniya.” (1 Ped. 3:18-22) Ang nag-unang mga pagkabanhaw maoy kahibulongan ug milagroso, apan ang pagkabanhaw ni Jesus mao ang kinalabwang milagro.

6. Unsay epekto sa pagkabanhaw ni Jesus diha sa iyang mga tinun-an?

⁶ Ang pagkabanhaw ni Jesus dakog epekto sa iyang mga tinun-an. Siya dili na patay, ingon sa gihunahuna sa iyang mga kaaway. Si Jesus buhi na ingong gamhanang espiritung persona, ug walay tawo nga makapahinabog kadaot kaniya. Ang iyang pagkabanhaw nagpamatuod nga siya Anak sa Diyos, ug tungod niana ang ilang grabeng kaguol napulihag dakong kalipay. Dugang pa, ang ilang kahadlok napulihag kaisog. Ang pagkabanhaw ni Jesus maoy hinungdanong bahin sa katuyoan ni Jehova ug sa maayong balita nga maisogon nilang gisangyaw.

7. Unsay ginabuhat ni Jesus karon, ug unsang mga pangutana ang motungha?

⁷ Ingong mga alagad ni Jehova, nahibalo gayod kita nga si Jesus dili lang basta bantogang tawo. Siya buhi karon ug nagagiya sa tibuok kalibotang pagsangyaw. Ingong Hari sa langitnong Gingharian sa Diyos, sa dili madugay hinloan ni Jesu-Kristo ang yuta sa pagkadaotan ug himoon kining paraiso diin ang mga tawo mabuhi sa walay kataposan. (Luc. 23:43) Dili kini mahitabo kon wala banhawa si Jesus. Nan, nganong makaseguro kita nga siya gibanhaw? Ug unsay kahulogan sa iyang pagkabanhaw alang kanato?

8, 9. (a) Nganong gipabantayan man sa Hudiyong mga lider sa relihiyon ang lubnganan ni Jesus? (b) Unsay nahitabo pag-abot sa mga babaye sa lubnganan?

⁸ Human patya si Jesus, ang pangulong mga saserdote ug ang mga Pariseo miadto kang Pilato ug miingon: “Senyor, nahinumdom kami nga kana nga impostor miingon sa dihang buhi pa, ‘Human sa tulo ka adlaw ako pagabangonon.’ Busa pagsugo nga mabantayan pag-ayo ang lubnganan hangtod  sa ikatulong adlaw, aron ang iyang mga tinun-an dili gayod moadto ug kawaton siya ug moingon ngadto sa katawhan, ‘Siya gibangon gikan sa mga patay!’ ug kining ulahi nga pangimpostor mas daotan pa unya kay sa nauna.” Sa pagtubag si Pilato miingon: “Kamo adunay guwardiya. Lakaw bantayi kini pag-ayo ingon sa inyong nahibaloan kon unsaon.” Mao gayod kanay ilang gibuhat.—Mat. 27:62-66.

⁹ Ang lawas ni Jesus gipahiluna sa lubnganang gisilsil diha sa bato nga gitakpag dakong bato. Gusto sa Hudiyong mga lider sa relihiyon nga magpabilin si Jesus sa maong lubnganan hangtod sa hangtod. Apan lahi ang gihunahuna ni Jehova. Dihang si Maria Magdalena ug ang laing Maria miadto sa lubnganan pagkasunod adlaw, ilang nakita nga ang bato naligid na ug naglingkod niana ang usa ka manulonda. Giawhag sa manulonda ang mga babaye sa pagsulod aron ilang makita nga wala nay sulod ang lubnganan. “Siya wala na dinhi,” miingon ang manulonda, “kay gibangon na siya.” (Mat. 28:1-6) Buhi na si Jesus!

10. Unsang pamatuod ang gihatag ni Pablo bahin sa pagkabanhaw ni Jesus?

¹⁰ Ang panghitabo sa misunod nga 40 ka adlaw nagpamatuod gayod nga si Jesus gibanhaw. Sa pagsumaryo sa maong ebidensiya, si apostol Pablo misulat sa mga taga-Corinto: “Akong gipasa kaninyo, apil sa unang mga butang, kanang akong nadawat usab, nga si Kristo namatay alang sa atong mga sala sumala sa Kasulatan; ug nga siya gilubong, oo, nga siya gibangon sa ikatulo ka adlaw sumala sa Kasulatan; ug nga siya nagpakita kang Cefas, unya ngadto sa napulog-duha. Human niana siya nagpakita sa kapin sa lima ka gatos ka igsoon sa usa ka higayon, nga ang kadaghanan kanila nagpabilin pa hangtod sa pagkakaron, apan ang pipila nangatulog na sa kamatayon. Human niana siya nagpakita kang Santiago, unya ngadto sa tanang apostoles; apan ulahi sa tanan siya nagpakita usab kanako nga daw ngadto sa usa nga natawong ahat.”—1 Cor. 15:3-8.

11. Sa unsang paagi ang pagkabanhaw ni Jesus nahitabo “sumala sa Kasulatan”?

¹¹ Una, ang pagkabanhaw ni Jesus nahitabo “sumala sa Kasulatan.” Gitagna sa Pulong sa Diyos ang maong pagkabanhaw. Pananglitan, si David misulat nga ang kinalabwang “maunongon” sa Diyos dili pagabiyaan sa Lubnganan. (Basaha ang Salmo 16:10.) Sa Pentekostes 33 C.E., gipadapat ni Pedro ang maong tagna kang Jesus, nga nag-ingon: “[Si David] nakapanglantaw nang daan ug misulti mahitungod sa pagkabanhaw sa Kristo, nga wala siya biyai sa Hades ni ang iyang unod makakita ug pagkadunot.”—Buh. 2:23-27, 31.

12. Kinsa ang mga nakakita sa nabanhawng si Jesus?

¹² Ikaduha, daghan ang nakakita sa nabanhawng si Jesus. Sulod sa 40 ka adlaw, ang nabanhawng si Jesus nagpakita sa iyang mga tinun-an diha sa tanaman duol sa iyang lubnganan, sa dalan paingon sa Emmaus, ug sa uban pang dapit. (Luc. 24:13-15) Sa maong mga okasyon, siya nakigsulti sa mga indibiduwal, lakip na kang Pedro, ug sa mga grupo. Gani, ang nabanhawng si Jesus kas-a nagpakita sa usa ka panon nga kapig 500 ka tawo! Dili nato mahimong balewalaon ang kamatuoran nga daghan kaayo ang nakasaksi niana.

13. Sa unsang paagi ang kasibot sa mga tinun-an nagpakita nga sila kombinsido nga si Jesus gibanhaw?

¹³ Ikatulo, masiboton ang mga tinun-an sa pagsangyaw bahin sa pagkabanhaw ni Jesus. Tungod sa ilang kasibot sa pagsangyaw bahin sa pagkabanhaw ni Kristo, sila gilutos, gipaantos, ug ang uban gipatay. Kon  wala pa mabanhaw si Jesus—kon inimbento lang kini—nganong ipameligro man ni Pedro ang iyang kinabuhi sa pagsangyaw bahin sa pagkabanhaw ni Kristo ngadto sa mga lider sa relihiyon, kinsa nasuko kang Jesus ug nagpapatay kaniya? Tungod kana kay si Pedro ug ang ubang tinun-an kombinsido nga si Jesus buhi ug nagagiya sa buluhatong pagsangyaw. Dugang pa, ang pagkabanhaw ni Jesus nagpasalig sa iyang mga sumusunod nga sila usab pagabanhawon. Pananglitan, si Esteban namatay nga kombinsido nga aduna unyay pagkabanhaw.—Buh. 7:55-60.

14. Nganong kombinsido ka nga buhi si Jesus?

¹⁴ Ikaupat, kita may ebidensiya nga siya karon naghari na ug nag-alagad ingong Ulo sa Kristohanong kongregasyon. Ingong resulta, ang matuod nga Kristiyanidad nagmauswagon. Mahitabo kaha kini kon wala pa mabanhaw si Jesus? Sa pagkatinuod, dili unta kita makaila kaniya kon wala pa siya mabanhaw. Apan may lig-on kitang mga katarongan sa pagtuo nga si Jesus buhi ug karon nagagiya kanato samtang atong gimantala ang maayong balita sa tibuok yuta.

15. Nganong ang pagkabanhaw ni Jesus naghatag kanatog kaisog sa pagsangyaw?

¹⁵ Ang pagkabanhaw ni Jesus naghatag kanatog kaisog sa pagsangyaw. Sulod sa 2,000 ka tuig, ang mga kaaway sa Diyos migamit ug nagkadaiyang hinagiban aron pahunongon ang buluhatong pagsangyaw—apostasya, pagbiaybiay, kapintasan, pagbando, pagpaantos, ug pagpatay. Apan, ang Bibliya nag-ingon: “Bisan unsa nga hinagiban nga buhaton batok kanimo dili magmalamposon.” (Isa. 54:17) Dili kita mahadlok sa mga sakop ni Satanas. Si Jesus nagauban ug nagapaluyo kanato, ingon sa iyang gisaad. (Mat. 28:20) Dili kita angayng mahadlok, kay bisag unsay buhaton sa atong mga kaaway, dili gayod nila kita mapahunong!

16, 17. (a) Sa unsang paagi ang pagkabanhaw ni Jesus nagpalig-on sa iyang gitudlo? (b) Sumala sa Juan 11:25, unsang gahom ang gihatag sa Diyos kang Jesus?

¹⁶ Ang pagkabanhaw ni Jesus nagpalig-on sa tanan niyang gitudlo. Si Pablo misulat nga kon wala pa mabanhaw si Kristo, kawang lang ang Kristohanong pagtuo ug ang pagsangyaw. Ang usa ka eskolar sa Bibliya misulat: “Kon si Kristo wala mabanhaw, . . . mahimong makaluluoy ang mga Kristohanon, kay nailad sa usa ka dakong bakak.” Kon wala mabanhaw si Jesus, ang mga asoy sa Ebanghelyo mahimo lang makapasubong sugilanon bahin sa usa ka maayo ug maalamong tawo nga gipatay sa iyang mga kaaway. Apan si Kristo gibanhaw, nga nagpalig-on sa tanan niyang gitudlo, lakip na sa iyang gisulti bahin sa umaabot.—Basaha ang 1 Corinto 15:14, 15, 20.

¹⁷ Si Jesus miingon: “Ako ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi. Siya nga magpasundayag ug pagtuo kanako, bisan siya mamatay, siya mabuhi.” (Juan 11:25) Kanang maanindot nga saad matuman gayod. Gihatagan ni Jehova si Jesus ug gahom sa pagbanhaw dili lamang niadtong makauban niya sa langit kondili usab niadtong binilyon nga may paglaom nga mabuhi sa yuta sa walay kataposan. Ang nagatabon sa sala nga halad ni Jesus ug ang iyang pagkabanhaw nagpasabot nga mawala na unya ang kamatayon. Wala ka ba mapalig-on niana sa paglahutay sa bisan unsang pagsulay ug sa pag-atubang sa kamatayon uban ang kaisog?

18. Ang pagkabanhaw ni Jesus nagpasalig sa unsa?

¹⁸ Ang pagkabanhaw ni Jesus nagpasalig kanato nga ang mga molupyo sa yuta pagahukman sumala sa mahigugmaong mga sukdanan ni Jehova. Giingnan ni Pablo ang grupo sa mga lalaki ug babaye sa karaang Atenas: “[Ang Diyos] nakatakda na ug adlaw  aron iyang pagahukman ang gipuy-ang yuta subay sa pagkamatarong pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo, ug siya naghatag ug garantiya ngadto sa tanang tawo sa pagkaagi nga siya nagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.” (Buh. 17:31) Oo, si Jesus mao ang gitudlo sa Diyos nga Maghuhukom, ug makaseguro kita nga makiangayon ug mahigugmaon ang iyang paghukom.—Basaha ang Isaias 11:2-4.

19. Sa unsang paagi ang pagtuo sa pagkabanhaw ni Jesus makaapektar kanato?

¹⁹ Ang pagtuo sa pagkabanhaw ni Jesus magpalihok kanato sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos. Kon dili pa tungod sa halad ni Jesus ug sa iyang pagkabanhaw, kita nailalom gihapon sa pagkatinunglo sa sala ug kamatayon. (Roma 5:12; 6:23) Kon wala pa mabanhaw si Jesus, maayo pag moingon na lang kita: “Mangaon kita ug manginom, kay ugma kita mangamatay.” (1 Cor. 15:32) Apan ang paglipaylipay dili maoy panguna sa atong kinabuhi. Hinunoa, kita nagpabili sa paglaom sa pagkabanhaw ug naningkamot sa pagsunod sa tanang sugo ni Jehova.

20. Sa unsang paagi ang pagkabanhaw ni Kristo nagpamatuod sa pagkagamhanan sa Diyos?

²⁰ Ang pagkabanhaw ni Kristo nagpamatuod gayod sa pagkagamhanan ni Jehova, kinsa “maoy tigganti sa mga matinuorong nagapangita kaniya.” (Heb. 11:6) Pinaagi sa pagbanhaw kang Jesus ngadto sa imortal nga kinabuhi sa langit, gipakita ni Jehova ang iyang dakong gahom ug kaalam. Gipakita usab niya ang iyang katakos sa pagtuman sa tanan niyang mga saad. Naglakip kini sa iyang saad nga ang usa ka linaing “binhi” maghusay sa isyu sa unibersohanong pagkasoberano. Aron matuman ang maong saad, si Jesus kinahanglang mamatay ug mabanhaw.—Gen. 3:15.

21. Unsay kahulogan sa paglaom sa pagkabanhaw alang kanimo?

²¹ Mapasalamaton ka ba kang Jehova, kinsa naghatag kanatog seguradong paglaom sa pagkabanhaw? Ang Kasulatan nagpasalig: “Tan-awa! Ang tolda sa Diyos anaa uban sa mga tawo, ug siya mopuyo uban kanila, ug sila mahimong iyang mga katawhan. Ug ang Diyos makig-uban kanila. Ug iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa. Ang unang mga butang nangagi na.” Kanang maanindot nga paglaom gipadayag ngadto kang apostol Juan, kinsa giingnan: “Isulat kini, tungod kay kining mga pulonga kasaligan ug matuod.” Kinsay naghatag kang Juan nianang inspiradong pinadayag? Gihatag kini sa Diyos pinaagi sa binanhawng si Jesu-Kristo.—Pin. 1:1; 21:3-5.