Ri utz taq noticias xutzʼibʼaj Lucas 7:1-50
-
Jun oficial kech ri soldados kukubʼsaj ukʼuʼx chrij ri Dios (1-10)
-
Ri Jesús kukʼasuj ri ral jun malkaʼn ixoq pa Naín (11-17)
-
Ri Jesús utz kchʼaw chrij ri Juan Bautista (18-30)
-
Ri Jesús kuqʼat tzij pa kiwiʼ ri winaq ri kkitaʼ ta tzij (31-35)
-
Ksach umak jun ajmakalaj ixoq (36-50)
-
Ri ejemplo chkij ri kʼo kikʼas (41-43)
-
7 Are chiʼ ubʼim chi chke ri winaq ri rajawaxik kubʼij chke, xok bʼi pa Capernaúm.
2 Chilaʼ, kʼo jun oficial kech ri soldados ri kʼo jun rajchak sibʼalaj loqʼ chuwach, pero sibʼalaj yawabʼ y ya kkamik.
3 Are chiʼ xuta utzijol che kʼo ri Jesús chilaʼ, xeʼutaq bʼi jujun taq kʼamal bʼe kech ri judíos rech kkibʼij che ri Jesús kpe che ukunaxik ri rajchak.
4 Ri achijabʼ xebʼek jawiʼ kʼo wi ri Jesús y sibʼalaj xkitaʼ toqʼobʼ che, xkibʼij: «Taqal che waʼ we achi kabʼan toqʼobʼ che,
5 rumal che keʼuloqʼoj ri winaq y are xyakow ri qa sinagoga».
6 Rumal riʼ xbʼe ri Jesús kukʼ. Pero are chiʼ naqaj chi kʼo wi che ri ja, ri oficial kech ri soldados xeʼutaq bʼi jujun ramigos che ubʼixik che ri Jesús: «Tat, xaq matok il katpetik, taqal ta waʼ chwe katok pa ri wachoch.
7 Xuqujeʼ xinnaʼo che taqal ta chwe kinkʼut wibʼ chawach. Pero chattaqanoq, kkunataj kʼu na ri wajchak.
8 Rumal che ri in xuqujeʼ kinnimaj ri kintaq wi y kentaq ri soldados ri e kʼo chuxeʼ nutaqanik. Are taq ‹¡Jat!› kincha che jun soldado, kbʼe kʼut. Are taq ‹¡Chatpetoq!› kincha che jun chik, kpe kʼut. Y are taq ‹¡Chabʼanaʼ wariʼ!› kincha che ri wajchak, kubʼan kʼut».
9 Sibʼalaj xmayin ri Jesús are taq chiʼ xuta ri xubʼij ri oficial, xutzalkʼatij kʼu ribʼ* che kilik ri winaq e teren chrij y xubʼij: «Kinbʼij chiwe che ni pa Israel nuriqom wi jun winaq ri sibʼalaj kukubʼsaj ukʼuʼx chrij ri Dios».
10 Are chiʼ ri e taqom bʼik xetzalij bʼi cho ja, utz chi uwach ri ajchak xekiriqaʼ.
11 Are chiʼ kʼateʼ jubʼiqʼ tiempo qʼaxinaq, xbʼe pa jun tinamit Naín ubʼiʼ, e rachiʼl bʼi ri u discípulos y e kʼiʼalaj winaq.
12 Are taq chiʼ xeʼopan naqaj che ri okibʼal re ri tinamit, tajin kelesax bʼi jun kaminaq, ral jun malkaʼn ixoq, xaq xiw laʼ ri ral kʼolik. Xuqujeʼ sibʼalaj e kʼi ri winaq re ri tinamit e bʼenaq rukʼ ri ixoq.
13 Are chiʼ ri Qajaw Jesús xril ri ixoq, xel ukʼuʼx che y xubʼij: «Katoqʼ ta chik».
14 Aninaq xqebʼik y xuchap ri pop* ri telem wi bʼi ri kaminaq, xetakʼiʼ kʼu ri e kʼamowinaq bʼik. Tekʼuriʼ ri Jesús xubʼij: «Ala, tajin katinchʼabʼej: ¡chatwalijoq!».
15 Xtʼuyiʼ kʼu ri kaminaq y xumaj tzijonem, xyaʼ kʼu bʼi che ri unan rumal ri Jesús.
16 E juntir ri winaq sibʼalaj xkimayo y xkimaj uyaʼik uqʼij ri Dios, kkibʼij: «Jun profeta nim ubʼanik walijinaq chqaxoʼl» y «ri Dios naʼtajinaq ri utinamit che».
17 Y xel utzijol pa ronojel Judea ri kbʼix chrij ri Jesús y pa ronojel taq ri tinamit e kʼo naqaj.
18 Tekʼuriʼ, ri u discípulos ri Juan Bautista xekibʼij juntir waʼ we jastaq che.
19 Rumal riʼ, ri Juan xutaq kisikʼixik e kebʼ chke ri u discípulos y xeʼutaq bʼi che utaʼik che ri Qajaw Jesús: «¿La at riʼ ri bʼim kanoq kpe na o rajawaxik kqeyeʼj chi na jun?».
20 Are chiʼ xeʼopanik jawiʼ kʼo wi ri Jesús, ri achijabʼ xkibʼij che: «Ri Juan Bautista xojutaq lo che utaʼik chawe we at riʼ ri bʼim kanoq kpe na o rajawaxik kqeyeʼj chi na jun».
21 Pa riʼ ri hora, ri Jesús xeʼukunaj e kʼi yawabʼ, ri sibʼalaj e lawalo che taq qʼoxom, ri okinaq itzel taq espíritus chke y xutor ri kibʼaqʼwach ri moyabʼ* rech kekaʼyik.
22 Xubʼij kʼu bʼi chke: «Jix, jeʼibʼij che ri Juan ri iwilom y ri itom: kekaʼy chi ri moyabʼ, kebʼin chi ri chʼokojibʼ, tajin kekunataj* ri kʼo lepra chkij, kkita chi ri e tokon,* kekʼastajisax* ri kaminaqibʼ y tajin ktzijox ri utz taq noticias chke ri e powr.
23 Utz rech ri kʼo ta kqʼatenik rech kkojon chwij».
24 Are chiʼ e bʼenaq chi ri u discípulos* ri Juan, ri Jesús xumaj tzijonem chrij ri Juan kukʼ ri winaq, xubʼij chke: «¿Jas xixel bʼi che rilik pa ri desierto? ¿La xiwilaʼ jun aj* ri sibʼalaj silabʼisam rumal ri kaqiqʼ?
25 ¿Jas kʼu xixel bʼi che rilik? ¿La jun achi ukojom atzʼyaq paqal rajil?* Je taj, ¡xaq xiw kʼu ri winaq ri e kʼo pa kachoch ri reyes kkikoj jeʼlikalaj taq atzʼyaq y kʼo jastaq kukʼ ri paqal rajil!
26 Pero, ¿jas kʼu xiwilaʼ? ¿La xixel bʼi che rilik jun profeta? Qastzij wi chi jun profeta xiwilaʼ, y más kʼo na chuwach jun profeta.
27 Are ri tzʼibʼam kan wariʼ chrij: ‹¡Chawilampeʼ! Kintaq bʼi ri nutaqoʼn chawach y ri areʼ knabʼej bʼi chawach rech kusukʼumaj ri bʼe›.
28 Kinbʼij kʼu chiwe che chkixoʼl ri winaq kʼolinaq ta jun winaq más nim ubʼanik chuwach ri Juan. Pero ri qas ta nim ubʼanik pa ri Uqʼatbʼal tzij ri Dios* más nim na ubʼanik chuwach ri areʼ».
29 Are chiʼ e juntir ri winaq y ri e molol taq impuestos xkita ri xubʼij ri Jesús, xkibʼij che qas utz juntir ri jastaq kubʼan ri Dios, rumal che xbʼan ki bautismo rumal ri Juan.
30 Pero xqʼalajinik che ri fariseos y ri kʼo nim ketaʼmabʼal chrij ri Ley xa xkixutuj ri bʼe ri ukʼutum ri Dios chkiwach,* are chiʼ xkaj taj xbʼan ki bautismo rumal ri Juan.
31 Xubʼij chi kʼu ri Jesús: «¿Jachin kukʼ kenjunamaj wi waʼ we winaq ri e kʼo kamik? ¿Jachin kukʼ kejunamataj wi?
32 E junam kukʼ ri akʼalabʼ ri e tʼuyul pa taq ri kʼaybʼal, ri kkiraq kichiʼ chbʼil taq kibʼ che ubʼixik: ‹Xqoqʼisaj* ri flauta pero xixxojow taj; xqabʼixaj bʼix re kamikal chiwe pero xixoqʼ taj›.
33 Rumal che xpe ri Juan Bautista kwaʼ taj ni kutij vino y ri ix kibʼij: ‹Xa kʼo jun demonio che›.
34 Xpe kʼu ri Ralkʼwal Winaq, kwaʼik y kutij vino, y ri ix kibʼij: ‹¡Chiwilampeʼ! ¡Jun mun* y jun tijol vino, kerachilaj ri molol taq impuestos y ri ajmakibʼ!›.
35 Pero kinbʼij chiwe, ri nojibʼal kqʼalajin rukʼ juntir ri utz taq chak kbʼanik».
36 Jun kʼu chke ri fariseos xukoj uchuqʼabʼ che ubʼanik invitar rech kewoʼq rukʼ. Xok kʼu bʼi ri Jesús pa ri rachoch ri fariseo y xetʼuyul* pa ri mesa.
37 Kʼo kʼu jun ajmakalaj ixoq ri etaʼmatal uwach pa ri tinamit, xretaʼmaj che ri Jesús tajin kwaʼ* pa ri rachoch ri fariseo, rumal riʼ xukʼam lo jun botella bʼanom rukʼ alabastro,* nojinaq che kʼokʼalaj aceite.
38 Xkʼojiʼ lo chrij ri Jesús, koqʼik xxukiʼ rukʼ taq ri raqan, y xuchʼaqabʼaʼ ri raqan ri Jesús rukʼ ri uwaʼl uwach y rukʼ ri uwiʼ xuchaqijsaj wi. Xuqujeʼ xutzʼumaj ri raqan xutix ri kʼokʼalaj aceite chrij taq ri raqan.
39 Are chiʼ ri fariseo ri xbʼanow invitar ri Jesús xril ri tajin kubʼan ri ixoq, xubʼij pa ranimaʼ: «We ta qastzij wi che profeta wajun achi riʼ retaʼm ta riʼ jachin tajin kchapowik; retaʼm ta riʼ jas ubʼanik wajun ixoq riʼ: jun ajmakalaj ixoq».
40 Pero rumal che ri Jesús retaʼm ri tajin kubʼij ri achi pa ranimaʼ, xubʼij che: «Simón, kʼo kwaj kinbʼij chawe». Ri areʼ xubʼij che: «¡Chabʼij, Maestro!».
41 «E kʼo kebʼ achijabʼ kʼo kikʼas rukʼ jun achi ajqajal pwaq; jun 500 denarios* ukʼas y ri jun chik xa 50.
42 Kʼo ta kʼu jas kkitojbʼej wi ri kikʼas che, rumal riʼ ri ajqajal pwaq rukʼ ronojel ranimaʼ xubʼij chke ri e kebʼ che kkitoj ta chi ri kikʼas. ¿Jachin kʼu chke ri kebʼ más kuloqʼoj na ri ajqajal pwaq?».
43 Ri Simón xubʼij che ri Jesús: «Kinchomaj in che are ri achi ri más nim ukʼas». Ri Jesús xubʼij che: «Utz ri xabʼij».
44 Xkaʼy kʼu ri Jesús che ri ixoq y xubʼij che ri Simón: «¿La kawil wajun ixoq riʼ? Paneʼ pa awachoch at xinok wi loq man xaya ta jaʼ chwe che uchʼajik ri waqan, pero ri areʼ xuchʼaqabʼaʼ ri waqan rukʼ ri uwaʼl taq uwach y xuchaqijsaj rukʼ ri uwiʼ.
45 Xinatzʼumaj ta chnupalaj, pero wajun ixoq are taq chiʼ xinok loq utanabʼam ta wi utzʼumaxik ri waqan.
46 Xaya ta aceite pa nujolom, pero wajun ixoq riʼ xujamamej kʼokʼalaj aceite chrij taq ri waqan.
47 Rumal riʼ kinbʼij chiwe che paneʼ ri areʼ ubʼanom kʼi makaj, kekuyutaj ri umak rumal che sibʼalaj kloqʼoqʼenik. Pero ri winaq ri qas ta kloqʼoqʼenik kkuyutaj ta juntir ri umak».
48 Rumal riʼ ri Jesús xubʼij che ri ixoq: «E kuyutajinaq chi ri amak».
49 Ri e tʼuyul* rukʼ ri Jesús pa ri mesa xkimaj ubʼixik chbʼil taq kibʼ: «¿Jas ubʼanik wajun achi riʼ che kukuy makaj?».
50 Pero ri Jesús xubʼij che ri ixoq: «Xatbʼan salvar rumal ri Dios rumal che xakubʼsaj akʼuʼx chrij. Jat pa jororibʼal».
Notas
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «xutzʼolqʼomij kʼu ribʼ».
^ O «camilla».
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «e potzʼ».
^ O «e saq chi».
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «soʼr», «tak», «tzʼoʼr».
^ Pa ri idioma griego, «kewalijisax».
^ Pa ri idioma griego, «ri e utaqoʼn».
^ O «caña».
^ Pa ri idioma griego, «chʼuchʼuj».
^ O «ri u Reino ri Dios». Chawilaʼ ri diccionario.
^ O «xa xkixutuj ri kraj ri Dios kubʼan pa kiwiʼ».
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «Xqachʼowisaj».
^ Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «wiʼj».
^ O «xqʼaʼiʼ».
^ O «ri Jesús qʼaʼal cho ri mesa».
^ Chawilaʼ ri diccionario.
^ Chawilaʼ ri tema B14.
^ O «e qʼaʼal».