SI Timoteo mibiya sa ilang panimalay ug naglakaw nga mahinamon kon unsay naa sa unahan. Nagsunod si Timoteo sa iyang mga kauban ug suheto kaayo siya sa ilang giagian. Nagkaanam silag ka layo sa Listra, usa ka siyudad ibabaw sa bungtod nga nahimutang diha sa walog. Mipahiyom si Timoteo nga naghunahuna sa iyang inahan ug apohan nga babaye kinsa mapasigarbohon apan nagpugong sa ilang mga luha samtang nagsud-ong kaniya nga mibiya. Molingi ba siya sa kataposang higayon ug mowarawara sa iyang kamot?

Si apostol Pablo molingi kang Timoteo sa matag karon ug unya, ug mopahiyom kaniya. Nasayod siya nga buntogonon ang pagkamaulawon ni Timoteo, apan nalipay siya sa kadasig niini. Batan-on si Timoteo, tingali mga 17 hangtod 24 anyos pa lang, ug dako kaayo ang iyang respeto ug gugma kang Pablo. Karon miuban si Timoteo niining abtik ug matinumanong lalaki sa panaw nga magpahilayo kaniya sa ilang panimalay. Sila mobaktas ug mosakayg barko, ug makaatubang ug daghang kapeligrohan sa panaw. Dili segurado si Timoteo kon makabalik pa ba siya sa iyang pamilya.

Nganong gipili niining batan-ong lalaki kini nga matang sa pagkinabuhi? Nganong dili masayang ang iyang mga sakripisyo ug unsay mga ganti niini? Ug unsay epekto kanato sa pagtuo ni Timoteo?

Mobalik tag duha o tulo ka tuig kanhi sa Listra diin posible kaayo nga didto si Timoteo natawo. Usa ni ka gamayng lungsod sa hilit nga walog nga daghag tubig. Posibleng masabtan ra sa mga tawo ang pinulongang Grego, apan gigamit gihapon nila ang ilang pinulongan nga Licaonianhon. Usa ka adlaw niana, natugaw ang malinawong lungsod. Si apostol Pablo ug ang iyang kaubang si Bernabe, mga Kristohanong misyonaryo, nangabot gikan sa Iconio, ang silingan ug mas dako nga siyudad. Samtang nagsangyaw sa publiko, nakita ni Pablo ang usa ka lalaking di makalakaw apan dako kaayog pagtuo. Busa naghimog milagro si Pablo ug giayo ang lalaki!—Buhat 14:5-10.

Dayag nga daghan sa Listra ang nagtuo sa gipakatawong mga diyos nga gikan pa sa karaang panahon. Busa abi sa mga tawo nga si Hermes kini si Pablo, ug si Zeus kini si Bernabe! Halos dili mapugngan niining duha ka mapainubsanong mga Kristohanon ang mga tawo nga gustong maghalad nganha kanila.—Buhat 14:11-18.

Apan alang sa pipila sa Listra, dili paganong mga diyos ang miduaw kondili tinuod nga mga tawo, ug kadto makapadasig. Pananglitan, seguradong malipayon nga naminaw pag-ayo kang Pablo ug Bernabe si Eunice, usa ka babayeng Hudiyo nga ang bana usa ka Gregong dili magtutuo, * uban sa iyang inahan nga si Loida. Karon nadungog na gyod nila ang dugay rang gipaabot sa matag Hudiyo nga matinumanon—ang balita nga ang Mesiyas miabot na ug nakatuman sa daghang tagna bahin kaniya diha sa Kasulatan!

Handurawa ang epekto kang Timoteo sa duaw ni Pablo. “Sukad pa sa pagkamasuso,” gibansay na si Timoteo nga pabilhan ang balaang mga sinulat sa Hebreohanong Kasulatan. (2 Timoteo 3:15) Sama sa iyang inahan ug apohang babaye, iyang nakita nga kamatuoran ang gisulti ni Pablo ug Bernabe bahin  sa Mesiyas. Ug hunahunaa ang tawong di makalakaw nga giayo ni Pablo. Lagmit nga gikan pa sa pagkabata kanunay nang makita ni Timoteo ang maong tawo diha sa kadalanan sa Listra. Ug karon nakita ni Timoteo nga makalakaw na ang tawo sa unang higayon! Dili ikatingala nga nahimong mga Kristohanon si Eunice, si Loida, ug si Timoteo. Hangtod karon, daghag makat-onan kang Loida ug Eunice ang mga apohan ug mga ginikanan. Mahimo ka bang maayong impluwensiya sa mga batan-on?

Dayag nga nalipay gyod kadtong nahimong Kristohanong mga tinun-an sa Listra dihang nasayran nila ang paglaom sa mga sumusunod ni Kristo. Apan nasayran sab nila nga mag-antos sila pag-ayo. Nangabot sa lungsod ang panatikong mga magsusupak nga Hudiyo nga gikan sa Iconio ug Antioquia, ug gisulsolan ang mga taga-Listra aron mobatok kang Pablo ug Bernabe. Sa wa madugay, si Pablo giatake sa suko nga mga panon, ug siya gibato ug nawad-ag panimuot. Kay abi sa panon nga patay na siya, ila siyang giguyod sa gawas sa siyudad.—Buhat 14:19.

Apan si Pablo giadto sa mga tinun-an sa Listra. Nalipay sila dihang siya milihok, mitindog, ug dayon maisogong mibalik sa Listra! Pagkaugma, siya ug si Bernabe nangadto sa Derbe aron ipadayon ang ilang pagsangyaw. Human nga nakahimo usab ug mga tinun-an didto, giatubang na sab nila ang kapeligrohan ug namalik sa Listra. Ngano man? Sumala sa asoy, sila “nagpalig-on sa mga kalag sa mga tinun-an, nga nagdasig kanila nga magpabilin sa pagtuo.” Handurawa nga si Timoteo naminaw pag-ayo samtang gitudloan ni Pablo ug Bernabe ang mga Kristohanon nga dili gyod masayang ang ilang mga pag-antos karon kon itandi sa ilang mahimayaong paglaom sa unahan. Matod nila: “Kita kinahanglang mosulod sa gingharian sa Diyos pinaagi sa daghang kasakitan.”—Buhat 14:20-22.

Nakita ni Timoteo nga maisogon gayod nga giatubang ni Pablo ang mga paglutos aron makasangyaw sa maayong balita ngadto sa uban. Busa nasayod si Timoteo nga kon sundon niya ang panig-ingnan ni Pablo, supakon siya sa mga taga-Listra, ug lagmit supakon sab siya sa iyang amahan. Apan dili makatugot si Timoteo nga maapektohan ang iyang pag-alagad sa Diyos tungod lang niana. Karon, daghang batan-on ang sama ni Timoteo. Maalamon silang nakighigala niadtong lig-on ug pagtuo kinsa modasig ug mopalig-on kanila. Ug dili nila tugotang makahunong sila sa pag-alagad sa matuod nga Diyos tungod sa mga pagsupak!

Sa nahisgotan na, mga duha o tulo tingali ka tuig ang sunod nga pagduaw ni Pablo. Handurawa ang  kahinam sa panimalay ni Timoteo dihang miabot si Pablo nga giubanan karon ni Silas. Malipayon usab kadto nga higayon kang Pablo. Nakita niya mismo ang resulta sa mga binhi sa kamatuoran nga iyang gipugas sa Listra. Anaa si Loida ug ang iyang anak nga si Eunice, nga karon matinumanon nga Kristohanong mga babaye, ug nakadayeg kaayo si Pablo kanila kay sila puno sa “pagtuo nga walay pagkasalingkapaw.” (2 Timoteo 1:5) Ug komosta ang batan-ong si Timoteo?

Nasayran ni Pablo nga ang batan-on mihamtong na sukad sa iyang unang pagduaw. Ang mga igsoon may “maayong panghimatuod” kang Timoteo dili lang sa Listra kondili sa Iconio usab, mga 32 kilometros paingon sa amihanan-sidlakan. (Buhat 16:2) Nganong maayo siyag reputasyon?

“Sukad pa sa pagkamasuso,” si Timoteo gitudloan sa iyang inahan ug apohan bahin “sa balaang mga sinulat” nga naglakip sa maayo ug praktikal nga mga tambag alang sa mga batan-on. (2 Timoteo 3:15) Pananglitan: “Hinumdomi, karon, ang imong Dakong Maglalalang sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on.” (Ecclesiastes 12:1) Makahuloganon kadto kang Timoteo human siya nahimong Kristohanon. Nakita niya nga ang labing maayong paagi nga maghinumdom siya sa Dakong Maglalalang mao ang pagsangyaw sa maayong balita bahin kang Kristo, ang Anak sa Diyos. Inanayng nabuntog ni Timoteo ang pagkamaulawon ug nagmaisogon siya sa pagsulti sa uban sa maayong balita bahin kang Jesu-Kristo.

Ang pag-uswag ni Timoteo nakita sa mga nagdumala sa kongregasyon. Way duhaduhang natandog sila kon giunsa niya paglig-on ug pagdasig ang tanan. Apan mas labawng hinungdanon nga nakita ni Jehova si Timoteo. Giinspirar sa Diyos ang ubang tagna bahin kaniya, nga lagmit maoy mahitungod sa pag-alagad nga iyang himoon sa daghang kongregasyon. Dihang miduaw si Pablo, iyang nakita nga makatabang si Timoteo kon paubanon kini sa iyang mga panaw ingong misyonaryo. Uyon niana ang mga igsoon sa Listra. Ilang gitapion ang ilang mga kamot sa batan-ong lalaki, nga maoy simbolo nga siya gitudlo sa usa ka linaing pag-alagad kang Jehova nga Diyos.—1 Timoteo 1:18; 4:14.

Atong mahanduraw nga nahingangha si Timoteo ug mibating dili takos niining dako kaayong responsabilidad. Apan andam siyang modawat niini. * Pero unsa kahay gibati sa dili magtutuong amahan ni Timoteo nga ang iyang anak magapanaw ingong Kristohanong ministro? Lagmit lahi ra gyod kaayo ang iyang gusto para sa iyang anak. Komosta ang inahan ug apohan ni Timoteo? Mapasigarbohon ba sila samtang gitago ang ilang kabalaka sa posibleng kapeligrohan sa batan-on? Natural lamang kana.

Ang tino lamang nga si Timoteo miuban. Nianang buntaga nga gihubit sa sinugdanan niining artikuloha, gisugdan niya ang pag-uban kang apostol Pablo. Sa iyang pagbiya sa Listra, matag tunob sa iyang sandalyas sa mga bato ug matag tamak niya sa kasagbotan, nagkaduol siya sa unahan nga wala niya mahibaloi ug nagkaanam ka layo sa iyang panimalay. Human sa tibuok adlaw nga paglakaw, nakaabot ang tulo ka lalaki sa Iconio. Naobserbahan dayon ni Timoteo kon giunsa ni Pablo ug Silas pagpahibalo ang kinabag-ohang mga direksiyon gikan sa nagamandong lawas sa Jerusalem ug sa pagdasig sa mga magtutuo sa Iconio. (Buhat 16:4, 5) Apan sinugdanan lamang kadto.

Human maduaw ang mga kongregasyon sa Galacia, mibiya ang mga misyonaryo sa kadalanan sa Roma nga hinal-opan ug bato ug mibaktas ug ginatos ka kilometro latas sa halapad nga kapatagan ibabaw sa kabukiran sa Frigia, ug mipaingon sa amihanan ug dayon sa kasadpan. Kanunay nilang gisunod ang direksiyon sa balaang espiritu sa Diyos, busa miadto sila sa Troas, nanakay ug barko, ug milawig paingon sa Macedonia. (Buhat 16:6-12) Nakita ni Pablo nianang higayona kon unsa gyod ka mapuslanon si Timoteo. Iya kining gisaligan ug buluhaton sa Berea kauban ni Silas. (Buhat 17:14) Gipadala pa gani niya ang batan-on ngadto sa Tesalonica nga nag-inusara. Didto, gisundog ni Timoteo ang mga panig-ingnan nga iyang napanid-an pag-ayo, ug iyang gidasig ang matinumanong mga Kristohanon didto.—1 Tesalonica 3:1-3.

Sa ulahi, misulat si Pablo bahin kang Timoteo: “Wala akoy lain nga may sama kaniyag tinamdan kinsa tiunay nga moatiman sa mga butang labot kaninyo.” (Filipos 2:20) Dili kalit nga naingon niana ang iyang reputasyon. Nabatonan kana ni Timoteo  tungod sa iyang paghago, mapainubsanong pag-alagad, ug paglahutay bisan sa lisod nga mga kahimtang. Pagkanindot nga panig-ingnan alang sa mga batan-on karon! Ayaw kalimti nga nagdepende kaninyo ang inyong reputasyon. Ingong batan-on, dako kag oportunidad nga makahimog maayong ngalan kon imong unahon si Jehova nga Diyos sa imong kinabuhi ug magpakitag kalumo ug respeto sa uban.

Sulod sa mga 14 ka tuig, migugol si Timoteo ug dakong panahon sa pagpakig-uban kang apostol Pablo, ang iyang higala. Nasinatian niya ang daghang kapeligrohan sa buluhaton ni Pablo ug ang daghan sab nga mga kalipay. (2 Corinto 11:24-27) Dihay higayon nga napriso pa gani si Timoteo tungod sa iyang pagtuo. (Hebreohanon 13:23) Sama kang Pablo, lalom ug kinasingkasing usab ang gugma ug kahingawa ni Timoteo sa iyang mga igsoong Kristohanon. Busa misulat si Pablo bahin kaniya: “Mahinumdoman ko ang imong mga luha.” (2 Timoteo 1:4) Mopatim-awng nakat-on si Timoteo sa ‘paghilak uban sa mga tawong nanghilak,’ ug sa pagpakitag empatiya kanila aron madasig niya sila ug mahupay, nga sama gayod kang Pablo. (Roma 12:15) Hinaot nga kitang tanan ingon sab niana!

Dili ikatingala nga sa kadugayan si Timoteo nahimong maayo nga Kristohanong magtatan-aw. Gisangonan siya ni Pablo ug responsabilidad nga dili lang kay moduaw ug mga kongregasyon aron magpalig-on ug magdasig kanila kondili motudlo usab ug kuwalipikadong mga lalaki nga mahimong mga ansiyano ug ministeryal nga mga alagad sa kongregasyon.—1 Timoteo 5:22.

Gihigugma pag-ayo ni Pablo si Timoteo, ug gihatagan niya kinig daghang tambag ug gitudloan nga samag iyang anak. Iyang giawhag si Timoteo nga palamboon ang iyang espirituwal nga mga gasa ug magpadayon sa pag-uswag. (1 Timoteo 4:15, 16) Gidasig niya si Timoteo nga dili tugotan ang iyang pagkabatan-on ug lagmit ang iyang pagkamaulawon nga mahimong hinungdan nga dili siya makabarog nga malig-on kon unsay husto. (1 Timoteo 1:3; 4:6, 7, 11, 12) Gitambagan pa gani siya ni Pablo kon unsay buhaton sa posibleng sakit sa tiyan nga balikbalik niyang bation.—1 Timoteo 5:23.

Miabot ang panahon nga nasayod si Pablo nga dili na siya magdugay, kay lagmit silotan siyag kamatayon. Nagpadala siyag inspiradong sulat kang Timoteo sa kataposang higayon. Mabasa niini ang makapatandog nga mga pulong: “Paningkamoti nga makaari ka sa dili-madugay.” (2 Timoteo 4:9) Gihigugma pag-ayo ni Pablo si Timoteo kay gitawag niya kini nga “akong hinigugma ug matinumanong anak diha sa Ginoo.” (1 Corinto 4:17) Dili ikatingala nga gusto niyang makauban ang iyang higala samtang nagkaduol ang iyang kamatayon! Kitang tanan makapangutana, ‘Kon ang mga tawo dunay suliran, duolon ba ko nila aron sila mahupay?’

Naabtan pa kaha ni Timoteo si Pablo? Wala ta mahibalo. Apan nasayod ta nga kanunay niyang gihimo ang iyang maarangan aron mahupay ug madasig niya si Pablo ug ang daghan pang uban. Tinuod gayod kaniya ang kahulogan sa ngalang Timoteo, ang “Usa nga Nagpasidungog sa Diyos.” Ug nagbilin siyag maayo kaayong panig-ingnan sa pagtuo aron sundogon natong tanan, bata man o tigulang.