รับมือกับความโศกเศร้าเมื่อสูญเสียคนที่รัก
สิ่งที่อาจเกิดขึ้น
แม้ผู้เชี่ยวชาญบางคนบอกว่าอาการต่าง ๆ ของความเศร้าเสียใจจะเกิดขึ้นตามลำดับ แต่หลายคนก็แสดงความเศร้าในแบบที่ต่างกันออกไป ความแตกต่างเหล่านี้หมายความว่าบางคนเศร้ามากกว่าคนอื่น หรือบางคน “เก็บกด” ความรู้สึกของตัวเองไว้ไหม? ไม่ใช่เสมอไป จริง ๆ แล้ว การแสดงความเศร้าเสียใจออกมาเป็นวิธีที่ช่วยให้เรารู้สึกดีขึ้น แต่ “วิธีที่ถูก” ไม่ได้มีแค่วิธีเดียว คนส่วนใหญ่อาจแสดงความรู้สึกออกมาตามภูมิหลังทางวัฒนธรรม บุคลิก นิสัย และประสบการณ์ รวมทั้งลักษณะของการสูญเสีย
จะเศร้ามากขนาดไหน?
คนที่สูญเสียอาจไม่รู้ว่าตัวเขาจะรู้สึกและมีอาการอะไรบ้างหลังจากคนที่รักจากไป แต่จริง ๆ แล้วเป็นเรื่องธรรมดาที่อาจเกิดปัญหาและความรู้สึกบางอย่างขึ้นมา ลองมาดูกันว่าอาจมีอะไรเกิดขึ้นบ้าง
รู้สึกเศร้าและเสียใจมาก บางคนอาจจะร้องไห้ไม่หยุด โหยหาคนที่เสียชีวิตไปแล้ว หรืออารมณ์ขึ้น ๆ ลง ๆ เขาอาจรู้สึกแบบนี้มากขึ้นเพราะความฝันหรือความทรงจำที่ชัดเจนเกี่ยวกับคนที่จากไป แต่ในตอนแรกอาจรู้สึกช็อกและไม่เชื่อว่าเป็นเรื่องจริง ทีน่าจำได้ว่าตัวเธอเองเป็นอย่างไรตอนที่ทีโมสามีของเธอเสียชีวิตอย่างกะทันหัน เธอบอกว่า “ตอนแรกฉันชาไปทั้งตัว ร้องไห้ไม่ออก รู้สึกอึดอัดจนบางครั้งหายใจไม่ออกด้วยซ้ำ ฉันไม่เชื่อว่าเรื่องนั้นเกิดขึ้นจริง ๆ”
เครียด โกรธ และโทษตัวเองในบางครั้ง อีวานบอกว่า “ช่วงนึงหลังจากที่เอริกลูกชายของเราเสียชีวิตตอนอายุ 24 ผมกับโยลันดาภรรยาของผมโกรธมาก! เราแปลกใจมากที่เรารู้สึกโกรธได้ขนาดนั้น เราโทษตัวเองด้วย เพราะคิดว่าเราน่าจะทำอะไรบางอย่างที่ช่วยลูกไว้ได้” อาเลฮันโดรเป็นอีกคนหนึ่งที่รู้สึกผิดตอนที่ภรรยาเสียชีวิตเพราะโรคที่เป็นมานาน เขาบอกว่า “ตอนแรกผมรู้สึกว่าที่พระเจ้าให้ผมเจอความทุกข์ขนาดนี้ก็เพราะผมเป็นคนชั่ว จากนั้น ผมก็รู้สึกผิดเพราะนั่นหมายความว่าผมโทษพระเจ้าสำหรับเรื่องที่เกิดขึ้น” คอสตาสที่พูดถึงในบทความที่แล้วบอกว่า “บางครั้งผมถึงกับโกรธโซเฟียที่มาด่วนจากผมไป แต่หลังจากนั้นก็รู้สึกผิดที่คิดแบบนั้นเพราะมันไม่ใช่ความผิดของเธอเลย”
จิตใจไม่อยู่กับร่องกับรอย อาจจะมีช่วงหนึ่งที่รู้สึกสับสนหรือคิดแบบไม่มีเหตุผล ตัวอย่างเช่น คนที่สูญเสียอาจคิดไปเองว่าเรายังได้ยิน เห็น และคิดว่าเขายังอยู่กับเรา นอกจากนั้น คนที่สูญเสียอาจไม่มีสมาธิและหลง ๆ ลืม ๆ ทีน่าบอกว่า “บางครั้ง ตอนที่คุยกับคนอื่นอยู่ ฉันก็ใจลอย! ฉันมักคิดวนไปวนมาถึงเหตุการณ์ตอนที่ทีโมเสีย ตอนที่ฉันเป็นแบบนั้นมันก็ยิ่งทำให้ฉันรู้สึกแย่”
อยากอยู่คนเดียว ไม่อยากคุยกับใคร คนที่เศร้าเสียใจอาจรู้สึกหงุดหงิดและรู้สึกแปลกเวลาอยู่กับคนอื่น คอสตาสบอกว่า “เวลาอยู่กับคนที่มีคู่ ผมรู้สึกว่าตัวเองเป็นส่วนเกิน แต่เวลาอยู่กับคนโสดผมก็รู้สึกเป็นส่วนเกินเหมือนกัน” โยลันดา ภรรยาของอีวานบอกว่า “สำหรับฉันมันยากมากเวลาอยู่กับคนที่บ่นเกี่ยวกับปัญหาของเขาซึ่งจริง ๆ แล้วเล็กน้อยมากถ้าเทียบกับเรา! และก็มีบางคนชอบเล่าให้เราฟังว่าลูก ๆ ของพวกเขาเป็นยังไงบ้าง ฉันก็ดีใจกับเขานะที่ลูกเขาสบายดี แต่ฉันยังไม่อยากฟัง ฉันกับสามีรู้ว่าชีวิตต้องเดินต่อไป แต่ตอนนั้นเรายังไม่พร้อม และความอดทนของเราก็ยังไม่มากพอ”
ปัญหาสุขภาพ ไม่อยากอาหาร น้ำหนักลด และนอนไม่หลับเป็นอาการที่พบได้ทั่วไป แอรอนจำได้ว่าเกิดอะไรขึ้นบ้างในช่วง 1 ปีหลังจากที่พ่อเสียชีวิต เขาบอกว่า “ผมมีปัญหาเรื่องการนอน ผมจะตื่นขึ้นมากลางดึกทุกคืนแล้วก็คิดถึงตอนที่พ่อเสีย”
อาเลฮันโดรจำได้ว่าตัวเขามีปัญหาสุขภาพที่ไม่รู้สาเหตุ “หลายครั้งที่ผมไปหาหมอ หมอก็บอกว่าผมสุขภาพดีไม่เป็นอะไร ผมก็เลยคิดว่าที่ผมไม่สบายก็คงเป็นเพราะความเศร้าจากการสูญเสีย” ในที่สุดอาการเหล่านั้นก็หายไป แม้จะเป็นอย่างนั้น การที่อาเลฮันโดรตัดสินใจไปหาหมอก็เป็นเรื่องที่ดีแล้ว ความเศร้าเสียใจมีผลต่อระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ทำให้ปัญหาสุขภาพที่มีอยู่แล้วแย่ลงไปอีก หรือทำให้มีโรคเพิ่มขึ้นมาก็ได้
มีปัญหาในการจัดการเรื่องที่จำเป็น อีวานบอกว่า “หลังจากที่เอริกเสียชีวิต ไม่ใช่แค่ญาติและเพื่อน ๆ เท่านั้นที่เราต้องบอก แต่ต้องแจ้งอีกหลายคนด้วย เช่น นายจ้าง เจ้าของบ้านเช่า และผมยังต้องทำเอกสารทางกฎหมายอีกหลายอย่าง แล้วก็ต้องเก็บของทุกอย่างของเอริก เราต้องทำทั้งหมดนี้ตอนที่เราอ่อนล้าทางร่างกาย จิตใจ และอารมณ์ความรู้สึก”
อย่างไรก็ตาม สำหรับบางคนแล้วสิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากนั้นอาจยากกว่า ซึ่งก็คือตอนที่ต้องจัดการทุกอย่างที่เคยเป็นหน้าที่ของคนที่จากไป ทีน่าก็เป็นคนหนึ่งที่รู้สึกแบบนั้น เธอเล่าว่า “ทีโมคอยดูแลเรื่องบัญชีธนาคารและจัดการเกี่ยวกับเรื่องเงิน แต่ตอนนี้ฉันต้องเป็นคนทำทุกอย่างและนั่นทำให้ฉันเครียดมาก ฉันจะจัดการทุกอย่างให้เรียบร้อยได้ด้วยตัวเองจริง ๆ เหรอ?”
ปัญหาที่พูดมาทั้งหมดนี้มีผลกับอารมณ์ ความคิด และร่างกาย ซึ่งอาจทำให้รู้สึกยากที่จะทำใจ ความจริงก็คือความเจ็บปวดจากการสูญเสียคนที่รักอาจจะหนักมาก แต่ถ้ารู้ไว้ก่อนว่าจะมีอาการอะไรเกิดขึ้นบ้างเมื่อเจอกับการสูญเสียก็อาจช่วยให้คนนั้นรับมือได้ และขอจำไว้ว่าไม่ใช่ทุกคนจะเจอปัญหาที่พูดมานี้ทั้งหมด ที่จริง คนที่สูญเสียอาจได้กำลังใจจากการที่รู้ว่า เมื่อคนที่เรารักเสียชีวิตก็เป็นเรื่องธรรมดาที่เราจะเศร้าเสียใจ
เป็นไปได้ไหมที่ฉันจะมีความสุขอีกครั้ง?
สิ่งที่อาจเกิดขึ้น ความเศร้าเสียใจไม่ได้อยู่กับเราไปตลอด ในที่สุดเราก็จะรู้สึกดีขึ้น นี่ไม่ได้หมายความว่าคนที่สูญเสียจะ “กลับมารู้สึกเหมือนเดิม” ได้ร้อยเปอร์เซ็นต์หรือลืมคนที่เขารัก แต่ความเจ็บปวดจะค่อย ๆ ลดลง ก็จริงที่เราอาจรู้สึกเจ็บปวดอีกในบางครั้งแบบไม่ทันตั้งตัว เช่น ตอนครบรอบแต่งงาน แต่สำหรับคนส่วนใหญ่แล้วในที่สุดเขาก็กลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้อีก เรื่องนี้จะเป็นไปได้ถ้าคนที่สูญเสียได้รับกำลังใจและความช่วยเหลือจากครอบครัวหรือเพื่อน ๆ และรู้วิธีรับมือกับเรื่องที่เกิดขึ้น
ความเศร้าจะอยู่นานแค่ไหน? บางคนอาจรู้สึกเศร้ามาก ๆ แค่ไม่กี่เดือน ส่วนบางคนอาจเศร้านานเป็นปีหรือสองปีถึงจะรู้สึกดีขึ้น แต่บางคนก็นานกว่านั้นอีก * อาเลฮันโดรบอกว่า “ผมมีช่วงที่เศร้ามาก ๆ ประมาณสามปี”
ขอให้คุณอดทน พยายามต่อไป ทำเท่าที่ทำได้และมั่นใจว่าความเจ็บปวดจากการสูญเสียจะไม่อยู่กับเราไปตลอด ถ้าอย่างนั้น มีอะไรบ้างที่คุณทำได้เพื่อจะบรรเทาความเศร้าเสียใจในตอนนี้ และป้องกันไม่ให้ตัวเองเศร้านานเกินไปโดยไม่จำเป็น?
เมื่อคนที่เรารักเสียชีวิตก็เป็นเรื่องธรรมดาที่เราจะเศร้าเสียใจ
^ วรรค 17 มีไม่กี่คนที่เศร้าเสียใจอย่างหนักและเป็นอยู่นานจนถึงขั้น “เศร้าเรื้อรัง” คนที่เป็นแบบนี้อาจต้องรับการช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต
เรื่องที่คุณอาจสนใจ
ตื่นเถิด!
จะทำอย่างไรเมื่อเศร้าเสียใจ—สิ่งที่คุณทำได้ในตอนนี้
หลายคนรับมือกับความเศร้าเสียใจเพราะสูญเสียคนที่รักได้โดยทำตามคำแนะนำเหล่านี้
เมื่อคนที่คุณรักเสียชีวิต
การรู้สึกเช่นนี้เป็นเรื่องธรรมดาไหม?
ผิดไหมที่จะแสดงความโศกเศร้าเมื่อคุณสูญเสียคนรัก?
หอสังเกตการณ์
ผิดไหมที่จะโศกเศร้า?
คุณจะต้องกังวลไหม ถ้าคนอื่นรู้สึกว่าคุณร้องไห้คร่ำครวญมากเกินไปเมื่อสูญเสียคนที่คุณรัก?
ตื่นเถิด!
เมื่อ
การ
