Ri utz taq noticias xutzʼibʼaj Lucas 8:1-56
-
Ri ixoqibʼ xeteriʼ chrij ri Jesús (1-3)
-
Ri ejemplo chrij ri tikonel (4-8)
-
Ri Jesús kukoj ejemplos kukʼ ri winaq (9, 10)
-
Ri kraj kubʼij ri ejemplo re ri tikonel (11-15)
-
Kʼo ta jun winaq kuchʼuq jun candil (16-18)
-
Ri unan y ri e rachalal ri Jesús (19-21)
-
Ri Jesús kuyaj jun nimalaj kaqiqʼ (22-25)
-
Ri Jesús kutaq bʼi jujun demonios chke taq ri aq (26-39)
-
Ri umiʼal ri Jairo; jun ixoq kuchap ri ratzʼyaq ri Jesús (40-56)
8 Are chiʼ qʼaxinaq chi jubʼiqʼ tiempo, ri Jesús xbʼe pa taq ri tinamit y pa taq ri aldeas che ubʼanik predicar y uqʼalajisaxik ri utz taq noticias re ri Uqʼatbʼal tzij Dios.* E bʼenaq ri e Doce rukʼ,
2 xuqujeʼ e bʼenaq jujun ixoqibʼ rukʼ ri e kunam chi che taq ri kiyabʼ y elesam chi itzel taq espíritus chke: ri María, kbʼix Magdalena che, ri xeʼel siete demonios che,
3 ri Juana rixoqil ri Cuza ri kilow ri rachoch ri Herodes, ri Susana y e nikʼaj chi ixoqibʼ ri kkikoj ri jastaq kech che rilixik.
4 Kʼo kʼu e kʼiʼalaj winaq xkiyuj bʼi kibʼ chkixoʼl ri winaq ri xeʼel lo pa taq ri tinamit y xeteriʼ bʼi chrij ri Jesús, xukoj kʼu wajun ejemplo ri Jesús are chiʼ xtzijon kukʼ, xubʼij:
5 «Xel bʼi jun tikonel che utikik ri u semilla. Y, are chiʼ tajin keʼutik ri semilla, xetzaq apan jujun chuchiʼ ri bʼe, xexaqʼaleʼx kʼut y xetijow bʼi kumal taq ri chikop aj uwo kaj.
6 Nikʼaj chi semilla xetzaq puwiʼ taq abʼaj, are chiʼ xeʼel loq, xechaqijik rumal che chʼaqal ta ri ulew.
7 Nikʼaj chik xeqaj chuxoʼl taq kʼix, y ri e kʼix xekʼiy lo kukʼ, xekijiqʼisaj ri semilla.
8 Pero nikʼaj chik xetzaq pa ri utzalaj ulew y are chiʼ e kʼiyinaq chik, xewachinik, chkijujunal ri semilla xkiya más che a 100 taq kiwach». Are chiʼ ubʼim chi wariʼ, xubʼij chik: «¡Ri kʼo uxikin rech ktatabʼenik, qas bʼaʼ chtatabʼenoq!».
9 Pero ri u discípulos xkitaʼ che jas kraj kubʼij ri ejemplo xukojo.
10 Ri areʼ xubʼij chke: «Ri ix yaʼtal chiwe kichʼobʼ rij ri jastaq re ri Uqʼatbʼal tzij ri Dios ri etaʼmatal ta nabʼe kanoq. Pero ri e nikʼaj chik kkʼut juntir chkiwach rukʼ taq ejemplos rumal che paneʼ kekaʼyik kkil ta wi y paneʼ kkito kkichʼobʼ ta wi.
11 Are waʼ ri kraj kubʼij ri ejemplo: Ri semilla are ri utzij ri Dios.
12 Ri xetzaq apan chuchiʼ ri bʼe are ri winaq ri kkita ri tzij pero kpe ri Itzel y kresaj bʼi pa kanimaʼ rech kkikoj ta ri xkito y rech kebʼan ta salvar.
13 Ri xetzaq puwiʼ taq abʼaj are ri winaq ri kkikʼam ri tzij rukʼ kikotemal are chiʼ kkito; pero nim ta qajinaq bʼi ri uraʼbʼ.* Xa jun tiempo kkikoj ri xkito, pero are chiʼ kopan ri qʼij re taq kʼaxkʼolil, keʼel kanoq.
14 Ri xetzaq chuxoʼl taq kʼix are ri winaq ri kkita ri tzij, pero rumal che sibʼalaj ksach kikʼuʼx,* kbʼe kikʼuʼx chrij taq ri qʼinomal* y are kkibʼan ri utz kkinaʼ pa waʼ we kʼaslemal, kejiqʼik y kkiya ta utz taq kiwach.
15 Ri xetzaq pa ri utzalaj ulew are ri e winaq ri rukʼ rutzil y usaqil kanimaʼ kkita ri tzij, are taq chiʼ kitom chik utz kkibʼan che ukʼamik y kewachinik rumal che kkiqʼiʼ ri kʼax kkiriqo.
16 »Kʼo ta jun winaq are chiʼ kʼateʼ kutzij jun candil,* xa kuchʼuq uwiʼ rukʼ jun bʼoʼj o xa kunim bʼi chuxeʼ ri chʼat, xaneʼ kuya chikaj pa jun kʼolbʼal re rech kkil ri usaqil ri keʼok bʼik.
17 Rumal che kʼo ta jun jastaq ri kilitaj taj* ma ta ne kel na chi saq, y kʼo ta jun jastaq ri qas utz uchʼuqik* bʼanom ri ma ta ketaʼmataj na y ma ta kqʼalajin na chkiwach ri winaq.
18 Rumal riʼ qas chixtatabʼenoq, rumal che ri winaq ri kʼo kʼo rukʼ kyaʼtaj na más che, pero ri winaq ri kʼo ta kʼo rukʼ xuqujeʼ ktoqix na che ri kuchomaj che kʼo rukʼ».
19 Xepe kʼu ri unan y ri e rachalal che rilik, pero kekowin taj keqebʼ rukʼ rumal kech ri winaq e kʼo chilaʼ.
20 Rumal riʼ xbʼix che: «Ri anan y ri e awachalal e takʼatoj apan cho ri ja y kkaj katkilo».
21 Ri Jesús xubʼij chke: «Are waʼ ri e nunan y ri e wachalal ri kkitatabʼej ri utzij ri Dios y kkibʼan pa kikʼaslemal».
22 Kʼo jun qʼij, ri Jesús xaqʼan bʼi pa ri alaj barco e rachiʼl ri u discípulos, xubʼij chke: «Chojqʼax bʼi pa ri jun chi lado che ri lago». Rumal riʼ xeʼel bʼi chilaʼ.
23 Pero, are chiʼ e bʼenaq puwiʼ ri jaʼ, xwar ri Jesús. Tekʼuriʼ, xumaj jun nimalaj kaqiqʼ puwiʼ ri lago, y xok jaʼ pa ri alaj barco, xaq kebʼ xubʼij pa kiwiʼ.
24 Rumal riʼ, xebʼek y xekikʼasuj ri Jesús, xkibʼij che: «¡Maestro! ¡Maestro! ¡Kojkam waʼ!». Xwaʼlij kʼu ri Jesús, xuyaj ri kaqiqʼ xuqujeʼ xuyaj ri jaʼ ktikmaʼy uwach; rumal riʼ, xtaniʼ ri kaqiqʼ y xliʼlobʼ uwach ri jaʼ, y ronojel xjamajobʼik.
25 Tekʼuriʼ xutaʼ chke: «¿Jasche kikubʼsaj ta ikʼuʼx chrij ri Dios?». Pero ri e areʼ sibʼalaj xkixiʼj kibʼ y sibʼalaj xemayinik, xkibʼij chbʼil taq kibʼ: «¿Jachin qas wajun achi riʼ? Taq xuqujeʼ ktaqan che ri kaqiqʼ y che ri jaʼ, y keniman che».
26 Xeʼopan kʼu chuchiʼ ri lago pa taq ri kulew ri aj Gerasa, ri kʼo apan chuwach Galilea.
27 Are taq chiʼ ri Jesús xqaj pa ri alaj barco, xel lo jun achi re ri tinamit ri okinaq demonios che. Naj tiempo chi qʼaxinaq kukoj ta chi ratzʼyaq, y pa ja ta chi kkʼojiʼ wi, xaneʼ chuxoʼl taq ri muqbʼal.
28 Are taq chiʼ xril ri Jesús, xuraq uchiʼ y xxukiʼ chuwach, ko kʼu xubʼij che: «¿Jas awe chwe, Jesús, Ukʼojol ri Nimalaj Dios? Kintaʼ jun toqʼobʼ chawe, kabʼan ta kʼax chwe».
29 (Rumal che ri Jesús ubʼim chi che ri itzel espíritu kel bʼi che ri achi. Kʼi taq mul ri itzel espíritu ubʼanom re che ri achi,* kʼi mul kʼut ximom taq ri raqan y ri uqʼabʼ rukʼ cadenas, y kchajixik, pero ri areʼ amaqʼel kukʼoqopij* taq ri cadenas, y ri demonio kukʼam bʼik rech kbʼe pa naj taq lugares).
30 Ri Jesús xutaʼ che: «¿Jas abʼiʼ?». Ri areʼ xubʼij: «Legión». Rumal che e kʼi ri demonios ri e okinaq che.
31 Kkitaʼ kʼu toqʼobʼ che chi meʼutaq bʼi pa ri abismo.*
32 E kʼo kʼu apan e kʼi aq tajin kewaʼ chuwach taq ri juyubʼ, rumal riʼ ri demonios xkitaʼ toqʼobʼ che ri Jesús che chuyaʼ bʼe chke keʼok bʼi chke taq ri aq. Ri Jesús xuya bʼe chke.
33 Xeʼel kʼu bʼi ri demonios che ri achi y xeʼok bʼi chke taq ri aq, kemulul kʼu ri aq xkikʼaq bʼi kibʼ pa ri swan, xeqaj pa ri lago y xejeqʼik.
34 Are chiʼ ri e chajil taq aq xkil ri xbʼantajik, xeʼanimaj bʼik, xekibʼij chke ri winaq ri e kʼo pa ri tinamit y ri e kʼo pa taq juyubʼ.
35 Xeʼel kʼu bʼi ri winaq che rilik ri xbʼantajik. Are taq chiʼ xeʼopanik jawiʼ kʼo wi ri Jesús, xekiriqa ri achi ri xeʼel bʼi demonios che, ukojom chi ratzʼyaq y tzʼaqat chi ri uchomanik, tʼuyul kʼu rukʼ taq ri raqan ri Jesús, rumal riʼ ri winaq sibʼalaj xkixiʼj kibʼ.
36 Ri xeʼilow ri xbʼantajik xkibʼij chke ri winaq jas xbʼan che ukunaxik ri achi ri xeʼok na demonios che.
37 Y e kʼi winaq re taq ri tinamit ri e kʼo naqaj, re ri ulew re Gerasa, xkitaʼ toqʼobʼ che ri Jesús kel bʼi chilaʼ, rumal che sibʼalaj kixiʼm kibʼ. Xaqʼan kʼu bʼi ri Jesús pa ri alaj barco rech kbʼek.
38 Ri achi ri xeʼel bʼi demonios che xutaʼ toqʼobʼ* che ri Jesús che kuya bʼe kteriʼ bʼi chrij, pero ri Jesús xutzalijsaj kan ri achi, xubʼij che:
39 «Jat cho awachoch y jeʼabʼij chke e juntir ri winaq ri ubʼanom ri Dios chawe». Rumal riʼ ri achi xumaj bʼi utzijoxik pa ronojel ri tinamit ri xubʼan ri Jesús che.
40 Are chiʼ xtzalij bʼi ri Jesús, utz ukʼulaxik xbʼan kumal ri e winaq, rumal che e juntir xaq keyeʼm chik.
41 Xaq kʼateʼ xpe jun achi, Jairo ubʼiʼ, presidente re ri sinagoga. Xxukiʼ chuwach ri Jesús y xumaj utaʼik toqʼobʼ che chi kbʼe rukʼ cho rachoch,
42 rumal che ya kkam ri umiʼal, xaq xiw laʼ ri ralkʼwal kʼolik y kʼateʼ 12 ujunabʼ.
Are taq chiʼ tajin kbʼin bʼi ri Jesús, kpitzʼ kumal ri winaq e teren chrij.
43 Chilaʼ, kʼo jun ixoq ri 12 junabʼ chik ktaniʼ ta wi ri kikʼ kqaj che y uriqom ta wi jun winaq ri kkowin che ukunaxik.
44 Xqebʼ kʼu ri ixoq chrij ri Jesús y xuchap ri uchiʼ ri ratzʼyaq, aninaq kʼu xtaniʼ ri kikʼ che.
45 Rumal laʼ ri Jesús xutaʼ: «¿Jachin xinchapowik?». Are taq chiʼ e juntir tajin kkibʼij che are ta xechapowik, ri Pedro xubʼij che ri Jesús: «Maestro, e kʼi ya winaq e teren chawij y katkipitzʼitzʼej».
46 Pero ri Jesús xubʼij: «Kʼo xinchapowik, rumal che wetaʼm che kʼo poder xel chwe».
47 Are taq chiʼ ri ixoq xrilo che xetaʼmax ri xubʼano, kbʼirbʼatik xqebʼ rukʼ ri Jesús, xxukiʼ chuwach y xumaj ubʼixik chkiwach e juntir ri e kʼo chilaʼ jasche xuchap ri ratzʼyaq ri Jesús y xkunatajik are chiʼ xuchapo.
48 Pero ri Jesús xubʼij che: «Numiʼal, xatkunatajik rumal che xakubʼsaj akʼuʼx chrij ri Dios. Jat pa jororibʼal».
49 Are taq chiʼ tajin kchʼaw na ri Jesús, xpe jun rajchak ri presidente re ri sinagoga y xubʼij che: «Ya xkam ri amiʼal. Xaq mabʼan chi molestar ri Maestro».
50 Are taq chiʼ xuta ri Jesús ri xubʼij ri taqoʼn, xubʼij che ri Jairo: «Maxiʼj awibʼ, ri areʼ kkʼasiʼ na xaq xiw chakubʼsaj akʼuʼx chrij ri Dios».
51 Are chiʼ xopan cho ri ja, xaq xiw ri Pedro, ri Juan, ri Santiago y ri utat unan ri alaj ali xuya bʼe xeʼok bʼi rukʼ, nijun chi winaq xok bʼik.
52 E juntir kʼu ri winaq tajin keʼoqʼik y kkitʼok ri uwo kikʼuʼx che bʼis rumal ri alaj ali. Rumal riʼ xubʼij chke: «Xaq mixoqʼ chik, rumal che kaminaq taj, xa warnaq».
53 Are taq chiʼ ri winaq xkita ri xubʼij ri Jesús xkimaj utzeʼxik uwach rumal che ketaʼm che kaminaq chi ri alaj ali.
54 Pero ri Jesús xuchap ri alaj ali che ri uqʼabʼ, ko xuchʼabʼej y xubʼij che: «Alaj ali, ¡chatwalijoq!».
55 Xtzalij chi jumul ri ruxlabʼ* ri alaj ali y aninaq xwaʼlijik. Xtaqan kʼu ri Jesús rech kyaʼ uwa ri alaj ali.
56 Ri utat unan sibʼalaj kekikotik, pero ri Jesús xubʼij chke che kʼo makibʼij wi ri xbʼantajik.
Notas
^ O «ri u Reino ri Dios». Chawilaʼ ri diccionario.
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «raʼ».
^ O «keʼok il».
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «bʼiʼomal».
^ O «lámpara».
^ O «owatalik», «kʼutalik».
^ O «utz rowaxik», «utz ukʼuʼik».
^ O weneʼ «ko uchapapem pa najalaj tiempo».
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «kutʼoqopij».
^ Chawilaʼ ri diccionario.
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «xutaʼ utzil».
^ O «ri kyoʼw ukʼaslemal».