ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ประวัติศาสตร์อันน่าทึ่งของ “ดินแดนแห่งความหลากหลาย”

ประวัติศาสตร์อันน่าทึ่งของ “ดินแดนแห่งความหลากหลาย”

ประวัติศาสตร์​อัน​น่า​ทึ่ง​ของ “ดินแดน​แห่ง​ความ​หลาก​หลาย”

โดย​ผู้​สื่อ​ข่าว ตื่นเถิด! ใน​บราซิล

ประเทศ​นี้​ถูก​เรียก​ว่า “ดินแดน​แห่ง​ความ​หลาก​หลาย” และ​มี​เหตุ​ผล​สม​ควร​ที่​จะ​เรียก​เช่น​นั้น. แม้​ว่า​บราซิล​เป็น​ประเทศ​ที่​อยู่​ใน​เขต​ร้อน​เป็น​ส่วน​ใหญ่ แต่​ภูมิ​อากาศ​ของ​ประเทศ​นี้​มี​ตั้ง​แต่​แบบ​กึ่ง​เขต​ร้อน​ใน​ภาค​ใต้​ไป​จน​ถึง​แบบ​ศูนย์​สูตร​ใน​เขต​แอมะซอน. ประวัติศาสตร์​ของ​บราซิล​เต็ม​ไป​ด้วย​ความ​หลาก​หลาย​เช่น​กัน. ตลอด​เวลา​หลาย​ปี ดินแดน​อัน​กว้าง​ใหญ่​นี้—ซึ่ง​ครอบ​คลุม​พื้น​ที่ 8,511,999 ตาราง​กิโลเมตร มี​ชายฝั่ง​ทะเล​ยาว 7,400 กิโลเมตร—กลาย​เป็น​บ้าน​ของ​ผู้​คน​ซึ่ง​มา​จาก​หลาย​วัฒนธรรม​ต่าง​กัน.

ความ​เอื้อเฟื้อ​เป็น​ลักษณะ​นิสัย​แรก ๆ ที่​พวก​โปรตุเกส​สังเกต​เห็น​เมื่อ​พวก​เขา​ขึ้น​ฝั่ง​บราซิล​เมื่อ 500 ปี​ที่​แล้ว. ที่​จริง เมื่อ​เขียน​ไป​ถึง​กษัตริย์​มานูเอล​ที่ 1 แห่ง​โปรตุเกส​ใน​ปี 1500 เปโร วาซ ดี คามินยา พรรณนา​ว่า​ชาว​พื้นเมือง​บราซิล​เข้า​กัน​ได้​ดี​กับ​ผู้​มา​เยือน​ชาว​โปรตุเกส​และ​โอบ​กอด​พวก​เขา. อย่าง​ไร​ก็​ตาม ชาว​โปรตุเกส​มา​ทำ​อะไร​ที่​บราซิล?

วัน​ที่ 9 มีนาคม 1500 เปดรู อัลวาเรซ คาบรัล ออก​เดิน​ทาง​โดย​กอง​เรือ​จาก​โปรตุเกส. เขา​ตั้งใจ​มา​ตั้ง​สถาน​ซื้อ​ขาย​สินค้า​ใน​เมือง​กาลิกัต อินเดีย. อย่าง​ไร​ก็​ตาม ก่อน​จะ​ถึง​จุด​หมาย​ปลาย​ทาง คาบรัล​มา​ถึง​ชายฝั่ง​ใน​ที่​ซึ่ง​ปัจจุบัน​คือ​รัฐ​บาเอีย​ของ​บราซิล. นั่น​คือ​วัน​ที่ 23 เมษายน 1500.

นัก​ค้นคว้า​บาง​คน​กล่าว​ว่า ชาว​โปรตุเกส​รู้​อยู่​แล้ว​ว่า​มี​บราซิล​และ​การ​หยุด​แวะ​ของ​คาบรัล​ไม่​ใช่​เหตุ​บังเอิญ. * ไม่​ว่า​จะ​เป็น​อย่าง​ไร ดู​เหมือน​ว่า สินค้า​อย่าง​เดียว​ที่​บราซิล​มี​ให้​คือ​ไม้​บราซิล ซึ่ง​เป็น​ต้น​ไม้​ที่​รู้​จัก​กัน​เนื่อง​จาก​มี​สี​แดง​เข้ม​ที่​นำ​ไป​ทำ​เป็น​สี​ย้อม. แม้​ว่า​มี​อนาคต​อัน​สดใส แต่​เครื่องเทศ​จาก​อินเดีย​มี​ค่า​มาก​กว่า.

ดัง​นั้น โปรตุเกส​จึง​ให้​เฟอร์นันโด เดอ โน​รอน​ยา แห่ง​โปรตุเกส​เช่า​บราซิล​เป็น​เวลา​สิบ​ปี ซึ่ง​เขา​หา​ไม้​บราซิล​และ​จ่าย​ภาษี​ให้​แก่​กษัตริย์​โปรตุเกส. แต่​ประเทศ​อื่น ๆ ใน​ยุโรป​ก็​ต้องการ​ขยาย​การ​พาณิชย์​ไป​ยัง​โลก​ใหม่​เช่น​เดียว​กัน และ​โนรอนยา​ก็​ไม่​มี​อำนาจ​ที่​จะ​ควบคุม​การ​ค้า​ผิด​กฎหมาย​ที่​มี​มาก​ขึ้น​ของ​พวก​นัก​สำรวจ​ชาว​ฝรั่งเศส, อังกฤษ, และ​สเปน. โดย​กลัว​ว่า​จะ​เสีย​บราซิล​ไป พวก​โปรตุเกส​จึง​เริ่ม​ตั้ง​อาณานิคม​ใน​ปี 1532. การ​ผลิต​น้ำตาล​กลาย​เป็น​ธุรกิจ​ที่​ได้​กำไร​งาม​อย่าง​แรก​ของ​บราซิล.

การ​ทำ​เหมือง​ทอง​และ​เหมือง​เพชร​กลาย​เป็น​ธุรกิจ​ที่​รุ่งเรือง​ใน​ศตวรรษ​ที่ 18. เมื่อ​ขึ้น​ศตวรรษ​ที่ 19 การ​ผลิต​ยาง​ลาเทกซ์​จาก​ต้น​ยาง​กลาย​เป็น​กิจการ​ที่​สำคัญ​ใน​เขต​แอมะซอน. * ต่อ​มา ไร่​กาแฟ​มี​บทบาท​ใน​การ​พัฒนา​บ้าน​เมือง​ของ​บราซิล ซึ่ง​ทำ​ให้​มี​ทุน​สร้าง​ทาง​รถไฟ​และ​ปรับ​ปรุง​ท่า​เรือ​ของ​นคร​ซานโตส​และ​นคร​ริวเดจาเนโร. เมื่อ​สิ้น​ศตวรรษ​ที่ 19 ครึ่ง​หนึ่ง​ของ​กาแฟ​ใน​โลก​ได้​จาก​บราซิล และ​เซาเปาลู​เป็น​ศูนย์กลาง​สำคัญ​ทาง​เศรษฐกิจ​ของ​บราซิล.

น่า​เสียดาย การ​มี​ทาส​เป็น​ส่วน​หนึ่ง​ใน​ประวัติศาสตร์​ของ​บราซิล​ด้วย. ตอน​แรก พวก​ผู้​ตั้ง​ถิ่น​ฐาน​ชาว​โปรตุเกส​ใช้​ชาว​อินเดียน​แดง​ตัด​และ​ขน​ย้าย​ไม้​บราซิล. ต่อ​มา ชาว​อินเดียน​แดง​ถูก​ใช้​งาน​ใน​ไร่​อ้อย. น่า​เศร้า ชน​พื้นเมือง​จำนวน​มาก​ติด​โรค​ที่​มา​จาก​ยุโรป​และ​เสีย​ชีวิต. เพื่อ​จะ​ทดแทน​คน​งาน​เหล่า​นี้ ชาว​โปรตุเกส​จึง​นำ​เข้า​ทาส​จาก​แอฟริกา.

ตลอด​เวลา​หลาย​ปี ชาว​แอฟริกา​หลาย​ล้าน​คน​ถูก​นำ​ตัว​มา​เป็น​ทาส​ใน​บราซิล และ​พวก​เขา​นำ​มรดก​ทาง​วัฒนธรรม​และ​พันธุกรรม​มา​ด้วย. อิทธิพล​นี้​เห็น​ได้​ใน​ดนตรี​ที่​นิยม​กัน​เช่น แซมบา และ​ใน​เคโปเอรา (การ​ต่อ​สู้​แบบ​หนึ่ง) รวม​ทั้ง​ใน​อาหาร​เช่น เฟชูอาดู ซึ่ง​ทำ​จาก​ถั่ว​ดำ​ปรุง​กับ​เนื้อ​หมู, ไส้กรอก, และ​เนื้อ​เค็ม. ใน​ที่​สุด ใน​ปี 1888 มี​การ​เลิก​ทาส​ใน​บราซิล. ทาส​ประมาณ 750,000 คน—ส่วน​ใหญ่​ทำ​งาน​ใน​ไร่​นา—ได้​รับ​อิสรภาพ.

ตั้ง​แต่​ศตวรรษ​ที่ 19 เป็น​ต้น​มา ชาว​ต่าง​ชาติ​หลาย​ล้าน​คน​หลั่งไหล​เข้า​มา​ใน​บราซิล ซึ่ง​มี​ชาว​ซีเรีย-เลบานอน, ญี่ปุ่น, โปแลนด์, เยอรมัน, สเปน, สวิส, และ​อิตาลี​ด้วย. บราซิล​เป็น​ที่​ที่​น่า​อยู่. พรรณ​พืช​และ​พรรณ​สัตว์​ของ​บราซิล​มี​มาก​มาย. ส่วน​ใหญ่ บราซิล​ไม่​มี​ภัย​ธรรมชาติ. ไม่​มี​สงคราม, แผ่นดิน​ไหว, ภูเขา​ไฟ, พายุ​ไซโคลน, หรือ​คลื่น​ยักษ์. แล้ว​ทำไม​คุณ​ไม่​ทำ​ความ​รู้​จัก​กับ​บราซิล​โดย​ไป​เยี่ยม​ชม​สถาน​ที่​บาง​แห่ง​ซึ่ง​เป็น​ที่​รู้​จัก​กัน​ดี​ล่ะ? คุณ​จะ​ประสบ​กับ​ความ​เอื้อเฟื้อ​และ​ชื่นชม​กับ​ความ​สวย​งาม​ของ​ธรรมชาติ​ซึ่ง​ทำ​ให้​ชาว​โปรตุเกส​ประทับใจ​เมื่อ 500 ปี​ที่​แล้ว.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 6 เมื่อ​ชาว​โปรตุเกส​และ​ชาว​สเปน​ลง​นาม​ใน​สนธิสัญญา​ตอร์เดซียัส​ใน​ปี 1494 พวก​เขา​แบ่ง​ดินแดน​ทาง​ตะวัน​ตก​ของ​มหาสมุทร​แอตแลนติก​ใต้. ด้วย​เหตุ​นั้น บาง​คน​กล่าว​ว่า คาบรัล​แล่น​เรือ​มา​เพื่อ​ยึด​ครอง​ดินแดน​ซึ่ง​กำหนด​ให้​เป็น​ของ​โปรตุเกส​ก่อน​แล้ว.

^ วรรค 8 ดู​ตื่นเถิด! (ภาษา​อังกฤษ) ฉบับ 22 พฤษภาคม 1997 หน้า 14-17.

[แผนที่/ภาพ​หน้า 16, 17]

(ราย​ละเอียด​ดู​จาก​วารสาร)

เขต​แอมะซอน

รัฐ​บาเอีย

บราซิเลีย

ริวเดจาเนโร

เซาเปาลู

ซานโตส

น้ำ​ตก​อีกวาซู

[รูปภาพ]

1. เปดรู อัลวาเรซ คาบรัล

2. สนธิสัญญา​ตอร์เดซียัส ปี 1494

3. คน​แบก​กาแฟ

4. น้ำ​ตก​อีกวาซู เมื่อ​มอง​จาก​ฝั่ง​บราซิล

5. ชาว​อินเดียน​แดง​อีพีชูนา

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

Culver Pictures

Courtesy of Archivo General de Indias, Sevilla, Spain

From the book Brazil and the Brazilians, 1857

FOTO: MOURA

[ภาพ​หน้า 18]

1. เสือ​พูมา​มี​อยู่​มาก​มาย​ใน​บราซิล

2. กล้วยไม้​ใน​ป่า​แอมะซอน

3. ชุด​พื้นเมือง​ของ​ซัลวาดอร์ รัฐ​บาเอีย

4. นก​มาคอว์

5. ชาย​หาด​โคปาคาบานา ริวเดจาเนโร. บราซิล​มี​ชายฝั่ง​ทะเล​อัน​สวย​งาม​ยาว​กว่า 7,000 กิโลเมตร

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

Courtesy São Paulo Zoo

[ภาพ​หน้า 19]

บราซิเลีย—เมือง​หลวง​ของ​บราซิล​ตั้ง​แต่​ปี 1960

[ภาพ​หน้า 19]

เซาเปาลู—ศูนย์กลาง​ทาง​เศรษฐกิจ​ของ​บราซิล

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

FOTO: MOURA

[ที่​มา​ของ​ภาพ​หน้า 16]

© 1996 Visual Language