Icipusho ca Bubili: Cinshi Cikacitika Nga Nafwa?

BA ROMAN bali fye abaice ilyo umunabo batemwanene nankwe sana afwile mu busanso bwa pa musebo. Batile: “Imfwa ya munandi yalinkalifye. Imyaka iingi pa numa ya ubu busanso naletontonkanya ukuti, bushe cinshi cicitika nga twafwa?”

Mulandu nshi uwa kwipushisha ici cipusho? Imfwa yaba kwati mulwani wesu. Te mulandu no mushinku bonse tatufwaya ukufwa. Abengi balatiina ukwishiba ifikabacitikila pa numa ya mfwa.

Ifyo bamo balanda. Bamo basumina ukuti kwaliba icintu cimo icishifwa umuntu nga afwa. Basumina ukuti abantu abasuma bakaya ku muulu e lyo ababifi bakakandwa umuyayaya pa mulandu wa membu shabo. Bambi nabo batontonkanya ukuti umuntu nga afwa tabako kabili mu kuya kwa nshita abantu balamulabililako fye.

Ni mwi balosha? Abatila umuntu nga afwa kwaliba icintu cimo icishifwa, balosha mu kuti umuntu tafwa. Balya abatila umuntu nga afwa tabako kabili tufwile fye ukumulabako, balosha mu kuti takwaba umulandu wine wine uo twabela pano calo. Abatontonkanya ukuti umuntu nga afwa ninshi calala capwa, bekala ubumi bwa “tulye no kunwa, pantu mailo tukafwa.”—1 Abena Korinti 15:32.

Cinshi Baibolo Isambilisha? Baibolo taisambilisha ukuti umuntu nga afwa kwaliba icintu cimo icishifwa. Lesa aebele Imfumu Solomone ukulemba ukuti: “Aba mweo balishiba ukuti bakafwa; lelo abafwa, tabaishiba akantu nangu kamo.” (Lukala Milandu 9:5) Bonse ‘abashaishiba akantu nangu kamo’ tabeshiba ifilecitika. Tabomfwa nelyo ukucita icili conse. Kanshi abafwa te kuti baafwe nelyo ukucena aba mweo.

Ukupusanako ne fyo abantu abengi basumina, takwali kufwaya kwa kwa Lesa ukuti abantu balefwa. Abumbile umuntu wa kubalilapo Adamu ne subilo lya kwikala umuyayaya pe sonde. Ilyo Lesa alandile pa mfwa, ni lilya fye aebele Adamu ukuti akamukanda nga takonkele ifunde lyakwe. Akenye Adamu ukulya icisabo ca ku  muti umo ifi kabili amusokele no kuti nga alyako ‘ukufwa akafwa.’ (Ukutendeka 2:17) Nga ca kuti Adamu na Efa balyumfwilile ifyo Lesa abebele, bena pamo na bana babo bonse aba cishinka kuli Lesa nga balitwalilile ukwikala umuyayaya pe sonde.

Adamu asalilepo ukukanakonka ifunde lya kwa Lesa. Ilyo akene ukumfwila Lesa, alibembwike kabili ici e calengele ukuti afwe. (Abena Roma 6:23) Takwali icafumine muli Adamu icatwalilile ukubako. Ilyo afwile, Adamu taliko. Lesa aebele Adamu ukuti: “Wakulapiba pa kusanga ifya kulya mpaka ukabwelele ku mushili, pantu e ko wafumine. Pantu uli lukungu, kabili ku lukungu e ko ukabwelela.” (Ukutendeka 3:19) Ifwe bonse twalipyana ulubembu ne mfwa pantu twafumine kuli Adamu.—Abena Roma 5:12.

Nangu cingati Adamu taumfwilile Lesa, Lesa akafikilisha ubufwayo bwakwe ubwa kulenga isonde ukwikalwapo na bana ba kwa Adamu abakaba abapwililika. (Ukutendeka 1:28; Esaya 55:11) Nomba line Yehova ali no kubuusha abantu abengi abafwa. Umutumwa Paulo alandile pali ilya inshita ilyo kukaba ukubuuka, ukuti: “Kukaba ukubuuka kwa balungama na bashalungama.”—Imilimo 24:15.

Ba Roman abo tulandilepo kale, balisambilile Baibolo kabili balishiba ifyo isambilisha pa mfwa na pali Yehova Lesa. Ifyo basambilila fyalyalula sana ubumi bwabo. Belengeni ilyashi lyabo pe bula 11 muli ino ine magazini.

Nga mulefwaya ukwishibilapo na fimbi pa ficitika pa mfwa, belengeni icipandwa 6 mu citabo citila Bushe Cinshi Baibolo Isambilisha? Kuti mwakopolola ici citabo pa Intaneti pa www.jw.org

[Akabokoshi pe bula 7]

Finshi Yesu Alandile Pa Mfwa?

Ifyo Yesu aishibe pa kubuuka kwa bafwa fyalipuseneko ku fyo intungulushi sha mapepo shimo isha mu nshiku shakwe shasuminemo. (Luka 20:27) Yesu tasambilishe ukuti kwaliba icintu cimo icitwalilila ukubako umuntu nga afwa. Lelo Yesu asambilishe ifyakonkapo.

Imfwa yaba kwati kulaala utulo. Ilyo cibusa wakwe Lasaro afwile, Yesu atile: “Lasaro umunensu nalaala utulo, lelo ndeya mu kumubuusha.” Abasambi ba kwa Yesu tabaishibe umo aloseshe. E ico batile: “Mwe Shikulu, nga nalaala utulo, alaba fye bwino.” Baibolo ilondolola ukuti ico “Yesu alelanda ca kuti Lasaro nafwa. Kabili bena baleti alelanda pa kulaala fye utulo. Na o Yesu e pa kubeba fye icishinka ati: ‘Lasaro nafwa.’”—Yohane 11:11-14.

Abafwa bakabuuka. Ilyo Yesu afikile kwi tauni kwaleikala Lasaro, alisansamwishe Marita nkashi ya kwa Lasaro pa kumweba ukuti: “Ndume yobe alabuuka.” Lyena Yesu amwebele ati: “Nine kubuuka kabili umweo. Uuntetekela, nangu afwa, akaba no mweo na kabili.” Ifyo Yesu amwebele tafyali malanda kanwa fye. Nangu ca kuti palipitile inshiku shine ukutula apo Lasaro afwilile, Yesu alimubuushishe ninshi pali na bantu abengi.—Yohane 11:23, 25, 38-45.

Mu cimonwa ico Yesu alangishe umutumwa Yohane, Yesu alaile na kabili ukuti abafwa bakabuushiwa. Alondolwele mu mashiwi ya mampalanya ukuti ku nshita ya ku ntanshi bonse abatekwa ubusha ku mfwa bakalubulwa.—Ukusokolola 20:13.