1, 2. Kunkanbaaraba juman lo kalifara Zozuwe ma Musa sanin kɔ?

JEHOVA y’a fɔ Zozuwe ye ko: “Ne ka baarakɛla Musa sara, sisan ele Zozuwe ka wili ka taga ni jama nin bɛɛ ye ka Zurudɛn baji tigɛ, ka don jamana nin kɔnɔ ne be min di aw Isirayɛlidenw ma.” (Zozuwe 1:1, 2). O tun ye yɛlɛmaniba ye Zozuwe fɛ, ale min ye Musa dɛmɛ saan 40 ɲɔgɔn kɔnɔ!

² Musa tun ye Israɛldenw ɲɛminɛ kabi wagatijan. Nka sisan, Zozuwe lo tun bena u ɲɛminɛ. N’a sɔrɔ a tun b’a yɛrɛ ɲiningara ni Ala ka jama bena sɔn ale k’u ɲɛminɛ (Deter. 34:8, 10-12). Bibulu sɛgɛsɛgɛrikɛla dɔ y’a fɔ Zozuwe 1:1, 2 koo la ko wagati min ka gwɛlɛ kosɔbɛ jamanadenw ma galen ani bi, o ye ni kuntigi dɔ sigira dɔ wɛrɛ nɔɔ na.

3, 4. Ala ye Zozuwe duga cogo di sabu a y’a jigi la ale kan? An be se k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la?

³ Joo tun be Zozuwe fɛ ka siran. Nka, a y’a jigi la Jehova kan ani a teliyara ka tugu Jehova ka cikanw kɔ (Zozuwe 1:9-11). Jehova ye Zozuwe duga o kosɔn. A ye mɛlɛkɛ dɔ ci ka na Zozuwe ni Israɛldenw ɲɛminɛ. A be komi o mɛlɛkɛ tun ye Ala  Dencɛ fɔlɔ bangelen lo ye min be weele ko Kuma.—Ɛkiz. 23:20-23; Zan 1:1.

⁴ Zozuwe lo tun kɛra ɲɛminɛbaga ye Musa nɔɔ na ani Jehova ye Israɛldenw dɛmɛ u sɔnna o ma. Bi, yɛlɛmanibaw be kɛra fana. An be se k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Komi ɲɛtaga be kɛra Jehova ka jɛnkulu kɔnɔ joona joona, yala kuun b’a la an k’an jigi la an Kuntigi Krista kan wa?” (Matiyo 23:10 kalan). Walisa k’o ɲiningali jaabi, an bena a filɛ Jehova y’a ka mɔgɔw ɲɛminɛ cogo min na galen yɛlɛmaniw wagati la.

5. Zozuwe ye jɔn lo kunbɛn Zeriko dugu gɛrɛfɛ? (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na).

⁵ Israɛldenw ye Zurudɛn baji tigɛ. Dɔɔni o kɔ, Zozuwe ye cɛɛ kabakoman dɔ kunbɛn Zeriko dugu gɛrɛfɛ, murujan b’a bolo. Komi Zozuwe tun t’o cɛɛ lɔn, a y’a ɲininga ko: “I be anw kɔ wa, walima anw jugu kɔ?” Zozuwe kabakoyara tuma min na o cɛɛ y’a fɔ ko ale ye “Masaba ka kɛlɛdenw ɲamɔgɔ ye” min labɛnnin lo ka Ala ka mɔgɔw lafasa (Zozuwe 5:13-15 kalan). A fɔra Bibulu yɔrɔ dɔw la ko Jehova lo tun be kumana Zozuwe fɛ. Nka, n’a sɔrɔ a tɛmɛna mɛlɛkɛ lo fɛ ka kuma ni Zozuwe ye i ko a tun b’a kɛ cogo min na ka kɔrɔ.—Ɛkiz. 3:2-4; Zozuwe 4:1, 15; 5:2, 9; Kɛw. 7:38; Gal. 3:19.

6-8. a) Mun na a tun be komi Jehova ka cikan dɔw tun bɛnnin tɛ? b) An b’a lɔn cogo di k’o cikanw tun ye hakilitigiyako lo ye ani k’u dira wagati bɛnnin na? (Jukɔrɔla kunnafoni lajɛ.)

⁶ Mɛlɛkɛ y’a fɔ Zozuwe ye a ka ɲi ka koo tigitigi min kɛ ka Zeriko dugu minɛ. A daminɛ na a ye cikan minw di, a tun be komi u bɛnnin tɛ. Ɲɛyirali fɛ, mɛlɛkɛ y’a fɔ Zozuwe ye ko a ka cɛɛw bɛɛ kɛnɛkɛnɛ. O kɔrɔ ko cɛɛw tun tɛna se ka kɛlɛ kɛ tile damanin kɔnɔ. Yala a tun bɛnnin lo tiɲɛn na a k’o cikan labato o wagati la wa?—Zɛnɛzi 34:24, 25; Zozuwe 5:2, 8.

⁷ N’a sɔrɔ sɔrɔdasiw tun be jɔrɔla ko n’u juguw wulila u kama olu bena se k’u ka denbaya latanga cogo di? Nka kabako dɔ kɛra! Siranya ye Zeriko cɛɛw bali ka wuli Israɛldenw kama. Bibulu b’a fɔ ko: “Zerikokaw tun ye u ka dugu dondaw bɛɛ tugu k’u sɔgɔ ka ɲa Isirayɛlidenw kɔsɔn.” (Zozuwe 6:1). Siga t’a la, o koo y’a to Israɛldenw lara a la kosɔbɛ ko Ala b’u ɲɛminɛna cogo ɲuman na!

⁸ O kɔ, mɛlɛkɛ y’a fɔ Zozuwe ye ko Israɛldenw man kan ka Zeriko dugu kɛlɛ. U ka ɲi ka tagama ka Zeriko dugu lamini siɲɛ kelen, loon o loon tile 6 kɔnɔ. Tile 7nan, u ka ɲi k’a lamini siɲɛ 7. N’a sɔrɔ sɔrɔdasiw y’a miiri k’u b’u ka wagati tiɲɛna le ani k’o ye sɛgɛn gwansan lo ye! Nka hali ni Israɛldenw tun ɲɛɛ t’u Ɲɛminɛbaga la, ale kɔni tun b’a lɔn a be min kɛra tigitigi. U ka limaniya sabatira sabu u y’a ka cikanw labato. O y’u tanga kɛlɛ ma ni Zeriko sɔrɔdasiw ye.—Zozuwe 6:2-5; Eburuw 11:30. *

9. Mun na an ka ɲi ka Ala ka ɔriganisasiyɔn ka cikanw bɛɛ labato? Ɲɛyirali dɔ fɔ.

⁹ O maana b’an dɛmɛ ka mun lo faamu? Tuma dɔw la, Jehova ka ɔriganisasiyɔn be koo dɔw kɛ cogo wɛrɛ la ani an t’u faamu tuma bɛɛ. Ɲɛyirali fɛ, n’a sɔrɔ a daminɛ na, an tun b’an yɛrɛ ɲiningara n’a ka ɲi an ka baara kɛ ni telefɔni, tablɛti n’a ɲɔgɔnnaw ye  kelenna kalan, waajuli ani lajɛnw na. Nka sisan, an y’a faamu ko nafa b’a la ka baara kɛ n’u ye, n’a see b’an ye. N’an be miiri o yɛlɛmaniw nafa la, o b’an ka limaniya barika bonya. O b’an ni an balimaw ka kelenya sabati fana.

10. Jɔn lo tun be koow ɲɛminɛna walisa kɛnɛkɛnɛli koo ka se ka ɲɛnabɔ?

¹⁰ Kɔrinɛyi tun tɛ Yahutu ye. A saan 13 ɲɔgɔn ye nin ye, a tuubira ka kɛ kerecɛn ye. Nka, Yahutu minw ye kerecɛnw ye, u dɔw bele tun b’a fɔra ko a kɔrɔtanin lo kerecɛnw ka kɛnɛkɛnɛ (Kɛw. 15:1, 2). Antiyɔsi dugu la, balimaw tun be sɔsɔli kɛra o koo la. O kama, labɛnw kɛra walisa Pol ka taga kuma koow ɲɛnabɔla jɛnkulu mɔgɔw fɛ o koo la. Mun na do? Pol ko: “Ala tun ye koo dɔ yira ne la, o seen fɛ ne tun tagara yen.” Siga t’a la, Krista lo tun be koow ɲɛminɛna walisa koow ɲɛnabɔla jɛnkulu mɔgɔw ka se k’o sɔsɔliko ɲɛnabɔ.—Gal. 2:1-3.

11. a) Yahutu minw ye kerecɛnw ye, u dɔw tun be mun lo miiri kɛnɛkɛnɛli koo la? b) Pol y’a yira cogo di ko a y’a majigi ka sɔn diinan mɔgɔkɔrɔw ka desizɔn ma? (Jukɔrɔla kunnafoni lajɛ).

¹¹ Krista ye koow ɲɛnabɔla jɛnkulu mɔgɔw ɲɛminɛ walisa u k’a yira ka gwɛ ko kerecɛn minw tɛ Yahutuw ye, waajibi tɛ olu ka kɛnɛkɛnɛ (Kɛw. 15:19, 20). Nka saan damanin o kɔ, Yahutu minw ye kerecɛnw ye, olu caaman bele tora k’u dencɛw kɛnɛkɛnɛ. Diinan mɔgɔkɔrɔ minw be Zeruzalɛmu, olu y’a mɛn ko mɔgɔw be ŋunuŋununa ko Pol tɛ Musa ka sariya labato. O kama, u ko Pol ka koo dɔ kɛ min b’a yira ko a be Musa ka sariya labato * (Kɛw. 21:20-26). U y’a fɔ Pol ye ko a ka taga ni cɛɛ naani ye Alabatosoba kɔnɔ walisa jama k’a ye ko a be “Musa ka sariyaw bato.” Pol tun be se k’a fɔ ko: “Kuun t’o la! Mun na aw b’o ɲini ne fɛ? O tɛ ne ka koo ye, Yahutu minw ye kerecɛnw ye ani u tɛ kɛnɛkɛnɛli koo  faamu, olu ka koo lo.” Nka Pol y’a faamu ko diinan mɔgɔkɔrɔw b’a fɛ kerecɛnw bɛɛ kaan bɛnnin ka to. O kama, a y’a majigi k’u ka cikan sira tagama. An be se k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Mun na Yezu y’a to sɔsɔli bele tun be kɛra kɛnɛkɛnɛli koo la kabi wagatijan k’a sɔrɔ Musa ka sariya tun tɛ sen kan tugun?”—Kɔlɔs. 2:13, 14.

12. Mun na Krista y’a to wagati caaman tɛmɛna ka sɔrɔ ka kɛnɛkɛnɛli koo ɲɛnabɔ?

¹² An be faamuyali kura minw sɔrɔ, dɔw be wagati ta ka sɔrɔ ka sɔn u ma ani ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’u ye. Yahutu minw ye kerecɛnw ye, olu dɔw mako tun be wagati la walisa ka sɔn a ma k’u tɛ Musa ka sariya kɔrɔ tugun (Zan 16:12). Jɛnɲɔgɔnya kɛrɛnkɛrɛnnin min tun be u ni Ala cɛ, olu fɛ, kɛnɛkɛnɛli tun y’o tagamasiɲɛ ye (Zɛnɛzi 17:9-12). Dɔ wɛrɛw tun be siranna ko n’u be koow kɛ cogo wɛrɛ la, Yahutu tɔɔw tun bena u kɛlɛ o kosɔn (Gal. 6:12). Nka wagati bɛnnin na, Krista ye cikan wɛrɛw di u ma Pol ka batakiw sababu fɛ.—Ɔrɔm. 2:28, 29; Gal. 3:23-25.

13. Bi, mun lo bena an dɛmɛ ka sɔn Krista ka kuntigiya ma?

¹³ Jehova ka ɔriganisasiyɔn be yɛlɛmani minw kɛ, n’a sɔrɔ an t’u faamu bɛrɛbɛrɛ. N’o lo, Krista ye Ala ka mɔgɔw ɲɛminɛ galen cogo min na, a ka ɲi an ka miiri o la. Kabi wagatijan, Krista ye cikan ɲumanw di. O cikanw ye Ala ka mɔgɔw latanga Zozuwe ka wagati la ani saan kɛmɛkulu fɔlɔ la. O y’a to u ka limaniya ani u ka kelenya sabatira.—Eburuw 13:8.

14-16. Krista be tɛmɛ “jɔnkɛ dannamɔgɔ hakiliman” fɛ k’an ɲɛminɛ. O b’a yira cogo di ko a b’a fɛ k’an dɛmɛ an ka kɛ ni limaniya barikaman ye?

¹⁴ Bi, an mako be cikan minw na, “jɔnkɛ dannamɔgɔ hakiliman” b’o di an ma wagati bɛnnin na (Mat. 24:45, ABM). O b’a yira ko Krista b’a janto an na. Marc be ni denmisɛn naani ye ani a ko: “Sutana b’a ɲinina ka denbayaw kɛlɛ walisa ka kafow barika dɔgɔya. Sisan, u y’an jija ko an ka gwa kɔnɔ batoli kɛ lɔgɔkun o lɔgɔkun. O b’a yira ka gwɛ ko sotigiw ka ɲi k’u ka denbaya latanga!”

¹⁵ N’an y’a ye Krista b’an ɲɛminɛna cogo min na, an bena a faamu ko a b’a fɛ k’an dɛmɛ ka limaniya barikaman sɔrɔ. Patrick ye diinan mɔgɔkɔrɔ ye ani a ko: “A daminɛ na, dɔw y’a jati ko ka jɛn ni jɛnkulu den-denninw ye ka waajuli kɛ wikɛniw na, o be mɔgɔ fari faga.” A y’a fɔ fana k’o yɛlɛmani b’a yira ko Yezu b’a janto kafoden kelen kelen bɛɛ la. Ɲɛyirali fɛ, kuma man di balima dɔw ye wala u tun tɛ bɔ waajuli la siɲɛ caaman. Sisan, u y’a ye ko nafa b’u la ani ko u koo ka di u balimaw ye. O y’u jija ka kisɛya waajuli la.

¹⁶ Yezu b’an dɛmɛ fana an k’an sɔbɛ don waajuli la. O baara kɔrɔtanin lo kosɔbɛ (Mariki 13:10 kalan). André kɛra diinan mɔgɔkɔrɔ ye a ma mɛɛn. Jehova ka ɔriganisasiyɔn be cikan kura minw di, a b’a jija k’u sira tagama tuma bɛɛ. A ko: “U ye dɔ bɔ betɛlidenw hakɛ la minkɛ, o b’an hakili jigi ko wagati tɔɔ man ca ani ko an ka ɲi k’an jija kosɔbɛ waajuli baara la.”

17, 18. An be nafa minw sɔrɔla yɛlɛmaniw sababu fɛ, mun na a ka ɲi an ka miiri u la?

¹⁷ An ka Masacɛ Krista b’an ɲɛminɛna cogo min na, o b’an nafa bi ani sini ma. N’a sɔrɔ an sɔnna yɛlɛmani dɔw ma ani an ye koow kɛ ka kɛɲɛ n’u ye. Miiri k’a filɛ o y’an nafa cogo min na. Yɛlɛmaniw kɛra kafo ka lajɛnw na ani waajuli baara la. Aw ka gwa kɔnɔ batoli wagati la, aw be se ka baro kɛ k’a filɛ o yɛlɛmaniw y’aw ka denbaya nafa cogo min na.

 ¹⁸ N’an y’a ye nafa min b’a la ka Jehova ka ɔriganisasiyɔn ka cikanw labato, a bena nɔgɔya an ma k’o cikanw sira tagama ani ka ninsɔndiya sɔrɔ. Ɲɛyirali fɛ, ɔriganisasiyɔn be sera ka wari mara sabu a tɛ sɛbɛ caaman bɔ papiye kan tugun. Komi an be baara kɛra ni telefɔniw, tablɛtiw n’a ɲɔgɔnnaw ye, o b’an dɛmɛ ka Masaya kibaro diiman lase mɔgɔw ma dugukolo kuru bɛɛ kan. Yala an kelen kelen bɛɛ be se ka baara kɛ n’o fɛɛnw ye bɛrɛbɛrɛ wa? N’an b’o kɛ, an b’a yira ko an be Krista dɛmɛna ale min b’a fɛ an ka baara kɛ ni ɔriganisasiyɔn ka nafolow ye cogo ɲuman na.

19. Mun na an ka ɲi ka Krista ka kuntigiya lafasa?

¹⁹ N’an be Krista ka kuntigiya lafasa sɔbɛ la, an bena an balimaw ka limaniya n’an ka kelenya sabati. Dɔ bɔra betɛlidenw hakɛ la minkɛ, André miirila o la ani a ko: “Balima minw bɔra Betɛli la, u be ni miiriya ɲuman ye. U sɔnna o yɛlɛmaniba ma ani u ye koow kɛ ka kɛɲɛ n’o ye.” A k’o y’a to ale lara Jehova ka ɔriganisasiyɔn na ani a be bonya la a kan. A k’o balimaw be tugura Jehova ka wotoro kɔ ani baara o baara mana kalifa u ma, u b’o kɛ ni ninsɔndiya ye.

20, 21. a) Mun na an ka ɲi ka la an Kuntigi Krista la? b) An bena ɲiningali jumanw lo lajɛ barokun nata la?

²⁰ Yanni dɔɔni an Kuntigi Yezu Krista bena “see sɔrɔ” ani a bena “kobaw kɛ.” (Yir. 6:2; Zab. 45:5). Nka yanni o cɛ, a b’an labɛnna walisa an ka se ka ɲɛnamaya kɛ duniɲa kura kɔnɔ. Mɔgɔ minw suu bena kunu yen, an bena olu kalan ani ka baara kɛ walisa dugukolo ka kɛ alijɛnɛ ye. An Kuntigi b’an labɛnna fana o baaraw kama.

²¹ N’an lara an ka Masacɛ n’an Ɲɛminɛbaga la, a mana kɛ cogo o cogo, a bena an ɲɛminɛ ka don n’an ye duniɲa kura kɔnɔ (Zaburuw 46:2-4 kalan). Yɛlɛmani minw be kɛra bi, tuma dɔw la a man nɔgɔ ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’u ye sanko n’u b’an ka koow cogoya yɛlɛma pewu! N’o ɲɔgɔn kɛra, an be se ka mun lo kɛ walisa an hakili siginin ka to ani ka kɛ ni limaniya barikaman ye Jehova koo la? An bena o lo lajɛ barokun nata la.