เทคนิคการจับปลาของนก
เทคนิคการจับปลาของนก
เมื่อต้องการจับปลา ทั้งคนและนกต้องแก้ปัญหาสามอย่าง: (1) หาปลา (2) เข้าไปใกล้ปลา และ (3) จับปลา.
ชาวประมงในอียิปต์ยุคแรก ๆ ใช้ฉมวกแทงปลา. ชาวประมงเหล่านี้ใช้เทคนิคเดียวกับนกบางชนิดในวงศ์นกกระสา แต่นกใช้เทคนิคนี้มานานแล้วก่อนที่มนุษย์จะเป็นคู่แข่งของมัน.
นกกระสานวลเป็นนกที่พบเห็นได้ทั่วไปในดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำไนล์. มันใช้ปากแหลม ๆ ของมันเหมือนกับฉมวกแทงปลา. มันแทงปลาทีเดียวสองตัวก็ยังได้ และมันอาจกินปลาถึงวันละกว่าครึ่งกิโลกรัม. พูดได้ว่านกกระสาลอบจับปลาได้เก่งกว่าชาวประมงที่เป็นมนุษย์.
โดยทั่วไป นกกระสาเชี่ยวชาญในการลอบจู่โจมเหยื่อ. นกกระสาบางตัวอาจเดินลุยน้ำตื้นไปอย่างช้า ๆ หรือบางครั้งก็ยืนนิ่งอยู่ในท่าเตรียมพร้อม. เมื่อปลาเข้ามาใกล้จนได้ระยะจู่โจม มันจะพุ่งหัวเข้าไปในน้ำและใช้ปากจับปลา. ตามปกติ ความอดทนเป็นเคล็ดลับความสำเร็จของนก.
จับปลาโดยใช้เหยื่อ
ตามที่กล่าวในหนังสือชีวิตนก (ภาษาอังกฤษ) นกยางเขียวในญี่ปุ่นดูเหมือนจะเลียนแบบคนที่ให้อาหารปลาในบึงสำหรับประดับสวน. นกที่เฉลียวฉลาดชนิดนี้ใช้เศษขนมปังล่อให้ปลาเข้ามาใกล้จนมันจับได้อย่างง่ายดาย.
นกยางในแถบแคริบเบียนก็ใช้ขนมปังล่อปลาด้วย. นกยางชนิดนี้จับปลาโดยไม่ต้องใช้เหยื่อก็ได้. มันทำอย่างนั้นโดยใช้ตีนสีเหลือง ๆ ของมัน. มันจะยืนด้วยตีนข้างเดียวอยู่ในน้ำตื้น ๆ แล้วใช้ตีนอีกข้างหนึ่งแกว่งไปมาในน้ำเพื่อล่อให้ปลาที่อยากรู้อยากเห็นเข้ามาใกล้.
เทคนิคการโฉบ
นกใช้หลายวิธีจับปลา. สำหรับเหยี่ยวกินปลา ซึ่งมักจะเรียกกันว่าเหยี่ยวออสเปร อาจพูดได้ว่ามันเป็นนักจับปลาแบบโฉบ. มันจะบินอยู่เหนือน้ำ คอยมองหาปลาที่ว่ายมาใกล้ผิวน้ำ. พอมันเห็น มันจะหุบปีกดิ่งตัวลงมาแล้วปรับทิศทางตามที่จำเป็นก่อนจะใช้กรงเล็บโฉบเอาปลาไป. เพื่อจะใช้เทคนิคนี้ได้ มันต้องกะเวลาอย่างดีและมีสายตาที่แหลมคม.
บางครั้งเหยี่ยวปลาแอฟริกันใช้กรงเล็บจับได้ปลาตัวใหญ่จนมันบินไม่ขึ้น. ปลาที่มันจับอาจหนักถึง 2.7 กิโลกรัม! แล้วมันทำอย่างไร? นักศึกษาธรรมชาติเคยเห็นเหยี่ยวบางตัวแก้ปัญหาโดยใช้ปีกพุ้ยน้ำจนไปถึงฝั่ง!
ดำน้ำหาอาหาร
นกแกนเนตและนกบู๊บบี้ดำน้ำจับปลาได้ด้วย แต่มันใช้การดำน้ำแนวดิ่ง. นกกลุ่มเล็ก ๆ จะบินอยู่ด้วยกันเพื่อหาฝูงปลาที่อยู่ใกล้ผิวน้ำ. ลำตัวสีเงินของปลาจะทำให้สีน้ำทะเลเปลี่ยนจากสีน้ำเงินเข้มเป็นสีเขียวจาง ๆ เมื่อมองจากมุมสูง. เมื่อเห็นสัญญาณสีเขียว นกแกนเนตและนกบู๊บบี้ก็ลงมือปฏิบัติการ.
เมื่อพบฝูงปลา นกแกนเนตจะพุ่งตัวราวกับลูกศรลงไปในน้ำด้วยความเร็วเกือบ 100 กิโลเมตรต่อชั่วโมง. สิ่งที่นกทำน่าตื่นตามากจนเปรียบได้กับการแข่งขันกระโดดน้ำในกีฬาโอลิมปิก. ไม่นาน นกฝูงอื่นก็เห็นและรีบมาร่วมวงด้วย.
ไม่เหมือนนกกระสา นกบู๊บบี้และนกแกนเนตไม่ได้แทงปลาขณะที่มันดำลงไปในน้ำ. แรงจากการพุ่งตัวลงมาทำให้พวกมันดำลึกลงไปหลายฟุต. จากนั้น มันจะจับปลาขณะที่ว่ายกลับขึ้นมาที่ผิวน้ำ และกลืนปลาลงไปทั้งตัว.
นกนางนวลแกลบก็เป็นนักดำน้ำที่เชี่ยวชาญด้วย แต่มันบินร่อนและโฉบลงมาจากระดับที่ใกล้ผิวน้ำมากกว่า. คู่มือนกของโลก (ภาษาอังกฤษ) อธิบายว่าแทนที่จะพุ่งตัวลงไปในน้ำอย่างแรงเหมือนนกบู๊บบี้และนกแกนเนต นกนางนวลแกลบอาศัย “ทักษะ ลีลาและความคล่องแคล่วในการบิน.” มันจะใช้ปากคาบปลาขึ้นมาจากผิวน้ำ. เฉพาะบางครั้งเท่านั้นที่มันจะดำลงไปจับปลาใต้น้ำเป็นช่วงสั้น ๆ.
จับปลาเป็นทีม
นกกระทุงอาจดูงุ่มง่ามเนื่องจากปากอันใหญ่โตของมัน แต่มันบินและจับปลาได้เก่งเช่นกัน. ตามปกติ นกกระทุงสีน้ำตาลจะจับปลาด้วยการดำน้ำ และมันอาจโฉบเอาปลาไปจากชาวประมงที่กำลังลากอวนด้วย. แต่นกกระทุงเชี่ยวชาญมากในการจับปลาร่วมกัน.
โดยธรรมชาติ นกกระทุงชอบอยู่เป็นฝูง. ลักษณะเด่นอย่างหนึ่งคือมันชอบร่วมกันจับปลา. ตามปกติ นกฝูงหนึ่งที่มีราว ๆ สิบกว่าตัวจะลงมาลอยตัวอยู่ที่ผิวน้ำเรียงกันเป็นรูปครึ่งวงกลม. พวกมันจะว่ายน้ำไปช้า ๆ โดยต้อนฝูงปลาเข้าไปในบริเวณน้ำตื้น. พอมันทำอย่างนั้นแล้ว ทุกตัวจะกางปีกมุดหัวลงไปในน้ำอย่างพร้อมเพรียงกัน และสวาปามปลาเข้าไปมากมาย.
แน่นอน นกก็มีพลาดบ้างเหมือนกับชาวประมง. แต่โดยทั่วไป อัตราความความสำเร็จของมันสูงกว่าคู่แข่งที่เป็นมนุษย์มากนัก.
[ภาพหน้า 12]
เหยี่ยวปลาแอฟริกัน
[ที่มาของภาพ]
Photolibrary
[ภาพหน้า 12]
นกกระสานวล
[ภาพหน้า 13]
นกแกนเนตเหนือ
[ภาพหน้า 13]
นกนางนวลแกลบ
[ภาพหน้า 13]
นกกระทุงออสเตรเลีย
