Iji Ihu Ọchị Anagide Ọrịa

SITE N’AKA ONYE EDEMEDE TETA! NA SPEN

CONCHI bụ nwanyị katatụrụla ahụ́ na-enwe ihu ọchị mgbe nile, nke ya na ọrịa cancer nọworo na-alụ kemgbe afọ asaa. Kemgbe a chọpụtara na o bu ọrịa cancer n’ara ya, a wawo ya ahụ́ ugboro asaa iji bepụ akpụ cancer ahụ. Olee otú o si na-anagide ya?

O kwuru, sị, “Mgbe ọ bụla ndị dọkịta gwara m na a ga-awa m ahụ́, ọ bụrụ na ọ gụrụ m ákwá, ana m ebe ákwá otú m nwere ike iji mee ka obi dajụlata m. Mgbe ahụ, m na-agbalị ịdịrị ndụ m gaa n’ihu, na-emekwa ihe ndị m na-enwe mmasị ime—dị ka ịmụ asụsụ China, ịga mgbakọ Ndị Kraịst, na iso ndị ezinụlọ m na ndị enyi m gaa ezumike. Ana m echetakarị okwu Jizọs, bụ́: ‘Ònye n’ime unu pụrụ ịgbakwụnye otu kubit ná ndụ ya site n’ichegbu onwe ya?’”—Matiu 6:27.

O kwukwara, sị: “Ana m agbalịkwa ịdị na-achị ọchị mgbe nile. Mụ na ndị dọkịta na-akọrịkarị akụkọ ndị na-akpa ọchị, ana m ekiri fim ndị na-eme ka m na-achị ọchị. Nke ka nke, ana m ahụ na mụ na ndị enyi m na ndị ikwu m na-akpakọrịta mgbe mgbe. Inwe ndị enyi gị na ha pụrụ iso chịkọọ ọchị bụ ọgwụ magburu onwe ya. N’otu oge, obere oge nnọọ tupu a waa m ahụ́, ụfọdụ ndị enyi m na ndị ikwu m kọọrọ m otu akụkọ na-atọ ọchị bụ́ nke mere n’abalị bọtara ụbọchị ahụ. Achịrị m ọchị nke ukwuu nke na mgbe e bubara m n’ebe a ga-anọ waa m ahụ́, ahụ́ ruru m nnọọ ala.”

Ọ bụghị nanị Conchi bụ onye chọpụtarala na ịchị ọchị na ile ihe anya n’ụzọ dị mma pụrụ inyere anyị aka ịnagide ọrịa. Ndị dọkịta nke oge a aghọtawakwala uru dị ukwuu ịchị ọchị na-aba n’ịlụso ọrịa na ahụ́ mgbu ọgụ.

Ọ Na-adị Mma n’Ahụ́ Nakwa n’Uche

Echiche a abụghị ihe ọhụrụ. Ihe dị ka puku afọ atọ gara aga, Eze Solomọn dere, sị: “Obi nke na-aṅụrị ọṅụ na-eme ka ahụ́ dị mma.” (Ilu 17:22) N’otu aka ahụ, Lope de Vega, bụ́ onye Spen na-ede akwụkwọ, onye dịrị ndụ na narị afọ nke 17, dere, sị: “Ọ bụrụ na anyị na-achị ọchị mgbe nile, ana m eche na anyị ga-enwekwu ezi ahụ́ ike.” Ma n’ụwa a nchekasị jupụtara, o yiri ka ndị mmadụ hà na-agba ọchị n’akpa kama ịchịpụta ya achịpụta. O doro anya na anyị na-ebi n’oge a na-enwe ihe ịga nke ọma na nkà na ụzụ, ma bụrụkwa oge ọchị na-ala ala. Akwụkwọ bụ́ El arte de la risa (Nkà nke Ịchị Ọchị) kwuru na, n’ụwa taa, o yiri ka ‘e jirila kọmputa dochie anya ụmụ mmadụ.’ Mgbe ụfọdụ, ọ na-eyi ka kọmputa ọ̀ na-ewerezi ọnọdụ ịchị ọchị, ịmụmụ ọnụ ọchị, nakwa ịdị na-emegharị ahụ́, bụ́ ihe ndị mmadụ na-eme mgbe ha na-ekwu okwu.

Inwe ezigbo ihu ọchị na-enyere onye na-arịa ọrịa aka ịdị na-eche echiche dị mma, na-enwe  mmetụta dị mma, ma na-eme omume dị mma. Dị ka Dr. Jaime Sanz-Ortiz, bụ́ ọkachamara n’ọrịa cancer nakwa n’ọgwụ na-ebelata ihe mgbu, dere n’otu isiokwu n’oge na-adịbeghị anya, mmadụ inwe ihu ọchị “na-eme ka ọ dịrị ya mfe ịmalite nkwurịta okwu, na-eme ka ahụ́ ya nwee ike ịlụso ọrịa ọgụ, na-eme ka ahụ́ mgbu na nchegbu belata, na-eme ka obi jụrụ ya, na-eme ka uru ahụ́ ya ghara ikwe ikwe, na-akpalikwa ya inwe nkà na olileanya.”

Uru Dị Ukwuu Inwe Ihu Ọchị Bara

N’ihi gịnị ka inwe ezigbo ihu ọchị ji bụrụ ihe na-agwọ ọrịa? Ọ bụ n’ihi na ọ bụ àgwà nke na-enye mmadụ ohere ile ọnọdụ ọ nọ na ya anya n’ụzọ dị mma, ọbụna mgbe ọ nọ n’ọnọdụ ọjọọ. Sanz-Ortiz kwuru, sị: “Site n’ịdị na-enwe ihu ọchị ma na-achị ọchị kwa ụbọchị, anyị na-anọgide na-adị ike, ọ na-emekwa ka ike ghara ịgwụ anyị ngwa ngwa, nakwa ka anyị ghara ịdị na-emetere onwe anyị ebere.”

Dị ka e si kee anyị, ihe na-akpali anyị ịchị ọchị na-adịgasị iche dabere n’ụdị mmadụ anyị bụ nakwa obodo anyị si na ya. “Dị nnọọ ka mma si dị n’anya n’anya, ihe na-akpa ọchị na-adabere n’otú onye si hụ ya,” ka Sanz-Ortiz kọwara. Ma, n’agbanyeghị otú e si zụlite anyị ma ọ bụ ókè anyị gụruru akwụkwọ, ezigbo ihu ọchị na-abụkarị ụzọ dị mma isi na-enwe mkparịta ụka na isi na-eme ka nchekasị, iwe, ma ọ bụkwanụ ahụ́ erughị ala anyị na-enwe belata. Ọ bụrụ na ọ pụrụ inyere anyị aka dị ukwuu otú a, olee ihe anyị pụrụ ime iji na-enwe ezigbo ihu ọchị?

Ihe mbụ anyị pụrụ ime bụ ịkwụsị ịdị na-eche nanị banyere nsogbu anyị ma ọ bụ banyere ọrịa anyị ma malite ịdị na-enwe obi ụtọ n’ezi ihe ndị anyị na-enweta n’ọnọdụ ọ bụla. Tụkwasị na nke ahụ, anyị kwesịrị ịgbalịsi ike ịdị na-eche echiche n’ụzọ ezi uche dị na ya, na-ezere iche echiche na-adịghị mma ma ọ bụ nke gbagọrọ agbagọ bụ́ ndị na-eme ka nsogbu anyị yie ka hà karịrị akarị. Anyị pụkwara ịmụta ịdị na-enwe ihu ọchị site n’ile ihe anya n’ụzọ dị iche. Ọ pụtaghị na anyị ga na-amụmụ ọnụ ọchị ma ọ bụ na-achị ọchị mgbe nile. Ma, ọ bụrụ na anyị ahụ ihe na-atọ ọchị banyere ọnọdụ anyị nọ na ya, anyị kwesịrị ịchị ọchị, nke a ga-eme ka anyị nwee ike ịnagide ọnọdụ ọ bụla. “Ịchị ọchị na-eme ka anyị wepụ obi ná nsogbu anyị ruo nwa oge ma mee ka otú anyị si ele nsogbu ahụ anya gbanwee . . . , na-eme ka anyị nwee ụzọ ndị ka mma isi na-anagide ya,” ka Sanz-Ortiz gara n’ihu na-ekwu.

N’ezie, ọchị abụghị ihe ngwọta nke nsogbu ọ bụla anyị na-enwe ná ndụ. Ma, ọ ga na-enyere anyị aka mgbe nile ile nsogbu anyị anya n’ụzọ dị mma, bụ́kwa nke ezi uche dị na ya. Dị ka Conchi kwuru, “ọrịa abụghị ihe egwuregwu, ma ị ghaghị ịgba mbọ ịnọgide na-enwe ihu ọchị. Ana m ewere ndụ m dị ka ubi akwụkwọ nri, nke a kụrụ ọtụtụ ihe na ya, bụ́ nke ọ dị mwute ikwu na otu n’ime ha bụ ọrịa m. N’agbanyeghị nke ahụ, ana m agbalị idebe ya n’otu akụkụ ka ọ ghara ịnọchi ihe ndị ọzọ m na-eme. N’ezie, agaghị m asị na emeriela m n’ọgụ a m na-alụso ọrịa cancer, ma aka m na-ekpori ndụ, nke ahụ dịkwa mkpa nke ukwuu.”

[Foto dị na peeji nke 27]

Ka Conchi na-enweta agbamume site n’aka di ya, bụ́ Felix, na nwanne ya nwanyị nke ọ tọrọ, bụ́ Pili