Sinabi ng manunulat ng Kawikaan 30:18, 19 na ‘hindi maabot ng isip’ ang “pamamaraan ng isang lalaki kapag kasama ang isang dalaga.” Ano ang ibig niyang sabihin?

Marami ang nag-iisip kung ano ang kahulugan nito, pati na ang ilang iskolar. Ganito ang pagkakasalin ng Bagong Sanlibutang Salin sa teksto: “May tatlong bagay na hindi abót ng isip ko [o “sobrang kahanga-hanga para sa akin,” tlb.], at apat na hindi ko naiintindihan: Ang paglipad ng agila sa langit, ang pag-usad ng ahas sa bato, ang paglalayag ng barko sa dagat, at ang pamamaraan ng isang lalaki kapag kasama ang isang dalaga.”—Kaw. 30:18, 19.

Noon, negatibo ang pagkaunawa natin sa pariralang “ang pamamaraan ng isang lalaki kapag kasama ang isang dalaga.” Bakit? Binanggit kasi sa konteksto ang negatibong mga bagay na hindi nagsasabing “Sapat na!” (Kaw. 30:15, 16) At binanggit sa talata 20 ang “isang mapangalunyang babae” na nagsasabing wala siyang ginawang masama. Dahil diyan, naisip natin noon na gaya ng agilang lumilipad, ahas na umuusad sa bato, o barko na naglalayag sa dagat, puwede ring kumilos ang isang lalaki nang walang iniiwang bakas. Batay sa paliwanag na iyan, maiisip natin na ang ekspresyong “ang pamamaraan ng isang lalaki kapag kasama ang isang dalaga” ay tumutukoy sa isang masamang bagay—isang tusong lalaki na umaakit sa isang inosenteng dalaga para makipagtalik sa kaniya.

Pero may makatuwiran tayong dahilan para isipin na positibo ang sinasabi ng tekstong ito. Lumilitaw na humahanga lang ang manunulat sa mga bagay na binanggit niya.

Makikita sa orihinal na Hebreo na positibo ang tinutukoy ng tekstong ito. Ayon sa Theological Lexicon of the Old Testament, ang Hebreong salita na isinaling “hindi abót ng isip ko” sa Kawikaan 30:18 ay “tumutukoy sa isang pangyayari na para sa isang tao ay hindi pangkaraniwan, imposible, at kahanga-hanga pa nga.”

Sinabi rin ni Propesor Crawford H. Toy ng Harvard University sa United States na hindi negatibo ang tinutukoy ng tekstong ito. “Ipinapakita lang ng manunulat na talagang kahanga-hanga ang mga bagay na binanggit,” ang sabi niya.

Kaya makatuwirang isipin na ang mga binanggit sa Kawikaan 30:18, 19 ay mga bagay na talagang kahanga-hanga, hindi pa nga maabot ng isip natin. Gaya ng manunulat ng Bibliya, napapahanga tayo kung paano nakakalipad ang isang agila, kung paano nakakausad sa bato ang isang ahas kahit wala itong paa, kung paano nakakapaglayag ang isang mabigat na barko sa dagat, at kung paano puwedeng mahulog ang loob ng isang lalaki at isang babae sa isa’t isa at magkaroon ng masayang buhay nang magkasama.