Mapan iti linaonna

BluePlanetArchive/Whale Watch Azores

NADISENIO KADI?

Ti Panagbatok ti Cuvier’s Beaked Whale

Ti Panagbatok ti Cuvier’s Beaked Whale

 Ti Cuvier’s beaked whale ket makapagbatok iti 2,992 a metro (9,816 ft), iti pressure nga umabut iti agarup 30,300 kilopascals (4,390 psi). Kaya daytoy a pating ti makapagbatok iti uneg ti danum iti napaut a tiempo. Adda maysa a nairekord a nakapagpaut iti uneg ti danum iti 3 nga oras ken 42 a minuto sakbay a limmung-aw. Kasapulan dagitoy a mammal ti lumang-ab iti angin. Ngem kasanoda a makapagbayag iti uneg ti danum iti kasta a napigsa a pressure ken bassit nga oxygen?

 Kas iti dadduma a mammal iti baybay, agkulpi ti paragpag dagitoy a pating ken ag-collapse wenno umres ti barada. Nadiskobre dagiti researcher a bassit laeng nga oxygen ti kasapulan dagiti mammal iti baybay no bumuntog a permi ti panagpitik ti pusoda. Agbaliw met ti direksion a pagtarayan ti darada—ti dara a mapan koma kadagiti murdong a paset ti bagida ket agturongen iti utek, puso, ken kadagiti maselda.

 Kasta met, makaurnong dagiti mammal iti baybay iti oxygen iti maselda gapu iti protina a maaw-awagan iti myoglobin. Agiruar ti myoglobin iti oxygen a kasapulanda bayat ti panag-dive-da iti nauneg. Ad-adu nga amang a myoglobin ti adda kadagiti maselda no ikompara iti tao ken kadagiti animal iti daga.

 Kuna met ti maysa a researcher maipapan iti Cuvier’s beaked whale: “Agbatokda iti kasta unay kauneg. Maibatay iti agdama a pannakaammotayo maipapan iti sistema ti bagi dagiti animal, adayo a naun-uneg ti mabatok dagiti pating ken makapagpautda iti uneg ti danum a nabaybayag ngem iti ipagaruptayo.” Mangnamnama dagiti sientista a mas maawatandanto pay ti maipapan iti panagbatok dagiti pating ta mabalin a makatulong dayta iti panangpasayaat dagiti doktor iti panangagasda kadagiti sakit a kas iti panag-collapse ti bara.

 Panagkunam? Ti kadi abilidad ti Cuvier’s beaked whale a makapagbatok iti napaut ken nauneg ket resulta ti ebolusion? Wenno adda nangdisenio iti dayta?