Kʼelo li kʼusi yichʼoje

¿Kʼusi jaʼ li pojelale?

¿Kʼusi jaʼ li pojelale?

Li kʼusi chal Vivliae

 Li jtsʼibajometik ta Vivliae bateltike la stunesik li chaʼpʼel kʼop liʼe: pojel xchiʼuk koltael. Taje jaʼo kʼalal chalbeik skʼoplal ti chichʼ koltael o pojel junuk krixchano sventa mu xichʼ milel o ti mu kʼusi xibal sba snuptane (Eksodo 14:13, 14; Echos 27:20). Pe ep ta veltae jaʼ chalbe skʼoplal kʼalal laj kichʼtik koltael lokʼel ta mulile (Mateo 1:21). Ti chijchamutike jaʼ ta skoj ti jpasmulilutike, pe li buchʼutik chichʼik pojele xuʼ xkuxiik sbatel osil (Juan 3:16, 17). a

¿Kʼuxi xuʼ jtatik li pojelale?

 Sventa jtatik li pojelale skʼan xkakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolal Jesus xchiʼuk jchʼunbetik li smantaltake (Echos 4:10, 12; Romanos 10:9, 10; Ebreos 5:9).

 Sventa xvinaj ti oy xchʼunel koʼontontike, skʼan xvinaj ta jkuxlejaltik (Santiago 2:24, 26). Akʼo mi jech, taje maʼuk me skʼan xal ti yuʼun jtatik-o ti jech chkichʼtik pojele, moʼoj, yuʼun jaʼ jun «matanal yuʼun Dios» ti chakʼbutik ta skoj li «slekil yutsil yoʼontone» (Efesios 2:8, 9, Reina-Valera).

¿Mi xuʼ van mu jtatik pojel?

 Xuʼ. Xi jkoʼoltastike: li jun krixchano ti chichʼ koltael lokʼel ta voʼ sventa mu xjikʼave maʼuk me skʼan xal ti yuʼun kol˗o xae. Yuʼun xuʼ to xjikʼav mi la sjip sba ochel yan velta ta voʼe. Jaʼ jech ti laj kichʼtik pojel lokʼel li ta mulil eke, xuʼ me mu xa xkichʼtik pojel mi muʼyuk xa laj kakʼtik ta ilel xchʼunel koʼontontike. Jaʼ yuʼun, li Vivliae tspʼijubtas li yajtsʼaklomtak Kristo ti pojbilik xa ti «[xakʼbeik] yipal ta spakbel skʼoplal li xchʼunel oʼontonal[e]» (Judas 3). Jech xtok, xi chichʼik albele: «Pasik˗o me li kʼusi chata-o akolebalike, xiʼanik xchiʼuk nikanik» (Filipenses 2:12).

¿Mi jaʼ jkoltavanej li Diose o mi jaʼ li Jesuse?

 Li ta Vivliae, ep ta velta xi chichʼ albel skʼoplal li Diose: «Jpojvanej» o «Jkoltavanej» xchiʼuk chal xtok ti jaʼ noʼox stuk xuʼ skoltautike (1 Samuel 10:19; Isaias 43:11; Tito 2:10; Judas 25). Jech xtok, li Skʼop Diose chal ti «jkoltavanejetik» o «jpojvanejetik» ch˗albat skʼoplalik junantik viniketik ti tunesatik yuʼun Dios sventa skoltaik li voʼneal jteklum Israele (Neemias 9:27; Jueses 3:9, 15; 2 Reyes 13:5). Jech xtok, «Jkoltavanej» xi chichʼ albel skʼoplal li Jesukristo eke, yuʼun laj yichʼ tunesel yuʼun Dios sventa spojutik lokʼel ta mulil kʼalal laj yakʼ xkuxlejale (Echos 5:31; Tito 1:4). b

¿Mi chkol skotol krixchanoetik?

 Muʼyuk, oy junantik ti muʼyuk chkolike (2 Tesalonisenses 1:9). Kʼalal laj yichʼ jakʼbel Jesus ti kʼu yepal chkol li krixchanoetike, xi la stakʼe: «Tsots xavakʼbeik yipal sventa jaʼ te xa-ochik batel li ta bikʼit tiʼ nae, yuʼun chkalboxuk avaʼiik ti ep buchʼutik tskʼan ch˗ochike pe mu me xuʼ yuʼunik» (Lukas 13:23, 24).

Xchʼunojik ti chkol la skotol krixchanoetike

 Li kʼusi xchʼunoj yantike: Li ta 1 Korintios 15:22 chakʼ ta chanel ti chkol skotol krixchanoetike, yuʼun te chal ti «ta skoj Kristo tsta xkuxlejal skotolik yan [veltae]».

 Li kʼusi melele: Li versikulo liʼe jaʼ chalbe skʼoplal li chaʼkuxesele (1 Korintios 15:12, 13, 20, 21, 35). Jech oxal, kʼalal «ta skoj Kristo tsta xkuxlejal skotolik yan velta» xie, jaʼ skʼoplal li buchʼutik chamemik ti xuʼ xchaʼkuxiik ta skoj li Kristoe, maʼuk skʼan xal ti yuʼun chkol skotol li krixchanoetike (Juan 11:25).

 Li kʼusi xchʼunoj yantike: Li ta Tito 2:11 chal ti jkotoltik ta jta jkoleltike, yuʼun xi chale: «Ta staic scolel scotol ti jnaclejetic ta banomile» (Xchʼul Cʼop ti Jtotic Diose, ta skʼop Chamula).

 Li kʼusi melele: Li jpʼel kʼop ta griego ti «skotol» xie, xuʼ van jaʼ skʼan xal xtok «jeltos krixchanoetik». c Jaʼ yuʼun chaʼa, ti kʼu yelan lek ta aʼibel smelolal li Tito 2:11 jaʼ ti chakʼbe skolebal jeltos krixchanoetik li Diose, mu ventauk «bu slumalik, snitilulalik, steklumalik o kʼusi kʼopal chkʼopojik» (Revelación [Apokalipsis] 7:9, 10).

 Li kʼusi xchʼunoj yantike: Li 2 Pedro 3:9 chal ti jkotoltik ta jta jkoleltike, yuʼun chal ti Diose «mu skʼan ti oy buchʼu xbat ta lajelal junuke».

 Li kʼusi melele: Li Diose tskʼan ti xkol li krixchanoetike, pe muʼyuk buchʼu tsuj sventa xchʼam li koltael yakʼoje. Li ta yorail chapanele, tslajesbe skʼoplal li chopol krixchanoetike (2 Pedro 3:7).

a Li Vivliae chal ti yichʼojik xa pojel li krixchanoetike. Pe ti bu chkolik ta mulil xchiʼuk ta lajelale jaʼ to me ta jelavel (Efesios 2:5; Romanos 13:11).

b Li sbi Jesuse te likem talel li ta ebreo kʼop Yehohschúaʽ ti jaʼ skʼan xal «Jaʼ Jkoltavanej kuʼun li Jeovae».

c Kʼelo li Diccionario expositivo de palabras del Antiguo y del Nuevo Testamento exhaustivo, de W. E. Vine. Li jpʼel kʼop ta griego laj yichʼ alele, tey chvinaj xtok ta Mateo 5:11, ti bu laj yal Jesus ti krixchanoetike «cʼusiuc» noʼox chlik yalik ta stojolal li yajchankʼoptake (Xchʼul Cʼop ti Jtotic Diose, ta skʼop Chamula).