1. (a) Ano an igintoka han Dios kan Adan? (b) Tikang pa hadto, paonan-o ginagamit han katawohan han Dios an abilidad ha pakigkomunikar?

GINTAGAN ni Jehova nga Dios an mga tawo hin regalo—an abilidad ha pakigkomunikar. Ha hardin han Eden, gintokahan han Dios hi Adan hin buruhaton nga may koneksyon ha linggwahe, an paghatag hin ngaran ha tagsa nga hayop. Gin-gamit ni Adan an iya kinaadman ha pagbuhat hito. (Gen. 2:19, 20) Tikang hadto, ginagamit han katawohan ni Jehova an abilidad ha pakigkomunikar—an linggwahe—basi dayawon hiya ngan ipasamwak an iya katuyoan. Hinin bag-o la, ginagamit nira an linggwahe ha paghubad han Biblia basi damu pa an mahibaro mahitungod kan Jehova.

2. (a) Ano nga mga prinsipyo ha paghubad an ginsunod han New World Bible Translation Committee? (b) Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo?

² Yinukot an hubad han Biblia, kondi an pipira hito mas husto an pagkahubad han orihinal nga mga manuskrito kay ha iba. Han dekada han 1940, an New World Bible Translation Committee nag-establisar hin mga prinsipyo han paghubad nga ginsusunod ha sobra 130 nga linggwahe. Ini an masunod: (1) Baraanon an ngaran han Dios pinaagi ha pagpahiuli hito ha husto nga hinmumutangan hito ha Kasuratan. (Basaha an Mateo 6:9.) (2) Ihubad hin literal an giniyahan  nga mensahe kon mahihimo, pero kon naghahatag ito hin sayop nga pagsabot, ihubad an husto nga kahulogan. (3) Gamiton an mga pulong nga masayon basahon ngan masabtan. * (Basaha an Nehemia 8:8, 12.) Kitaon naton kon paonan-o ini nga mga prinsipyo ginsunod han 2013 nga rebisyon han New World Translation pati na han mga edisyon ha iba nga linggwahe.

3, 4. (a) Ha ano nga kadaan nga mga manuskrito makikita an Tetragrammaton? (b) Ano an ginhimo han damu nga hubad han Biblia may kalabotan ha ngaran han Dios?

³ Adton nag-aaram han kadaan nga Hebreo nga mga manuskrito han Biblia, sugad han Dead Sea Scrolls, nahipapausa nga damu ka beses nga makikita an Tetragrammaton—an upat nga Hebreo nga letra nga nagrirepresentar han ngaran han Dios. Diri la ha kadaan nga Hebreo nga mga manuskrito makikita an ngaran han Dios, kondi pati ha pipira nga kopya han Griego nga Septuagint tikang han ikaduha nga siglo B.C.E. tubtob ha siyahan nga siglo C.E.

⁴ Bisan pa han matin-aw nga ebidensya nga mababasa ha Biblia an personal nga ngaran han Dios, gintanggal ini ha damu nga hubad han Biblia. Ngani, duha ka tuig la katapos irelis an New World Translation of the Christian Greek Scriptures han 1950, iginpublikar an Revised Standard Version. Gintanggal hito nga bersyon an ngaran han Dios, nga supak ha palisiya han mga editor han American Standard Version han 1901. Kay ano nga ginbuhat nira ini? An introduksyon nasiring: “An paggamit hin bisan ano nga ngaran para ha uusa ngan amo la nga Dios . . . diri gud angayan para ha kabug-osan nga pagtoo han Kristiano nga Singbahan.” Ini an nagin basihan han damu nga sumunod nga mga hubad, ha Ingles ngan ha iba pa nga linggwahe.

5. Kay ano nga diri sadang tanggalon an ngaran han Dios ha Biblia?

⁵ Importante gud ba kon ibubutang o tatanggalon han mga parahubad an ngaran han Dios? An maopay nga parahubad maaram nga importante gud nga masabtan an katuyoan han awtor; ito nga kahibaro makakaapekto ha iya desisyon ha paghubad. Damu nga teksto ha Biblia an nagpapakita nga importante an paggamit han ngaran han Dios ngan pagbaraan hito. (Eks. 3:15; Sal. 83:18; 148:13; Isa. 42:8; 43:10; Juan 17:6, 26; Buh. 15:14) Hi Jehova nga Dios, an Awtor han Biblia, naggiya ha mga parasurat hito nga gamiton an iya ngaran hin yinukot ka beses ha kadaan nga mga manuskrito. (Basaha an Esekiel 38:23.) An pagtanggal hito nga ngaran nagpapakita hin kawaray-pagtahod ha Awtor han Biblia.

6. Kay ano nga an ngaran han Dios iginbalik ha unom nga teksto ha ginrebisa nga New World Translation?

⁶ Yana, mas damu pa an pamatuod nga sadang gud gamiton an ngaran han Dios. Ha 2013 nga rebisyon han New World Translation, mababasa ito nga ngaran hin 7,216 ka beses nga mas damu hin 6 ka beses kay han 1984 nga edisyon. An lima hini igindugang tungod kay an ngaran han Dios makikita ha bag-o nga nadiskobrehan nga Dead Sea Scrolls. * Mababasa ini ha 1 Samuel 2:25; 6:3; 10:26; 23:14, 16. Iginbalik liwat ini nga ngaran ha Hukom 19:18 sugad nga resulta han dugang nga pag-aram ha kadaan nga mga manuskrito han Biblia.

7, 8. Ano an kahulogan han ngaran nga Jehova?

⁷ Para ha tinuod nga mga Kristiano, importante gud an ngaran han Dios. An apendise han 2013 nga ginrebisa nga New World Translation may dugang nga impormasyon mahitungod  hini. Nasabtan han New World Bible Translation Committee nga an ngaran han Dios causative form han Hebreo nga berbo nga ha·wahʹ, nga nangangahulogan nga “Hiya Nagpapahinabo nga Magin.” * Iginsasaysay ito han aton mga publikasyon hadto uyon ha Eksodo 3:14: “I Will Become What I Choose to Become.” Tungod hini, an 1984 nga edisyon nagsiring nga an ngaran han Dios nangangahulogan nga Iya “ginpapahinabo nga magin Paratuman hiya han mga saad.” * Pero an Appendix A4 han ginrebisa nga 2013 nga edisyon nagsasaysay: “Diri la ito an iginpapasabot han ngaran nga Jehova. Nagpapasabot liwat ito nga ginpapahinabo niya nga an iya mga linarang magin bisan ano o magbuhat hin bisan ano nga ginkikinahanglan basi matuman an iya katuyoan.” (Kitaa liwat an bokleta nga Giya ha Pag-aram han Pulong han Dios, p. 5.)

⁸ Ginpapahinabo ni Jehova nga an iya mga linarang magin bisan ano o magbuhat han bisan ano nga iya karuyag. Uyon ha kahulogan han iya ngaran, ginpahinabo han Dios nga hi Noe magin parahimo hin arka, hi Besalel magin eksperto nga trabahador, hi Gideon magin madaugon nga girriro, ngan hi Pablo magin apostol han mga nasud. Oo, an ngaran han Dios may daku nga kahulogan para ha iya katawohan. Salit iginbutang han New World Bible Translation Committee an ngaran han Dios ha ira hubad han Biblia.

9. Ano an nangunguna nga hinungdan nga gintagan hin prayoridad an paghubad han Biblia ha iba-iba nga linggwahe?

⁹ An New World Translation nga iginhubad ha sobra 130 nga linggwahe nagpapasidungog han ngaran han Dios pinaagi ha pagbutang hito nga ngaran ha mga teksto diin makikita ito ha Kasuratan. (Basaha an Malakias 3:16.) Ha kabaliktaran, nagtitikadamu an hubad han Biblia nga nagtatanggal han ngaran han Dios, ngan ginsasaliwnan ito hin “Ginoo” o hin ngaran han ira dios. Ini an nangunguna nga hinungdan nga gintagan hin prayoridad han Nagmamando nga Lawas han mga Saksi ni Jehova nga an damu gud nga tawo magkaada Biblia nga nagpapasidungog han ngaran han Dios.

10, 11. Ano an pipira nga problema nga naeksperyensyahan han mga translator samtang iginhuhubad an New World Translation ha iba nga linggwahe?

¹⁰ An paghubad han Pulong han Dios ha iba-iba nga linggwahe nagkaada damu nga problema. Pananglitan han naglabay, ginsunod han Ingles nga New World Translation an paagi han pipira nga Ingles nga hubad han Biblia nga nagamit han Hebreo nga pulong nga “Sheol” ha Eklesiastes 9:10 ngan ha iba pa nga bersikulo. Hadto, ini nga bersikulo nasiring: “There is no work nor devising nor knowledge nor wisdom in Sheʹol, the place to which you are going.” An mga translator ha damu nga linggwahe nakaeksperyensya hini nga problema: An termino nga “Sheol” diri komon ha kadam-an nira nga magbarasa, waray ito ha diksyonaryo, ngan an iba naghuhunahuna nga lugar ito. Tungod hini, gintugotan an mga translator nga ihubad an Hebreo nga pulong nga “Sheol” ngan an Griego nga pulong nga “Hades” sugad nga “the Grave.”

¹¹ Makuri liwat ihubad ha pipira nga linggwahe an Hebreo ngan Griego nga pulong para han “soul.” Kay ano? Tungod kay ito nga pulong kasagaran nga nagpapasabot hin espiritu o usa nga butang nga nagawas ha lawas kon namamatay an tawo. Basi malikyan ini nga sayop nga pagsabot, gintugotan an mga translator nga ihubad an pulong nga “soul” uyon ha konteksto ngan ha mga kahulogan nga mababasa ha apendise han New World Translation of the Holy Scriptures—With References. An mapulsanon nga impormasyon  mahitungod ha Hebreo ngan Griego nga pulong agsob nga iginbubutang ha footnote basi an mga teksto masayon basahon ngan masabtan.

12. Ano nga mga pagbag-o an ginhimo ha 2013 nga rebisyon han New World Translation? (Kitaa liwat an artikulo nga “An 2013 nga Rebisyon han New World Translation” nga mababasa hini nga gowa.)

¹² An mga pakiana han mga translator nagpapakita nga posible nga may sayop nga pagsabot ha iba pa nga teksto. Salit han Septyembre 2007, gin-aprobaran han Nagmamando nga Lawas an pagrebisa han Ingles nga edisyon. Yinukot nga pakiana han mga translator han Biblia an ginrepaso durante han pagrebisa. Ginsaliwnan an kadaan nga Ingles nga mga pulong, ngan ginpangalimbasogan gud nga magin matin-aw ngan masayon masabtan an teksto pero diri iginsasakripisyo an husto nga kahulogan hito. An pagsunod ha ginbuhat han iba nga linggwahe nakabulig gud basi mapauswag an hubad han Ingles nga edisyon.—Prob. 27:17.

13. Ano an nagin reaksyon han damu may kalabotan ha 2013 nga rebisyon?

¹³ Ano an epekto ha damu nga tawo hinin ginrebisa nga New World Translation ha Ingles? Yinukot nga surat hin apresasyon an nakakarawat ha headquarters han mga Saksi ni Jehova ha Brooklyn. Inabat han damu an gin-abat han usa nga sister: “An Biblia pariho hin burutangan hin bahandi nga puno hin presyoso nga mga hiyas. Tungod kay nababasa ko hin matin-aw an Pulong ni Jehova gamit an 2013 nga rebisyon, pariho ito hin pag-usisa ha tagsa nga hiyas nga makaruruyag gud an damu nga bahin, ranggat, kolor, ngan kahusay. An Kasuratan iginpahayag ha simple nga mga pulong salit nabuligan ako hito nga mas makilala hi Jehova, nga pariho hin usa nga tatay nga naagbay ha akon samtang ginbabasahan ako han iya makarepresko nga mga pulong.”

14, 15. Ano an positibo nga epekto han New World Translation nga iginhubad ha iba nga linggwahe?

¹⁴ Diri la an ginrebisa nga Ingles nga New World Translation an nagkaada daku nga epekto ha mga tawo. Usa nga edaran nga lalaki nga taga-Sofia, Bulgaria an nagkomento mahitungod han Bulgarian nga edisyon: “Maiha na ako nga nagbabasa han Biblia, pero yana pa gud la ako nakabasa hin hubad nga masayon masabtan ngan nadulot ha kasingkasing.” Usa liwat nga sister nga taga-Albania  nga nakakarawat han kompleto nga New World Translation, an nagsiring: “Makaruruyag gud pamatian an Pulong han Dios ha Albanian nga linggwahe! Daku gud nga pribilehiyo nga nakikiistorya ha amon hi Jehova ha amon mismo linggwahe!”

¹⁵ Ha damu nga nasud, mahal hinduro an Biblia ngan makuri makabiling hito salit an pakakarawat hin Biblia bendisyon gud. Usa nga report tikang ha Rwanda an nagsiring: “Ha sulod hin maiha nga panahon, damu han gindudumarahan hin pag-aram ha Biblia an diri nag-uuswag kay waray hira Biblia. Diri nira kaya pumalit hin Biblia nga ginagamit han ira singbahan. Ngan kasagaran nga diri nira nasasabtan an kahulogan han pipira nga teksto, salit diri hira nag-uuswag.” Nagbag-o an kahimtang han nagkaada New World Translation ha ira linggwahe. Usa nga pamilya ha Rwanda nga may upat nga tin-edyer an nagsiring: “Nagpapasalamat gud kami kan Jehova ngan ha matinumanon ngan maaramon nga uripon ha paghatag ha amon hini nga Biblia. Pobre kami hinduro ngan waray kami iparalit hin Biblia para ha tagsa ha amon. Pero yana an kada usa ha amon may-ada na Biblia. Basi ipakita an amon pagpasalamat kan Jehova, urosa nga ginbabasa namon an Biblia kada adlaw.”

16, 17. (a) Ano an karuyag ni Jehova para ha iya katawohan? (b) Ano an sadang naton magin determinasyon?

¹⁶ Diri mag-iiha, magkakaada ginrebisa nga New World Translation ha mas damu pa nga linggwahe. Nangangalimbasog hi Satanas nga paundangon ini nga buruhaton, pero sigurado kita nga karuyag ni Jehova nga makabati an ngatanan niya nga katawohan samtang nakikiistorya hiya ha ira ha matin-aw ngan masayon masabtan nga linggwahe. (Basaha an Isaias 30:21.) Maabot an panahon nga “an tuna mapupuno han hibaro ni Jehova, sugad nga an katubigan nagpupuno han dagat.”—Isa. 11:9.

¹⁷ Hinaot magin determinado kita nga pahimulosan an tagsa nga regalo ni Jehova, pati na ini nga hubad nga nagpapasidungog ha iya ngaran. Tuguti hiya nga makiistorya ha imo kada adlaw pinaagi han iya Pulong. Interesado hiya mamati ha ngatanan naton nga pag-ampo. Ini nga komunikasyon mabulig ha aton nga mas makilala hi Jehova samtang padayon nga naghihilarom an aton gugma ha iya.—Juan 17:3.